Yazar arşivleri: Ahmet SALTIK

Ahmet SALTIK hakkında

Atılım Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet SALTIK’ın özgeçmişi için manşette tıklayınız: CV_Ahmet_SALTIK Hekim (Halk Sağlığı Profesörü), Hukukçu (Sağlık Hukuku Uzmanı) Mülkiyeli (Kamu Yönetimi - Siyaset Bilimci)

Rusya’nın KKTC’de Konsolosluk Açma Girişimi

Dr. Cihangir Dumanlı
(E. Tuğg.)

Rusya’nı resmi TASS Ajansına 9 Ağustos’ta (2023) demeç veren bir Rus  yetkili KKTC’de yaşayan Rus vatandaşlarına Lefkoşa’nın kuzeyinde (KKTC bölgesinde) konsolosluk hizmeti vermeye başlayacaklarını bildirmiştir Aynı konu Rusya’nım GKRY bölgesindeki büyükelçisi tarafından da doğrulanmıştır.

“Konsolosluk hizmetinin” verilebilmesi için bu amaca yönelik bir binanın satın alınması veya kiralanması ve hizmet verecek Rus personelin bu binada çalışması gerekecektir. KKTC’de 50 000 dolayında Rus vatandaşı yaşamakta ayrıca bu ülkeye pek çok Rus turist gelmektedir.

Halen KKTC bölgesinde ABD, İngiltere, Almanya, Fransa ve İtalya’nın konsoloslukları uzun zamandır varlılarını sürdürmektedir.

Tanıma anlamına gelir mi?

Rus yetkililer ve KKT Cumhurbaşkanı Tatar, bu girişimin Rusya’nım KKTC’yi tanıması anlamına gelmeyeceğini de ayrıca vurgulamışlardır. Rusya’nın girişiminin tanıma olup olmadığı veya ne tür bir tanıma olduğu uluslararası hukuk konusunda uzman bilim insanlarının kitaplarından (öğretiden) çıkartılabilir. Öğreti (doktrin) uluslararası hukukun kaynaklarından biridir.

Tanıma, bir uluslararası hukuk kişisinin öbür uluslararası hukuk kişilerince varlığının kabul edilmesidir[1]

Tanıma hukuksal (de jure) olabileceği gibi fiili (de facto) olabilir.[2] De jure tanıma, bir devleti tam olarak tanımanın sağladığı bütün hukuksal etkileri ile tanımadır. De facto tanıma ise geçici ve sınırlı nitelikte bir tanımadır. De facto tanımada tanıyan devlet tanınan devletin bağımsızlığı, ülke üzerindeki otoritesi ve ülkedeki istikrara ilişkin kuşkularının bulunduğu ve bu nedenle tam bir tanımaya gitmediği görülmektedir.[3] De jure tanıma kesin olup geri alınamazken, de facto tanıma geri alınabilmekledir.

Tanımanın başka bir sınıflandırması açık veya üstü kapalı olmasına dayanmaktadır. Açık tanımada herhangi bir devleti tanımak isteyen devlet, bu yöndeki istencini (iradesini) bildrim (notification) veya bildiri (declaration) yolu ile ortaya koyar

Üstü kapalı tanımada ise tanımak isteyen devletin herhangi bir bildirisi veya bildirimi olmaksızın, tanınacak olan devletle kurduğu öylesine işlemler vardır ki; tanımanın gerçekleştiğine ilişkin herhangi bir kuşku bırakmamaktadır. Gerçekleştirilen davranış tanımanın kanıtı niteliğindedir.[4]

Üstü kapalı tanıma şu biçimlerde olabilir :

  • Tanıma anlamına gelmeyeceğini bildirmeden ikili anlaşma yapılması,
  • Diplomatik ilişkilerin kurulması,
  • Yeni devletin yalnızca devletleri kabul eden bir uluslararası örgüte üyeliği veya temsilinin olumlu karşılanması,
  • Konsolosa “exequatur” verilmesi, (konsolosluk şefinin evsahibi devlet tarafından kabul edildiğine ilişkin belge)[5]

Girişimin konusunun  konsolosluk olması da ayrıca dikkate alınmalıdır. Pazarcı’ya göre diplomatik ilişkilerin kurulması sırasında aksi belertilmedikçe konsolosluk ilişkisinin kurulması da kabul edilmiş olmaktadır.[6]  Yani konsolosluk açmak, diplomatik ilişki kurma kapsamındadır. Bunun için Rusya’nın ve KKTC’nin karşılıklı rızaları gerekmektedir.

İki devlet arasında konsolosluk ilişkisinin kurulması genellikle bir andlaşma ile olur. Rusya ve KKTC bu konuda bir andlaşma yapmalıdır. Bu da KKTC’nin üstü kapalı tanınması anlamına gelecektir.

Konsolosluk görevi kapsamında KKTC’de yaşayan Rus vatandaşlarının haklarının korunması için, konsolosluk yetkilileri KKTC makamları ile yazılı ve ya sözlü resmi bağlantı kurmak zorunda kalacaklardır. Bu da KKTC’nin varlığının üstü kapalı ve eylemli (fiili, de facto) kabul edilmesi anlamına gelecektir.

Konsolosluk şefinin atanmasın da özel yöntemi vardır. Gönderen devlet atayacağı kişiye bir atama belgesi veya benzeri bir belge düzenleyerek konsolosluk şefine vermekte ve kabul eden devlete göndermektedir. Bu atama belgesine sahip konsolosluk şefinin göreve başlayabilmesi için atamanın kabul eden devletçe uygun görülmesi gerekmektedir.[7] Konsolosluk şefinin göreve başlaması için kabul eden devlet izin verdiğini, bir exequator ile bildirir.

Sonuç olarak; Rusya’nın KKTC’de konsolosluk  açmasında uygulanacak yöntemler ve konsolosluğun çalışması, Rusya’nın KKTC’yi üstü kapalı ve eylemli (de facto) olarak tanıması anlamına gelecek işlemleri gerektirmektedir.

“Kuzeydeki konsolosluk ayrı bir konsolosluk değil, GKRY bölgesindeki Rus büyükelçiliğinin bir uzantısıdır.” söylemi yukarıda açıklanan  gerçekleri değiştirmez.

Neden Şimdi?

Rusya’nın girişiminin zamanlaması da dikkate alınmalıdır. 21 yıllık iktidarı boyunca dış politikada pek çok gel-gitler yaşayan ve birbiri ile çelen tutum değşiklikleri yapan AKP, Mayıs 2023 seçimlerinden sonra yeniden Batıya yaklaşan bir tutum takınmıştır.

Üzerinde İngiliz üsleri bulunan, Fransa’ya üs kolaylıkları sağlayan, AB üyesi, doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynaklarına haksız olarak el uzatan, Kıbrıs’ın tümüyle Batı denetimine geçmesini Rusya istemez. En azından Kuzey Kıbrıs’ın Batı denetiminden uzak kalmasını tercih eder (yeğler).

Son zamanlarda rotasını yeniden Batı’ya çeviren, Finlandiya’nın NATO üyeliğini kabul eden, İsveç’in üyeliği konusunu açık bırakan AKP hükümetinin bu tutumuna karşı, Rusya’nın Türkiye’ye bir jest yapmak istediği değerlendirilmektedir. Fiili tanımanın geri alınabilir olması da Rusya’ya bir esneklik sağlamaktadır.

Değerlenddirme:

Rusya’nın KKTC’de konsolosluk açma girişimi yukarıda özetlenen Uluslararası hukuk öğretisi açısından değerlendirildiğinde, bunun hukuksal (de jure) ve açık bir tanıma olmadığı görülmektedir. Ancak bu girişimin KKTC’nin Rusya tarafından eylemli olarak (de facto) ve üstü kapalı bir tanıma olduğu da kabul edilmelidir.

Marine Daily News’un Temmuz sayısındaki yazımızda belirttiğimiz gibi[8], kökleri 1920’lere dayanan Kıbrıs sorununa 1974’ten sonra yoğunlaşan adil ve kalıcı bir çözüm bulma çabaları, Rum-Yunan tarafının uyuşmaz tutumu nedeniyle sonuçsuz kalmıştır. Gelinen noktada, Adada Türklerin ve Rumların yaşayabilir ortak bir devlet kurmasının olanaksızlığı ve egemen-eşit iki devletli çözümün en gerçekçi yol olduğu ortaya çıkmıştır.

İki devletli çözüm yolunda en önemi aşama ve temel koşul, KKTC’nin uluslararası alanda tanınmasıdır. Rusya’nın girişimi bu açıdan Türkiye ve KKTC için olumlu bir adım ve fırsat olarak değerlendirilmelidir. Bu kazanımın ileriye götürülmesi ve konsolosluk açma ile başlayan sürecin açık ve hukuksal (de jure) bir tanıma ile sonuçlandırılması için çaba gösterilmelidir. Rusya’nın KKTC’yi açık ve de jure tanıması, öbür pek çok devletin de tanımasını getirecektir.

[1] Yusuf Aksar, Uluslararası Hukuk I, Seçkin Yayınevi, İstanbul, 2012, s. 237
[2] Hüseyin Pazarcı, Uluslararası Hukuk, Turhan Kitabevi, Ankara,  2005, s. 338
[3] a.g.e
[4] Aksar, a.g.e. s. 241
[5] Pazarcı, a.g.e. s. 388
[6] Pazarcı, a.g.e. s. 387
[7] a.g.e.
[8] Cihangir dumanlı, “Cyprus as we near the 50th anniversary of peace operation” MDN, June 2023.

Rejim (2017 kurgusu) ve sistem (uygulaması)

İbrahim Ö. Kaboğluİbrahim Ö. Kaboğlu

Siyaset 24.08.2023 BİRGÜN

Rejim mi değişti, sistem mi? 2017 Anayasa değişikliği ile başlayan bu tartışma bugün de sürüyor. Yanıt açık: Her ikisi de. Neden ve nasıl? 

Kısaca; 2017’de Hükümet, parlamenter rejim ve siyasal sorumluluk ilkesi kaldırıldı; kurul halinde siyasal karar düzenekleri de.

Devlet ve yürütme adına bütün yetkiler tek kişide toplandı. Yürütme, CB ile özdeş kılındı ve bakanlar, siyaset dışında bırakıldı.

Siyasal rejim, Anayasa ile belirlenen yönetim biçimi”.

Siyasal sistem, siyasal rejimin işleyişini etkileyen (iktisadi, toplumsal, kültürel, dinsel) ögeleri de kapsayacak şekilde, toplumsal yapı ve siyasal yapı arasındaki ilişkiler bağlamında geniş anlaşılması”.

Buna göre, 16 Nisan 2017 halkoylaması ile ‘siyasal rejim’ değişti; bunun uygulaması ise ‘siyasal sistemi’ ortaya çıkardı.

Demokratik hukuk devleti, tek kişi yerine kurum/kurul ve kuralların yerleşmesiyle iktidarın sınırlanması ve o ölçüde özgürlüklerin güvencelenmesi sürecinde kuruldu.

2017’de ise, yönetim adına kolektif olarak ne varsa lağvedildi ve iktidarlar tek kişide birleştirildi.

Anayasa biliminin gereklerini yadsıyarak, iki yüz yıllık siyasal tarihimizin birikimini silmeyi amaçladı.

Ne var ki, beş yıllık işleyişin (sistem), 2017 kurgusundan (siyasal rejim) da tümüyle farklılaşmasında parti başkanlığı belirleyici oldu. Anayasa andı (tarafsızlık) ve uygulama (partizan) ayrışması açık.

YASAMA 

TBMM üyeleri, yasama faaliyetlerini -Anayasa ve kamu yararı gereği değil- genel başkan/lar  talimatı ile yürütmekte.

Kur Korumalı Mevduat yasası, iktisat bilimi ve Anayasa gereği değil, NAS (dinsel inanç) temelinde hazırlandı. Hükümet ve güvenoyu olmadığı halde kurulan Cumhur İttifakı, TBMM’de müzakereci demokrasiyi bile engelledi.

YÜRÜTME VE YÖNETİM 

Bakanların başlıca referansı, -Anayasa değil- ‘Cumhurbaşkanı talimatları’. Öyle ki; görevden alınmaları bile “af talebi ve af kabulü” şeklinde resmi işleme dönüştürüldü. Yürütme dışında tutulan bakanlar, AKP için sürekli siyaset içinde.

Devlet yönetimine ilişkin konuşmalar, Cuma namazı çıkışı ve CB forslu aracın önünde  yapılıyor; Parti yönetimine ilişkin etkinlikler CB Sarayı’nda…

‘Talimat’, kamu yönetimini kanuna saygı yerine korku ile sindirdi.

Askeriye üzerinde ‘sivil hiyerarşi’ kuruldu. Eğitimin cemaat ve tarikatlaşması ivme kazandı.

Diyanet (DİB) ise, siyaset yolunda dini araçsallaştırarak Anayasa md. 136 ve 24’ü ihlal kararlılığını süreklileştirdi. Saray hafiyeliği yapan CİMER, YÖK’e ve üniversitelere bile yaptırım uygulatabiliyor.

SINAVSIZ HUKUK! 

Yargıçlara kararları nedeniyle yaptırım uygulayan HSK başında CB memuru Adalet bakanı var. Yargı ile ilgili büyük resmi toplantılar Saray’da yapılır oldu; yargıç ve savcı adayları önünde başka siyasal parti başkanlarını eleştiren konuşmalar CB sıfatıyla yapılıyor. “Makedonya’da Sınavsız Hukuk Fakültesi” mezunları, denklik yoluyla yargıya devşiriliyor!

TOPLUM

Saray yanlıları ve hukuk savunucuları, ülke yağmacıları ve yurtseverler vb. arasında amaç ve mücadele eksenli ayrışmalar, kadın-erkek, kimlik ve yaşam tarzı temelinde demokratik toplumu ayrıştırıcı resmi uygulamalar zinciri hayli uzun.

Siyasal ve toplumsal ayrışmalar, demokratik olmayan rejim ve keyfi sistem arasındaki ayrışmadan kaynaklanıyor.

İTİRAFIN GEREĞİ… 

2016: Anayasa-fiili durum (suç) ayrımı yapılarak “Anayasa fiili durum”a uyduruldu. 2023: Hükümet/kabine/siyasal karar düzeneği yok; ama “fiili uygulama”, bunlar varmış gibi yapılıyor. Eğer bu ihtiyaç kaynaklı ise bu kez, fiili durum hukuka uyarlanırsa demokratikleşme yolunda önemli bir adım atılmış olur.

Şu halde sorun, yalnızca rejimin demokratik olmayışı değil, keyfi bir sistem kurmuş olması.

Haliyle, hem rejim hem de sistem değişmeli; ama bunun için bu yönde irade ve emek gerekli.

Rejim ve sistem, Türkiye çıkmazı; siyasal partiler ise seyirci.

Tek umut demokratik toplum, eğer hangi Cumhuriyet sorusuna yanıt arayabilirse: Türkiye Cumhuriyeti mi, yoksa Talimat yoluyla ‘Taliban Cumhuriyeti’ mi?

Rejim (2017 kurgusu) ve sistem (uygulaması)

İbrahim Ö.  Kaboğlu

İbrahim Ö. Kaboğlu

Siyaset 24.08.2023, BİRGÜN 

Rejim mi değişti, sistem mi? 2017 Anayasa değişikliği ile başlayan bu tartışma bugün de sürüyor. Yanıt açık: her ikisi de. Neden ve nasıl?

Kısaca : 2017’de Hükümet, parlamenter rejim ve siyasal sorumluluk ilkesi kaldırıldı; kurul halinde siyasal karar düzenekleri de.

Devlet ve yürütme adına bütün yetkiler tek kişide toplandı. Yürütme, CB ile özdeş kılındı ve Bakanlar siyaset dışında bırakıldı.

Siyasal rejim, Anayasa ile belirlenen yönetim biçimi”.

Siyasal sistem, siyasal rejimin işleyişini etkileyen (iktisadi, toplumsal, kültürel, dinsel) ögeleri de kapsayacak şekilde, toplumsal yapı ve siyasal yapı arasındaki ilişkiler bağlamında geniş anlaşılması”.

Buna göre, 16 Nisan 2017 halkoylaması ile ‘siyasal rejim’ değişti; bunun uygulaması ise ‘siyasal sistemi’ ortaya çıkardı.

Demokratik hukuk devleti, tek kişi yerine kurum/kurul ve kuralların yerleşmesiyle iktidarın sınırlanması ve o ölçüde özgürlüklerin güvencelenmesi sürecinde kuruldu.

2017’de ise, yönetim adına kolektif olarak ne varsa lağvedildi ve iktidarlar tek kişide birleştirildi.

Anayasa biliminin gereklerini yadsıyarak, iki yüz yıllık siyasal tarihimizin birikimini silmeyi amaçladı.

Ne var ki, beş yıllık işleyişin (sistem), 2017 kurgusundan (siyasal rejim) da tümüyle farklılaşmasında parti başkanlığı belirleyici oldu. Anayasa andı (tarafsızlık) ve uygulama (partizan) ayrışması açık.

YASAMA 

TBMM üyeleri, yasama faaliyetlerini –Anayasa ve kamu yararı gereği değil– genel başkan/lar talimatı ile yürütmekte.

Kur Korumalı Mevduat yasası, iktisat bilimi ve Anayasa gereği değil, NAS (dinsel inanç) temelinde hazırlandı. Hükümet ve güvenoyu olmadığı halde kurulan Cumhur İttifakı, TBMM’de müzakereci demokrasiyi bile engelledi.

YÜRÜTME VE YÖNETİM 

Bakanların başlıca referansı, -Anayasa değil- ‘Cumhurbaşkanı talimatları’. Öyle ki; görevden alınmaları bile “af talebi ve af kabulü” şeklinde resmi işleme dönüştürüldü. Yürütme dışında tutulan bakanlar, AKP için sürekli siyaset içinde. 

Devlet yönetimine ilişkin konuşmalar, Cuma namazı çıkışı ve CB forslu aracın önünde yapılıyor; Parti yönetimine ilişkin etkinlikler CB Sarayı’nda…

  • ‘Talimat’, kamu yönetimini kanuna saygı yerine korku ile sindirdi. 

Askeriye üzerinde ‘sivil hiyerarşi’ kuruldu.

Eğitimin cemaat ve tarikatlaşması ivme kazandı.

Diyanet (DİB) ise, siyaset yolunda dini araçsallaştırarak Anayasa md. 136 ve 24’ü ihlal kararlılığını süreklileştirdi. Saray hafiyeliği yapan CİMER, YÖK’e ve üniversitelere bile yaptırım uygulatabiliyor.

SINAVSIZ HUKUK! 

Yargıçlara kararları nedeniyle yaptırım uygulayan HSK’nin başında CB memuru Adalet Bakanı var. Yargı ile ilgili büyük resmi toplantılar Saray’da yapılır oldu; yargıç ve savcı adayları önünde başka siyasal parti başkanlarını eleştiren konuşmalar CB sıfatıyla yapılıyor. “Makedonya’da Sınavsız Hukuk Fakültesi” mezunları, denklik yoluyla yargıya devşiriliyor!

TOPLUM

Saray yanlıları ve hukuk savunucuları,
ülke yağmacıları ve yurtseverler

vb. arasında amaç ve mücadele eksenli ayrışmalar, kadın-erkek, kimlik ve yaşam tarzı temelinde demokratik toplumu ayrıştırıcı resmi uygulamalar zinciri hayli uzun.

Siyasal ve toplumsal ayrışmalar, demokratik olmayan rejim ve keyfi sistem arasındaki ayrışmadan kaynaklanıyor.

İTİRAFIN GEREĞİ… 

2016: Anayasa-fiili durum (suç) ayrımı yapılarak “Anayasa fiili durum”a uyduruldu. 2023: Hükümet/kabine/siyasal karar düzeneği yok; ama “fiili uygulama”, bunlar varmış gibi yapılıyor. Eğer bu ihtiyaç kaynaklı ise bu kez, fiili durum hukuka uyarlanırsa demokratikleşme yolunda önemli bir adım atılmış olur.

Şu halde sorun, yalnızca rejimin demokratik olmayışı değil, keyfi bir sistem kurulmuş olması.

Haliyle, hem rejim hem de sistem değişmeli; ama bunun için bu yönde irade ve emek gerekli.

Rejim ve sistem, Türkiye çıkmazı; siyasal partiler ise seyirci.

Tek umut demokratik toplum, eğer hangi Cumhuriyet sorusuna yanıt arayabilirse:

  • Türkiye Cumhuriyeti mi,
  • yoksa
  • Talimat yoluyla ‘Taliban Cumhuriyeti’ mi? 

Korona yeniden sahnede: “Eris” varyantı ne kadar tehlikeli?

COSMO türkçe | Cover - Galata-Turm

COSMO Türkçe ile söyleşimiz

Tam unutuyoruz derken, korona virüsü yine kendini yeni bir varyant ile hatırlattı. Almanya dahil 51 ülkede bir Yunan aşk tanrıçasının adını taşıyan Eris varyantına rastlandı. Eris, her ne denli koronanın daha önceki varyantları gibi hızla yayılmasa da, uzmanlar özellikle riskli kesimleri dikkatli davranmaları için uyarıyor. Öte yandan yeni aşı türleri de yolda. BionTech ve Pfizer izin için çoktan başvurdu.

COSMO TÜRKÇE, koronanın yeni varyantını ve alınması gereken önlemleri Prof. Dr. Ahmet Saltık ile konuştu. Mikrofonda Aydın Işık ve Elmas Topcu var. 23.08.2023

COSMO TÜRKÇE

30 dakikalık ses kaydının 10. dakikasında bizim katkımız başlıyor, 20 dk. boyunca.
Ses kaydını (podcast’i) izlemek için tıklayınız.

ÇARŞAMBA İĞNELERİ – 23 Ağustos 2023

Türk Vatandaşı Naci BEŞTEPE

SURİYELİ

Şanlıurfa-Bozova’da bir Suriyeli 9 yaşındaki erkek çocuğa cinsel istismardan tutuklandı.

Ön plan : ”Biz Ensarız, Suriyeliler zor durumda iken yardım etmeliyiz, onlar misafirimiz.”

Arka plan : “Oy versinler de ne halt ederlerse etsinler”…

EŞEK

Prof. Özgür Demirtaş geçen yıla göre eşek sayısının azaldığını söyleyerek “Eşekler nerede?” diye sormuş.

Eşekten çok ne var? Yukarı çık, aşağı in her yer dolu…

PRANGA

Yeni Şafak yazarı Yusuf Kaplan, Türkiye’nin laiklik prangası olduğunu, İmam Hatiplerin ülkeyi elli yıl ileri götürdüğünü söyledi.

Akıllar prangalı…

PİÇ

Yeniden Refah Partisi (YRP), Konya Milletvekili ve MYK üyesi Ali Yüksel çok eşliliği savundu ve “Niyetim dörde kadar gitmekti.. Piyasayı piçlerle mi dolduralım” dedi.

Kime piç dersiniz?..
(AS: Nüfusta kadın – erkek sayısı neredeyse denk. 1 erkek nasıl 4 kadın alabilir??)

TÜRK

CNN TV, Kuzey Kıbrıs’taki yol sorununda “BM ve Türkiye askeri karşı karşıya geldi” yazdı.

CNN “Türk” yerine de “Türkiye” yazsalar ya…

ADALET

34 kg uyuşturucu ile yakalanıp  10 yıl hapse mahkum olan İsrail vatandaşı Danny Aweke, siyasal girişimler sonucu serbest bırakıldı.

Adli Tıp’tan raporlu 80’lik generaller içeride.

AKP nin A’sı…

YARGI

38 OECD ülkesi içinde “YARGIYA GÜVEN ENDEKSİ” nde sondan ikinciyiz.

Yargının bağımsız olduğuna inanan %18.

Yargıyı siyasallaştıran RTE’ye  ve O’nun siyasi konuşmasını alkışlayan yargı mensuplarına alkış…

Cumhuriyet TV’ye demecimiz : Koronavirüsün yeni varyantı ERIS

Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ahmet SALTIK,
Cumhuriyet TV’de
koronavirüsün yeni varyantı ERIS’e karşı uyardı

Dünya Sağlık Örgütü koronavirüsün yeni varyantı Eris’i (EG.5.1) “Dikkati çeken varyant” (VoI) statüsüne aldı. Konuya ilişkin Cumhuriyet TV yayınına katılan Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Saltık yeni varyanta ilişkin uyarılarda bulundu.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Covid-19’un yeni varyantlarının dünya genelinde sayısının artmasına ilişkin açıklama yapmıştı. Avrupa Birliği ülkeleri ve ABD’de yaygın olarak görülmeye başlanan Omicron varyantının alt türevi olan Eris (EG.5.1) olgularının oranı, Çin’de de %71.6‘ya yükseldi.

Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, Türkiye’de henüz Eris vakalarının görülmediğini belirtti ancak okullar açıldıktan sonra büyük kentlerde vakaların artabileceğine ilişkin uyardı.

Koronavirüsün yeni varyantı Eris’e ilişkin Cumhuriyet TV‘de açıklamada bulunan Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Saltık virüsün bulaşıcılığının arttığına ve insan bağışıklık sisteminden kaçabileceğine ilişkin uyarılarda bulundu.

“SAĞLIK BAKANLIĞI PCR TESTLERİNİ GÜNCELLEMELİ”

Koronavirüsün yeni varyantı ERIS‘in (Yunan mitolojisinde bir Tanrıça adı) belirtilerinin, kamuoyu tarafından bilinen Covid-19 belirtileri ile benzerlik gösterdiğini ifade eden Dr. Saltık, “Hastaneye yatma oranları Omicron’un daha önceki varyantlarına göre daha düşük. Tat ve koku yitimi veya azalması yaşanırsa test yaptırılması önerilebilir. Ancak Sağlık Bakanlığı’nın elindeki PCR testlerini güncelleştirmesi gerekiyor. Her PCR testi ile Covid’in tüm varyantlarını yakalamak olanaklı değil. Testler güncellenmediği takdirde ERIS varyantı yakalanamayabilir ve Türkiye’de olmadığı yanılgısına düşülebilir” dedi.

“BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNDEN KAÇABİLİR ve BULAŞICILIĞI ARTABİLİR”

DSÖ’nün 9 Ağustos‘ta yaptığı açıklamaları anımsatan Dr. Saltık, “DSÖ dünya genelinde koronavirüs olgularında süregelen kararlı bir artışı vurguladı. ERIS’in özelliklerine ve RNA dizilimine bakıldığında Küresel olarak yayılabileceği ve olgu sayılarında artışa neden olabileceği uyarısı yapıldı. Veri kaynaklarına ve bilimsel yazına (literatüre) baktığımızda bu yeni varyantın insan bağışıklık sisteminden kaçabileceği ve bulaştırıcılığının artabileceği kaydedilmiş. Yani başkasını enfekte etme yeteneği artabilir ve daha önceki aşılarla oluşturulan bağışıklık sisteminden kaçabilir. Son verilerle ABD’de tüm kovit olgularının %17’3ü (en sık görülen varyant), İngiltere’de her 7 kovit olgusundan 1’i ERIS kökenli. “ sözleriyle yeni varyantın risklerine dikkat çekti.

“KOVİT İLE SAVAŞ PLANLARI GÜNCELLENMELİ”

Covid-19 ile mücadelenin tavsadığını belirten Saltık, Sağlık Bakanlığı‘nın Dünya Sağlık Örgütü’nün de önerdiği gibi Covid’le savaş planlarını güncellemesi gerekir. Salgınları yönetirken izleme (Sürveyans) çalışması yapılır. Sağlık Bakanlığı bunu uzun zamandır yapmıyor.

  • Oysa Kovit hala küresel bir risk olmayı sürdürüyor.

Sağlık Bakanlığı’nın sözde Turkovac aşısını bir yana bırakıp, -henüz aşı olma niteliği kazanamadı, bunun altını çizmeliyiz- çok değerlikli (polivalan) ve 1’den çok varyanta etkili olabilecek güncel üretilmiş aşıları Türkiye’ye getirmesi gerekir.” diye konuştu.

Sağlık Bakanlığı’nı yayınlanan verilerin saydam olmaması nedeniyle eleştiren Prof. Dr. Ahmet Saltık şu ifadeleri kullandı:

“Bir izleme (sürveyans) çalışması yapılarak bu yeni varyantın Türkiye’de olup olmadığı, varsa hangi bölgelerde ve toplum kesimlerinde görüldüğü belirlenerek yeni bir aşı politikası izlenmelidir. Elde ettikleri verileri kamuoyundan gizlememeli ve TTB, HASUDER (Halk Sağlığı Uzmanları Derneği) gibi tıpta uzman örgütlerle eşgüdümlü biçimde çalışmalıdır. Covid-19 ile ilgili tüm verileri Dünya Sağlık Örgütü’ne iletmeli ve açık kaynaklarda da yayınlamalılar.”

ÖNLEMLER GERİ Mİ GELEEK?

Yurttaşlara koronavirüsün yeni varyantından korunmak için neler yapabileceklerine ilişkin önerilerde bulunan Saltık,

“Ürkü (Panik) tablosuna gerek yok. Son iki yılda epey aşılama yapıldı Türkiye’de ve Dünyada. Elimizde “bir miktar” toplum bağışıklığı var, ancak zamanla sönümleniyor. Daha erken tanı koyma ve daha erken sağaltım (tedavi) yapma konusunda deneyimli hekimlerimiz var. Buna karşın yine de kapalı ve kalabalık ortamlarda uzun süre kalmama, çok fazla fiziksel yakınlığa girmeme ve el hijyenine dikkat etme kuralları hala geçerli. Bir aşı çağrısı yapıldığında ise aşı karşıtlığı yapmadan aşı olmalarını tavsiye ediyorum” dedi.

Yeniden Kızamık Salgını mı?

PROF. DR. SALTIK: “HAZİRAN’DA 164 KIZAMIKLI ÇOCUK HASTANEYE YATIRILDI. YOKSULLUK GİBİ NEDENLERLE KOMPLİKASYON GELİŞEBİLİYOR”


18.08.2023 14:14

CEREN BALA TEKE

Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Saltık, kızamık hastalığındaki vaka artışını değerlendirdi. Saltık, “2023 Ocak ayında 193, şubatta 340, martta 445, nisanda 506, mayısta 567 ve haziranda 782 olmak üzere düzenli tırmanan bir olgu sayısı görüyoruz. Bir önceki altı aya baktığımızda ise örneğin; geçen temmuzda 12, ağustosta 6, eylülde 8, ekimde 16, kasımda 17, aralıkta 25 olduğunu görüyoruz. 2023 Ocak ayında ve hemen izleyen aylarda yani 193 olguya tırmandığını görüyoruz. Üstelik kayda girenlerin buzdağının ucu (tepesi) olduğu gerçeğini de unutmadan bu tabloya salgın deme olanağı ne yazık ki var…

Kızamık, olağan koşullarda komplikasyonsuz seyreder. Fakat bağışık durum bozuksa, beslenme yetersizliği varsa, altta yatan başka bir hastalık varsa; sosyo-ekonomik yetersizlik, yoksulluk gibi nedenlerle komplikasyon gelişebiliyor. Başta zatürre olmak üzere hastaneye yatırma gerekliliği doğuyor.” dedi.

Türkiye’de 2023 yılının ilk 6 ayında kızamık olguları bir önceki 6 aya göre artış gösterdi. Bu artışın “salgın” olarak nitelenebileceğini ve temel nedeninin aşılama eksikliği olduğunu vurgulayan Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Saltık, Sağlık Bakanlığı’na veri paylaşımı konusunda saydam olma çağrısı yaptı. Konuyu ANKA Haber Ajansı için değerlendiren Prof. Dr. Saltık, şunları söyledi:

“Türkiye’de 2023 yılının ilk altı ayında görülen kızamık olgu sayısında bir önceki yıla göre oldukça yüksek bir artış söz konusu. Sayısal verilere baktığımızda bu salgın diyebileceğimiz durumun, çocukların yaşlarına göre aşısız ya da eksik aşılı oluşları ile yakından ilişkili olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla henüz olgu (vaka) görülmeyen yerlerde olguların en erken görülme yaşlarını dikkate alarak bir alt yaş sınırı kabul edersek altı ay diyebiliriz. Normalde dokuzuncu ayda yapılıyor kızamık aşıları. Eğer dokuzuncu aydan daha önce kızamık olguları görülüyorsa; -Bakanlık verileri açıklamadığı için bilemiyoruz- yeni bir kampanya ile bu çocukların eksik aşılarının tamamlanması gerekir.

Ayrıca salgın görülen yerlerde 15 yaşın altındaki çocuklar başta olmak üzere Epidemiyolojik durum nasılsa kızamıkla ilgili salgın denetim (kontrol) aşılaması yapmamız gerekiyor. Ek doz aşılamanın olağan (rutin) aşılama takvimindeki aşıların yerini almadığının altını çizmek isterim. Zamanı geldiğinde aşı takvimindeki aşıların da ayrıca uygulanması gerekliliği var. Ek doz aşı ile takvim gereği uygulanacak aşılar arasında en az dört haftalık zaman bırakmaya çaba göstermemiz gerekiyor. Sağlık Bakanlığı’nın bu verileri saydam bir biçimde kamuoyu ile paylaşmasını istiyoruz. Demokratik bir hukuk devletinde ne olup bittiğini bilme hakkımız var. Hükümetlerin de halktan bu verileri saklama yetkileri bulunmuyor. Fakat Türkiye ne durumda biliyoruz. Dolayısıyla, alınacak önlemlerin de Sağlık Bakanlığı tarafından tıp meslek örgütleri, TTB, HASUDER (Halk Sağlığı Uzmanları Derneği)… gibi tıp uzmanlık dernekleriyle, basınla ve kamuoyunun işbirliği ile yürütülmesi gerek.

  • Aşı reddi ve kararsızlığının da aynı biçimde üzerine gidilmesi gerek.

“KIZAMIK OLAĞAN KOŞULLARDA KOMPLİKASYONSUZ SEYREDER FAKAT BAĞIŞIK DURUM BOZUKSA, BESLENME YETERSİZLİĞİ VARSA, ALTTA YATAN BAŞKA BİR HASTALIK VARSA, SOSYO-EKONOMİK YETERSİZLİK, YOKSULLUK GİBİ NEDENLERLE KOMPLİKASYON GELİŞEBİLİYOR”

Türkiye’deki son bir yıllık kızamık olgularına baktığımızda; 2023 Ocak ayında 193, Şubat’ta 340, Mart’ta 445, Nisan’da 506, Mayıs’ta 567 ve Haziran’da 782 olmak üzere düzenli biçimde tırmanan bir olgu sayısı görüyoruz. Bir önceki altı aya baktığımızda ise örneğin; geçen Temmuz’da 12, Ağustos’ta 6, Eylül’de 8, Ekim’de 16, Kasım’da 17, Aralık’ta 25 olduğunu görüyoruz. 2023 Ocak’ında hemen izleyen aylarda yani 193 olguya tırmandığını görüyoruz. Bu verilerle üstelik kayda girenlerin buzdağının ucu olduğu gerçeğini de unutmadan yakalanabilenlerin, yakalanması gerekenlerin neredeyse kabaca 10’da 1’i olduğu gerçeğini dikkate aldığımızda bu tabloya salgın deme olanağı ne yazık ki var. Yatış durumlarına baktığımızda; bu kızamık olgularının Ocak’tan başlayarak söylemek gerekirse; 18, izleyen ay 63, sonraki ayda 79, 98 ve 139 ve geçen iki ay öncesinde yani Haziran’da da 164 kızamıklı çocuğun hastaneye yatırıldığını görüyoruz. Bu rakamlar da yüksek sayılır. Kızamık olağan koşullarda komplikasyonsuz seyreder, kapanır fakat bağışık durum bozuksa, beslenme yetersizliği varsa, altta yatan başka bir hastalık varsa, sosyo-ekonomik yetersizlik, yoksulluk gibi nedenlerle komplikasyon gelişebiliyor. Başta zatürre olmak üzere hastaneye yatırma gerekliliği doğuyor. Olağan koşullarda kızamık olgularında hastaneye yatırmaya gerek yok.

“BİR YAŞIN ALTINDAKİ 203 KIZAMIK OLGUSUNDA NEREDEYSE %97-98’İNDE
TEK DOZ BİLE OLSA AŞI YOK!”

Aşılama durumuyla ilişkilendirmeye çaba gösterirsek şunu görüyoruz:

Bir yaşın altında 203 kızamıklı olgu var. Bunların içinde tek doz olsa da kızamık aşısı olanlar % 1-3 dolayında. Dolayısıyla bir yaşın altındaki 203 kızamık olgusunda neredeyse yüzde 97-98’inde tek doz bile olsa aşı yok. Zaten bir yaşın altında tek doz aşı yapılmış olmasını bekliyoruz. Dokuz ya da on iki aylıkken bir doz yapılması sonra bir yineleme yapılması biçiminde olmalı. 1-4 yaş aralığında 2 doz mutlaka yapılmış olmasını bekliyoruz. 1-4 yaş arasında toplam 1700 dolayında kızamık olgusu var. Aşılama dağılımına baktığımızda bunların ancak üçte birinden azının tek doz aşıya sahip olduğunu, iki doz aşının ise beşte birden de az olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla, bu açık veri gösteriyor ki; aşılamada ciddi bir gevşeme ve savsaklama (ihmal) var. Bunlar (kızamıklı çocuklar) kimler? Ülkenin nerelerinde? Sağlık Bakanlığı’nın verileri paylaşması gerekiyor.

“KIZAMIK SALGINLARINI ÖNLEMEDE ÇOK YÜKSEK DÜZEYDE AŞILAMA GEREKİYOR”

Özellikle düzensiz-kaçak göçmenlerde durum nedir, bakmak gerekiyor. Örnek olarak; kızamık aşısının bir salgın çıkmaması için en az %95 düzeyinde olmasını bekleriz. Kızamık salgınlarını önlemede çok yüksek düzeyde aşılama gerekiyor. Yüzde 95’lerin altına inmemeli. Çünkü kızamık çok bulaşıcı. Covid-19 gibi değil. Kapalı ortamlarda, okulda, işyerinde özellikle kışın, soğuk mevsimde kapalı ortamda çok kolay bulaşabiliyor.

“AŞILAMADA CİDDİ BİR GERİLEME VAR. BÖYLE GİDERSE SALGIN BÜYÜYEBİLİR”

Deprem bölgesinde çadırlarda, konteynırlarda insanların kalabalık yaşadıklarını biliyoruz. Kızamığın yakın temasla geçtiğini akılda tutacak olursak; bu olumsuz bir etmen. Kızamık 1 tek doz aşısının % 95 ve üzerinde olduğu 2022 verileriyle 40 ilimiz var. 81 ilin ancak 40’ında kızamık aşısı %95’in üstünde. Oysa 2017’de 53 ilde tek doz kızamık aşısı oranı % 95’in üstündeydi. 2017’den 2022’ye beş yılda 53 ilden 40 ile indiğini görüyoruz. Kızamık-2 aşısına baktığımızda; %95 ve üzerinde aşılı 43 ilimiz görünüyor. Bu da 81 ilin %53’üne karşılık geliyor. Dolayısıyla ciddi bir gerileme var. Böyle giderse bu daha da büyüyebilir.

“SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN BELİRTTİĞİMİZ ÇERÇEVEDE ÖNLEMLERİ ALMASI ve SAYDAM OLMASI ZORUNLULUĞU VAR”

Önlemleri daha önce sıraladık. Ek doz aşılamanın yapılması gibi.

Okullar açılacak Eylül’de, bu bakımdan kampanyanın yürütülmesinde hızlı davranılması, okul aşılarının zamanında aksatmandan tamamlanması ve aşı kararsızlığı-reddi ile savaşım verilmeli (mücadele edilmeli). Kovit-19 döneminde karşı kampanyalar yapıldı, aşıların sözde olumsuz etkilerine ilişkin ve bunlar tümüyle bilim dışıydı. Bakanlık bunlarla da etkin biçimde savaşmalı.

  • 21. Yüzyılın başlarında Türkiye’de yeniden bir kızamık salgını yaşanması gerçekten Türkiye için utandırıcı bir durum.

Çocuklarımız, bebeklerimiz kızamıktan ölmesinler, engelli kalmasınlar. Bunun için Sağlık Bakanlığı’nın belirttiğimiz çerçevede önlemleri alması ve saydam olması zorunluluğu var.”

Videoyu izlemek için üstünde tıklayınız.. (9,5 dakika)

DEPREME AĞIT

ŞİİR KÖŞESİ…

Mustafa AYDINLI

MUSTAFA AYDINLI

Kültür Bakanlığı Halk Şairi

DEPREME AĞIT

İki bin yirmi üç şubat ayında
Yandı yürek tüter oldu dostlarım
Maraş, Adıyaman, Hatay fayında
Faylar fayı iter oldu dostlarım
***
Çoluk çocuk, kadın erkek, yaşlısı
Durgun, güler yüzlü, ağırbaşlısı
Çiftler, gelin, nişanlısı, eşlisi
Üçer beşer gider oldu dostlarım
***
Yer altında üç gün kimse gelmedi
Kurtulunca solan yüzler gülmedi
Bilmesi gereken derdim bilmedi
Ne de acım biter oldu dostlarım
***
Kader diyor depremlerin adına
Bir kez sen de baksan kader tadına
Bak enkazda şu doğuran kadına
Ana çocuk heder oldu dostlarım
***
Kömür ile makarnadır gideri
Zaten bir kemikle kalmıştık deri
Nedir bir vinç, bir kepçenin ederi
Sağken ölüm beter oldu dostlarım
***
Nice yıkımlardan bir ders almadık
Bugünü düşünüp fikre dalmadık
Akıl, bilim çizgisinde kalmadık
Çektiğimiz yeter oldu dostlarım
***
Aydınlı sıkıştım bir yanım kanlı
Enkazlar altında inleşir canlı
Dondurucu soğuk, karlı, boranlı
Günüm gecem keder oldu dostlarım

12.02.2023

Kutsal Zalimlik ve İktidar II

58. gün…

Merdan Yanardağ
Siyaset 21.08.2023, BİRGÜN

Türkiye, popüler dilde ‘‘tek adam rejimi’’ de denilen yönetim anlayışı ile, kabile-aşiret düzenine iade edilmiş bulunuyor. Dolayısıyla din-tarım-tacir toplumlarına özgü bir kabile/aşiret kültürü ve asabiyesi (sosyo-psikolojisi) bürokratik düzen ve idari işleyiş üzerinde giderek etkili hale geliyor. Liyakatin yerini sadakat alıyor. Diplomasız olmak neredeyse avantaja dönüşüyor. Toplumsal ahlak, ortak etik değerler çöküyor. Toplum ‘‘ortak iyi’’yi yitiriyor.

İslamo-faşizmin en önemli gücü, işte bu siyasal dönüşümün kitle tabanını oluşturan kesimlerdir. Eziklik, dışlanmışlık, kenarda kalmışlık psikolojisini, kutsal değerler ve siyasallaşmış bir dincilik üzerinden hoyrat bir saldırganlığa ve kıyıcı bir intikamcılığa dönüştüren İslamcılar; bu gücü etkin iktidar aracına dönüştürür. Böylece ulusal zenginliklerin yağmasına dayalı bir talan ekonomisini ilkel sermaye birikimi modeli haline getiren iktidar, yarattığı İslamcı-muhafazakâr burjuvazi (buna ‘‘sermaye sınıfı demek sanırım daha doğru olacak) ile kurduğu düzeni garanti altına almaya çalışır.
***
Siyasal İslamcılık, yeni zenginler sınıfının ve muhafazakâr kodamanların sermaye birikim aracına dönüşür. Türkiye’de popüler olan ve ‘‘Beşli Çete’’ diye kodlanan iktidar yanlısı sermaye çevreleri, bu modelin ürünüdür. Bu sermaye çevreleri, ‘‘sıra bizde’’ saldırganlığı ve ilkelliğiyle servetten ve iktidardan daha fazla pay isteyen, doymak bilmez bir saldırganlık içindedir. Su akarken küplerini doldururlar; çünkü önlerinde hiçbir engel yoktur. Başyüceyi memnun etmek yeterlidir.

‘‘AKP’nin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile tanıdığı olağanüstü yetkiler nedeniyle parti ve devlet aygıtının, lider hizmetinde yönetilmesine ve -Osmanlı ve cumhuriyet idare tarihinin neredeyse hiçbir döneminde görülmeyen- bir güç yoğunlaşmasına neden oldu.’’ (Açıkel, 2023 s.47)

Siyasal İslamcılık ve saldırganlığın bir aşırı milliyetçilik ile ne kadar sentezlenmeye çalışılsa da ortaya eklektik bir yapı çıkar. Bu, içinde yer yer uyumsuzlukları da taşıyan bir yapılanmadır. Tam anlamıyla bir ‘‘sentez’’den söz edilemez. İslamcılar, milliyetçi kültürel havza ile ‘‘terörle mücadele ideolojisi’’ diyebileceğimiz güvenlikçi bir retorik üzerinden ilişki kuruyor. Muhafazakâr ve İslamcı havza, eziklik kompleksinden kutsal bir zalimliğe doğru biraz da retorik üzerinden kışkırtılır.

Bu anlayışa göre, ‘‘Vatan dış güçler ve onların uzantısı olan iç düşmanlar’’ tarafından kuşatılmıştır. Terörü de onlar beslemekte ve desteklemektedir. O halde bu kesimlere ‘‘düşman’’ muamelesi yapılmalı, savaş hukuku uygulanmalıdır. Yapılacak her zulüm meşrudur, mubahtır.

Böylece gerçek olmayan hayali düşmanlar üzerinden açığa çıkarılan ilkel öfke, toplumun en geri, eğitimsiz ve geleneksel değerlerin etkisi altındaki kesimlerine dayanır, onlardan beslenir. Cehaletin despotizmidir.

SİLİVRİ NOTLARI

Evet, Barış Pehlivan da Silivri’ye geldi. İslamcı oligarşinin, hastalıklı bir ruh hali içindeki iktidar trollerinin umarım başları göğe ermiştir! Barış Pehlivan, bu zulüm rejiminin simgesi haline gelen Silivri Cezaevi’ne konuldu diye, Türkiye daha demokratik, daha güvenli, daha kalkınmış, daha eğitimli, daha zengin bir ülke haline gelmedi. Daha güçlü olmadı. Tam tersine güç ve statü kaybetti. Demokrasi dışı totaliter rejimler kategorisine alındığı gibi bu skalada (ölçekte) daha geriye düştü.

Barış ile avukatlarımız aracılığıyla karşılıklı selamlarımızı ilettik birbirimize. İnsan böyle durumlarda ne diyeceğini bilemiyor, ‘‘Hoş geldin’’ desen olamayacak, ‘‘Geçmiş olsun’’ desen uymayacak, adli tutuklu ve hükümlüler gibi ‘‘Allah kurtarsın’’ demek yakışmayacak -buradaki FETÖ’cüler bile böyle demiyor artık- geriye, ‘‘Yanındayım kardeşim, omuz omuzayız’’ demek kalıyor; ‘‘Bu duvarları hep birlikte yıkacağız!’’

İki Barış (Pehlivan ve Terkoğlu) 2010’da buradayken, onları ziyaret için gelmiş fakat savcılıktan izin alamamıştım. Silivri Adliyesi’nde savcı ile neredeyse birbirimize girmiştik. Şimdi ise aynı kampüste (yerleşkede) ama ayrı ayrı cezaevindeyiz! Çünkü yerleşkede 10 ayrı cezaevi bir de duruşma salonlarının bulunduğu adliye kısmı var. Bunlardan 9’u kapalı, biri ise Barış Pehlivan’ın kaldığı açık cezaevi. Kampüsün ekmeği ve yemekleri de orada üretilip dağıtılıyor. İyi halli ve kıdemli mahkûmların kaldığı işçi koğuşları var.
***
Her cezaevi ayrı binalar ve avlulardan oluşuyor. Her birinin güvenliği ve personeli ayrı. Açık cezaevi koğuş sistemine sahip, hükümlüler sadece ortak alanlarda değil, her yerde görüşebiliyorlar. Koğuş kapıları açık ve farklı suçlardan yatan herkes birbiriyle görüşebiliyor. Fiziksel temasın önünde engel yok. Açık cezaevinde hafif suçlardan ceza almış hükümlüler ile cezasının büyük bölümünü yatmış iyi halli olduğu belgelenmiş (disiplin cezası olmayan) ve yatarı 5 yılın altına inen mahkûmlar kalıyor.

Benim kaldığım 9 No’lu Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ise yüksek güvenlikli. Genellikle tek kişilik odalarda kalınıyor. Havalandırma avluları ayrı. Koğuşlar ise en fazla üç kişilik. Tutuklu ve hükümlüler arasında fiziki temas olanağı sıfır. Sadece pencerelerden, kapı altlarından ve bir de açık yapılan avukat görüşmeleri sırasında denk gelinirse fiziki temas olmaksızın uzaktan görüşüp sohbet edilebiliyor. Biz de öyle yapıyoruz. Can Atalay, Osman Kavala ve diğer “Gezi“ci arkadaşlar ile çeşitli sol örgütlerden siyasiler, 15 Temmuzcular bu bölümde kalıyor. Ağır suçlular, ‘‘terör örgütü’’ mensubu olmakla suçlananlar, suç örgütü liderleri de bizim bölümde. Personel eğitimli ve iyi, güvenlik yüksek. Ortak spor ve üç kişilik koğuşlarda kalmak için ‘‘hasım’’ ve ‘‘düşman’’, zıt örgütlere ya da görüşlere sahip olmamak gerekiyor.
***
Bu karşılaştırmayı, Barış Pehlivan’ın güvenli bir ortamda kalmadığını anlatabilmek için yaptım. Birbirinden çok farklı suçlar işlemiş kişilerin fiziki bir temasa imkân verecek şekilde bir arada olması, ortak alanların kullanımı, koğuşlar arasında gidiş-geliş serbestisi ciddi bir güvenlik sorunu yaratabilir. Bir duyum almış değilim, ciddi bir sorun çıkacağını da sanmıyorum. İdare yüksek bir dikkat göstereceği gibi Barış da kendi önlemlerini alacaktır. Ona destek olacak çok sayıda kişi çıkacağını düşünüyorum. Ancak bütün bunlar nihayet bir öngörü ve varsayımdan ibaret. Barış Pehlivan hakkında sosyal medyada yapılan saldırgan mesajlara açıkça suça azmettirici telkin ve kışkırtıcı yayınlar anımsanınca, önlem almak şart; çünkü hınç ve intikamcı bir hastalıklı ruh haliyle yapılan bu yayınlar, tam da irdelemeye çalıştığım ‘‘kutsal zalimlik’’ kavramının ifade ettiği durumuna denk düşüyor. İlgililerin ve kamuoyunun dikkatini ‘‘içeriden biri’’ olarak bir kez de ben çekeyim istedim. Mutlaka önlem alınmalı.
***
Bu hafta ziyaretime gelenler arasında İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer de vardı. Çok mutlu oldum, İzmir’den kalkıp ziyaretime gelmesi büyük incelikti. Sayın Soyer, kültürel donanımı ve siyasal birikimi ile görgülü ve bilgili bir Belediye Başkanı. Bu yanıyla öne çıkan bir siyasetçi, Türkiye’nin geleceğinde önemli roller üstlenebilecek potansiyellere sahip bir aydın.

İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi CHP Grup Başkanvekili ve ortak dostumuz Avukat Taner Kazancıoğlu ile gelen Soyer ile güzel bir sohbet yaptık. Benim davamı, TELE1’i, memleket sorunlarını konuştuk.

  • İhanete uğrayan cumhuriyeti, yarım bırakılan devrimi konuştuk.

Desteği, dostluğu ve TELE1 ile dayanışması için çok teşekkür ediyorum.

Adana Büyükşehir Belediyesi’nin değerli Başkanı Zeydan Karalar da selamlarını ve dayanışma mesajını iletmiş. Sevgilerimi iletiyorum.

Bu arada özellikle belirtmeliyim; bütün sosyalist ve devrimci partilere gösterdikleri destek ve dayanışma için çok teşekkür ediyorum. Benim için çok değerlidir. Hemen hemen tamamı avukat dostlarımızı göndererek yanımızda olduklarını bildirdiler, güç verdiler. Sevgiyle selamlıyorum.
***
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla, benim için milletvekillerinden oluşturulan özel komisyon daha ilk haftadan itibaren (başlayarak) beni yalnız bırakmadı. Bu nedenle Sayın Kılıçdaroğlu ve Parti yönetimine çok teşekkür ediyorum. Enis Berberoğlu, Utku Çakırözer, Evrim Korkmaz, Yüksel Mansur Kılınç ve Zeynel Emre’den oluşan komisyon üyeleri hem toplu olarak hem de ayrı ayrı ziyaretime geldiler. Komisyonun sözcüsü değerli meslektaşım Enis Berberoğlu her hafta geliyor. Zahmet verdiğim için mahcup oluyorum. Ayrıca, parti yönetiminde bulunanlar dahil çok sayıda CHP milletvekili de ziyaretime geldi ve gelmeyi sürdürüyor. Tümüne minnettarım isimlerini not aldım, yazacağım. HDP’den de Ömer Faruk Gergerlioğlu geldi, sağ olsunlar.

Oluşturulan komisyon şimdi Barış Pehlivan ile de ilgileniyor. Zaten her geldiklerinde Can Atalay ve diğer arkadaşlarla da görüşmeye özen gösteriyorlar. Eren Erdem de bu hafta geldi. Bu tablo Silivri’nin, siyasal bir mekân ve rejimin niteliğini ortaya koyan simge olarak ülke gündeminde daha sık yer alacağını gösteriyor. Bu durum, ülkenin nereye gittiğini gösteriyor.

Sonuç olarak; dayanışma güç veriyor, yaşamı Silivri’de bile güzelleştiriyor.
Bizim sevincimizdir. Teşekkür ediyorum.

Bakanlar, seçim çalışmalarına katılamaz!

Siyaset 17.08.2023, BİRGÜN

Mahalli seçimlerde bütün vekiller, kabine üyeleri de dahil sahaya inecek” sözleri, “Cumhurbaşkanı yardımcısı dâhil bütün bakanlar milletvekili adayı olacak” (22 Mart) talimatını çağrıştırdı.

ÇİFTE SEÇİM 

Önceki nasıl sonuçlandı?

-Kurul yok, ama toplu sevkıyat var: 2017’de hükümet kaldırıldı; ama  tek kişilik Yürütme, “kolektif sevkıyat” iradesi ortaya koydu, ilgililerin bilgisi dışında. Nitekim hastaneler ve oteller zincirleri olan işinsanı iki bakan, sevkıyata uymadı.

-Bakanlıktan TBMM üyeliğine: Oysa Bakanlar da  başka kamu görevlileri gibi  ancak görevlerinden ayrılmaları kaydı ile aday olabilirdi.

Ne var ki, görevlerini sürdürdükleri gibi, seçildikten sonra da TBMM’de -2. tur sonrası- and içinceye dek Bakanlık makamını ‘işgal’ etti. YSK kararı yanlıştı; ama 6’lı Masa paydaşı partiler de,  gerekli tepkiyi göstermedikleri için 14 ve 28 Mayıs seçimleri, ‘Devlet seferberliği’ eşliğinde, Kişi+Parti+Devlet (K+P+D) birleşmesini pekiştirdi. Böylece AKP,  3 Kasım 2002’de olduğu gibi beklediğinden daha yüksek sayıda vekil elde etti. (Kuşkusuz bunda CHP’nin tercihlerinin de payı var…)

YEREL SEÇİMLER 

Aslında parlamenter rejim uygulaması olduğu halde “Kabine” adıyla yapılan fiili  toplantılara Bakanlar dışındaki bürokratlar da katılmakta.  Şu halde, “sandık sevkıyatı” hepsi için geçerli ve çağrının amacı belli:

-Siyasal açıdan; yerel seçimler için de, “devletin bütün birimlerini iktidar partisi lehine seferber” etmenin amacı, “demokratik yerel yönetimler” e çökmek.

-Anayasal açıdan; Cumhurbaşkanlığı kararnamesi (CBK -1) ile Anayasa’ya aykırı olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlanan yerel yönetimler üzerinde 2. bir vesayet halkası oluşturuldu. AYM ise, aradan beş yıl geçtiği halde karar vermedi.

Bakanların seçim kampanyasına katılması, Anayasa’ya aykırı uygulama (kayyum) ve aykırı düzenleme (çifte vesayet) ötesi bir anlam taşıyor.

Şöyle ki; ‘Talimat’ yoluyla, her Bakanlığın taşra teşkilatı, Cumhur İttifakı adayları için faaliyete geçirilir. Devlet’in insani, mali ve lojistik bütün olanakları, Ankara’dan Adana’ya, İstanbul’dan Hatay’a kendi adaylarının kazanması için seferber edilir. Depremler de, dün-bugün-yarın sürecinde ‘yaşamda kalma’ tehdidine dönüştürülür. K+P+D birleşmesinde ideolojik aygıt işlevi gören TRT ve RTÜK, yüzlerce TV kanalı eşliğinde Cumhur İttifakı’nı destekler. Diyanet İşleri Başkanı, kılıçla namaz kıldırır. Dahası, sahte video ve terör şantajı deneyiminden esinle resmi makamlar eliyle “yeni suç tipleri” devreye sokulur.

Bunlar ve daha birçok nedenle siyasal partiler, “bütün vekiller, kabine üyeleri de dahil sahaya inecek” açıklamasına hemen siyasal ve hukuksal olarak tepki göstermeli.

Eğer şimdiden tepki verilmez ise, seçim kampanyasına katılım ötesinde belediye başkanlığına aday gösterilen bazı Bakanlar, Bakanlık koltuğundan kalkmadan  başkanlık koltuğuna oturtulabilir.

Özetle; “Kabine üyeleri de sahaya inerse, bunun adı seçim olmaz,  olsa olsa K+P+D birleşmesinin göstergesi olarak, kişi ve parti adaylarının devlet desteğiyle sandıktan çıkarılması olur.

‘GÖREV SUÇU’ DIŞINDA 

2017 kurgusuna göre siyaset, CB tekelinde; siyaset dışına çıkarılan Bakanların CB ile ortak karar alma yetkileri olmadığı gibi, TBMM’ye karşı hiçbir sorumluluğu yok. Ancak 400 vekilin oyu ile  başlatılabilen bakanların Yüce Divan yargılaması, görev suçu ile sınırlı.

Bakanların görev alanı dışına çıkarak yerel seçim kampanyalarına katılması, görev dışı olduğu için, doğrudan savcılıklara suç duyurusu yapılabilir.

Cumhur İttifakı dışındaki siyasal partiler, Anayasa’ya aykırı düzenlemelere ve “Devlet seferberliği”ne karşı hukuki ve siyasal araçlar eşliğinde bir “toplumsal seferberlik” başlatmalı. Yerel seçimlere yönelik Anayasa dışı uygulamalara seyirci kalmak, 14 ve 28 Mayıs benzeri hezimete şimdiden rıza göstermek anlamına gelir.

Böyle bir rıza, ‘demokratik ve laik Türkiye Cumhuriyeti’ nde, ‘sandıktan çıkan monark’ın ‘yeşil totalitarizm koşusu’na seyirci kalmakla eşanlamlı.