YSK’nın sadece yüz karası değil, “hukuk karası” kararının üzerinden yaklaşık 15 gün geçti. Ortada halen gerekçeli karar yok. Oysa bir hukukçu olarak şahsen ben, böylesine açık bir hukuksuzluğa nasıl bir gerekçe, daha doğrusu çalınan “minareye” nasıl bir “kılıf” bulunacağını çok merak ediyorum! Gerçi vicdan olmayınca bir gerekçe zorunluluğuna da ihtiyaç olmayabiliyor. Bir başka ifadeyle böyle bir kararı alanların gerekçeye ihtiyaç duymayacağı, öyle olsa bu kararı alamayacakları da söylenebilir. Kararın gerekçesini de, altında şeklen imzası olanların değil, aldıranların yazacağı düşüncesindeyim, iktidardan gelen açıklamalar da bunu doğrulamaktadır. Anlaşılan “garabete” gerekçe bulmakta epeyce zorlanılıyor !
Gerekçeli kararın 200 sahife olduğu söyleniyor. Bu filmi de daha önce görmüştük. Hatırlayalım; Balyoz ve Ergenekon iddianameleri de binlerce sahifeydi ancak içinde elle tutulur, somut hiçbir şey yoktu, keza kararlarda da. Halbuki sağlam ve anlamlı dayanakları olan gerekçeli kararların bu denli uzun olmasına gerek yok. Bu nedenle genelleme yapmaksızın belirtelim ki çoğu kez bu tür kararlar ne denli uzunsa o kadar içi “boş” oluyor. Gerekçeli karar çıktığında gerekli değerlendirmeyi elbette ki yaparız.
Odatv’deki önceki birçok yazımda, geçmiş uygulamaları ışığında bu YSK’nın adli sicilinin “bozuk” olduğunu, Kurulun güven vermediğini yazmıştım (Bkz. “Sandıktan Seçilmemiş Başkan Çıkartma Oyunu”, “Tam Rezillik Hali” ). Ne yazık ki bu süreçte muhalefetten de, sıkça Kurul’a “güven” ifade edildi.
Yine skandal karardan hemen sonra, twitter hesabımdan çok sayıda tweet ile görüşlerimi açıkladım (“Muhalif” basında da yer almadı, zaten hiçbir tweeter mesajım yer almamakta. Takdiri yurttaşlarıma bırakıyorum), milli iradeye karşı bu darbe ve gaspa karşı bununla orantılı bir “milli iade” gerektiğinin altını çizdim.
Süreçteki gelişmeler ve gerekçeli kararın gecikmesindeki “hikmet” karşısında, özellikle anlamı ve sonuçları itibariyle YSK’nın iptal kararı ile görüşlerimi biraz daha ayrıntılı olarak aktarmak isterim. Bu arada lütfen kayda da geçsin !
1) Burada YSK’nın 7 üyesinin imzasıyla alınan iptal karanının hukuksuzluğunu, vahametini uzun uzadıya anlatmaya gerek olduğunu sanmıyorum. Birçok değerli hukukçu ve yazar bunları ortaya koyduğu gibi, bu denli hukuk ve vicdandan yoksun bir kararın bu niteliğini görmek için hukukçu olmaya da gerek yok. Nasıl ki zırva tevil götürmez ise, bu denli açık bir hukuk rezaleti de uzun boylu bir açıklama gerektirmez.
Gerçek şudur ki; Önceki uygulamaları sebebiyle zaten “adli sicili” bozuk olan mevcut YSK, yedi üyenin oyuyla hukuk tarihine kara bir leke olarak geçecek, basit bir “skandal” ifadesi ile geçiştirilemeyecek bir hukuk katliamına imza atmışlar, Türkiye’nin seçim geleneği ve tarihine kara bir leke düşürmüşlerdir. Karar ve ortaya çıkan sonuç;
– “Tam hukuksuzluk”,
– “Tam rezalet ve garabet”
halidir ! Söz konusu olan seçimin iptali değil, seçmen iradesi ve kararının, zaten kırıntısı kalmış demokrasinin iptalidir !
2) YSK; kendisine “güvenenlerin” ve bu nedenle olsa gerek görev sürelerini uzatanların yüzünü kara çıkarmamış görünmektedir. Öyle ki kararı, gerekçesini ve seçim tarihini öncelikle AKP temsilcisi duyurabilmiştir ! Hukuken açıklanamaz ve hem hukuken hem de vicdanlarda “yok” hükmünde olan bu karar, anayasal sisteme, seçmen iradesine ve kararına karşı açık bir darbedir. Bu kararla birlikte Türkiye’nin 73 yıllık seçim geleneği ağır bir darbe almıştır.
BASİT BİR HUKUKSUZLUK DEĞİL PLANLI!
3) Garry Lineker’in futbol tanımı şudur: Futbol, bir top ve 22 kişi ile oynanan ve sonucunda Almanların kazandığı bir oyundur. YSK kararından sonra ise Türkiye’de seçim; tüm devlet olanaklarını kullanan bir “muktedir” ve 11 kişi ile oynanan, iktidarın meşruiyetine şekli bir kılıf sağlayan, mutlaka iktidarın kazanması gereken, dolayısıyla iktidar kazandığında “temiz”, muhalefet kazandığında ise “şaibeli”; sonuç olarak her durumda iktidarın kazandığı (kazandırıldığı) bir “orta oyununa” dönüştürülmektedir !
4) Bu yapı ile bundan böyle hiçbir seçimin adil ve dürüst bir biçimde yapıldığından emin olunamayacaktır. Yine bir futbol ifadesi ile; bu YSK ile bu lig bitmez !
Bu gerçeklerin yanı sıra, üzerinde çok durulmayan bazı hususları da belirtmekte yarar bulunmaktadır:
5) Bu hukuk skandalı ve garabeti, sadece kararın altında imzası olan görünürde “hakim” lerin eseri olarak görülmemelidir. Bu ve bunun gibi açık hukuksuzlukların giriş kapısı 2010 referandumu ve bu yolla yargının esir edilip, dönüştürülmesidir. Nitekim, yol arkadaşlığı devem ederken Pensilvanya’daki çete başı tarafından “ölülerin dahi oy kullanması” gerektiği ifade edilen bu sözde “referandumla” birlikte yargı, bırakılsın arka bahçe olmayı, iktidarların istediği gibi girip çıkabileceği odaları haline gelmiş, cübbede düğme olmadığını unutup iliklemeye kalkan, iktidarla “uyumlu” çalışan (!), çay toplayan “Yüksek” yargı başkanlarını yaratmıştır. Dolayısıyla bu referandumda destek olanların da bu kararda katkısı, vebali bulunmaktadır.
6) Bu karar bize bir kere daha; kurumların yüksekliğinin, önündeki “yüksek” ifade ve sıfata bağlı olmadığını, bunu hukuka olan bağlılığın, bağımsızlık ve tarafsızlığın sağlayabileceğini aynı şekilde hukukun öncelikle bir bilgi veya diploma meselesi değil, vicdan ve meslek ahlakı/etiği meselesi olduğunu göstermiştir.
7) YSK bu kararıyla bilmeden veya istemeden de olsa; aslında aynı kurul oluşum biçimiyle yapılan tüm referandum ve seçimlerin (Cumhurbaşkanlığı seçimi dahil) hukukiliği ve meşruiyetine, en azından haklı ve makul bir şüphe düşürmüştür.
8) Aksi yönde oy kullanan hakimlerin karşı oy gerekçeleri, bunların içerik ve niteliği, bu hukuk rezaletinin tarihte “hak ettiği” yeri alabilmesi bakımından çok daha önemli olacaktır.
9) Yapılanın basit bir hukuksuzluk, yanlış hukuki değerlendirme yahut hata olmadığı; planlı, bilinçli, organize, yani kasıtlı bir davranış olduğu açıkça görülmektedir.
Bu iki ihtimale dayalı olabilir ve ikisi de kabul edilemez özelliktedir: İlk ihtimal kararda imzası bulunan 7 üyenin tamamen iktidara yakınlık, aidiyet, mensubiyet duygusu ile, yani hukuki değil siyasi saiklerle hareket etmiş olmasıdır. Bunun zaten tartışılacak, mazur görülebilecek bir yanı yoktur. Görev sürelerinin uzatılması bu ihtimali güçlendirmektedir. İkinci ihtimal ise bu üyelerin baskı altında bu kararı vermiş olmalarıdır. Bunun da mazur görülmesi mümkün değildir. Gerçekten bir kere kendi iradesi ile belli makamlarda bulunanların; korkma, baskıya boyun eğme gibi bir hakkı bulunmamaktadır. Böyle bir durumda eğer baskılara direnmeyecek veya direnemeyecekler ise, kendilerinden beklenecek asgari davranış biçimi istifa etmektir. Kaldı ki Anayasanın 9. maddesine göre “Türk milleti adına” karar verme mevkiindeki kişilerin, bir kişi veya kurumdan talimat alma gibi bir seçenekleri de bulunmamaktadır. Bu “baskı altında” kalma, “direnememe” hali, halk arasındaki deyişle bir “açıklarının” olmasından kaynaklanıyorsa bu da vahim ve kabul edilemez bir durumdur, çünkü o zaman hem bu sebeple niçin hukukun işletilmediği, hem de o makamlarda nasıl halen bulunabildikleri izahsız kalmaktadır.
- Her durumda bu kararda imzası olan YSK üyeleri anılan sebeplerle, azmettirilen veya müşterek fail olarak suç işlemiş olmaktadırlar. Üstelik bu suç, sadece görevi kötüye kullanma olarak görülmemelidir. Yine bu suç (veya suçların) hukuki hesabının bugün sorulmuyor, sorulamıyor olması yarınlarda sorulmayacağı anlamına da gelmemektedir.
Bu arada bu iptal kararını, sadece ulusal ölçekte değil, küresel ölçekte görünmeyen veya gösterilmeyen olası arka planını da gözeterek, ileriye dönük küresel planlamalar eşliğinde dikkatlice incelemek ve değerlendirmekte yarar bulunmamaktadır.
Yaşadığımız dünyada hiçbir şey göründüğü veya gösterilmek istendiği şekilde olmamaktadır. Örneğin İmralı’daki terörist başının yeniden “piyasaya” sürülmesi, bu kapsamda yeni “açılımlara” yönelinmesi, milli mücadelenin 100. yılında, tam da 18 mayısta ülkemizin başkentinde sözde “Pontus soykırımı” anması yapılmasına, milli mücadele şehitlerinin kemiklerinin sızlatılmasına, bu yalanın dillendirilebilmesine cür’et edilebilmesi hayra alamet değildir.
10) 23 Haziran’da İstanbul seçiminin “yenileneceğini” söylemek ve kabul etmek de kanaatimce hatalıdır; çünkü istemeden de olsa yok hükmündeki bu kararı kabullenmek, meşrulaştırmak anlamına gelebilir. Seçim yapılmış, İstanbul seçmeni kararını vermiştir. Zaten karar verilmiş bir konuda yeniden karar verilmesi talebinin mantığı bulunmamaktadır. Şu halde
- 23 Haziran’da bir seçim yapılmayacak; açık ve planlı bir hukuksuzluk, irade ve egemenlik gaspının kabul edilip edilmeyeceği oylanacaktır.
İktidar kazanırsa bilmeden ve istemeden de olsa bu hukuksuzluğu seçmenin onaylamış olduğu algısı oluşturulacaktır. Bununla birlikte bu hukuksuzluk, bu durumda dahi hukukilik ve meşruiyet kazanmayacak, ancak her şey daha da kötü olacaktır.
Bu açıdan Millet İttifakı; 23 Haziran’daki seçime (üstelik mevcut YSK ile) katılma kararıyla ciddi bir siyasi risk almıştır. Elbette bu; yapılan bir dizi değerlendirmenin sonucu olarak haklı bazı gerekçeleri de olabilecek bir siyasi tercihtir ve saygı duymak gerekir. Ancak iktidarın kazanması halinde ortaya çıkacak sonuç ve tablonun kaygı verici olabileceğini de not etmek gerekir.
TURUNCU RENGE DİKKAT!
11) Burada elbette ki Sayın Ekrem İmamoğlu’nun bir hakkı açıkça gaspedilmiş ve mağduriyetine sebebiyet verilmiştir. Bununla birlikte yukarıda açıklanan gerekçelerle asıl mağdur edilen seçmen, onun iradesi ve seçme hakkı ve de anayasal sistemdir. Gaspedilen de millete ait olan egemenliktir. Bu nedenle olaya kişisel değil, ilkesel ve sistemsel açıdan bakmak ve buna göre bir tavır almak daha doğru olacaktır.
Hal böyle olunca zihinsel bir karışıklığa da gerek bulunmamaktadır. 23 Haziran’da açık ve ağır bir hukuksuzluk oylanacaktır. Bu siyasi yahut kişilere bağlı bir mesele olmayıp; ahlaki, vicdani, ilkesel ve sistemsel bir meseledir. Bir başka deyişle burada alınacak tavır; herhangi bir siyasi çizgiyi, kişiyi onaylamanın veya onaylamamanın ötesinde belirtildiği üzere ilkesel bir tutumu ifade edecektir, etmelidir.
Şu halde YSK’nın bu açık hukuksuzluğuna karşı gösterilen (gösterilecek) tepki veya tepkisizliği bir cepheleşme, mevzilenme olarak görmek bu açıdan yanlıştır. Elbette ki İstanbul seçiminin sonuçlarına bağlı olarak her şey hemen düzelecek veya bir anda güllük gülistanlık olacak değildir. Türkiye’nin sorunları kabaca 70 yıllık bir yön duygusu kaybından kaynaklanmaktadır. Ancak yukarıda belirtildiği üzere bu hukuksuzluk onaylanırsa her şeyin daha kötü olacağı, daha büyük ve ağır hukuksuzlukların kapısının aralanacağı açıktır. Bu nedenle burada, ilkesel bir tutum alma gerekliliği mevcuttur. Bu önceliklidir. Bundan sonrası, ayrı bir tartışma ve değerlendirme meselesidir.
12) Bu hukuksuz YSK Kararının gerekçesinde dahi böyle bir belirleme olmadığı halde iptal kararını “oyların çalındığı” gerekçesine dayandırmak; gerçeği bilinçli olarak çarpıtmak, halka açıkça yalan söylemek, yurttaşlarımızın aklıyla alay etmektir. Bu denli açık bir yalana bel bağlanması, iktidarın çaresizliğini göstermektedir. Asıl, YSK eliyle irade ve karar, hatta egemenlik hırsızlığı yapılmış, millete ait egemenlik çalınmış, gaspedilmiştir. Esasen bay Binali Yıldırım’ın “bir arıza olduğu ve tamir edileceği” şeklindeki ifadesi, hem kararın anlamını ortaya koymakta, hem de geçmiş seçimlere ışık tutmaktadır. Gerçekten de bu belirlemeye göre iktidarın kazanamaması bir “arıza” olup, mevcut YSK’nın görevi de bu arızayı giderecek bir “tamircilik” tir. Ülkemizde uzun bir zamandır “çalma” nın birçok farklı türünün örnekleri çokça görülmektedir ve söz konusu olan da “tencere, tava çalma” gibi masumane ve zararsız fiiller değildir.
Seçimin “sayısal” kazananı ancak “siyasal” kaybedeni iktidar bloğu, bu hamlesiyle İstanbul’u kazanmak adına; zaten görünürde varolan “inandırıcılığını”, Türkiye’yi ve vicdanları kaybetmiş, adeta “Ya (siyasi ve ticari) istikbal ya ölüm” demiştir. Bu da İstanbul’daki rantın büyüklüğünü ve iktidar açısından psikolojik önemini gösterebilmektedir. Öyle ki iktidar, bu uğurda toplumun tüm kesimlerine hakaretler ve tehditler yağdırabilmekte, büyük bir küresel kuşatma altında olan Türkiye‘yi daha da kutuplaştırmaya, germeye, acil ve güncel sorunları ötelemeye devam etmektedir.
İptal kararından sonra gerçekleşen bazı protestolarla ilgili olarak AKP Genel Başkanı bay Erdoğan “Siyaset meydanı er meydanıdır. Sağda solda taşkınlık yapanların değil, milletin dediği olur” demiştir. Sorun tam da budur; milletin dediği yerine getirilmemiş ve seçim er meydanı olmaktan çıkarılmıştır. Bunun da bir karşılığı olmalıdır.
13) Tüm bu gelişmeler, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemi” adı altında ve türlü yalanlarla Türkiye’ye dayatılan tek kişilik “hükmetme” sisteminin, kayınpeder-damat rejiminin kısa bir zamanda iflas ettiğini açıkça ortaya koymaktadır. Bu hanedanlık düzeninde ortaya çıkan “taht oyunları” dahi gelinen noktayı göstermektedir.
Ortak bir akla dayalı kurallar ve kurumlar bütünü olan devlet çökertilmiş, meclis tamamen işlevsizleştirilmiştir. Öyle ki ana muhalefet lideri başkentin göbeğinde saldırıya uğrayabilmekte, bir avukat şehir eşkiyalarınca darp edilebilmekte, gazeteciler ve yurttaşlar sopalarla dövülebilmekte, ancak İçişleri bakanı ve kurumlar seyretmekte, kurallar işletilmemekte, yargı ise bu saldırıları adeta cesaretlendirip, ödüllendirebilmektedir.
Bir an önce demokratik parlamenter sisteme dönülmesi, devletin tüm kurum ve kurallarıyla yeniden tesis edilmesi Türkiye için gerçek bir beka meselesidir.
14) “Her şey çok güzel olacak” sıcak, umut saçan bir slogandır ve toplumda karşılık bulmuş gözükmektedir. Umut insana enerji ve güç verir, ancak altının somut olarak doldurulması, belli ve gerçekçi bir fikre dayandırılması şartıyla… Aksi halde altı doldurulmayan, soyut söylemler ve bunlara dayalı umutlar; büyük düş kırıklıklarına da yol açabilmektedir. Çünkü ne yazık ki ne denli iyi niyetli olursa olsun, sadece soyut umut ve temenniler, çoğu kez çözüme yetmemektedir. Aynı şekilde umut ve bel bağlanması gereken; kişilerden ziyade, temsil ettikleri fikirler ve ilkeler olmalıdır. Kişiler gelir, geçer. Kalıcı olan fikirlerdir.
- Sıkça ifade ettiğim gibi Türkiye; her alanda tam bağımsızlıktan, kurucu felsefe ve iradeden, Atatürk çizgisi ve politikalarından uzaklaştığı için her şey kötüleşmiş ve daha da kötüleşmektedir. Bir anda iyileşmesi, düzelmesi de mümkün değildir. Sağlam ve bütüncül bir fikre dayalı köklü kararlar gerekmektedir. Bu da siyasi irade işidir.
Her şeyin güzel olabilmesi için öncelikle bunu doğru anlamak ve okumak, küresel planda, özellikle Ortadoğu ölçeğinde Türkiye üzerindeki oyunları görebilmek ve yurttaşlarımıza anlatabilmek gerekmektedir. Bu özellikle milli mücadelenin başlangıcının 100. yılında daha da anlam ve önem kazanmaktadır.
Bu açıdan 23 Haziran, umarım ve dilerim, her şeyin güzel olabilmesinin kapısını aralayabilir. Her durumda en azından bu açık ve ağır hukuksuzluğun reddedilmesi, seçmenin iradesine ve egemenliğine sahip çıkması dahi önemli bir kazanım olacaktır. “Milli iade” dediğim de budur.
Bununla birlikte ısrarla tekrarladığım gibi; Türkiye; gerçek anlamda ve başta ekonomik model olmak üzere her alanda Cumhuriyetin kuruluş yıllarındaki öze, ruha, ilkelere, Atatürk çizgi ve politikalarına geri döndüğünde her şeyin güzel olacağı muhakkaktır. Elbette ki bu da gelinen noktada çok kolay ve hemen olabilecek bir şey değildir. Bir başka ifadeyle her şeyin güzel olabilmesi; öncelikle bu gerçekler ışığında durum tespitini doğru yaparak, şartların ağırlığını ve çözümün de güçlükler içerdiğini anlamayı gerektirmektedir. Ancak bu yön duygusu tekrar yakalanıp, doğru rotaya yeniden girildiğinde zaten önemli bir mesafe de katedilmiş olacaktır.
Her alanda olduğu gibi; bu alanda da önde ay yıldız görünmeli, ancak arka fondaki rengimiz de daima “kırmızı-beyaz” olmalıdır. Turuncu renge dikkat !
=================================
Dostlar,
İstanbul Barosu
önceki başkanı Ceza Hukuku uzmanı sayın Prof. Dr. Ümit Kocasakal tam ve gerçek bir Kemalist / Atatürkçüdür!
Bu makalesi, tarihe not düşen kapsamlı bir saptama, aynı zamanda çok değerli önermeler demetidir..
Dikkatle değerlendirmeli ve gerekleri yapılmalıdır.
Yazıyı bütünüyle onaylayarak biz de web sitemizde paylaşıyoruz.
Sevgi ve saygı ile. 21 Mayıs 2019, Ankara
Dr. Ahmet SALTIK MD, MSc, BSc
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Halk Sağlığı Uzmanı
Sağlık Hukuku Bilim Uzmanı – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net profsaltik@gmail.com
PROF. DR. HASAN YAZICI
