Etiket arşivi: Dr. Bayazıt İlhan

Tıp fakültelerinde güncel durum

Dr. Bayazıt İlhan
04.08.2023, BİRGÜN

Üniversite sınav sonuçları açıklandı, gençler tercih telaşındalar. Ben de her yıl bu dönemde, ülkemizde en fazla tercih edilen okullardan tıp fakültelerinin durumuna dair (ilişkin) bilgiler aktarmaya çalışıyorum. Önceki hafta uzmanlık eğitimini ele almıştım, şimdi mezuniyet öncesi tıp eğitimindeki tabloya bakalım. Yazıdaki sayıların çokluğu için şimdiden özür dilerim, durumu anlayabilmemiz için bu verilere ihtiyacımız var.

Özellikle sağlık alanında eylemlerin arttığı, hekimlerin de her platformda sıkıntılarını dile getirdiği bir haftada üzerinde durmamız değerli. Hekimlik tüm dünyada en saygın mesleklerden. Gençlerimizin bu mesleği benimsemeleri, tercih etmeleri, gönül vermeleri Türkiye için olumlu, teşvik edilmeli. Tıp eğitimine, mesleğe, sağlığa yönelik kötülüğün devam ettiğini görmek ise üzüntü verici.

FAKÜLTELER ve KONTENJANLAR

Ankara Tabip Odası’nın derlediği güncel verilere göre 2023 yılında devlet ve vakıf üniversitelerine toplam 18 bin 18 tıp öğrencisi alınacak. Bunların dışında açılan devlet üniversitesi tıp fakültelerine bin 795, vakıf üniversitesi tıp fakültelerine 2 bin 137 yabancı öğrenci kontenjanı ile toplam alınacak öğrenci sayısı 21 bin 950 olacak.

T.C. vatandaşları için kontenjanların dağılımlarına bakalım.

Türkiye sınırları içinde (sınır dışında Kıbrıs, Azerbaycan, Özbekistan ve Suriye’de kurulmuş olanlar da var) 76’sı Türkçe, 12’si hem Türkçe hem İngilizce ve biri yalnızca İngilizce programı olan toplam 89 devlet üniversitesi tıp fakültesi var. Bunlardan 87’si bu yıl öğrenci alacak. Devlet üniversitelerindeki toplam 99 tıp fakültesi programına 13 bin 530 Türkçe, bin 221 İngilizce eğitim öğretim için toplam 14 bin 751 öğrenci alınacak.

Kurulmuş olan 37 vakıf üniversitesi tıp fakültesinden 33’ü bu yıl öğrenci alacak. Bunların 12’sinde Türkçe, sekizinde İngilizce, 13’ünde ise hem Türkçe hem de İngilizce tıp eğitimi programı var. Buralara 2 bin 87 Türkçe, bin 180 İngilizce eğitim öğretim için toplam 3 bin 267 öğrenci alınacak.

Kontenjanların belirlenmesi, tıp fakültesi ve programları açılması, öğretim üyesi ve altyapı kapasitesi konularında çok sorunumuz var. Tüm bunlarda doğru planlamayı ve bilimin gereğini yapamıyoruz. Sağlık Bakanlığı’nın kendi insan gücü planlama raporunda 2017’den itibaren (başlayarak) toplam tıp fakültesi kontenjanının yıllık 5250’ye düşürülmesi gerekiyordu. Tersine, artışın sürdüğünü ve bu yıl 18 binin üzerinde olduğunu görüyoruz. 2022’de tıp fakültelerindeki toplam öğrenci sayısının 112 bin 58 olduğunu düşünürsek nitelikli hekim yetiştirmenin çok uzağında olduğumuzu söylememiz mümkün. Hekim sayısını hızla artırma telaşı bitmiyor, “giderlerse gitsinler” yaklaşımıyla da birleşince sağlık ortamımıza zarar veriyor.

  • Genç hekimlerin sürekli artan yurt dışına gitme talebi (istemi), Türkiye’de gelecek görememeleri ülkemiz için ciddi bir kayıp olmaya devam ediyor.

İngilizce tıp eğitimi programları da tartışmalı biçimde artmaya devam ediyor. Bu yöntemle mevcut tıp fakültelerine yeni programlar ekleniyor, kontenjanlar daha da artıyor. İzmir Demokrasi Üniversitesi Tıp Fakültesi örneği çarpıcı. Daha önce Türkçe programına öğrenci alan fakülte bu sene, nedendir bilinmez, Türkçe programına öğrenci almazken İngilizce programına öğrenci alıyor.

Bu kadar yaygın tıp fakültesi olduğu halde, yeterli altyapısı olmadan öğrenci almaya devam eden, eğitimin tamamı ya da bir bölümü başka yerlerde olan, altısı Sağlık Bilimleri Üniversitesi bünyesinde 11 tıp fakültesi var. Vakıf üniversitelerinin özellikle İstanbul ve Ankara’da konuşlanması da dikkat çekiyor. İstanbul’da tablo acayip, altı devlet ve 21 vakıf üniversitesi tıp fakültesi var. Vakıf üniversiteleri için tıp fakültesi açmak öyle kolaylaştırıldı ki; 12’sinin kendi hastanesi yok, özel hastaneleri tıp fakültesi hastanesi olarak kullanıyor, buralardan hekimlere akademik kadro, profesörlük veriyorlar.

Tıp Eğitimi Programlarını Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (TEPDAD) Türkiye’de tıp fakültelerinde eğitimin değerlendirilmesinde önemli bir kurum. Dernek Türkiye’deki tıp eğitimi programlarının ulusal ve uluslararası ölçekte akreditasyonunu sağlıyor. Güncel olarak, yazdığım tıp eğitimi programlarından 50’si akredite. Akredite olmuş programların toplam programlar içindeki oranı yalnızca %34. Alınması gereken çok yol olduğu anlaşılıyor.

VAKIF TIP ÜCRETLERİ EL YAKIYOR

Vakıf üniversitelerinin tıp fakültelerinde okuyan öğrenciler bursluluk düzeyine göre ücret ödüyorlar. Tümü burslu olan da var, tümünü ya da bir bölümünü ücretli okuyan da. Bu fakültelerdeki öğrencilerin 115 bin TL’den 435 bin TL’ye dek değişen ücretleri cebinden ödemesi gerekiyor. ABD gibi, hekimlerin yüksek miktarlarda kredi borcu ile mezun olduğu bir ülke olma yolundayız.

Türkiye’de tüm meslek alanlarında görülen eğitimde bozulmanın, sürekli yeni fakülteler açmanın, niceliğin niteliğin önüne geçmesinin yansımalarını tıp alanında da görüyoruz. Ancak biliyoruz ki sağlık alanı bambaşkadır, verilen kimi zararların telafisi (giderimi) yoktur. O nedenle uyarımızı yineleyelim :

Bu ülkeyi yönetenlere “Önce zarar verme!” diyelim.

Bilimin, toplumsal gereksinimlere göre nitelikli tıp eğitimi istemimizi anımsatmayı sürdürelim.
******
Yazarın Son Yazıları
Tıpta uzmanlık eğitiminde ne durumdayız?
Acınası köksüzlüğümüz
Bir meclis, örgütlenme ve mücadele çağrısı
Seçimlerde gündemi belirleyebilmek
Hekimler demokrasiye ve bilime çağırıyor

Tıp fakültelerinde güncel durum

Özellikle sağlık alanında eylemlerin arttığı, hekimlerin de her platformda sıkıntılarını dile getirdiği bir haftada üzerinde durmamız değerli. Hekimlik tüm dünyada en saygın mesleklerden. Gençlerimizin bu mesleği benimsemeleri, tercih etmeleri, gönül vermeleri Türkiye için olumlu, teşvik edilmeli. Tıp eğitimine, mesleğe, sağlığa yönelik kötülüğün devam ettiğini görmek ise üzüntü verici.

FAKÜLTELER ve KONTENJANLAR

Ankara Tabip Odası’nın derlediği güncel verilere göre 2023 yılında devlet ve vakıf üniversitelerine toplam 18 bin 18 tıp öğrencisi alınacak. Bunların dışında açılan devlet üniversitesi tıp fakültelerine bin 795, vakıf üniversitesi tıp fakültelerine 2 bin 137 yabancı öğrenci kontenjanı ile toplam alınacak öğrenci sayısı 21 bin 950 olacak.

T.C. vatandaşları için kontenjanların dağılımlarına bakalım.

Türkiye sınırları içinde (sınır dışında Kıbrıs, Azerbaycan, Özbekistan ve Suriye’de kurulmuş olanlar da var) 76’sı Türkçe, 12’si hem Türkçe hem İngilizce ve biri yalnızca İngilizce programı olan toplam 89 devlet üniversitesi tıp fakültesi var. Bunlardan 87’si bu yıl öğrenci alacak. Devlet üniversitelerindeki toplam 99 tıp fakültesi programına 13 bin 530 Türkçe, bin 221 İngilizce eğitim öğretim için toplam 14 bin 751 öğrenci alınacak.

Kurulmuş olan 37 vakıf üniversitesi tıp fakültesinden 33’ü bu yıl öğrenci alacak. Bunların 12’sinde Türkçe, sekizinde İngilizce, 13’ünde ise hem Türkçe hem de İngilizce tıp eğitimi programı var. Buralara 2 bin 87 Türkçe, bin 180 İngilizce eğitim öğretim için toplam 3 bin 267 öğrenci alınacak.

Kontenjanların belirlenmesi, tıp fakültesi ve programları açılması, öğretim üyesi ve altyapı kapasitesi konularında çok sorunumuz var. Tüm bunlarda doğru planlamayı ve bilimin gereğini yapamıyoruz. Sağlık Bakanlığı’nın kendi insan gücü planlama raporunda 2017’den itibaren (başlayarak) toplam tıp fakültesi kontenjanının yıllık 5 bin 250’ye düşürülmesi gerekiyordu. Tersine, artışın devam ettiğini ve bu yıl 18 binin üzerinde olduğunu görüyoruz. 2022 yılı itibarıyla (verileriyle) tıp fakültelerindeki toplam öğrenci sayısının 112 bin 58 olduğunu düşünürsek nitelikli hekim yetiştirmenin çok uzağında olduğumuzu söylememiz mümkün. Hekim sayısını hızla artırma telaşı bitmiyor, “giderlerse gitsinler” yaklaşımıyla da birleşince sağlık ortamımıza zarar veriyor. Genç hekimlerin sürekli artan yurt dışına gitme talebi (istemi), Türkiye’de gelecek görememeleri ülkemiz için ciddi bir kayıp olmaya devam ediyor.

İngilizce tıp eğitimi programları da tartışmalı biçimde artmaya devam ediyor. Bu yöntemle mevcut tıp fakültelerine yeni programlar ekleniyor, kontenjanlar daha da artıyor. İzmir Demokrasi Üniversitesi Tıp Fakültesi örneği çarpıcı. Daha önce Türkçe programına öğrenci alan fakülte bu sene nedendir bilinmez, Türkçe programına öğrenci almazken İngilizce programına öğrenci alıyor.

Bu kadar yaygın tıp fakültesi olduğu halde, yeterli altyapısı olmadan öğrenci almaya devam eden, eğitimin tamamı ya da bir bölümü başka yerlerde olan, altısı Sağlık Bilimleri Üniversitesi bünyesinde 11 tıp fakültesi var. Vakıf üniversitelerinin özellikle İstanbul ve Ankara’da konuşlanması da dikkat çekiyor. İstanbul’da tablo acayip, altı devlet ve 21 vakıf üniversitesi tıp fakültesi var. Vakıf üniversiteleri için tıp fakültesi açmak öyle kolaylaştırıldı ki 12’sinin kendi hastanesi yok, özel hastaneleri tıp fakültesi hastanesi olarak kullanıyor, buralardan hekimlere akademik kadro, profesörlük veriyorlar.

Tıp Eğitimi Programlarını Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (TEPDAD) Türkiye’de tıp fakültelerinde eğitimin değerlendirilmesinde önemli bir kurum. Dernek, Türkiye’deki tıp eğitimi programlarının ulusal ve uluslararası ölçekte akreditasyonunu sağlıyor. Güncel olarak, yazdığım tıp eğitimi programlarından 50’si akredite. Akredite olmuş programların toplam programlar içindeki oranı yalnızca %34. Alınması gereken çok yol olduğu anlaşılıyor.

VAKIF TIP ÜCRETLERİ EL YAKIYOR

Vakıf üniversitelerinin tıp fakültelerinde okuyan öğrenciler bursluluk düzeyine göre ücret ödüyorlar. Tamamı burslu olan da var, tamamını ya da bir bölümünü ücretli okuyan da. Bu fakültelerdeki öğrencilerin 115 bin TL’den 435 bin TL’ye kadar değişen ücretleri cebinden ödemesi gerekiyor. ABD gibi, hekimlerin yüksek miktarlarda kredi borcu ile mezun olduğu bir ülke olma yolundayız.

Türkiye’de tüm meslek alanlarında görülen eğitimde bozulmanın, sürekli yeni fakülteler açmanın, niceliğin niteliğin önüne geçmesinin yansımalarını tıp alanında da görüyoruz. Ancak biliyoruz ki, sağlık alanı bambaşkadır, verilen kimi zararların telafisi yoktur. O nedenle uyarımızı yineleyelim.

  • Bu ülkeyi yönetenlere “Önce zarar verme!” diyelim.

Bilimin, toplumsal ihtiyaçların gereklerine göre nitelikli tıp eğitimi talebimizi hatırlatmaya devam edelim.

Başkentte şehir merkezindeki 6 hastanenin kapatılması gündemde

Başkentte şehir merkezindeki 6 hastanenin kapatılması gündemde:
Ankara’ya katkısı yok

Ankara’da Etlik Şehir Hastanesi’nin açılmasıyla birlikte 6 hastanenin daha kapatılacağı ileri sürüldü.

Cumhuriyet, 31 Ocak 2021

Başkentte şehir merkezindeki 6 hastanenin kapatılması gündemde: Ankara’ya katkısı yok

Kapatılacağı konuşulan hastaneler arasında

1. Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi,
2. Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
3. Etlik Zübeyde Hanım Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
4. Ulucanlar Göz Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
5. Ankara Gazi Mustafa Kemal Devlet Hastanesi,
6. Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile
7. Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi
’ninolduğu belirtilirken, söz konusu hastanelerin kapatılması sonucu şehir hastaneleri için kentteki 12 hastane de faaliyetlerine son vermiş olacak. (AS: daha önce Bilkent Şehir Hastanesi için 6 hastane kapatılarak kurban edilmişti!)

Ankara’da 121 sivil toplum kuruluşundan oluşan ve Türkiye genelinde şehir hastaneleri uğruna kapatılan devlet hastanelerinin yeniden açılması için çalışan Hastanemi Açın Platformu’nun sözcüsü Dr. Bayazıt İlhan;
  • “Şehir hastanelerinin finansman şekline karşıyız ama hiç olmazsa onlar açılıyor diye şehir merkezindeki hastaneler kapatılmasın” dedi.
  • Eskişehir’deki devlet hastanesinin yıkıldığını da anımsatan İlhan, “Belli ki eski hastanelerin alanlarını ticari alana çevirmek için bir çaba var.
  • Bizim de mücadelemiz olmasaydı muhtemelen Ankara’da Zekai Tahir Burak Hastanesi’nin bulunduğu yerler ticari alanlara dönüşmüş olacaktı.” ifadelerini kullandı. 
‘YOLLAR AYRI PARA’
Türkiye’de yeni hastanelerin bir ihtiyaç olduğunu ve eski hastanelerin de yenilenmesi gerektiğini söyleyen İlhan, sözlerini şöyle sürdürdü:
  • “Şehir hastanelerinin yapımındaki plansızlık nedeniyle hastanelere ulaşımın sağlanması için yollar da yapılması gerekti.
  • Ankara’da şehir hastanesinin yolları için 800 milyon lira harcandı. Bursa’da şehir hastanesi için raylı sistem ihalesi yapıldı ve yaklaşık 1 milyar 200 milyon lira para harcanacak. Hastanenin maliyetinin ötesinde yine paralar harcanıyor.
  • Öte yandan, kapatılan Numune Hastanesi örneğinde gördük. ‘Bir kısmını yoğun bakım için açalım’ denildi, 750 bin lira harcandı. Her yönden yurttaşların zarar gördüğü bir durumla karşı karşıyayız.”

KARAKOÇ: EN FAZLA 50 YATAK ARTACAK

Ankara Tabip Odası Başkanı Ali Karakoç şehir hastanelerinin yatak kapasitesi bakımından Ankara’ya çok fazla bir katkısı olmayacağına dikkat çekerek,
  • “Bu hastaneler kapatılırsa, Ankara’da yeni şehir hastanesinin açılmasıyla yatak kapasitesi sadece 10 ila 50 yatak arasında artacak.
  • Ama 25 yıl boyunca kira garantisi, 10 yıl boyunca işletme garantisi verilecek.
  • Özellikle kira garantileri de dolar endeksli” dedi.Şehir hastanelerine konum bakımından ulaşımın da zor olduğunu vurgulayan Dr. Karakoç,
  • “Kapatılacağı söylenen hastaneler ulaşması kolay yerlerde. Ayrıca devasa olmadığı için hastane içi ulaşımı da kolay. Bu, hastalar için de sağlık çalışanları için de önemli. Ayrıca şehir hastanelerinin çoğunda sağlık çalışanlarının çalıştığı yerlerde camlar açılmıyor. Havalandırması sağlıksız bir ortam var” dedi.

Salgın döneminde hastanemizi yıkıyorlar

Salgın döneminde hastanemizi yıkıyorlar

Dr. BAYAZIT İLHAN

Eskişehir Devlet Hastanesi’ni yıkıyorlar. Bu hastanemiz 2 yıl önce Eskişehir Şehir Hastanesi’nin açılması gerekçesi ile boşaltılmış, sağlık hizmetlerinden koparılmıştı. Merkezde kolay ulaşılabilir yerdeki bu yarım asırlık hastane kapatılıp hastalar ulaşımı daha zor olan Şehir Hastanesi’ne gitmek zorunda bırakılmıştı. Bu hastanemizin Eskişehir sağlık hizmetlerindeki yerini anlayabilmek için resmi rakamlara bakalım. Kapatılmadan önceki bir yılda (2017) bu hastanemizin 995 yatak kapasitesi ile hizmet verdiğini, 537 bini acil olmak üzere 2,1 milyon  muayene yapıldığını, toplam 20.522 ameliyat ve 6.125 doğum gerçekleştirildiğini, 56 erişkin, 10 çocuk ve 46 yenidoğan yoğun bakım yatağı bulunduğunu görüyoruz.

Bu kadar hizmetin verilebildiği donanımlı bir hastane 2 yıl boş yattıktan sonra şimdi yıkılıyor. Üstelik salgın tırmanıştayken, sağlık hizmetlerinin yeniden planlanmasına, değişik birimlere paylaştırılmasına çok ihtiyacımız varken… Yerine ne yapılacak? Eskişehir İl Sağlık Müdürlüğü “sağlık arazisi” olarak kullanılacağını söylüyor. Bunun anlamı nedir? Hangisine üzülelim? Bu hastanelerimizi en ihtiyaç duyduğumuz dönemde kaybetmemize mi? Buraların rant alanına dönüşme tehlikesine mi?

Hastanelerimizi yıkmayın, yeniden açın

Şehir hastaneleri gerekçe gösterilerek kapatılan hastanelerin tekrar açılması gerektiğini uzun zamandır anlatmaya çalışıyoruz. Türkiye’de ilk açılan 11 şehir hastanesi için 30’a yakın hastane kapatıldı, yer değiştirdi ya da küçültüldü. Özellikle salgın döneminde bu hastanelere olan ihtiyacımız büsbütün ortaya çıktı. Ankara’da kurulan Hastanemi Açın Platformu (HAP) bu konuda yıllardır önemli bir çalışma yürütüyor, bu hastanelerimizin yeniden sağlık hizmetlerine kazandırılması için çabalıyor. Oysa Eskişehir’deki hastane yıkımı diğerlerinin akıbetinin de iyi olmadığını düşündürüyor.

Salgın artarak devam ediyor. Hem Covid hastaları hem de Covid dışı hastalar çok zor durumda. Devlet hastanelerinde acil olanlar dışındaki ameliyatlar yapılamıyor, kronik hastalar korkudan hastanelere gidemiyor, ihtiyaç duydukları sağlık hizmetlerini erteliyor. Pek çok kişi zamanında sağlık hizmeti alamadığı için hastalığı ilerlemiş olarak, kötü durumda karşımıza çıkıyor.

  • Kapatılan hastanelerimizin gecikmeden tekrar açılması ve doğru planlamayla sağlık hizmetlerine kazandırılması gerekiyor.

Hastaneler apar topar taşındı, başka kamu zararları da ortaya çıktı

2019 Sağlık Bakanlığı Sayıştay Denetim Raporu’nda kapatılan hastanelerle ilgili pek çok soruna işaret ediliyor. Teknik olacak ama bazı tespitleri yazmam gerekiyor. Ankara Şehir Hastanesi’ne taşınan hastanelerin nasıl kullanılacağına dair yeterli ön hazırlığın yapılmadığı belirtiliyor. Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin (EAH) taşınması için 1 gün önce yazı yazıldığı ve taşınma sürecinin 5 gün içinde bitirilmesi, Yüksek İhtisas EAH’nin taşınması için 4 gün önce yazı yazıldığı ve taşınmanın 2 gün içinde bitirilmesi talimatı verildiği anlaşılıyor. “Bu kadar kısa sürede, sağlık hizmeti devam eden hastanelerin, yatan hastaların ve hastane malzemesinin taşınması hem hastalar hem de hastane çalışanları açısından oldukça zorlayıcı bir süreç olmuştur” deniyor. Taşınmadaki bu aceleye rağmen söz konusu hastane binalarının nasıl değerlendirileceği ile ilgili komisyonun 5 ay sonra kurulduğu, aldığı kararların sürekli değiştirildiği, telaşla boşaltılan Atatürk EAH binasının ne olacağının 10 ay sonra, 31Aralık 2019 tarihi itibarı ile netleşmediği anlatılıyor. Bu kadarı olmaz diyeceksiniz, hastaneler boş yatarken kiralık tesislere kiralar ödendiği, sağlık hizmetlerinden koparılan hastaneler için 2019 yılında 1 milyon 613 bin 186 TL tutarında elektrik faturası ödendiği belirtiliyor.

Sözleşmeye aykırı biçimde, kapatılan hastanelerden şehir hastanelerine tıbbi ekipman (AS: donanım) götürüldüğü, bundan ötürü sabit yatırım tutarı ve dolayısıyla kullanım bedeli revizyonunun yapılıp yapılmadığının bilinmediği, kapanan devlet hastanelerinden getirilen tıbbi ekipmanların bakım ve onarımlarının kim tarafından yapılacağı sorunu ortaya çıktığı kaydediliyor. Ankara Şehir Hastanesi’ne taşınacak hastanelerin, şirketin değişik aşamaları geç tesliminden dolayı öngörülen tarihlerde taşınamadığı, bu sürede görüntüleme ve laboratuvar hizmetleri için 2 kata varan bedeller ödendiği, kamunun zarara uğradığı kaydediliyor.

Neresinden baksak akla ziyan bir durumla karşı karşıyayız. Son olarak İstanbul ve Konya’da açılan şehir hastaneleri nedeniyle hastane kapatılmadı, demek ki olabiliyor.

  • Artık hastane kapatmayalım, kapananları çabucak açalım.

Hele Eskişehir’de yapılanı, hastane yıkma işini hemen durduralım.

Kapattığınız hastanelerimizi açın

Dr. Bayazıt İLHAN

Covid-19 pandemisinde ülkemizde Sağlık Bakanlığı’nın da işaret ettiği tehlikeli bir artış var. Salgın denetim altına alınamadı.

İnsanlarımız artarak hastalanmaya, ölmeye devam ediyor. Özellikle bazı illerimizde durumun kötüye gittiği açıklamalara yansıyor. Öncelikle, haklı olarak hastalığın yayılmamasına yönelik önlemlere dikkat çekiliyor, ancak tedavi edici hizmetleri de zorlayan gelişmeler var. Pek çok ilde yoğun bakım yataklarında sıkıntı yaşandığı bilgileri geliyor.

TÜM YOĞUN BAKIM YATAKLARI COVID-19 HASTALARINA AYRILACAK

Ankara İl Sağlık Müdürlüğü’nün değişik ortamlarda paylaşılan 28 Temmuz 2020 tarihli toplantı kararları durumun ciddiyetini göstermesi yanında, kısa sürede çözüm bulunması gereken meselelere de işaret ediyor. Buna göre devlet hastanelerinde boş yoğun bakım yataklarının tamamının Covid yoğun bakım yatağı, klinik servis yataklarının en az yarısının Covid yatağı olarak ayrılması, acil olmayan ameliyatların ikinci bir karara kadar ertelenmesi talimatı veriliyor.

Peki, tüm bu yataklar Covid-19 hastalarına ayrılacaksa, bu hastalık için yeterli olacağını düşünsek bile (bundan da emin olamıyoruz) sağlık hizmetlerini aylardır erteleyen diğer hastalar ne yapacaklar? Kalp krizi, felç, trafik kazası, iş kazası, mide kanaması geçirdiklerinde, şeker hastalığına, kansere, böbrek, karaciğer hastalıklarına yakalandıklarında, kalçaları kırıldığında, yoğun bakıma ihtiyaç duyduklarında ne yapacaklar? Parası olanlar özel hastanelere gidecekler, olmayanlar?

Sağlık hizmetlerinin ertelenemez yanı vardır, zorunlulukla bazılarını erteleseniz bile belli bir süre yapabilirsiniz. Zaten hastalar Covid-19 nedeniyle beş aydır ihtiyaç duydukları pek çok sağlık hizmetini öteliyorlar.

KAPATILMAMALARI GEREKİYORDU, ŞİMDİ AÇILMALARI GEREKİYOR

Burada çözüm için atılacak en kolay, bilimsel ve ekonomik adım bellidir. Türkiye’de on ilde şehir hastaneleri gerekçe gösterilerek kapatılmış, sağlık hizmeti veremez hale gelmiş, şehir merkezlerinde boş bekleyen otuza yakın hastane vardır.

Bunların hizmete açılması için büyük yatırımlara, havaalanı pistlerini parçalamaya, uzun zamana ihtiyaç da yoktur. Karar verilirse bazıları için yapıldığı gibi 15 günde sağlık hizmetlerine açılabilirler. Doğru planlamayla Covid-19 hastaları için ya da diğer hastaların tedirgin olmadan güvenli sağlık hizmeti alması için kullanılabilirler.

En çok hastane Ankara’da kapatıldı. Aralarında Türkiye’nin en büyük ve en köklü hastaneleri olan toplam 3415 yataklı altı hastanenin kapısına kilit vuruldu. İl Sağlık Müdürlüğü’nün de dikkat çektiği sıkışıklığı göz önüne alarak Ankara Numune Hastanesi, Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi, Dışkapı Çocuk Hastanesi başta olmak üzere hastanelerimiz tekrar sağlık hizmetlerine kazandırılmalıdır.

Aynısı Bursa Memleket Hastanesi, Adana Numune Hastanesi’nin tam kapasiteyle çalışması, Mersin, Kayseri, Eskişehir, Manisa, Isparta, Elazığ, Yozgat devlet hastaneleri, kısacası kapatılan tüm hastanelerimiz için geçerlidir. Bu hastanelerimiz kent rantına kurban gitmemeli, sağlık hizmetlerine dönmelidirler. Pandemi dönemi bu ihtiyacı tüm çıplaklığıyla ortaya çıkarmıştır.

ANKARALILARIN YAŞAMSAL TALEBİ

Ankara’da 120’den fazla meslek odası, sendika, siyasi parti, dernek, Ankara’nın tüm örgütlü yapıları bir araya gelerek hastanelerinin kapatılmasını önlemeye çalıştılar, şimdi tekrar açılması için Hastanemi Açın Platformu (HAP) adıyla mücadele ediyorlar. Salgının başında, 6 Nisan 2020’de yaptıkları açıklamayla, artacak sağlık hizmeti ihtiyacına dikkat çektiler. Aradan geçen dört ayda haklılıkları iyice ortaya çıktı.

Şimdi inatlaşma değil sağlığımıza iyi gelecek işler yapma zamanı. Yetkililere seslenelim, HAP’a kulak verin:

  • Ankara Numune Hastanesi’ni açın.
  • Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi’ni açın.
  • Dışkapı Çocuk Hastanesi’ni açın.
  • Ankara Fizik Tedavi Hastanesi ve Ulus Devlet Hastanesi’ni açın.

İstanbul’da kapatılmadı, demek ki oluyor, bundan sonra da şehir hastanelerini gerekçe göstererek hastane kapatmayın.

Öyle ya, sağlık bu, başka şeye benzemez.

Orada Bir Hastane Var Uzakta…

Orada Bir Hastane Var Uzakta…

sehir_hastaneleri

Dr. Güzide ELİTEZ

Şehir Hastaneleri  [Özel Sayı]

Tarih: 26/07/2019 –  Sayı: 43

(AS : Bizim katkımız yazının altındadır..)

  • Bursa Şehir Hastanesinin Haziran ayı içinde açılacağı şeklinde söylentiler hekim camiasında dolaşmaya, medyada gündem olmaya başladı. Ama şu güne dek Sağlık Bakanlığının Bursa’daki yöneticilerinden bir açıklama yapılmadı. O zaman aklımıza kimi sorular takılıyor. Kente yeni bir hastane kazandırılırken ve Bursa kentinin hastanelerindeki birçok soruna çözüm olacak, daha konforlu, daha modern belki daha ileri teknolojilere sahip yeni bir hastanenin açılacağını günlerce önceden duyurmamak beklenen teamüllere uyan bir davranış biçimi değil, değil mi?
Ancak sağlık yöneticilerinin herhangi bir açıklamadan uzak durmasının önünde bir gerçek yatıyor. Bursa Şehir Hastanesi açıldığında kentin merkezinde, köklü, hatta tarihsel, halen hizmet veren en az 4 hastanenin kapatılacağı gerçeği kamuoyundan gizleniyor. Bu açıklamanın yapılmasının önündeki en büyük engel, bu kent insanın, uzakta, “kentin 19 km ötesinde bir hastaneden sağlık hizmeti alacağı” gerçeğidir. Yalnızca Bursa Milletvekili Dr. Mustafa Esgin bu konuda kimi açıklamalarda bulundu. Önce iki hastanenin, “Dr. Türkan Akyol Göğüs Hastalıkları Hastanesi ve Ayten Bozkaya Spastik Çocuklar Hastanesinin” kapatılacağı açıklamasını yaptı, sonraki açıklamaya Muradiye Devlet Hastanesi ve Çekirge Devlet hastanesi de eklendi. Çekirge ve Muradiye hastaneleri için kapatılmayacağı ancak “butik hastane” ye dönüştürüleceklerini söyledi.
Bursa’da yaşayan insanların sağlık hizmetini nereden nasıl alacağına ilişkin bir bilgiye gereksinimi vardır ve bu ilin sağlık yöneticileri bu açıklamayı, tüm gerçekleri ile bu kentte yaşayanlara yapmaya zorunludur. Nilüfer İlçesi Doğanköy bölgesindeki, 1355 yatak kapasiteli olduğu söylenen bu hastanenin açılması; Bursa’ya ne kazandıracak, ne kaybettirecek sorusunun yanıtını, Bursalılar sanırım yaşayarak öğrenecek. Bugün Bursa’nın en temel sağlık sorunlarının başında hasta yatağı, yoğun bakım yatağı, hekim sayısının yetersizliği, 112 hizmetlerindeki eksiklikler gelmektedir. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Bursa ili tüm bu verilerde, Türkiye ortalamasının yıllardır altındadır. Bursa’nın bugün Türkiye ortalamasını yakalayabilmesi için yaklaşık bin dolayında daha hasta yatağına, 300’e yakın da yoğun bakım yatağına gereksinimi bulunmaktadır. Kaldı ki Bursa, tüm Güney Marmara’nın sağlık merkezi konumunda olup, tüm bu sağlık istemlerini de yanıtlamak durumundadır. Bu da, yatak sayısının Türkiye ortalamasının da üstünde olması gerekliliğini ortaya koymaktadır. Sonuç olarak Bursa’nın yeterli yatak sayısına ulaşması için varolan hastaneleri kapatmadan Bursa Şehir Hastanesinin açılması gerekmektedir.
Şehir hastanesinin açılmasındaki tek sorun yatak sayılarıyla sınırlı değildir. Bu hastanenin şehir merkezine uzaklığı, Bursa merkezinde hastane kalmaması ile çok büyük sorun oluşturacak, Bursalılar için sağlığa ulaşım sıkıntıya girecektir. Hastane şehir merkezine 19 km uzaklıktadır ve ulaşımı, ulaşım bağlantıları sıkıntılıdır. Bursa’nın trafik sorunu şehrin en önemli sorunlarından biriyken bu bölgeye hastaların ve hastanede görev yapacak sağlık çalışanlarının nasıl ulaşacağı meçhuldür. 24 saat sağlık hizmeti veren bir hastanenin ulaşım sorununun olması kabul edilemez. Acil hastaların, gebelerin, engelli hastalarımızın ulaşım sırasında yaşayacakları sağlık sorunları biz hekimleri kaygılandırmaktadır.
Tüm şehir hastaneleri; başka illerde yaşanan sorunlara bakılarak değerlendirildiğinde, çok fazla sorunu barındırdığı görülmektedir. Şehir hastanelerinin tasarımı, yataklı tedavi hizmetleri sürecine uygun değildir. Kimi bölümlerin başlangıçta mimari planda unutulduğu, sonradan bu bölümlere ilişkin uygun olmayan çözümlerin üretildiği görülmüştür. Bu nedenle çok sayıda işleyiş sorunu yaşanmaktadır. Şehir hastaneleri tasarlanırken otelcilik hizmetlerinin öne çıkarıldığı; acil, ameliyathane, yoğun bakımlar ve kliniklerde sağlık hizmeti sunulmasına ilişkin temel ilkelerin göz ardı edildiği anlaşılmaktadır. Şehir hastanelerindeki tasarım yanlışları nedeniyle, asansörlerden veya yangın merdivenlerinden yoğun bakımların veya ameliyathanelerin içine bile yanlışlıkla ilgisi olmayan kişiler ya da ameliyathanede çalışmayan sağlık çalışanları girebilmekte, sterilizasyon ve hasta/çalışan güvenliği ile ilgili sorunlar ortaya çıkabilmektedir.
Kamu-özel ortaklığı yönteminin sağlık alanında uygulandığı ülkelerde bu uygulamaların piyasa için yeni fırsatlar sağlayan bir yaklaşım olduğu, amacının kamu yararı olmadığı bilinmektedir. Ülkemizde “Şehir Hastanesi” olarak adlandırılan kamu-özel ortaklığı yöntemiyle kurulan ve işletilen hastanelerin sağlık hizmetleri sistemini eriten, özel ve kâr amaçlı hizmetler sunduğu ve bu hastanelerde sunulan sağlık hizmetinin odak noktasını insanın sağlığı değil, elde edilecek kârın oluşturduğu da bilinmektedir.
Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın yürürlüğe konulmasıyla giderek artan iş yükü ve sağlık alanında yaşanan şiddet yüzünden zor günler yaşayan hekimler ve sağlık çalışanları, hastanelerinin şehir hastanelerine taşınması ile birlikte daha da zor günler yaşayacaklarını düşünmeye başlamıştır. Bu zorluğa daha çok katlanmak istemeyen ve emekliliğe yeni hak kazanmış olan meslektaşlarımızın şehir hastanesine geçiş süreci ile birlikte emeklilik kararı almaya başladıkları, bazılarının başvuruda bulundukları hekim arkadaşlarımız tarafından paylaşılmaktadır. Bursa, çok deneyimli bir hekim kadrosunun kamudan uzaklaşmasının zararlarını maalesef yaşayacaktır.
Sonuç olarak; Bursa, ülkemizin 4. büyük kenti olasına karşın hem hekim, sağlık çalışanı sayıları hem de hasta yatağı sayısı ülke ortalamasının altındadır. Bursa Şehir Hastanesi, Bursa’nın uzun yıllardır değişmeyen yatak sayısı sorununu çözmek için kullanılmalı ve hiçbir devlet hastanemiz kapatılmadan hizmete girmelidir. Hastanenin finansman ve yönetim sorunları nedeniyle Sağlık Bakanlığına devredilmesi, Bakanlık tarafından yönetilmesinin de bir an önce sağlanması gerekmektedir.
=========================================
Dostlar,

Konuya ilişkin TTB (Türk Tabipleri Birliği) Merkez Konseyi Başkanı, sevgili meslektaşımız, dostumuz Prof. Dr. Sinan Adıyaman‘ın iktidara yönelik kısa uyarısını (2 dk.) izlemenizi öneririz:

https://hekimcebakis.org/video/saglik-bakanligini-sehir-hastaneleri-ile-ilgili-uyariyoruz/ 

Yine, TTB (Türk Tabipleri Birliği) Merkez Konseyi 2014-16 dönemi Başkanı sevgili meslektaşımız, dostumuz Uzm. Dr. Bayazıt İlhan‘ın çok kısa (2 dk.) uayarısı da izlenmeli..
https://hekimcebakis.org/video/uyariyoruz-zararin-neresinden-donulse-kardir/
26 Temmuz 2019 günü web sitemize ŞEHİR HASTANELERİ ile ilgili birkaç yazı ve kısa sözlü değerlendirmeler koyduk. Bu içerikleri bütünüyle paylaşıyoruz.
Daha fazlasını ya da ağırını yazdık, söyledik… ŞEHİR HASTANELERİ bir TALANDIR!
AKP bu uluslararası proje üzerinden Türkiye’nin güncel ve geleceğe dönük birkaç on yıl TALANINA neden ya d ALET olmaktadır.
En iyimser yaklaşımla bir kez deha KANDIRILMAKTADIR! (??!!)
Bizler, bu alanın uzmanları hekimler olarak bu politikanın olağanüstü yanlış olduğunu elimizden gelen her olanakla duyurmaya çabalıyoruz..  Yandaş basın görmezden geliyor..
AKP = RTE ve destekçileri – yandaşları çok ağır bir tarihsel sorumlulukla karşı karşıyadırlar.
* Bu ağır hatadan dönülmeli, ŞEHİR HASTANELERİ projesi hemen durdurulmalı, açılanlar kamulaştırılarak Sağlık Bakanlığınca yönetilmelidir.

Sevgi ve saygı ile. 26 Temmuz 2019, Ankara

Prof. Dr. Ahmet SALTIK MD, MSc, BSc
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Halk Sağlığı Uzmanı
Sağlık Hukuku Bilim Uzmanı – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net    profsaltik@gmail.com