Korkutan uyarı: Yanılgıya düştük, sonbahara hazırlanın!
(AS: Bizim katkılarımız yazının altındadır..)
- Türkiye’de virüs vakalarının görülmeye başlandığı 11 Mart’tan bu yana geçen süreyi değerlendiren uzmanlar yaz ayları konusunda uyarıda bulundu. Toplum olarak ‘Virüs bitti, her şey normale döndü’ yanılgısına düşüldüğünü dile getiren Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, ‘Önümüzdeki 2 aylık süreci iyi değerlendirmeliyiz’ dedi. Prof. Dr. Haluk Eraksoy ise ‘Sonbahara hazırlanın’ uyarısı yaptı.
Yeni tip koronavirüs pandemisi konusunda uzmanlardan uyarı geldi. Türkiye’de Kovid-19 pandemisinin görülmeye başladığı 11 Mart’tan bu yana geçen dönemi değerlendiren uzmanlar önümüzdeki aylara dikkat çekerek uyarıda bulundu.
‘YANILGIYA DÜŞTÜK’
Milliyet Gazetesi’nin aktardığına göre Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, 120 günlük tabloyu şöyle değerlendirdi: “Yeni normalleşme dediğimiz sürece girerken, toplum olarak ‘Virüs bitti, her şey normale döndü’ yanılgısına düştük. Maske ve sosyal mesafede uyarılarımıza rağmen aksamalar olduğunu görmeye devam ediyoruz. Düğün, asker uğurlama, taziye, hasta ziyareti gibi bazı alanlarda sıkıntılarımız var. Özellikle 20-30 yaş gençlerimiz virüsten etkilenmeyeceklerini düşünüyorlar ama bu son derece yanlış bir algı. Sosyal mesafe ve maske kuralını AVM’ye girerken uygulayıp taziye evinde veya misafir ağırlarken uygulamadığımız noktada sıkıntılar baş gösteriyor. Maske ve sosyal mesafe kuralının her alanda uygulanması gerektiğini öğrenmediğimiz sürece vaka sayıları bir türlü istediğimiz rakamlara gerilemez.”
‘TOPLU ORTAM RİSKTİR’
Prof. Dr. Kara, şu bilgileri paylaştı: “Her toplu ortam risklidir. Mesafe ve maske kuralına uyulmadığı noktada ciddi sıkıntılar yaşarız. Dünyanın en basit kuralını söylüyoruz, ‘Maskeni tak, insanlarla aranda 1.5 metre mesafe bırak.’ Bir de İstanbul başta olmak üzere nüfus yoğunluğu çok yüksek kentlerimiz var. Kalabalık kentler salgını yönetme açısından ciddi engeller çıkartıyor. Akdeniz toplumu olmanın da getirdiği alışkanlıklar söz konusu. Sosyal teması seviyoruz. Bu durum İspanya ve İtalya için de geçerli. Son iki, üç gündür yeni vaka sayısında azalma eğrisi söz konusu. Eylül ortasına kadar toplum olarak en disiplinli şekilde kurallara uyarsak vaka sayısı 100’ün altına iner. Bizim hedefimiz Temmuz ortası bu rakamı yakalamaktı. Sonbahar, solunum yolu enfeksiyonları başlayacak. Önümüzdeki iki aylık süreyi çok iyi değerlendirmemiz gerekiyor. Virüsün dezavantajlı diye tanımladığımız yaz dönemini, en az hasar ve kurallara uyarak geçirmek yerine günlük vaka sayısı maalesef sabitlenmiş seyrediyor.”
‘SONBAHARA İYİ HAZIRLANMALIYIZ’
İstanbul Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Haluk Eraksoy, dört aylık tablo ve geleceğe ilişkin öngörülerini şöyle anlattı: “Önümüzdeki iki aylık süreci iyi değerlendirip, sonbaharda başlayacak olan grip sezonuna hazırlıklı olmamız gerekiyor. Grip sezonu başladığında, tablo daha kötüye gidebilir. Şayet Kovid-19 vakaları azalmaz, üzerine yoğun bakımlık grip hastaları eklenirse, sağlık hizmeti sunan kurumlar zorlanabilir. Şimdiden kişisel önlemlerimizden taviz vermeden, disiplinli davranmak zorundayız. Mayıs sonunda yakaladığımız tabloyu ne yazık ki normalleşme döneminde kaybettik. Sağlık Bakanlığı ve sağlık çalışanları olanca güçleriyle çalışıp mücadele verirken, maalesef bir kesim vatandaş maske takmamakta, sosyal mesafe uyarılarını dikkate almamakta. Kovid-19’un yayılımı devam ediyor ve bir türlü baskılanamıyor. Bu durumda biraz da vatandaşımız aynaya bakıp kendini sorgulayacak. Son 40 günlük süreyi, yaz fırsatını iyi değerlendiremedik. Önümüzdeki 40 günü iyi değerlendirip, 100 vaka saysının altına düşmek bizim elimizde. Toplu ulaşımda yüzde 90 uyduğumuz maske kuralına diğer alanlarda uymuyoruz. Dört aylık tablo istediğimiz gibi olmadı. Hedef Temmuz ortasında 100-150 vakanın altına düşmekti. İstanbul’da sayı yüksek derken, bazı Anadolu şehirlerinde yoğun bakıma alınan hasta sayısında artış yaşanıyor.”
GRİP SALGINI UYARISI
Türk Tabipleri Birliği’nin raporunda Kovid’de birinci dalganın sürdüğü ve sonbaharda ortaya çıkacak Influenza (grip) salgınının etkisiyle ciddi sıkıntıların yaşanabileceği aktarılarak şu ifadelere yer verildi: “Influenza aşıları şimdiden hazırlanmalı ve başta risk grupları olmak üzere ücretsiz yapılması sağlanmalıdır. Sağlık çalışanlarının Influenza ve Kovid-19 ayrımını tereddüte düşmeden yapabilmeleri için tanı testlerinin artırılması ve ücretsiz olarak temin edilmesi sağlanmalıdır. Okulların açılması için radikal önlemlere ihtiyaç bulunmaktadır.”
==========================================
Dostlar,
Çoook uyardık çook değil mi?? “Haklı çıktık” diyecek ortamda değiliz.. Prof. Dr. Ateş Kara ile katıldığımız TELE1 programında da “ihtiyat” önermiştik ancak duyulmak istenmedi (17 Nisan 2020). Bilim Kurulu’nun hali şimdilerde nicedir acaba? Sizi kullanır ve sonra da bilimsel danışma kurulu ne dedi ise biz onu yaptık.. derler.. Ağır tarihsel sorumluluk üstünüzde kalır.. diye anımsattık.. “Tepedeki adam”, eleştirenleri “şeamet tellalı, şom ağızlı” olarak niteledi. Aydının çilesi işte; çırpınır, yalnız ve yalnızca BİLİMSEL GERÇEKLERİ halkına anlatmak için çabalar.. TV’ler ne denli olanak verirse.. Bize salt HALK TV, TELE1 TV, KRT TV ve 1 kez de FOX TV olanak verdi.. Bir de yerel kanallar ve Youtube’dan yayın yapan yurtseverler.. Web sitemizden de duyurmaya çabaladık sesimizi.. (Günlük 25 bin ziyaretçi rakamlarını aştık!)
Şimdi durum budur.. Mayıs’ta AVM’ler açılırken, masum insanların yaşam hakkının sermayenin kârına kurban edileceğini haykırdık. Bu tercih, AÇILIM – SAÇILIM sorumsuzluğu, Epidemiyolojik verilere dayanmaksızın sürüyor.. Yitirilen insanların hesabını kim verecek? Bu ölümler engellenebilirdi.. Sağlık Bakanı da birkaç gün önce bu yalın ve çarpıcı gerçeği itiraf etti. Durdurun bu faciayı, durdurun.. Lütfen izleyin son değerlendirme ve önerilerimizi..
- Kurban bayramında kurban kesimini yasaklayın, 4 gün kapatma uygulayın..
- Okulların açılışını Ekim başına erteleyin ve bu arada gerekli tüm hazırlıkları yapın.
- Kalabalık insan toplulukları oluşmasını en aza indirin, sınırlamalar koyun.
- Halkı eğitip – uyarın; nitelikli maske sağlayın ve kullandırın : EĞİTİM + DENETİM + YAPTIRIM!
- UNUTMAYIN; Fırat’ın kıyısında 2 kuzusu yiten garip çobana karşı bile hükümet / iktidar olarak tam sorumlusunuz..
- Gündem oyunlarını bırakın; SALGINI CİDDİYE ALIN; bu salgın Türkiye’ye diz çöktürebilir..
- Sonbaharda, şimdiye dek kaçtığınız 14 günlük kapatma için şimdiden hazırlık yapın..
Gözden kaçmasın : Türkiye’deki gerçek rakamlar, resmen ilan edilenin en az 2 katıdır..
Bu gerçeği de en başta ve en iyi iktidar biliyor / bilmeli; halktan da saklanmamalı.
Sevgi ve saygı ile. 12 Temmuz 2020, Ankara
Prof. Dr. Ahmet SALTIK MD, MSc, BSc
Ankara Üniv. Tıp Fak. Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Sağlık Hukuku Bilim Uzmanı,
Kamu Yönetimi Siyaset Bilimi (Mülkiye)
www.ahmetsaltik.net profsaltik@gmail.com
Koronavirüs salgını sürecinde bilimsel verilerden yola çıkarak yaptığı uyarılarla dikkat çeken bilim insanlarından Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala hakkında rektörlük tarafından “halkı yanlış bilgilendirme ve paniğe yönlendirici” açıklamalar yaptığı iddiasıyla soruşturma başlatıldı.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Covid-19 İzleme Grubu üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala hakkında Bursa Valiliğinin talebiyle Uludağ Üniversitesi tarafından “halkı yanlış bilgilendirmek” suçlamasıyla soruşturma açıldı.