Etiket arşivi: 24 Ocak 1980 Kararları

IMF’nin İtirafları

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share

IMF’nin İtirafları

PORTRESİ

Güray ÖZ

Cumhuriyet, 05.06.2016

(AS: Bizim katkılarımız yazının altındadır…)

Korkut Boratav Hoca aktardı, yorumladı. Neoliberalizmin içeriden eleştirisi ile karşı karşıyayız. IMF, dayattığı ekonomik politikayı büyüme, gelir dağılımı açılarından başarısız buluyormuş. Peki, IMF bu programı neden dayattı? Yine Korkut Hoca’nın tanımıyla; “sermayenin sınırsız tahakkümünü gerçekleştirmek için.” Ama bu politika “büyüme ve gelir dağılımında iyileşme” olarak sunuldu. Şimdiki itiraf da bu nedenle programın tümüne yönelmiyor; gerçekleşmediği söylenen amaçlarla ve araçlarla sınırlıdır.
***
IMF uzmanları kurumun dergisinde üç imzayla yayımlanan makalede “sermayenin sınırsız serbestliğinden, piyasanın özgürlüğünden, kamu maliyesinin sıkı denetiminden, yani sıkı para politikalarından” yola çıkan neoliberal politikaların tökezlediğini anlatıyorlar. Vardıkları sonuç;

  • Büyümenin umdukları gibi olmadığı, eşitsizliklerin arttığı, bunun da büyümeyi iyice frenlediği. Yine de işin sosyal politik boyutlarına değinmekten doğal olarak kaçınıyorlar.
    Bu politikaların yarattığı tahribat umurlarında değildir    .

***
Aslında 90’lı yılların sonunda benzer bir itirafı uzun yıllar Dünya Bankası Başekonomistliği yapmış (AS : 3,5 yıl yaptı..), Nobel ödüllü Josepf Stiglitz de yapmıştı: 

  • “Küreselleşme Büyük Hayal Kırıklığı” adlı kitabında “hükümetlerin ülkelerin büyümesini kolaylaştıran ancak aynı zamanda bu büyümenin daha adil bir şekilde bölüşülmesini de sağlayan politikalar benimsemesi gerekli ve mümkündür.” diye yazmıştı. Ama sistemin özü ile ilgili kaygılar taşımadığı için de araçların kullanımı ile ilgili bir eleştiriden öteye geçememişti.***
    Ama Stiglitz’in kitabındaki ilginç bir saptamayı burada yineleyelim. Şöyle diyordu Stiglitz:
  • İzlenecek politikalar konusunda tavsiyelerde bulunmaya başlayan akademisyenler
    politize oluyor ve kanıtlarını iktidardakilerin fikirlerine uyacak şekilde deforme etmeye başlıyorlar.”Bu bizim 12 Eylül öncesi 24 Ocak 1980 kararları, daha sonra Özal’ın Başbakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı döneminden iyi bildiğimiz durumdur. O yıllarda neoliberal politikalara
    destek çıkan akademisyenlerin ideolojik çerçevenin oluşturulmasındaki katkılarını unutmak olmaz.
    ***
    IMF’nin sınırlı itiraflarının büyük finans çevrelerini ürküttüğü anlaşılıyor.
    Korkut Hoca, mutlaka okunması gerekli makalesinde küresel finans kapitalin önemli gazetesinin IMF’yi uyardığına da dikkat çekiyor. Financial Times başyazısında, “IMF’nin bu saldırısı
    çok tehlikelidir..”     diye adeta çığlık atılıyor. Gazete “Dünyanın çeşitli yörelerinde neoliberalizm karşıtı kampanyalara öncülük yapan baskıcı rejimlere destek sağlamakla” suçluyor IMF’yi.
    ***
    IMF uzmanlarının yazdıkları iflas etmiş bir politikanın itirafından ibaret değildir.
    Onlar konuyu genişletmiyorlar ama neoliberal politikalar salt teknik değil aynı zamanda
    büyük bir ideolojik saldırı eşliğinde uygulamaya konuldu.
  • Türkiye bu ideolojik, politik, ekonomik saldırıda büyük zarar gördü.

Konuyu tartışmak isteyen aydınlar çerçeveyi iyi çizmek, bu politikalara medyadan, akademiden gelen desteği iyi irdelemek, ayrıntıda, örneğin “yetmez ama evet”te takılıp kalmamak zorundadırlar.

Çünkü aymazlık ya da gönüllü destek daha kapsamlıdır.

===================================

Dostlar,

Gelişmeler umut verici..
Duvara dayanıldığını en fanatik sermaye yanlıları (hatta uşakları!) bile görüyor..
Biz de yıllardır yazıyoruz.. artık bu vahşi çelik kuşatmanın sürdürülemeyeceğini..

Umudu bırakmamak gerek..
Ama akılcı – bilimci – örgütlü savaşımı da..
20 yıldır Tıp Fakültesinde

– KüreselleşTİRme ve Halk(ın) Sağlığı
(http://ahmetsaltik.net/2016/02/11/autf-d5-dersi-kuresllestirme-ve-halkin-sagligi/)

– Sağlık Ekonomisi
(http://ahmetsaltik.net/2016/02/11/saglik-ekonomisi/)

derslerini sabırla, iğne ile kuyu kazarcasına bunun için veriyoruz..

Her 2 ders yansılarına sitemizde erişmek olanaklı..

İnsanlık onuru emperyalist – kapitalizmi de yenecek..

Bu daha başlangıç, savaşıma devam..
Bu bağlamda, Sn. Osman Ulagay’ın Cumhuriyet’te 3.6.16 günü yayımladığı makalenin de okunmasını öneriyoruz..
(http://ahmetsaltik.net/2016/06/05/7-hazirandaki-soku-zafere-cevirmeyi-basardi/)
*****

Bu gün, 5 Haziran Dünya Çevre Günü..

Yabanıl (Vahşi) kapitalizm çevreyi de kâr hırsına kurban etti..
Hala dönüşümsüz aşamada değiliz..
Onu da durdurmalıyız..

3-5 çocuk yapın, Müslüman aile aile planlaması yapmaz.. gibi

– insanlık düşmanı
– çağdışı
– akıl dışı
– bilim dışı
– ve de DİN DIŞI

saçmalıklara gülüp geçerek;

– HER AİLEYE 1 ÇOCUK
– EN ÜST TASARRUFLA ÇAEVREYE SAYGILI YAŞAM 
– ATALARIMIZDAN MİRAS DEĞİL EMANET ÇEVRE...
– Doğaya hükmetme değil, yasalarını öğrenerek barış içinde birlikte yaşama!
   (peacefull co-existence, co-existence pacifiqué)
…..

temel ilkeleriyle güzelim dünyada insanca yaşamı sürdüreceğiz..

Bizi var eden ÇEVREMİZE şükranla…

Sevgi ve saygı ile.
05 Haziran 2016, Ankara

Prof. Dr. Ahmet SALTIK
Halk Sağlığı – Toplum Hekimliği Uzmanı
AÜTF Halk Sağlığı AbD
www.ahmetsaltik.net
profsaltik@gmail.com

Fitch’ten kritik Türkiye açıklaması

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share

Fitch’ten kritik Türkiye açıklaması

Fitch, Türkiye’nin dış likiditesinin kendi not kategorisindeki ülkelerden
daha zayıf durumda olduğunu belirtti.

Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Fitch’den Türkiye ekonomisine yönelik
bir açıklama geldi. Fitch’ten gelen açıklamada şu başlıklar yer aldı:

– Türkiye ülke riskleri büyük oranda dengede kalmaya devam ediyor.
– Türkiye bir taraftan küresel finansal piyasaların durumuna maruz kalırken öbür yandan
güçlü kamu finansmanını sürdürüyor.
– Türkiye son dönemde oluşan dış şoklara gösterdiği direnci korumaya devam ediyor.
– Dış finansman ihtiyacının çok yüksek oluşu Türkiye’yi yatırımcı algısındaki değişimlere karşı hassas hale getirerek potansiyel bir risk oluşturuyor.
– Tüm bunlar Türkiye’nin geçen ay teyid edilen ‘BBB-‘ ülke notu ve durağan görünümünü yansıtıyor.
– Türkiye’nin dış likiditesi kendi not kategorisindeki ülkelerden daha zayıf durumda.
– Cari açığın GSYH’ya oranının bu yıl %4.8’e gerileyeceğini tahmin ediyoruz.
– Cari açıktaki bu iyileşme düşük petrol fiyatlarından kaynaklanmakta.
– Enflasyonun hedeflerin üzerinde seyretmesinin para politikası anlamında arz ettiği zorluk TL’nin değer kaybı ile daha da artabilir.
– Kasım seçimlerinden istikrar sağlayabilecek bir hükümet çıkması yapısal reformlar ve büyüme anlamında fayda sağlayacıktır.
– Dış finansman kırılganlıklarından kaynaklanan gerilimlerin somutlaşması ve borç/GSYH oranındaki düşüş trendini tersine çeviren mali disiplinin kötüleşmesi kredi notu için negatif.
– Türkiye’nin kredi notunu daha istikrarlı ve tahmin edilebilir bir politik çerçeve pozitif etkiler.
– Dış dengesizlikleri düzenleyebilecek yapısal reformlar, daha düşük ve istikrarlı bir enflasyonu sağlayabilecek tutarlı ve öngörülebilir para politikası kredi notunu pozitif etkiler.
– Ekonomik performansı ve ekonomi politikası güvenilirliğini tehdit edecek uzun süren ve derinleşen siyasi istikrarsızlık kredi notu için negatif olur.

Fitch Ratings Kıdemli Direktörü ve Türkiye Analisti Paul Gamble ise Türkiye için büyümenin 2016’da %3, 2017’de %3,5 olmasını beklediklerini söyledi. Gamble, enflasyonun ise 2016’da %6,4, 2017’de % 6’ya gerilemesini beklediklerini belirtti. (YURT Gazetesi portalı, 1.11.15)

==============================

Dostlar,

Az önce de sitemizin manşetinde yazdık :
AKP, .. dış politkadan sonra hemen atbaşı Ekonomideki yangına odaklanmalıdır!
2015-17 OVP hedefleri yerle bir olmuştur. 2023’te ilk 10 ekonomi içine girmek hayal ötesidir.
Kişi başına gelir 10 bin Doların altına, TUG (Toplam Ulusal gelir -GSMH) 800 milyar Doların altına düşmüştür. G20 dışına itilmek söz konusudur.

Fitch, Türkiye’nin dış likiditesinin kendi not kategorisindeki ülkelerden daha zayıf
durumda olduğunu belirtmektedir.
Cari açığın GSYH’ya oranının bu yıl %4.8’e gerileyeceği kestirilemktedir.
Ancak cari açıktaki bu iyileşme düşük petrol fiyatlarından kaynaklanmaktadır ve
bu tablonun daha fazla sürdürülebilirliği belirsizdir..
Enflasyon hedeflerin üzerinde gitmektedir ve para politikası anlamında arz ettiği zorluk,
TL’nin değer yitirmesi ile daha da artabilecektir..
Dış finansman gereksiniminin çok yüksek oluşuna özel vurgu yapılmaktadır.
Bu vurgu, üstü örtük bir tehdit – baskı olarak da okunabilir. Yıl sonunda FED faiz atırımına gittiğinde, Türkiye’nin sıcak para gereksinimini finansman maliyeti daha da yükselecektir.
Kısa erimli (vadeli) borçların toplam borçlar içinde oranı yükselmektedir.
Turizm ve dışsatım gelirleri düşmektedir.
Başlanmış büyük projelerin finansman gideri ciddi rakamlara erişmektedir.
Cari açığın %5’lerin altında tutulması bu nedenlerle de güçtür. Dışalımın bu kaygı ile
çok kısılması, dışsatımın çok yüksek oranda ithal girdilere bağlı olması nedeniyle olankasızdır. Aksi halde stagflasyon (durgunluk içinde enflasyon) riski gündemdedir.

Net hata noksan kalemine daha ne denli bel bağlanabilir?
Özelleştirme gelirlerinin geçmişteki tempo ile sürdürülmesi olanaksızdır.
Ayrıca içeride de seçim öncesi vaatlerin yüklediği ciddi finansman yükü vardır.

*****
Türkiye’nin tüm finansal dinamikleri derinlemesine irdeleyen FITCH uzmanları,
“yapısal reformların” ve “mali disiplinin” sürdürülmesini istemektedir.

Bu 2 olgu, deyim yerinde ise hem 40 SATIR hem de 40 KATIR‘dır..
İkisinden biri değil; ikisi birden!
24 Ocak 1980 kararları ile Türkiye ekonomisinin küresel ekonomiyte eklemlenmesi başlatılmış (DPT + Hazine’nin çifte Müsteşarı Turgut Özal‘ın mimarlığında..);
12 Eylül 1980 darbesi sıkıyönetimi ile zorla sürdürülmüştür. 35 yıldır dayatılan
yapısal reformlar” ve “mali disiplin” politiklarında atılacak daha hangi adımlar kalmıştır,, doğrusu öngöremiyoruz.. SGK giderleri devasa boyutlardadır, nasıl kısıtlanabilecektir?

Daha da zorlama, Türkiye’nin yarı-sömürgelikten tam ekonomşk sömürgeliğe geçişi demektir.
Mali disiplin ise kamu harcamlarının kısıtlanması, sosyal devletin iyice tasfiyesidir ki;
bu poltikaların Türkiye’nin içine sürüklendiği yoksulluk – işsizlik – korkunç gelir dağılımı bozukluğu… bakımlarından olanaklı değildir..

Evet.. 1 Kasım 2015 seçimleri geride kalmıştır artık Türkiye çok yönlü ve çok ağır sorunlarla
yüz yüzedir. Umarız AKP kadroları durumn ağırlığının ayrımındadırlar ve katılımcı yöntemlerle ivedi ve zamana yayılan akılcı çözümler üretebilirler.

Hepimize kolay gelsin..

Sevgi ve saygı ile.
01 Kasım 2015, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net
profsaltik@gmail.com

Türkiye’nin 75 yıllık gelişimi (?)

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share


Türkiye’nin 75 yıllık gelişimi (?) 

portresi, Gülümseyen

 

Prof. Dr. D. Ali ERCAN

 

1940’tan 2015’e bir arpa boyu yol aldık!..  

Değerli arkadaşlar,

Doların TL karşılığı  2000-2002 arasında 3 katına çıkınca, zamanın (DSP+MHP+ANAP) 57. Koalisyon Hükümeti apar-topar seçime gitmiş ve kendi planladığı ekonomik önlemler paketinin (AS: Kemal Derviş’in “15 günde 15  yasa” kuşatması!) uygulanmasını da
yeni AKP yönetimine bırakarak (AS: 3 Kasım 2002 seçimi), iktidardan çekilmişti.

Tek Parti iktidarının piyasalara verdiği ‘istikrar’ güvencesini de arkasına alan yeni Hükümetin uyguladığı bu önlemler paketi sayesinde 2004-10 arası yaklaşık 6 yıl boyunca enflasyon oldukça düşmüş, kararlı bir döviz dengesi sağlanabilmişti; ama 2011’den başlayarak işler tersine gitmeye, Dolar yeniden yükselmeye başladı. 2011-15 arasında Dolar, TL karşısında tam 2 kat değer kazanmış durumdadır (AS: AKP’nin iktidar olduğu Kasım 2002’de 1 Dolar = 1,58 TL idi. Bu gün, 21.8.15’te 2,97 TL; 2’ye katlanma için 3,16 TL’yi görmesi gerek ve bu 12,5 yılda oldu, 2011-15 arası 4 yılda değil) ve yükseliş eğilimi sürüyor. Bu gidiş nereye varır, onu görmek için geçmişe bakalım.

Dolar_paritesi_2000-2015_Ali_Ercan

Dolar’ın TL karşısında çıkış trendi (AS : eğilimi) bu hızla sürerse, 2016 sonunda
1 dolar ~ 4 TL olur.  Piyasalar bunun farkında; o nedenle, ‘Siyasal istikrar’ aranışı sürecek. (AS : Hangi siyasal istikrar? Var mı ki? Tam tersi egemen değil mi!?)

Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk parası ABD Doları karşısında değerini hep korumuştu; Bağımsızlık savaşından yorgun argın çıkmış olmasına karşın, (AS: Atatürk önderliğinde) müthiş bir Kalkınma ve Üretim atılımına girişen genç Türkiye, 1929 yılındaki büyük küresel ekonomik bunalımdan da çok etkilenmemişti. Nitekim, 1940′a gelindiğinde
1 $ ≈ 1,10 TL idi.

Türk parası 1940’tan bu yana ABD parası karşısında sürekli değer yitiriyor. 1940-80 arasında 6 kez ‘devalüe’ edilen TL, 1980’den başlayarak Demirel-Özal ikilisinin ünlü ve meş’um (AS : lanetli) 24 Ocak 1980 Kararlarıyla ‘rijid’ (katı) (AS : sabit) durumdan ‘likit’ (akışkan) (AS: flexible – esnek) kura serbest bırakılmıştı. Yani paranın değeri günlük kur uygulamalarıyla (dalgalı kur) belirlenmeye başlamıştı. Para da artık alınıp-satılan
bir piyasa malı durumuna gelmiş ve Küresel Finans Sisteminin ağına girilmişti.
24 Ocak 1980 gecesi, Döviz sahibi olanlar, bir gecede servetlerini 2’ye katlamışlardı!
(AS: Ne yazık ki, dönemin Merkez Başkanı Başkanı Gazi Erçel de dahil!)

1940’tan sonraki 75 yıllık dönemde Paramızın Dolar karşısında değer yitim serüvenini aşağıdaki tabloda özetlemeye çalıştım. Enflasyon oranı ve Paranın değer yitim oranı birebir eşit olmasa da yakındır. Bu tabloda, Paramızdan 6 sıfırın silinerek Yeni TL
(AS : YTL) oluşu ve Doların öz-değer yitimi de göz önüne alınarak, TL’nın Dolara göre yıllık ortalama net yitiği hesaplanmıştır. 1940’taki 1 Dolar, 2015’te 16,8 Dolara eşdeğerdir!. (Dolardaki enflasyon yitimi 75 yıl boyunca ortalama %3,8/yıl olmuştur.) 

1940’ta 1 $ ≈ 1,10 Lira iken, 2015’te 1 $ ≈ 2,9 milyon Lira oldu. Dolardaki enflasyon farkını da hesaba katarsak paramızın değeri 75 yılda, 2 900 000 / (1,1 x 16,8)=156926’da 1’e düşmüştür! Yani 1940’tan bu yana, 75 yıl boyunca, yıllık ortalama %15’lik bir enflasyonla yaşamışız. Bir başka anlatım ile, her yıl Yurt içi ulusal gelirimizin ortalama 1/7’sini küresel kapitalist sisteme kaptırmışız demektir! Bunun iktisat jargonundaki
(AS: dilindeki) adı sömürüdür! 

***

ABD ve Türkiye kıyaslaması yapalım; 1940’ta ABD’de kişi başına gelir 500 $ idi.
2015’te 56 400 $ oldu yani, 75 yılda ABD yurttaşının geliri net 56 400 / (500×16,8) = 6,7 kat artmıştır. Yani, ABD’nin yıllık (nüfus artışı ve enflasyondan arındırılmış) net gelişim hızı ortalama %2,5 olmuştur.

Türkiye’de 1940 yılında kişi başına gelir 430 TL ≈ 390 $ idi. 2015 rakamı ile ~ 8500 $ oldu; 75 yılda kişi başına net gelirimiz yalnızca 8500 / (390×16,8)= 1,20 kat artmıştır; ABD her yıl net %2,5 gelişirken, biz her yıl ABD’nin onda biri hızla, net %0,25 (oranında) gelişmişiz… ‘Yerimizde saymışız’ demek daha doğru olur.
(Tüm sömürge ülkelerde olduğu gibi, ölmeyecek biçimde su üzerinde tutulmuşuz.)

Tablo : Türk Parasının yıllık ortalama net değer yitimi.

Dönem %
1923-1940 0,0
1940-1950      5,2
1950-1960 10,0
1960-1970 2,6
1970-1980 1,5
1980-1990 48,2
1990-2002 65,0
2002-2015 2,4

1923-1940 döneminde enflasyon yok; Paramızın değerinde düşüş yok ve ‘Denk bütçe’ ilkesi geçerli. Atatürk’ün ölümünden sonra, 1940-1950 döneminde ‘savaş ekonomisi’ uygulanıyor; üretimde düşüş var. Ortalama yıllık enflasyon %5 kadar. 1950-60 arası Liberal ekonomi uygulamaları ve yurt dışından borçlanma dönemi başlıyor; Türkiye’de enflasyon ilk kez 2 basamaklı oluyor. 1960-80 dönemi, Devrim (AS: 27 Mayıs Devrimi!) sonrası yeniden denk bütçe ve planlı kalkınma disiplinine dönüş, restorasyon dönemi, Paranın değeri korunuyor; enflasyon tek basamaklı. Devlet yeniden yapılandırılıyor.
Yeni bir Anayasa, Anayasa Mahkemesi (AYM), Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Milli Prodüktivite Merkezi (MPM) ve öbürleri.. kuruluyor.

1980’den sonra 24 Ocak Kararlarıyla ipler kopuyor; 1980-2000 dönemi Türkiye’nin
her anlamda ağır darbeler aldığı dönemdir. Hızlı nüfus artışı, büyük kentlere göç akını, pahalılık,  gelir dağılımındaki adaletsizliğin enflasyona koşut artışı, askeri darbe,
PKK eylemleri vs. vs. Yıllık enflasyon %50 lerde geziniyor.  Ülkede siyasi istikrar kalmamış; 1960-2002 arasında 42 yılda 24 Hükümet kurulmuş, Hükümetlerin ortalama ömrü 21 ay olmuş. Ülke, üretime dayalı planlı ekonomik gelişim felsefesinden tümden kopmuş durumda.

1980-2000 dönemi Cumhuriyet Tarihinin en sıkıntılı, en zavallı dönemidir.

2002-15 dönemi AKP’nin tek Parti iktidarı dönemidir… Gerçi Paranın değeri bir ölçüde korunmuş görünüyor, ama başka yönlerden çok sıkıntılı dönem. 1980-2000 döneminin sosyal-ekonomik sorunları aslında çözülmüş değil, yalnızca görüntüden uzaklaştırılmış, hasır altı edilmiş durumda. Şeriat dolu-dizgin koşturuyor;
Ülkede her 8 kişiden biri IŞİD sempatizanı olmuş, PKK Doğu’da özerklik peşinde; yolsuzluk, işsizlik, çevre sorunları, gençliğin sosyal sıkıntıları tavan yapmış durumda.. Üstüne üstlük, Cumhuriyetin bin bir emekle elde ettiği kamusal kazanımları,
ulusal varlıklar da ‘özelleştirme’ adı altında çar çur edildi.. Ve 400 (AS 600!) milyar doları geçen Borç yükümüz her gün artıyor. 1/7 kuralı sürüyor.

Kaygılarımla. æ

==================================

Evet dostlar,

Gerçek ve nitelikli bir “Cumhuriyet aydını” olarak, Nükleer Fizik Uzmanı
Sayın Prof. Dr. D. Ali ERCAN‘dan bir Makro-ekonomi ya da Ekonometri dersi
almış oluyoruz.

Ortalama bir iktisatçının bu irdelemeyi yapıp yapamayacağı hakkında
kuşkumuzu belirterek iyice keyfinizi kaçıralım :

– 1990’la başında, çalıştığımız üniversitede bir toplantı sırasında, a Litre %70’lik alkol gereksinimimizi karşılamak için X litre % 96’lık alkol (mutlak alkol) almamız gerektiğini, toplantı başkanı, bir kimya lisans mezununa sordurmuştu. Bu bay yaklaşık 40 dakika sonra sonucu getirdiğinde biz kendimizi alamayıp niye bu denli uzadığını sormuştuk..
40 saniye bile sürmeyecek bir hesabı, kimyacı bay, 40 dakikada hesaplamıştı,
çünkü “ancak bitirebilmişti“!

Bu bakımdan, yukarıda dile getirdiğimiz “kuşkumuzu” çok görmeyiniz.

Bir örneğimiz daha var.. “Faiz dışı fazla” kavramının yeni yeni konuşulmaya başlandığı 15-20 yıl öncesinde, 10’u aşkın ortalama iktisatçı, bize bu kavramı açıklayamamıştı!
Sonunda bir rastlantı ile Prof. İzzettin Önder’e sorduk ve ancak “anlayabildik”!

Son bir örnekle pekiştireç (konfirmasyon) yapalım : 1980’lerde, bir hastamıza evinde serum takacakken, set elimizden kurtulmuş ve göz hapsine aldığımız ucundaki iğne
bir yere değmeden bir “serbest salınım” yapmıştı. Hastanın kardeşi, iğnenin kirlendiğini belirtti ve değiştirmemi istedi. Bir yere değmemişti iğne ama psikolojik kaygıya saygı ile “peki” dedik, çantamızdan yenisini çıkaracaktık ki, bu kişi atılarak :

  • Yakamda 1 iğne var, dün steril ettim…diye müdahale ederek ceketinin yakasının ardından bir serum iğnesi çıkardı!..Zorlukla teşekkür ettik ve çantamızdaki steril ambalajlı bir başka iğneyi kullandık.
    Bu kişinin eğitimi ise Veteriner hekimlik idi!*****Sayın Prof. Ercan hocamıza teşekkür ederken, bir de eğitimin niteliğinde yaşadığımız aşınmayı – erimeyi (erozyonu) hesaplayan yazı rica ediyoruz.. Eğer üstesinden gelebilirse! Belki de eldeki matematik yetmeyecek, Ali hoca yeni matematik üretecektir!?
    Ama eminiz 40 dakika sürmeyecektir!

    Sevgi, saygı ve ENDİŞE ile.
    21 Ağustos 2015, Tekirdağ

    Dr. Ahmet SALTIK
    www.ahmetsaltik.net
    profsaltik@gmail.com

Yunanistan’ın borç bunalımı ve Türkiye Dersleri…

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share

Yunanistan’ın borç bunalımı ve
Türkiye Dersleri…

Yunanistan’dan “borç” açıklaması

Yunanistan Maliye Bakanı Yanis Varoufakis,
Yunanistan’ın 1,6 milyar avroluk IMF borcunu bu gün ödemeyeceğini açıkladı!

http://www.aydinlikgazete.com/dunya/yunanistan-dan-borc-aciklamasi-h73033.html, 29.6.2015

Yunanistan Maliye Bakanı Yanis Varufakis, Yunanistan’ın Uluslararası Para Fonu’na (IMF) olan ve süresi bu gün sona eren 1,6 milyar Avroluk borcunu ödemeyeceğini bildirdi.

Varufakis, Maliye Bakanlığı’na gelişinde, gazetecilerin, Yunanistan’ın IMF’ye borcunu
ödeyip ödemeyeceğine ilişkin sorularına “Hayır” yantı verdi.

Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras da, Yunan devlet televizyonu ERT’ye yaptığı açıklamada, kreditörlerle anlaşma sağlanmazsa IMF’ye ödeme yapılmayacağını belirterek,

“Bize akşama dek bir anlaşma versinler, ödeyelim..” dedi.

Yunanistan’ın bu gün akşama dek IMF’ye 1,6 milyar avro ödemesi gerekiyor.
Aksi taktirde Yunanistan’ın Avro Bölgesi’nden çıkma olasılığı var.

=========================================

Yunanistan’ın borç bunalımı ve Türkiye Dersleri…

Dostlar,

Batı uygarlığının şımarık çocuğu kapı komşumuz Helen’ler ciddi zorda…

2. büyük paylaşım savaşında da ağır gıda kıtlığına düşmüşler ve sınırlı ekmeğimizi
gemilerle Ege’nin karşı kıyılarına yollayarak paylaşmıştık Dumlupınar gemisiyle..

Ancak, deyimi yerinde ise kuyruğu da dik tutuyor Yunanlar.
Sosyalist genç başbakan Çipras, halk desteğiyle olabildiğince dik duruyor.
Soygunu önceki iktidarlar Yunan hazinesini boşaltarak ülkeyi borca batırdılar.

Ağır ödeme güçlüğüne düşen Yunanistan değil de bir başka “çevre ülkesi” olsaydı,
sanırız çoktan “infaz edilmişti” bile..

Geçtiğimiz yıllarda Rusya ve Arjantin de böylesine sıkış(tırıl)mış ve uluslararası tefeci
finans-kapitalin 3.-5. dereceden aleti – maşası IMF’ye, uluslarının onurunu korumak adına diklenmişlerdi. Arjantin,

“Yıllarca tefeci faiziyle borç verdiniz.. haram sermayenize kazanabileceğiniz en yüksek oranlı rantı sağladınız.. artık ödeyemiyorum.. Borç anaparasının şu kadarını siliyorum.. Kalanını da taksitliyorum.. hadi gidin..” diyerek IMF prenslerini masadan kovmuştu.

Bu prenslerden Davidson Budho, uluslararası ajanslara da geçerek Başkan R. Reagan’a yolladığı açık istifa mektubunda şunlar diyecekti :

– “Alçakça, ekonomik bir tımarhane yarattık..”

“Beş yıl önce Başkan Ronald Reagan bize, üçüncü dünyayı kapitalizm çarkının serbestçe döneceği yeni bir alan yapma konusunda sıkı bir talimat vermişti.
Biz o zaman ne büyük bir sevinçle, ne büyük bir görev duygusuyla işe atılmıştık.
1983 yılından sonra yaptığımız her şey; ya güney küreyi özelleştireceğiz ya da öleceğiz!” kararlılığına dayanıyordu. Bu amaca ulaşmak için, 1983-1988 arasında Latin Amerika ve Afrika’da alçakça, ekonomik bir tımarhane yarattık.”
{Davidson L Budhoo, Open Letter of Resignation from the staff of the IMF}

 Bu tavır, uluslararası finansman – maliye kulvarında örneği görülmemiş bir kendine özgü
(sui generis) moratoryum ya da konsolidasyon idi.

Ahlaksız küresel koalisyon beklenmeyen ve sert bir darbe almıştı.

Çok zora düşen / düşürülen Rusya’nın imdadına petrol gelirleri yetişmiş,
Putin, 10 milyar dolara varan IMF alacaklarını tek kalemde ödeyerek,
bir daha ülkelerine ayak basmamaları bağlamında IMF’yi kovmuştu.

****

Yunanistan için Alman Şansölye Bayan Merkel, “Kullanmadıkları 160 dolayında adaları var.. satsınlar..” diyerek, tarihsel bağlamda şımarıkları da olsa, Greklere bile dişlerini göstermeden edememişti.

Bir kez daha görüyoruz ki; borç alan emir alır, alacaklılar (kreditörler)
adama ülkesinin vatan topraklarını bile sattırırlar!..

Yunanistan AB parasal istemine bağlı olduğundan (ECB – European Central Bank) kendiliğinden ve de karşılıksız olarak para da basamamaktadır. Ulusal para Drahmi dolaşımda olsaydı, bir miktar karşılıksız emisyon ile € borçlanır, “bir oranda” enflasyon ile dış borçların maliyetini halkına yansıtarak ve zamana yayarak borç yönetimini sürdürebilir, moda deyimle borçlarını çevirebilirdi.. Ancak bu olanaktan yoksundur
ve böylesi bir uluslararası finansman manevrası olanağı olduğu için AB parasal sisteminden çıkması gündeme taşınmaktadır.

1944’te Dünya Bankası (DB) ile birlikte kurulan ve 2. Büyük Paylaşım Savaşı sonrası dünyasının moneter (parasal) kurgulanmasını üstlenecek olan “İkiz Kızkardeşler” den (The Tween Sisters) IMF de hem sistem (küresel finans – kapital : gerçek üretim yapmadan paradan para kazanmaya çabalayan kumarhane kapitalizmi) çökmesin – ciddi yara almasın diye çabalarken, hem de görüntüyü kurtarmaya bakıyor ki,
bundan sonrası için kötü örnek olmasın..

Cebirsel toplamı kaçınılmaz olarak “sıfır” olan küresel borsalar,
gerçekten zor zamanlardalar.

*****

1854’te Galata’daki varlıklarını İngilizlerden öğrendiği (!) Yahudi bankerlerden İngiltere aracılığı ile ilk borcu alan ve tıpkı eroin bağımlısı gibi “hızla Borçkolikleşen” Osmanlılar,
borç para il Kırım seferi düzenleyerek en büyük toprak yitiğine uğramıştı.
Sonrasında Dolmabahçe sarayı da böylesine borçla yapılmış ve çok değil 24 yıl sonra uluslararası iflas (Moratoryum) masasına oturtulmuştu. Bu arada Fransa Limni adasını – limanını kuşatıp bombalayarak Osmanlıdan alacaklarını tahsile çabalamıştı. 1881 ise Osmanlı maliyesine İngiltere – Fransa ve İtalya’nın “Düyun-u Umumiye” adıyla
el koydukları tarihtir. Padişah hazretleri Kızıl Sultan 2. Abdülhamit,
Muharrem Kararnamesi‘ne kuzu kuzu imza koymuştu.

Artık Osmanlı Bütçesi bu 3 ülkenin Komiserlerince önceden vize edilerek yürürlük alıyordu ve tüm gelirler yabancılarca toplanıyor, önce alacaklıların payı ödeniyor,
kalanla da Osmanlı, paylaşım planları netleşene dek bitkisel mali yaşamda tutuluyordu.
Sykes – Picot Andlaşmaları Çarlık Rusyasının da katılımı ile gizlice bağıtlanmıştı..

Öte yandan koyu 2. Abdülhamit istibdatı sürdürülüyor, Meşrutiyet askıda tutuluyor ve Osmanlı Meclis-i Mebusanı toplantıya çağrılmıyordu.. Taa ki İttihat ve Terakki
1876-1908 arasında 32 yıl süren bu karanlık zorba dönemi Hürriyet’i ilan ederek
kapatana dek.. Kızıl Sultan’a övgü dizenlerin bilgisine bu bilgileri sunmak isteriz.

Örn. tütün tekeli Fransız Reji idaresine imtiyaz olarak bırakılmıştı. Tüm tütün piyasası
bu tekele bırakılmış idi. Osmanlı topraklarında, evinin arka bahçesinde salt kendi gereksinimi için, 2 karış yere bile Reji’nin izni olmadan tütün ekme olanağı yoktu! Kaynaklar, bu vb. nedenlerle Reji idaresinin 20 bin dolayında Osmanlı tebaasını öldürdüğünü kayıtlamış durumda..

10 Ağustos 1920’de Sevres Andlaşması ile, Çarlığı deviren SSCB’nin gizli Sykes – Picot paylaşım planlarından dünyaya açıklama yaparak çekilmesiyle, son kalan anayurt Anadolu da işgal ediliyordu. Sevres Andlaşması’nın 230 ve 231. maddeleri
Düyun-u Umumiye’yi sürdürmekteydi. Osmanlı bütçe tasarısı 3 komiserden geçerek Meclis-i Mebusan’a gidecek, ordan vize aldıktan sonra da uygulama yine 3 komiserin vizesi ile yürütülecekti…

Artık Osmanlı İmparatorluğu parçalanmış, kalan ana yurt da tam sömürge kılınmıştı.

İngilizler Musul – Kerkük petrollerine hemen el koyarken, Fransızlar Antep – Maraş’tan başlayarak taaa Divriği’ne dek, neredeyse Karadeniz’e ulaşacak bir yüksek üçgende
bu bölgenin demir madenlerine el koymakta idi…

Borç alan emir alır..

Şaşmaz kural ya da Tunç yasa budur.
Lozan’da bu borçlar boynumuza bindirilmiş, taa 1954’e dek ödettirilmiştir.
Yine Lozan’da 1930’lara genç Türkiye’nin dek gümrük rejimi dondurulmuş,
Merkez Bankası kurmasına izin verilmemiştir.

O nedenle 1923 – 38 arasında dışarından 1 kuruş borç alınmadan denk bütçe için çırpınmıştır Mustafa Kemal Paşa ve Başbakan İsmet Paşa.. Lord Courson’un
Lozan’da’ki tehditleri İsmet Paşa’nın kulaklarından silinmemiştir. Bu dönemde yaşanan tam bir ekonomik tansıktır (mucizedir).. Ortalama %6,6 büyüme sağlanmış,
ülke ekonomisi 15 yılda 2’ye katlanmıştır. Arada bir de 1929 büyük dünya bunalımı varken..

*****

Günümüzde, 500 yıllık kapitalizm artık emperyal aşamadadır ve finans – kapital boyutundadır. 500 yıllık acımasız, vahşi  ve kanlı sermaye birikimi ile oluşturulan
sermaye dağları, IMF – DB ve Dünya Ticaret Örgütü ile ABD Hazinesi üzerinden (Mahşerin 4 atlısı!) pazarlanarak tam anlamıyla siyasallaştırılmıştır.
Bu sefil sermaye gücüyle küresel bir hegemonya kurulmak istenmektedir.
Finans kapital tümden politikleşerek stratejik bir sömürge aracı olmuştur.

*****

Türkiye, 1947’leri ve DP – Menderes 1958 moratoryumunu da katarsak,
özellikle 24 Ocak 1980 kararları ile Mustafa Yıldırım’ın ünlü kitabının adıyla
“Sivil Örümceğin Ağları”na takılmıştır.

Güncel verilerle 600 milyar Doları aşan toplam borç, ulusal gelirin %75’ine erişmiştir.
Dış ticaret açığı 100 milyar dolarlarda, cari açık 55 milyar dolar ve bütçeden faize ödenen para 2015 rakamlarıyla 50 milyar TL’yi aşarak bütçenin %10’larını geçmektedir.
Toplam ulusal gelir bakımından dev 80 milyon nüfusuyla ancak 18. sıraya tırmanabilen ülkemiz, kişi başına gelire bakınca 60. sıralara savrulmaktadır. Gelir dağılımı bakımından da dünyanın en adaletsiz ülkeleri içindedir. 23,5 milyar dolara erişen IMF borçlarını
konjonktürel nedenlerle tasfiye etmek durumunda kalan AKP iktidarı, bu “minik” operasyonunu oya dönüştürmek istemektedir. Oysa 2002 sonunda 221 milyar $ olarak aldığı toplam ulusal borç 600 milyar doları aşmıştır. Bir anlamda, ulusal gelirde gerçekleşen 600 milyar dolara yaklaşan artış, muazzam dış borç birikimi ile sağlanabilmiştir.

ÇARE… ÜRETİM EKONOMİSİDİR…

Türkiye üretmek ve yüksek katma değerli ürünlerini uluslararası piyasalara
satmak zorundadır.

Biriken ve çevrilmesi olanaksızlaşan, gelişmeyi – kalkınmayı engelleyen bu çok ağır
borç stoku ve vade yapısı sürdürülebilir değildir. SGK açıkları, büyüyen işsizlik ve
hızla artan nüfus, bütçe açıkları.. tam bir mali boğuntu iklimi yaratmaktadır.

Türkiye de dış borçlarında Yunanistan’a benzer bir konsolidasyon programı önermeli,  borçların en az yarısı konsolide edilmeli (dondurulmalı), kalan yarısı uzun erimli ve imal edilebilecek bir faizle taksitlendirilmelidir. Başka türlü
ülke ekonomisini ayağa kaldırma olanağı yoktur. Yarı – tam sömürge çizgisinde
bir Türkiye kabul edilemez! Küresel sistem Türkiye’yi yitirmeyi de göze alamaz, iflasını ve ağır zincirleme bedellerini de..

Yeni hükümet kurulma aşamasında bu hazin gerçekleri – tarihsel bilgiyi paylaşalım istedik.

Tarih aptallar için yinelemedir, ders çıkaranlarsa tarihi kendileri yaparlar..

Türkiye hangisini seçecek?
Büyük Atatürk 2. yolu seçerek Sevr’i yırtmış,

“Özgürlük ve bağımsızlık benim karakterimdir.” buyurmuştu.

Sevr’in 95 inci, Lozan’ın ise 92. yılında (24 Temmuz 1923) yeni Türkiye’nin
genç evlatları, Cumhuriyet’i emanet alan kuşaklar olarak ne düşünürler acaba??

Yazının pdf biçimi : Yunanistan’in_borc_bunalimi_ve_Turkiye_Dersleri

Sevgi ve saygı ile.
30 Haziran 2015, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net
profsaltik@gmail.co

Bugün Soma’da Madenci Mitingi’ndeyiz

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share


Bugün Soma’da Madenci Mitingi’ndeyiz

portresi

Dr. SERHAN BOLLUK
AYDINLIK, 22.4.16

Maden-İş sendikamızın düzenlediği “Kamulaştırma” mitingi bugün Soma’da yapılıyor. Türk-İş Konfederasyonu da Başkanlar Kurulu kararıyla mitingi destekliyor.

İş güvenliği ve sağlığı madencinin büyük sorunu. Ancak şimdi daha büyüğü
130 bin nüfuslu ilçenin üstüne çöküyor: İşsizlik. Katliamın yaşandığı Karanlıkdere (Eynez), Işıklar ve Atabacası ocakları halen kapalı. Üretim yapılmıyor.
Ne zaman başlayacağını bilen de yok. Bu üç ocak 6 bin işçi demek.
Soma havzasındaki madencilerin yarısı.

PAROLA: KAMULAŞTIRMA
İŞARETİ: BARET

Büyük çözüm işte bu koşullarda parlıyor. Madenciden doğan sihirli sözcüğü,
esnafından aydınına, ziraatçısından kamyoncusuna her Somalı benimsemiş.

Yalnız Soma mı? İşsizliğe çözüm arıyorsanız, metropoller dahil Türkiye’nin irili ufaklı
her il ve ilçesi için onu ilk maddeye yazmak zorundasınız.

Maden-İş’in açıklamasında söylendiği gibi:

“İçinde kamulaştırma barındırmayan her çözüm fasa fisodur.”

MAKARNA SÖKMEZ

Havalide devletçiliğe karşı çıkan da var. Mülki amirler!
Sadece onlar ısrarlı biçimde “Devletçilikle olmaz” diyorlar.

Tuhaf gelmesin. Tayyip-Gül’lerin devlete soktuğu makarna virüsünün etkisidir. Görmüyorlar, o virüs ocaktaki yangında kavruldu gitti.

Üretim mi istiyorsunuz? Soma’da tek çareniz var.
“Madenler kamuya!” diyeceksiniz. Özelleştirme artık üretim düşmanlığıdır.

‘SON, DUR, HAYIR’ BİTTİ

ŞİMDİ ÇÖZÜM GÖSTERİLECEK

Tayyip-Gül’lerle mücadeleyi “Yapamazsın, edemezsin” demekten ibaret gören “muhalefet” kafası da maden labirentlerinde kaybolup gidiyor.

Oysa AKP iktidarı çaresiz. Devlet yönetimini üretmemeye göre kurgulamış.
Terse çevirmek ne kelime. Kendisi de gelmiş o en haksız kazancın tam üstüne oturmuş. Toplumsa üretmek hevesinde. İşte bu çelişmeyi çözecek kuvvetin
ayak seslerini bugünkü mitingde duyacaksınız.
Madenci, “Özelleştirmeye Hayır” demekle yetinmiyor, “Kamulaştırma” diyor.

Görülecektir, Soma-Yatağan’dan çıkan çözüm programı,
yakın zamanda bütün ülkeyi sarıp sarmalar.

YENİDEN KAMUCULUK ÇAĞI

12 Eylül Amerikancı darbesiyle başlayan bir devrin sonuna geldik.
Cumhuriyet yıkıcısı Özal’lar, Çiller’ler, Tayyip-Gül’ler bunun için iktidara oturtuldular.
24 Ocak (AS:1980) kararları, küresel saldırının en önemli ayağını,
özelleştirme denen belayı uygulamak için alındı.

Soma faciası hem bir son oldu hem de başlangıç.

Kamuculuk çağı kömür yüzlü madencinin elleriyle açılıyor. Ne güzel değil mi?

ŞEMSİ DENİZER DİLLERDE

Sendikacılar, yeniden Şemsi Denizer’i hatırlıyor. Dillerde o var.

İşçi Partisi’ne üye olan pırıl pırıl işçi önderlerini gördükçe kıvanıyoruz.
Umudumuz artıyor.

301 şehidin listesine bakıyoruz. Ali’ler, Davut’lar, Fazıl’lar… Ne çok Mehmet var.
Hepsi Mehmetçik. Madenci Mehmetçikler.

Şehitlerimiz, en büyük kuvvetimiz hemen arkamızda duruyor. Elleri omuzlarımızda.
Nihai çözüme varana kadar da oradan ayrılmayacaklar.

DOĞU PERİNÇEK‘in notu : Bu gün saat 15.00’te Silivri Nöbet Çadırı‘ndayız. Ergenekon ve Balyoz tutsağı dostlarımızla buluşuyoruz.

Aydın Aymazlığı ve Sol

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share

Aydın Aymazlığı ve Sol


Sonmez_Targan_birlesmeden_iktidar..

SÖNMEZ TARGAN 

 

 

Bir söz vardır ve ilk kez Sadun Aren’den duymuştum. “Et kokmasın diye tuzlarsın,
ya tuz kokmuşsa ne yaparsın?” Tam bizim aydınlarımızın AKP karşısındaki tutumlarını anlatan bir betimleme.

Konuyu derinleştirmek için biraz gerilere gitmek gerekecek. 12 Eylül askersel devirmesinin toplumun en geniş kesimlerinde yarattığı korku ve yılgınlık ortamında pusulayı şaşıran kimi aydın ve solcularımız Özal’ın iktidara gelmesinde kendilerine roller biçmekle kalmadılar, Özal’ın iktidarı döneminde demokrasi alanında büyük beklentiler içine girdiler.

Örneğin solun önünde en büyük yasal engellerden biri olan ünlü 141 ve 142. ceza yasası maddelerinin Özal döneminde kaldırılmış olmasını demokrasi adına atılmış önemli bir adım olarak gösterme yarışına girdiler. Oysa aynı tarihsel süreçte,
başta Sovyetler Birliği olmak üzere Doğu Avrupa’da sosyalist ülkeler yıkılmış ve özellikle bizde sol potansiyel bir tehlike(!) olmaktan çıkmıştı.

Yaşananlara sınıf merceğinden bakmayan ve bilimsel verilere dayanmayan böylesi yaklaşımlar şu gerçeği hiç anımsamadılar :

68 devrimci gençlik önderlerinden Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan’ın idam kararı TBMM’de görüşülürken o sıralar ABD’de bulunan Turgut Özal’ın, Meclis’teki siyasal yakınlarına asılmalarına onay vermeleri için ileti gönderenin de
aynı kişi olduğunu ne çabuk unuttular.

  • Bu denli uzağa gitmeye de gerek yok. 12 Eylül darbesinin gerisinde yatan
    temel gerekçelerin başında ekonomik önlemler paketi olan
    24 Ocak 1980 Kararları‘nın uygulamaya konulması değil miydi?

Bu kararların oluşmasında ve cunta döneminde uygulamaya konulmasında başsorumlu Özal değil miydi?

Son 10 yılı aşkın bir süredir, ülkeyi demagojik bir şarlatanlıkla yöneten bugünkü siyasal erkin kurmayları da, unutulmamalıdır ki, birçok bakımdan Özal’ın öğrencileridir. Aynı aymazlık AKP konusunda da sürüyor. Adlarının önüne aydın, yazar, uzman, sanatçı, akademisyen gibi sıfatları da koyarak televizyon ekranlarında ve gazete köşelerinde boy göstererek AKP şakşakçılığı yapanlar içinde, ne yazık ki
eski solcular ağırlıkta.

Üniformalı faşizme geçmişten gelen öfkeleri nedeniyle bu konularda yanılgıya düşen sıradan yurttaşları bir ölçüde anlayışla karşılamak olası. Ama 10 yılı aşan iktidarları döneminde

– bulaşmadıkları kirli işler,
– yolsuzluklar,
– hukuk ve çağdışılıklar kalmamış ve hatta
– 12 Mart ve 12 Eylül faşist dönemlerini aratmayacak baskıcı uygulamalarına

tanık olduğumuz bu iktidardan paketler halinde demokrasi bekleyen
Türkiye entelijansiyesine ne demeli?..

Söz buraya gelmişken bir kıdemli siyasetçimizin geçmişte söylediği bir belirleme geldi usuma.

  • “Bizdeki gibi haini bol bir ülke dünyada yoktur.” 

Ben de bu belirlemeye bir ekleme yaparak yazımı noktalamak istiyorum:

Dünyanın hiçbir yerinde bizdeki gibi omurgasız aydın topluluğu,
böylesine bir araya gelmemiştir. (Cumhuriyet, 6.10.13)

25 Eylül 2013; Ankara Sokakları.. Kritik Çağrışımlarımız ve Acil Önerilerimiz..

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share


25 Eylül 2013; Ankara Sokakları.. Kritik Çağrışımlarımız ve Acil Önerilerimiz..

TÜİK‘in 3 gün önce açıkladığı ” GELİR ve YAŞAM KOŞULLARI ARAŞTIRMASI“(http://ahmetsaltik.net/2013/09/23/gelir-ve-yasam-kosullari-arastirmasi-2012/, 23.9.13) yeni Gini katsayısını .46 olarak verdi. Türkiye’de gerçekte (reel olarak) bu değerin .60’ların altında olmadığını sokakta, çarşı – pazarda.. hemen her yerde gözlemliyoruz.

  • TÜİK bilimsel (!) masalları (yalanları!?) sürdürüyor..

Yaşamın gerçeğini saklamaya çalışıyorlar..
Ama halk bu koşulların içinde çırpınmakta..
Boşuna (Nafile) çaba..
Bu Marie Antoinette‘cilik asla karşılıksız kalmaz diyalektik olarak. İyi bilinir; 1789’da Paris’te halk “AÇLIKTAN” ayaklanıp Elyseé Sarayına yürüyünce Kraliçe nedimesine sorar:

– Kuzum bunlar ne istiyor??
– Açlarmış efendim..-
– Pasta yesinleeer..

**********
Ve karı – koca Marie ve XIV. Louis Antoinette giyotinle idam edilirler,
Şanlı 1789 Fransız Halk ve Aydınlanma Devrimi gerçekleşir;
Bastille (bizim Silivrimiz!) zindanına tıkılan binlerce yurtsever tutsak halk tarafından salıverilir.

Önceki gün (25.9.13) Beşevler’den Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi binasına yürüdük. O koca caddede yürümek zordu, öylesine kalabalıktı kaldırımlar.
Hepsi de gencecik üniversite öğrencileri..
Binlerce..
Bu insanlar birkaç yıl içinde mezun olacak; iş – aş – konut isteyecek.
Dünyayı görüyor bilişim – telekomünikasyon olanaklarıyla.
Nasıl doyuracak ya da bastıracaksınız bu genç milyonların beklentilerini?
Sadaka kolileri ile mi??
Biat kültürü ile mi??
Polis şiddetiyle mi?
1453 kartalları adlı bindirme yeşil renkli  SS kıtalarıyla mı?
Neyle neyle??
Hadi canım sen de..

Bu basınç, mut-la-ka önümüzdeki yıllarda Türkiye’de köklü dönüşümlerin yolunu açacaktır.
GEZİ isyanını iyi değerlendirmek gerekir.

*****

Devamla Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi binasına geldik.
Koridorlar daha önce görmediğimiz ölçüde kalabalık..
YÖK, masa başı direktifleriyle öğrenci istifliyor yüksek öğrenim kurumlarına..
İçtenlikle aktarıyoruz, koridorlarda hasta ve öğrenci trafiğinden yürümek olanaklı değil..
Radyoloji bölümünün kapısında;

“ÖĞRENCİLERİN GİRMESİ YASAKTIR” uyarısı asılı idi..

Dehşete kapıldık..

Film çekimi ve banyosu için, sıradan yurttaş gibi 1,5 saate yakın süre bekledik.
İnsanların perişan hallerini gözledik bu arada..
Öğlen arasına girmeden, zorlukla filmi dişhekimimize gösterebildik..

Kapalı mekanlarda omuz omuza..
Sokakta, dolmuş-otobüste de öyle..
Caddede araçlar tampon tampona..
Ve Başbakan R.T. Erdoğan 3-5 çocuk yapın.. demekte!?!
Akıllara durgunluk veren bir çılgınlık..
Ateşle oynamak.. Ülkenin geleceğini perişan etmek..

***************

ILO 2010 Raporu son derece uyarıcı içerikler taşıyor.. Okuyan var mı ??

  • IMF ve ILO’ya göre Dünyada 210 milyon işsiz var! Durgunluğun özellikle gelişmiş ekonomilere zarar verdiği ve bu ülkelerde işsiz sayısı toparlanma sürecine girmedi. Raporlara göre küresel kriz nedeniyle 2007’den bu yana işsiz ordusuna 30 milyon kişi daha katıldı. Dünyada işgücü yılda %1.6 oranında büyüyor ve bu işgücüne katılımı istihdam edebilmek (iş bulmak) için 45 milyon yeni iş yaratılması gerekiyor. (www.imf.org/external/np/sec/pr/2010/pr10324.htm, 2.9.10)

    Türkiye’de ise her yıl 1,25 milyon «net» nüfus artışına iş bulmak gerekli..
    Nüfus artış hızı % 1,68’lerde ama TÜİK 1.35 dolayında veriyor ??!

Rapor devamla kritik noktalara – sorunlara dikkat çekiyor :

  • Raporda “Gençler kendilerini sistemin kurbanı olarak görüyorlar ve bu durumun sorumlusu olarak gördükleri her şeye öfke besliyorlar. Küreselleşme, kapitalist sistem, politikacılar, anababalar (ebeveynler).. gençlerin öfke duydukları kesimlerin başında… «Tüm bunların sonucunda gençler kendilerine yanlış bir gelecek vaat eden dinci veya köktenci hareketlere duyarlı duruma geliyorlar..» saptaması yapılıyor.

AB Merkez Bankası Başkanı da tarihsel hatalarını itiraf etmedi mi?

– Bankaları kurtardık ama gençliği yitirdik..

************

Türkiye’nin sorunları günübirlik kısa erimli, miyop ve yüzeysel önlemlerle yönetilemeyecek- ötelenemeyecek ölçüde ağırlaşmıştır.

Bu tablonun sürdürümü olanaksızdır.

24 Ocak 1980 Kararlarının 33 yıl sonra ülkeyi getirdiği tıkanma- yıkım – dağılma ortamı gözler önündedir.

KüreselleşTİRme = Yeni emperyalizm

– ekonomik yıkım,
– sömürgeleşme ve
– tam bağımsızlığın yitirilmesi ile
– ülke ve ulus bütünlüğünün dağılması riskini

burnumuza dayamıştır.

Gerek makro gerek mikro ekonomik ölçütlerin “kırmızı alarm verdiği” nin AKP iktidarının sorumlu bakanları mutlaka ayırdındadır.

Zaman zaman kamuoyuna bu yönde açıklamalarını biliyoruz
(Bizzat Başbakan, A. Babacan, Z. Çağlayan, Merkez Bankası Başkanı E. Başçı..)

Sonbahar ile birlikte kışa doğru ağır bir ekonomik bunalımın rap rapları
kulakları tırmalamaktadır.

İktidar ise gündem değiştirme ve yeni yersiz, son derece hatalı cepheler açmakta
ve senaryolar sergilemekte.. Toplumun her kesimini karşısına almakta..

Oysa ülke olağanüstü koşullarda ve OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM ile
düze çıkma olanağı olabilir.. Üstelik acele edilirse..

İzmir İktisat Kongresi gibi (17 Şubat 1923’te 1151 temsilci ile yıkılmış – yakılmış İzmir’de toplanıp, hanlarda kalınarak 15 gün süren ve Lozan görüşmelerinin kesilmesine de
yanıt olan, görüşmeleri yeniden başlatmayı başaran bir meydan okuma olarak!)
kapsamlı bir ULUSAL İKTİSAT KURULTAYI gereksinimi vardır..

Burada ulusal ekonomi politikaları belirlenmeli ve uygulanmalıdır.

Anayasal Kurum (md. 166) Ekonomik ve Sosyal Konsey,
ne yazık ki, AKP’nin tutumuyla kadük – işlevsiz bırakılmıştır.

Çok kaygılıyız çooook..

Tarih, ders almadığımız için yineliyor..

  • Ekonomik çöküntü AKP’yi götürecek.. 
  • Ya Türkiye, ya Ulus hangi ağır faturaları ödeyecek??

Sevgi ve saygı ile.
27.9.13, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net

Çin ABD’ni geçer mi?

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share


Dostlar,

Önceki günlerde sitemize Dünyanın 10 Büyük Ekonomisini irdeleyen bir makalemiz olmuştu (http://ahmetsaltik.net/2013/09/19/top-10-biggest-economies-in-the-world-2013/#comment-2265, 19.9.13). Bu makalemizde 2023’te, 10 yıl sonra, Cumhuriyetimizin 100. yılında Türkiye’mizin ilk 10 büyük ekonomi içinde yer alıp alamayacağını değerlendirmiş ve basit bir matematiksel öngörü ile bu beklentinin neredeyse olanaksız olduğunu belirtmiştik. Politikacıların, yeterli eğitimi olmayan
halkı utanmadan aldatmayı sürdürdüklerinden yakınmıştık.

Sn. Prof. Dr. D. Ali Ercan da kısa bir yorum yazmıştı makalemize..
Önemli olanın salt sayısal büyüklükler olmadığını, bu verilerin insan gönencine de yansımasının gerektiğine değinmişti ek yerinde olarak. Biz de o yazımızın altında
yer alan yorumu yanıtlamıştık kısaca.

Evet, BM Kalkınma Programı UNDP’nin (United Nations Development Program)
her yıl Kasım ayında yayımladığı İnsansal Gelişim İndeksi HDI (Human Development Index) bu bağlamda belireyici bir ölçüt ve Türkiye AKP iktidar olduğunda 82. sırada iken son verilerle 92. sıradayız. Yaklaşık 10 puan gerilemiş durumdayız.

Bu verileri RTE’nin nefret söylemi ile andığı “Dışişlerinin monşerleri” (!?) de hazırlamıyor, can düşmanı bellediği CHP de.. Birleşmiş Milletlerin resmi verileri ve ülkelerin aktardığı bilgilere göre düzeneniyor.

Dolayısıyla, elbette Türkiye de son 11 yıla varan AKP iktidarında ağır borçlanmalarla (toplamda 221 milyar Dolardan, 700 milyar doları aşkın..) ve bizzat Başbakan RTE’nin ağzından “servetin ciddi manada el değiştirmesine” karşılık; 80 milyon insanın emeğiyle yerinde saymamıştır, kimi göstergeleri iyileşmiştir. Bu sonuç, 80 milyonluk koca toplumun dizginlenemez öz potansiyelidir.

Ancak Dünya ile aramızdaki makas daha da açılmştır.
Bildik benzetme ile biz yürüyoruz ama Dünya daha hızlı yürüyor ve bizi geçiyor..

Bu bakımdan,

  • AKP’nin son 10-11 yıllık ekonomi politikaları tam bir fiyaskodur!

Başbakan İktisatçı olunca böyle oluyor galiba.. (Gerçi RTE’nin diplomasını gören yok??)
İktisat profesörü bayan başbakan Tansu Çiller döneminde de böyle oldu..
Enflasyon % 154’e fırlayınca 5 Nisan 1994 kararları ile alarm programı yürürlüğe konmuştu.

Sn. Prof. Ercan, bu konuyu farklı bir açıdan irdelemekte..

Biz, ağır bunalımdan çıkışın ancak MİLLİ EKONOMİ ile, ÜRETİM ile olabileceğinin
altını çizmek istiyoruz. 24 Ocak 1980 Kararları (http://ahmetsaltik.net/2013/01/28/24-ocak-1980-kararlari/) ile küresel emperyal ekonomik sisteme eklene Türkiye, 33 yılda yarı sömürgeliği aştı.. Kurtuluş için zaman ciddi biçimde azalıyor. Ama Başbakan hala halkı CHP iktidarında gaz, tüp, yağ vb. kuyrukları olabileceği sopası ile aldatmayı sürdürüyor.. İyice yaklaşan, altında kalacğı ağır yıkımın ne yazık ki ayrımında değil..

Ya ekonomiden anlayan AKP’liler, danışmanlar, uzmanlar…
Hepsi mi “saadet zinciri” nin nemalan(dırıl)an halkaları??

Gemi batınca ne olacak??
Hesaplar yur dışında mı??

Alağıdaki 3 görsele dikkat..

Büyük Atatürk‘ün 17 Şubat 1923’te, Lozan görüşmelerinin Batı’nın kapitülasyonlarda ısrarı yüzünden kesilmesi üzerine (4 Şubat 1923),

  • Batı’ya yanıt olmak üzere İzmir’de toplanan Türkiye İktisat Kongresi

açış konşmasından alıntılar..

O yokluklar içinde 1151 temsicinin 15 gün yıkık – yanmış İzmir’de hanlarda kalarak ülkemize olağanüstü iktisat politikaları çizdiği kongre..

Ve tüm yokluklara karşın kararlılığı görerek Batı emperyalizminin Lozan görüşmelerini yeniden başlatmasını sağlayan Kongre.. Çünkü İsmet Paşa Lozan’da sıcak savaşta yenilen Batı emperyaliminin kabuledilemez dayatmalarını rededince, İngiliz Başdelegesi Lord Kürzon, bilinen tehdidini yönelterek;

– İsmet Paşa, isteklerimizi reddediyorsun, bunları cebimize koyuyoruz ama ülkene döndüğünde her yer harap – yıkıktır.. Dış krediye mahkumsun.. Para da bir bende bir de ABD’de var. Gelip borç istediğinde, bu kağıtları cebimizden çıkarıp önüne koyacağız..

İnönü de bilinen yanıtını verir : O zaman çıkarırsınız.. Şimdi bizim haklı isteklerimizi kabul etmelisiniz..

Görüşmeler kesilir (22 Kasım 1922 başlangıç – 4 Şubat 1923 kesilme).
Mustafa Kemal Paşa, İzmir’de topladığı Türkiye İktisat Kongresi ile Batı’ya
bu anlamda yanıt vermektedir :

– İktisaden de varolacağız, şantajlarınıza boyun eğmeyeceğiz, restinizi görüyoruz..

Batılı emperyalistler, Mustafa Kemal Paşa’nın dize getirilemeyeceğini bir kez daha anlarlar ve Lozan görüşmelerinin 2. bölümü, büyük ölçüde bu Kongrede sergilenen kararlılık ve Gazi’nin Ordu’ya savaş hazırlığı buyruğu vermesi üzerine başlatılır
(23 Nisan 1923 – 24 Temmuz 1923 bağıtlanma).

Bu Kongrenin işlevini hiç böylesine okumuş muydunuz??

Slide1 Slide2 Slide3
Sevgi ve saygı ile.
22.9.13, Ankara

Dr. Ahmet Saltık
www.ahmetsaltik.net

==================================================

Prof. Dr. D. Ali ERCAN

Ali_Ercan_portresi
Değerli arkadaşlar,

“2023 te Türkiye’nin Dünyadaki ilk 10 Büyük ekonomi arasında yer alacağı” yönündeki resmi demeçlere karşın, IMF tarafından yayınlanan kestirimler arasında büyük farklılıklar var. Örneğin IMF’nin 2018 kestirim listesi (yuvarlatılmış yaklaşık rakamlarla) aşağıdaki gibidir. Türkiye 1 trilyon 200 milyar dolar GNP (Toplam Ulusal Gelir, GSMH) ile 17. sırada; daha doğrusu şu andaki sıralamada büyük bir değişiklik yok.  21 trilyon dolarla ABD yine başı çekiyor. 

 
İki ay önce sizlere Çin’in ekonomik sıralamada ABD’yi  yakalaması üzerine bir öngörümü yollamış ve şunu sorgulamıştım; 
Çin ABD’ni geçer mi? 
 
Çin’in zaman ortalamasında kararlı bir biçimde ilerlediğini,
her yıl ABD ekonomik gücüne biraz daha yaklaştığını söyleyebiliriz.
Satır içi resim 1
 
 
1975’te Çin’in GSMH’sı ABD’nin beşte biri kadardı, şimdi yarısına geldi.
(Dünyanın 2. büyük ekonomisi oldu) Böyle giderse en geç 2040’ta Çin’in ABD’ni yakalayıp geçeceğini söyleyebiliriz.

Bir yandan da nüfusunu “kadın başına bir çocuk” programıyla dizginlemeye çalışan Çin, gönenç katsayısını kesinlikle daha da yükseltecektir. Bu koşullarda,
2050’de Çin’in ABD ayarında bir süper güç olacağını söylemek olanaklı. 
Şimdi 1,35 milyar olan Çin nüfusunun 2050’de 750-800 milyon ve kişi başına
ulusal gelirin 50 bin dolar düzeyinde olacağını kestiriyorum. 
 
IMF’nin bu kestirimine göre 2040’ta değil, çok daha önce, 2030’larda Çin,
ABD’nin önünde olacak demektir. Ve iletiyi şöyle bitirmişim:
 
Çin, kuruluşunun 100. yılında Dünyanın doruğunda (zirvesinde) olacak.
Peki, Türkiye kuruluşunun 100. yılında hangi düzeyde olacak dersiniz? æ
 
Tabii, marifet Dünyanın ekonomisi en büyük ilk 10 Ülkesi arasında olmak değil;
marifet Dünyanın en gelişkin ilk 10 Ülkesi arasında yer almaktır.
Türkiye bugün 90-100 arası bir yerde bulunuyor gelişmişlik sıralamasında. æ
 
————————–
2018 Ülkeler ve GNP
 ABD   21,0  trilyon $

 AB   20,0
 Çin   15,0
 Japonya   6,0
 Almanya   4,0
 Brezilya   3,4
 Rusya   3,2
 Fransa   3,1
 İngiltere   3,0
 Hindistan   3,0
 İtalya   2,3
 Kanada   2,2
 Avustralya   1,8
 G.Kore 1,7
 Meksika  1,7
 İspanya  1,5
 Endonezya  1,5
 Türkiye   1,2
 Hollanda   0,9
 S. Arabistan   0,9
 İsveç   0,7
 Tayvan   0,7
  İsviçre   0,7
 Polonya   0,7
 
not. Şu anda ~800 milyar dolar GNP olan Türkiye’nin 5 yıl içinde 1200 milyar dolara çıkması için yıllık %8,5 gelişim hızı varsayılmış, ki, pek gerçekçi değil.
 
2018 Dünya GNP toplamı ~100 trilyon $, 2000 rakamı olan ~40 trilyon dolarla kıyaslanırsa, 18 yılda ortalama % 5,2’lik gelişme var demektir;
~ %1,2 nüfus artışını çıkarırsak küresel ölçekte net % 4 /yıl
gelişim hızı varsayılmış demektir. 
 
İktisatçılar ne der, bilmiyorum ama, bence bu  küresel finans balonunun ~% 4/yıl oranında şişirilişi ve doların değer kaybından başka bir şey değil. Eğer doların değer kaybı (enf) %2,5 kadarsa o zaman küresel ölçekte yaratılan gerçek artı değer %1,5/yıl olurdu… æ

EKONOMİDE ÇANLAR KİMİN İÇİN ÇALIYOR ??

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share


EKONOMİDE ÇANLAR KİMİN İÇİN ÇALIYOR ??

Prof. Dr. Ahmet Saltık
www.ahmetsaltik.net
5.11.12, Ankara

“Tarih, milletlerin yükseliş ve çöküş nedenlerini ararken
birçok siyasal, askeri, toplumsal neden bulmakta ve saymaktadır.
Kuşku yok; bütün bu nedenler, toplumsal olaylarda rol oynarlar.
Bir milletin doğrudan doğruya yaşamıyla, yükselişiyle,
çöküşüyle ilişkili ve ilgili olan, milletin ekonomisidir.
Tarihin ve deneyimin belirlediği bu gerçek, bizim ulusal yaşamımızda
ve ulusal tarihimizde de tümüyle belirmiş bulunmaktadır.”

Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK
İzmir İktisat Kongresi açış konuşması,
17 Şubat 1923

Ekonomide durum, göründüğünün ya da algılandığının ötesinde olumsuz bir tablo içinde.

Artık mızrak çuvala sığdırılamıyor.. AKP kadroları da bunalmış durumdalar.

Popülist ve talancı ekonomi politkaları ülkenin salt bu gününü değil geleceğini de tüketti,
ipotek altına soktu.

Nominal (rakamsal) olarak cari açıkta ABD’den sonra dünya 2. siyiz (2011!
Oransal olarak ise 2. olan ABD’nin 3 katını geçiyoruz, ulusal gelirin % 10’larındayız.

  • 2011 cari açığında oransal olarak dünya birincisiyiz!

AB’ye giriş için üst sınır olan Maastricht Ekoonomik Ölçütleri en çok % 6,5..

Başbakan, -diplomasını bir türlü görmedik ama- iktisatçı galiba??
Ama “önce imam diplomalı”. İman kuvvetiyle ekonomi yönetimi de batakta.
Halimiz ne olacak?

24 Ocak 1980 Kararları’ndan bu yana izlediğimiz “batakçı küresel uydu ekonomi politikları”nı bırakıp;

  • Atatürk döneminin planlı, devlet öncülüğünde karma karma ekonomi modeline geçiş dışında çare yok..

Bu model 1930 sonrası dünya “1929 Büyük Ekonomik Bunalımı”yla kavrulurken, ülkemizde uygulandı. 1923-38 arası ortalama kalkınma hızı, onca yokluk içinde ve
hatırı sayılır borç alınmaksızın ortalama % 6,6 oldu.

Ekonomi 15 yılda 2’ye katlandı. Enflasyon ise 15 yılda toplam %2,2’de kaldı! (www.selimsomcag.com ve Bilsay Kuruç; Mustafa Kemal Döneminde Ekonomi)

Batılılar buna “Atatürk’ün Ekonomi Mucizesi” dediler.. (Mustafa Aysan)

Gerçekten Türk tarihi incelenirse,
bütün yükseliş ve çöküş nedenlerinin
ekonomi sorunundan başka bir şey olmadığı anlaşılır.
Tarihimizi dolduran bunca başarılar, zaferler veya yenilgiler,
yokluk ve yıkımlar.. bunların hepsi meydana geldikleri dönemlerdeki
ekonomik durumumuzla ilgili ve ilişkilidir.
Yeni Türkiye’mizi yaraşır olduğu düzeye eriştirebilmek için,
kesinlikle ekonomimize 1. derecede önem vermek zorundayız.
Çünkü zamanımız,
tümüyle bir ekonomi döneminden başka bir şey değildir.”

Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK
İzmir İktisat Kongresi açış konuşması,
17 Şubat 1923

Harvard’lı ekonomi profesörü Dani Rordik de benzer öneride.

Çin, Hindistan, Brezilya, Rusya, Güney Afrika, Güney Amerika ülkeleri (BRICS),
adı konmamış bir Atatürkçü ekonomi politikası izlemekteler; ULUS DEVLET temelinde..

Kaldı ki, Atatürkçü ekonomi politikası da ULUS DEVLET üretir karşılıklı olarak.

  • 2001 krizine benzer bir krizle, RT Erdoğan’ın deliğe süpürülmesi
    hiç de sürpriz görülmüyor.

Ancak kritik soru; yerine hangi kadroların nasıl bir programla geleceği / getirileceğidir.

2001’de indirilen 57. koalisyon hükümetinin yerine AKP getirilmiştir.

2001’de Kemal Derviş 15 günde 15 yasa dayatması ile geldi.
Bu kez Kemal Derviş ya da naibi (yerine atanan) “yeni bölücü anayasa” gelmesin çantasında!

Tabii bu reçete Türk halkına ancak 12 Eylül / 12 Mart benzeri bir Amerikancı darbenin sıkıyönetim ortamında dayatılabilir.

Büyük ölçüde tasfiye edilmiş “bu Ordu” da, geçmişte olduğundan pek de farklı olmamak üzere, yapsa yapsa ancak “Amerikancı bir darbe” yapabilir; “Bizim oğlanlar” vizesiyle..
(27 Mayıs 1960’ı ayırıyoruz..)

Sevgi ve saygı ile.
05.11.12, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net

Türkiye’ye 10 Kritik Soru.. / 10 Critical Questions to Turkey..

1 Yanıt
Share via emailShare on WhatsApp Share

Turkiye’ye_10_Soru