Etiket arşivi: 1929 Dünya Ekonomik Krizi

PAZAR SÖYLEŞİLERİ : CUMHURİYET TARİHİ NEDEN ÖNEMLİ?

Nurzen AMURAN

Domatesin, biberin, patatesin, soğanın taneyle satın alındığı bu süreçte, yönetimin görkemli yaşantısı kimi kızdırmaz ki; üç maaşa doymayanlar, kamunun araçlarını aile boyu kullananlar, çanta – eşarp aksesuarında marka peşinde koşanlar, şatafata doymayanlar kimi kızdırmaz ki; gözleri beyinleri doymayanların mağrurluğu, mağrur olması gerekenlerin mağdurluğu nasıl öfke seline dönüşmez ki?

1929 Dünya ekonomik krizinin sarsıntılarının ülkemize yansıdığı yıllarda, alınan önlemler devlet aklının nasıl kullanıldığının en büyük göstergesidir. Bugün haksız kazanç sağlayarak 3 – 5 maaş alanlara tarih kitapları TBMM’nin aldığı bir kararı anımsatıyor:

7 Mart 1931 yılında “Meclis üyeleri, ülkenin içinde bulunduğu ağır ekonomik krizi göz önüne alarak, 9 ay önce 500 liraya yükseltilen maaşlarını %otuz oranında indirerek 350 lira yapmaları ve bu kararı 2 gün önce aldıkları “yeniden seçim” kararına rağmen almaları” devlete duyulan güveni artırmıştı.

Bu karar, fedakarlığın (AS: özverinin) kimlerden başlaması gerektiğinin en çarpıcı örneğidir. Dönemin Hükümeti, o yıllarda ekonomik krizin etkilerini mümkün olduğu kadar halkına yansıtmamaya özen gösterdi. Sözgelimi Nur Serter’in 2012 de yaptığı bir çalışmada açıkladığı gibi, öğretmen maaşının 1930’larda 24 altın karşılığı olduğunu anımsatmak isterim. Bu sadece öğretmenlere gösterilen saygının ifadesiydi. Atatürk’ün ‘Vekil maaşları, öğretmen maaşını geçmesin” dediği hep anlatılır. Oysa şu anda %50 artırılan asgari ücretin bir iki ayda hangi oranda eriyeceği tartışılıyor. Bir lütuf gibi aktarılan zamlar, memurun, işçinin emeklinin gururunu incitmeye devam ediyor. Fedakarlık halktan değil, devleti yönetenlerden beklenir.

1 Kasım 1931 günü Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün, TBMM’de yaptığı konuşmada dikkate değer bir cümlesi vardır: “…Cihanşumul buhranın tesirlerine karşı her yerde yeni vergilerle tedbir aranırken, Türkiye Büyük Millet Meclisi bilâkis bazı vergileri indirmek gibi fevkalâde cesurane bir harekat ihtiyar etti.”  (Atatürk’ün Bütün Eserleri, C.25, Kaynak Yayınları, 2009, s.266-268)

20.2.1930 tarihinde çıkarılan 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Korumayı amaçlayan Yasa, ülkenin mali bağımsızlığının güçlenmesi için alınan önlemlerden sadece biridir. 3 Ocak 1930 günü kurulan Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti’nin ilk üyesi de Mustafa Kemal Atatürk’tür. Hükümet özellikle devlet kurumlarında tasarruf tedbirlerine özen göstermiş ve birçok kurum ve bakanlığın bütçesini uzun yıllar artırmamış hatta kısıtlamaya gitmiştir.

Devlet o yıllarda planlı sanayi hamlesini başlatmıştır. Evet bugün bir hayal gibi gelebilir alınan bu önlemler, ama Türkiye o yıllarda uyguladığı planlı ekonomi stratejisiyle ayağa kalkmayı başarmıştı. Halk, oy verdiği vekiline, vekilin seçtiği bakana güven duyuyordu, seçimle gelenlerin seçmeni için çalıştığını biliyordu. Bugün güven eksikliği varsa bunu giderecek olan seçim sandıklarıdır. Bir an önce erken seçimin tarihleri belirlenmeli, geleceğinden endişe duyan halka yeniden güven aşılanmalı.

İtibar, gösterişli mekanlarla, son model makam arabalarıyla, görevlendirilen onlarca korumalarla değil, halk lehine vatandaştan yana vereceğiniz doğru kararlarla inşa edilir.

Hepinize iyi bir hafta diliyorum.

Soner YALÇIN : Erdoğan’ın Uzun Gecesi


Dostlar,

Usta, çok birikimli ve yürekli araştırmacı yazar Soner Yalçın müthiş bir makale yazdı..
Hitler’in Almanya’da çok kanlı biçimde diktatörleşmesi serüveni..

Türkiye’de olup bitenlerle öylesine çok benzerlik taşıyor ki.. dehşet veriyor..
Hitler’in “Uzun bıçaklar gecesi” ve Erdoğan’ın şimdilik 2 sözcüklü “Uzun… gecesi”..
Kullanılan metaforlar ve analoji kavramları çok ustaca ve çok ilginç, düşündürücü.

İbretle okunmalı ve Türkiye benzer olası gelişmelere karşı önlem almalı, mutlaka! 

Sayın Soner Yalçın’a bu çok önemli ve uyarıcı belgesel yazısı için teşekkür borçluyuz.

  • Bu arada 2 bakanın, İçişleri Bakanı Muammer Güler ve Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın istifaları açıklandı.. Ancak her 2 düşük – sabık bakanın da istifa yazıları şablon gibi ve intikam – kin kokuyor.. Israrla, ağır sıfatlar kullanarak yaşananların kendilerine, hükümete ve AKP’ye iğrenç bir komplo olduğunu savlamaktalar.. Toplumdan özür dileme, özleştiri verme, soruşturmanın esenliği için demokrasi ve adalete saygı gereği görevden çekilme.. gibi kavramlar AKP’nin, RTE’nin ve sekreterlerinin (bakanlarının!) sözcük dağarcığında (portföyünde) yok ne yazık ki!

Soner Yalçın‘ın bu dehşetli tarih belgeseli (yorumsuz!) yazısını başta Başbakan
R.T. Erdoğan olmak üzere bakanları, danışmanları, tüm AKP’liler ve de TSK mutlaka ve özenle okumalı..

Sevgi ve saygı ile.
25.12.13, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net 

=======================================

Erdoğan’ın Uzun Gecesi

portesi


Soner YALÇIN

 

17 Ara­lı­k’­ta (2013) ope­ras­yo­n baş­la­dı. O ge­ce Baş­ba­kan Er­do­ğan, ope­ras­yo­nu ya­pan beş em­ni­yet ami­ri­ni gö­rev­den al­dı. Ar­ka­sı gel­di; İs­tan­bul, An­ka­ra, Bur­sa, Trab­zon,
Ko­ca­eli gi­bi bir­çok şe­hirde ve Em­ni­yet Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­’n­de ce­ma­at­çi ol­du­ğu­na
ina­nı­lan po­lislerin tas­fi­ye­si baş­la­dı. Ha­len de­vam edi­yor. Ben­zer ola­yı bir ge­ce­de kim, na­sıl yap­tı? O kav­ga­nın ne­den­le­rin­den bi­ri de Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­miy­di…

Adı; Paul von Hindenburg. Alman muhafazakar partilerin adayı olarak 1925’te Cumhurbaşkanı seçildi.

“Bohemyalı Onbaşı” diye küçümsemesine karşın, 30 Ocak 1933’te Adolf Hitler‘i şansölye/başbakan tayin etti.
1933’ün sonbaharında 86 yaşındaydı ve iyileşmesi mümkün görünmüyordu;
akciğer kanseriydi.

Alman muhafazakarları, Alman birliğinin kurulmasına öncülük eden Hohenzollern hanedanından son imparator II. Wilhelm’in oğlu Prens Wilhelm‘i cumhurbaşkanı yapmak istiyordu. Bunun sebebi; II. Wilhelm’in annesi Prenses Augusta Victoria, İngiltere Kraliçe’si Alexanderia Victoria’nın kızıydı. Bu seçimle Almanlar, İngilizlerle
I. Dünya Savaşı’nda bozulan ilişkilerini düzeltmek istiyordu.

Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturmak isteyen biri daha vardı; Hitler!..
“Hizmet hareketi”
Adı; Ernst Röhm…
1887 Münih doğumluydu. I. Dünya Savaşı’nda savaştı.
Yüzbaşı’ydı. Savaştan sonra Hitler’in bulunduğu Alman İşçi Partisi‘ne katıldı.
Partide kendine yakın bulduğu ilk isim; eski bir asker ve devlet muhbiri olarak çalışan Hitler‘di. İttifak yaptılar.

“Yenilikçiydiler…”
Önce partinin adının değişmesi için mücadele ettiler;

“Alman Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi” yaptılar.

Irkçıydılar ve aslında sosyalizm düşmanı/anti-Marksisttiler ama o dönemin Almanya’sında “sosyalizm” modaydı ve geniş kitlelerle ulaşmak için bu adı seçtiler. Ardından, etkileyici hitabet yeteneğiyle 29 Temmuz 1921’de Hitler parti başkanı seçildi. “Nasyonal Sosyalizm” (NAZİ) parti ideolojisi haline getirildi.

Partiyi ele geçirmelerinde en büyük yardımı “hizmet hareketi” olan “Sturmabteilung” kısaca “SA” denen “sivil” paramiliter güçten aldılar.
Bunlar aslında, I. Dünya Savaşı’nda küçük-özel sızma/saldırı timleri olarak kullanılmıştı. Savaştan sonra işsiz kalmışlardı. Dağınık haldeydiler. Şimdi yeni kurulan faşist hareketin emrindeydiler.

Kahverengi gömlekli faşist SA’ların başına Ernst Röhm getirildi.
Hedeflerinde solcular, Yahudiler olan SA’lar gençleri kazanmak için “Jimnastik ve
Spor Bölümü” gibi kulüpler açtılar. Devletin sinir merkezlerine sızmaya başladılar.

Bu arada; laiklik taraftarı Alman Halk Partisi (DVP) başbakanlığındaki koalisyon hükümet döneminde, devlet tarafından sıkı takip altına alındılar. 8 Kasım 1923’te Fransızlar’ın Ruhr’u işgalini bahane ederek, Münih’te “milli ihtilali” başlatan /yani darbeye kalkışan Hitler ve Röhm tutuklandı.
Parti kapatıldı.
Gömleğini çıkardı

Hitler, anayasayı kuvvet zoruyla değiştirmek suçundan müebbet ceza alması gerekirken, “vatana ihanetten” 5 yıl aldı. Yalnızca 9 ay hapis yattı.
“Hapis mağduriyetini” iyi kullandı; tartışılmaz “liderliği” onaylandı.
Bu güçle kolları sıvadı; partiyi yeniden kurdu.
Ancak eski partisinin yarı askeri görüşüyle ve görünümüyle iktidar olamayacağını anlamıştı. Hükümet olmak için geniş kitleleri kazanması gerekiyordu.
Kendine ve partisine yeni “imaj” lazımdı. İlk, SA’ların simgesi kahverengi gömleğini çıkardı!
Muhafazakar olmasına rağmen partiye kadınları üye kabul etti. Örgütlenmeye önem verdi.
Bu arada partiyle artık organik ilişkisi bulunmayan Röhm ile ilişkisini perde arkasından yürüttü.
Ve 1929 dünya ekonomik krizi Hitler’e ve dolasıyla Röhm’e yaradı.
31 Temmuz 1932’deki seçimlerde %37.4 oy alarak, 1. parti oldu. 1919’dan beri Almanya’da siyasal istikrar sağlanamıyordu. Milliyetçi-muhafazakar partiler Hitler’e destek verdi;

NAZİ’ler iktidara geldi.

Muhalifler kampta…
Hitler ve Röhm ittifakı Almanya’da birçok polisiye operasyona imza attı.

  • Reichstag/Alman Meclisi yangını komplosuyla
    muhalifleri, aydınları toplama kamplarına gönderdiler.

Konuyu çok dağıtmamak için basından örnek vereyim:

Almanya’nın en büyük gazetelerine sahip Ullstein Ailesi’ne baskı yaptılar.
Aile hisselerini Hitler’in başçavuşu Max Amann’e satmak zorunda kaldı.
Gazeteciler Carl von Ossietzky ve Walter Kreiser’i; sıradan haberleri bahane ederek,
“gizli askeri bilgileri ifşa ederek vatan hainliği yaptıkları” suçlamasıyla cezaevine attılar. Lothar Erdmann, Else Ury, Heilig Bruno, Fritz Heymann, Jakob Cahnmann gibi gazeteciler de benzer suçlarla aynı akıbete uğradılar.
Kurt Tucholsky gibi gazeteciler baskıya dayanamayıp intihar etti.
Georg Bernhard gibi genel yayın yönetmenleri yurt dışına kaçmak zorunda kaldı.
Kuşkusuz boşluğu “yandaş gazeteler ve gazeteciler” ile doldurdu.

“Paralel Devlet” istenmedi

NAZİ’ler içinde Hitler’e “sen” (du) diye hitap eden tek kişi Röhm‘di.
Fakat iktidar ateş topuydu. Yollar ayrılacaktı. Bunu ateşleyen ise cumhurbaşkanlığı seçimi oldu. Hitler, o koltuğu istiyordu ve bunun için Ordu’ya ihtiyacı vardı.
Fırsatı yarattı; tarih 16 Mayıs 1934 idi.
Doğu Prusya’daki askeri tatbikat sırasında Deutschland gemisinde, Savunma Bakanı Werner von Blomberg, Genelkurmay Başkanı Werner von Fritsch ve Donanma Komutanı Amiral Erich Raeder’e fikrini açtı.
Soylu generaller, milis sayısı 4.5 milyona ulaşan SA’ları, yaygaracı-ayaktakımı olarak görüyordu. Röhm köylüydü. Büyük Almanya’nın geleceğinde bunlar olamazdı.
SA’lar arasındaki eşcinsel yaşam, Prusya ekolünden gelen muhafazakar komutanları
çok rahatsız ediyordu.

Hitler’den, SA’ların tasfiyesini istediler. “Paralel Ordu”yu kabul edemeyeceklerini belirttiler. Aksi durumda Hitler’e destek veremeyeceklerdi.
Yalnızca ordu değil…
Hitler’in iktidar olmasına “yeşil ışık” yakan Gustov von Bohlen, Robert Bosch,
Albert Voegler, Georg von Schnitzler gibi büyük işadamları, gelişigüzel tutuklamalara, Yahudiler’in ölümlerine ve dizginlenemeyen SA terörüne son verilmesini istiyordu.
Ordu ve işadamları; polis ve asker üzerinde ayrıca kamu yönetiminde geniş yetkilere sahip paralel bir “SA devleti” istemiyordu.

Hitler kabul etti; kendini iktidara getiren “hizmet hareketi” SA ve “onursal başkan” Röhm’ü feda edecekti.

Villasından laf sokuşturdu

Ernst Röhm kendine çok güveniyor; iktidarın belkemiği olduğuna inanıyor ve gücün bir gün önlerine serileceğine inanıyordu.
Sportpalast gibi stadyumlarda topladığı SA “müritlerine” verdiği söylevlerinde,
“SA’lara artık lüzum kalmadığı sözü kulağımıza geliyor bunu kabul edemeyiz.”
diye meydan okumaya devam etti.
Görünüşte Hitler ile sadakatleri karşılıklıydı. Hitler “SA sorunu”nu yumuşaklıkla halletmek istedi. Röhm’ü yatıştırmak için kabinesine alıp bakan bile yaptı.
Naziler’in günlük gazetesi Voelkischer Beeobacchter’de Röhm’ü öven yılbaşı mektubunu yayınlattı.

Ne bakanlık ne övgü dolu mektup Röhm’ü yatıştırdı.
Münih Prinzregentenplatz’deki yeni villasındaki sohbetlerde sürekli kinayeli konuştu;
laf sokuşturmaya devam etti. Kabine üyelerine “narren” (budalalar) diyordu.
1934’te hükümete muhtıra verdi: SA’lar ulusal savunmayı üstlenmeliydi!
Gerilim had safhadaydı.
Komplo teorileri havada uçuşuyordu; bunlardan en önemlisi Röhm’ün Hitler‘e
darbe yapacağı iddiasıydı!
İp koptu; Hitler, “Uzun Bıçaklar Gecesi”ne hazırlanıyordu…
“Onursal Başkan” Röhm öldürüldü

Kendisine darbe yapılacağına inanan Hitler, “hizmet hareketi” SA ve “onursal başkanları” Röhm’ü ortadan kaldırmak için kurnaz bir taktiğe başvurdu:
Önce SA’da ayrışma yarattı.
Gestapo Şefi Hermann Göring akıllı bir hareket yaptı: SA’ların bir kolu olan siyah ceketli polislerden kurulu SS (Schutzstaffel) şefi Heinrich Himmler‘i Prusya Gestapo Şefi yaparak yanına çekti.
Ardından…
Hitler tüm SA’ların temmuz ayı boyunca izinli olmasını emretti.
İzinlerinde özel üniformalarını giymeyecek ve silah taşımayacaklardı.
6 Haziran’da Röhm’ün buna yanıtı yine sert oldu:
“Eğer SA’nın düşmanları SA’ların bir daha toplanmayacağını ya da izinden sonra ancak bir kısmını geri alınacağını sanıyorsa, kısa sürecek umutlarıyla oyalansınlar. Onlar gerektiği zaman gereken şekilde cevaplarını alacaklardır. Almanya’nın kaderi SA’nın elindedir
ve öyle de kalacaktır.”

Röhm ve SA’lar, Hitler’in kendilerinden vazgeçemeyeceğine inandı.
Hitler iyi, çevresi kötüydü! Bu iyi niyetle Hitler’in emrine uyarak
hayatlarının hatasını yaptılar; tatile çıktılar.
Ordu neler olacağını biliyordu; Genelkurmay Başkanı Werner von Fritsch, 25 Haziran’da orduyu alarma geçirdi; bütün izinler kaldırıldı ve askerlerin kışlalarından çıkması yasaklandı.
Ve 30 Haziran Cumartesi…
Berlin ve Münih’te darbe yapacağı söylenen üst düzey SA’lar tek tek yakalandı.
Bu sırada, Röhm ve üst düzey SA komutanlar Bavyera’daki Tegernsee Gölü kıyısındaki Hanslbauer Oteli’nde uyuyorlardı. Burada olmalarının nedeni; iki gün önce Hitler’in, Röhm’ü arayıp bir konferans için tüm SA liderlerini 30 Haziran’da Bad Wiessee’de toplamasını istemesiydi.
Hitler önce gece Münih’e geldi.
Gözaltında olan SA’larınn üzerine yürüdü, tokatladı. Yaptıkları “ihaneti” affetmeyecekti. SA’lar ne olduğunu bile anlayamadı; darbe sözünü ilk kez duyuyorlardı.
Hitler sonra otomobille Hanslbauer Oteli‘ne gitti.
Röhm’ün odasına tek başına girdi; giyinmesini ve kendisiyle gelmesini emretti.
Röhm otomobile bindirilip götürülürken oteldeki tüm SA’lar öldürüldü.
SA komutanı Edmund Heines’in yatağında bir erkek olması,
ileride SA’ların gözden düşürülmesi için propaganda malzemesi yapılacaktı.
Röhm, Münih’e getirildi ve Stadelheim hapishanesine kapatıldı. Yıllar önce,
Hitler ile birlikte “Birahane Darbesi”ne karıştıkları iddiasıyla bu cezaevine atılmışlardı.

Hitler dava arkadaşına lütufta bulundu ve masasına bir tabanca bıraktırdı;
kafasına sıkmasını istiyordu. Röhm, “beni Hitler öldürsün!” dedi.

‘Hizmet hareketi’nin sonu

  • Uzun Bıçaklar Gecesi‘nde oluk oluk kan aktı…

Yalnızca SA’lar öldürülmedi o gece; Hitler’e zamanında kim muhalefet etti ise;
kim Hitler hakkında çok bilgi sahibi ise hepsi öldürüldü.
Örneğin, 1923’te Birahane Darbesi’ni bastıran, Bavyera eski Başbakanı SA karşıtı
Gustav von Kahr öldürülenler arasındaydı.
Örneğin, Hitler’e “Kavgam” kitabının yazılmasından yardımcı olan ve
Hitler’in özel yaşamını bilen Papaz Bernhard Stempfle öldürüldü.

SA’lara yakınlaşan eski Başbakan general Kurt von Schleicher yeni evlendiği karısıyla birlikte evinde katledildi.
Yine SA’lara yakın general Kurt von Bredow yok edildi.
Bizim tarihimiz acısından önemli bir yeri olan; Başbakan Yardımcısı ve
Cumhurbaşkanlığı adaylığı için adı geçen Franz von Papen kaçarak canını kurtardı.
Sekreteri Herbert von Bose ve yakın çalışma arkadaşı Edgar Jung öldürüldü.
Yine Papen’in siyasi çevresinden Katolik lider Erich Klausener de katledildi.

Öldürülenler arasında 13 milletvekili vardı.

Bir süre ev hapsinde tutulduktan sonra önce Viyana ardından Ankara’ya büyükelçi yapılarak Berlin’den uzaklaştırılan Papen’in, yakın arkadaşlarının öldürülmesine karşın teklifi kabul etmesi Almanya’da kendisini rezil duruma düşürdü.
Yanlışlıkla öldürülenler de oldu; ünlü müzik eleştirmeni Dr. Wili Schmid,
SA komutanlarından Wili Schmid ile karıştırıldı.

  • Uzun Bıçaklar Gecesi’nde kaç kişinin öldürüldüğü hiçbir zaman bilinemedi.

Resmi açıklama, 19’u yüksek rütbeli 70 kişinin olduğu yönündeydi!
1957’deki Münih duruşmalarında ölü sayısının binin üzerinde olduğu kayıtlara geçti.
Sonuçta Hitler, Röhm’den kurtuldu. Kahverengi gömlekli SA’lar tasfiye edildi.

13 Temmuz’da Hitler meclise şu bilgiyi verdi:

“Röhm haindi; Fransa istihbaratı adına çalışıyordu ve darbe yapmaya hazırlanıyordu!”
Tarihçiler, Uzun Bıçaklar Gecesi’nin Nazi Almanya’sı için dönüm noktası olduğunu
kabul eder. Çünkü; Cumhurbaşkanı Hindenburg 2 Ağustos’ta öldü.

Üç saat sonra

  • Hitler kabinesi; Başbakanlık makamı ile cumhurbaşkanlığı makamını birleştirdi.
  • Devlet Başkanlığı ve Silahlı Kuvvetler Başkomutanlığı’na Hitler getirildi!

1934’te halk desteğini kaybeden Hitler artık “Führer” idi!
Nazi Almanya’sında bir daha seçim olmadı…

http://sozcu.com.tr/2013/yazarlar/soner-yalcin/erdoganin-uzun-gecesi-428571/, 22.12.13

YENİDEN 19 MAYIS

Dostlar,

“Atatürk’ü Anma; Gençlik ve Spor Bayramı” haftası sürüyor..

Siyasal iktidar görmezden gelse de..

Başbakan, bilmem kaçıncı yıldır üstüste kutsal ulusal bayramlarımızda
değişik gerekçelerle bulunmasa da..

Yeni Gençlik ve Spor Bakanı (Suat Kılıç), Reyhanlı’daki acı katliamı bahane ederek
19 Mayıs Konserlerini iptal etse de..

Reyhanlı’da siyasal iktidarın tartışmasız 1. derece sorumlu olduğu kırımda kurban sayısı resmi olmayan rakamlarla yüz’ü aştığı halde ulusal yas ilan etmeyen ama
olay günü (11 Mayıs 2013, öğlen saatleri) Burhan Kuzu‘nun oğlunun – 2 bakanın da katıldığı- o gün akşamki düğününü iptal etmeyen bir anlayışla karşı karşıya olsak da..

Bildiğinizi üzere bu konuda sitemize epey yazı, makale koyduk.

Bizim 17 Mayıs 2013 günü İzmit’te verdiğimiz konferansın power point yansılarını da..

Şimdi de Sayın Ertuğrul Gezenoğlu‘nun çok öğretici makalesini paylaşmak istiyoruz..

Sevgi ve saygı ile.
22.5.13, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net

===============================

Yeniden 19 Mayıs

ERTUĞRUL GEZENOĞLU
15.5.2013, www.add.org.tr

Ulu önder Atatürk 1927 yılında Nutuk’a ‘’19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktım.‘’ diyerek başlamıştır. Genel kabul gören tarihlere göre 19 Mayıs 1919 Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcı, 9 Eylül 1922 bitişidir. Ama özellikle İzmir’de yaşayan bizler için Ulusal Kurtuluş Savaşı İzmir’in işgali olan 15 Mayıs 1919’da Hasan Tahsin’in düşmana attığı
ilk kurşun ile başlamış ve 9 Eylül 1922’de bitmiştir. Yani Ulusal Kurtuluş Savaşı İzmir’de başlamış ve İzmir ‘de biterken aynı anda Kuruluş dönemi başlamıştır.

Hasan Tahsin’in İzmir için ayrı bir önemi vardır ve her yıl artan bir katılımla
15 Mayıs günü anma töreni yapılmaktadır.

Hasan Tahsin’in attığı ilk kurşun direnişin başlangıcı olmuş, Efeler düşmana karşı çete savaşlarını başlatmış ve ülkenin her yerinde direniş hareketleri önce cemiyetlere daha sonra da Kuvay-ı Milliye’ye dönüşmüştür.

Bu gelişmeler yaşanırken Atatürk Anadolu’yu kongrelerle dolaşarak 23 Nisan 1920’de Ankara’da BMM‘ni toplamıştır. Yokluklar ve zorluklar içinde çalışan İlk Meclis üyelerinin tümünü minnet ve saygı ile anıyorum.

Meclisin açılması ile, direniş hareketleri sonucu oluşan Kuvay-ı Milliye, düzenli bir Türk Ordusu’na dönüştürülerek Ulusal Kurtuluş Savaşı zaferle sonuçlandırılmıştır.

Lozan’da ülkenin tapu senedi emperyalistlere kabul ettirildikten sonra (24 Temmuz 1923), sıra Cumhuriyet’in ilanına gelmiştir (29 Ekim 1923).

Adeta kıyametin koptuğu nokta 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilan edildiği andır.

O ana dek Atatürk ile birlikte olan birçok komutan Atatürk’ün karşısında yer almışlardır.
Bundan sık sık söz etmekten amacım, genellikle devrim karşıtlığının 14 Mayıs 1950’de başladığı şeklindeki yanlış düşüncenin değişmesini istediğimdendir.

14 Mayıs1950 –  27 Mayıs 1960 devrim karşıtlarının ilk iktidar dönemidir. Ne acıdır ki, ülkeye demokrasiyi getiren, muhalefet olmayı içine sindiren, bir anlamda iktidar olmalarının önünü açtıkları tarafından daima Atatürk’ün yanında yer almasından olsa gerek, en çok saldırılan kişi İsmet Paşa olmuştur. Bugün de aynı haksızlıklar aymazlık derecesinde yapılmaktadır.

Bu düşünceleri aklımdan geçirirken duyduğum bir cümle beni etkiledi. Cümle şöyle idi;

“ Hep Atatürk’ün silah arkadaşları diyoruz ama Atatürk’ün fikir arkadaşlarından bahsedenimiz yok, çünkü O’na fikir arkadaşlığı yapan yoktu.”.

Bana göre bu cümle, ‘’İsmet Paşa dışında fikir arkadaşlığı yapan yoktu.” şeklinde bitmeliydi ama yine de çok önemli bir tespit olduğunu düşünüyorum.

Bu cümleyi geniş anlamda değerlendirirsek;

Eğer İsmet Paşa dışındaki komutanlarla 29 Ekim 1923’teki ayrışma olmasaydı;
Serbest Fırka olayı yaşanmaz, isyanların etkileri az olurdu. Ülkenin, 1929 Dünya Ekonomik Krizinin de yaşandığı o zorlu ilk yıllarda enerji birlikteliği sinerjiye dönüşeceğinden hem kalkınmada hem de Devrimci atılımlarda kısa sürede daha hızlı sonuçların alınması olanaklı olabilirdi.

Ulusal Kurtuluş Savaşı’nda büyük bir özveri ile cephelerde başarıdan başarıya koşan komutanların utku (zafer) sonrası Atatürk’le savaşta olduğu gibi baş başa vererek yani O’na silah arkadaşlığından sonra fikir arkadaşlığı yapmaları durumunda ortaya çıkacak tablonun getireceği olumlu sonuçlarla Kuruluş dönemi daha verimli olabilirdi.

Musul – Kerkük sorunu aynı Hatay sorunu gibi çözülerek Misak-ı Milli sınırlarına katılmış olurdu. Böyle bir durumda petrolü olan Türkiye’nin ulaşacağı olumlu noktayı tahmin etmek zor değildir. Karma ekonomi uygulaması ile adeta yoktan var edilen kamu iktisadi kurumlarının (KİT) yanı sıra özel sektör de kısa zamanda gelişme sağlayacağından, sanayileşme kısa zamanda ülkeye yaygın bir biçimde dağılacaktı.

İşte bu tabloyu çok iyi hesap eden emperyalistler, ülkede birçok isyanı körükleyerek
Musul – Kerkük’te istediklerini elde etmişlerdir.

Köy Enstitüleri projesi daha erken başlayabilir, toprak reformu rahatça yapılabilir,
1930 ekonomik krizi fırsata dönüştürülebilirdi. Cepheleşmelerin en büyük nedeni olan cehaletin yenilmesi, ulusal gelirin hakça paylaşılması sağlanabilirdi. Böylece Cumhuriyet’in Halkçılık ilkesi sosyal devlet anlayışı ile birleşerek özgür ve mutlu toplum ideali gerçekleşmiş olurdu.

Kentlere gelenlerin kentli olmasını sağlamak için açılan Halkevleri kırsal kesimden daha bilinçli olarak gelecek olanlarla kucaklaşarak kültürlü, düzenli, mutlu kentlerin oluşması sağlanabilirdi. Şehirlerde ister gecekondu deyin, ister varoş , böyle bir kesim oluşmaz , çarpık kentleşmenin önüne geçilebilirdi.Kentler büyük çapta göçler ile boğulmazdı.

Tüm bunlar senin varsayımların denilebilir ama yaşanan acı gerçekler somut olarak belleklerimizde silinmeyecek izler bırakarak yerlerini almışlardır.

Yaşananlar yaşanmıştır ama bunlardan yeterince ders alınmış mıdır?
Bu soruyu olumlu yanıtlamak olanaksızdır. Aksine daha önce yaşanan ve unutulması gereken olayların abartılarak gündeme getirilmesi ile cepheler arası keskinleşmeye doğru gidildiği kanaati toplumda oluşmaya başlamıştır.

– 19 Mayıs 2012 öncesi ulusal bayramlara kısıtlama getiren genelge,
– kimi operasyonlarda Nutuk ve Gençliğe Hitabe’nin kayıtlara geçirilmesi,
– bir bölüm medyada Atatürk’e yapılan kabul edilemez saldırılara savcılarca izlemsizlik (takipsizlik) kararlarının verilmesi,
– iktidarın Türk Milleti sözünü kullanmaması,
– kimi toplantılara Türk bayrağının sokulmaması,
– bazı toplantılara saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile başlanmaması,
– T.C. ibaresinin kimi kamu kuruluşlarından kaldırılması,
– Atatürk resimlerinin indirilmesi,
– 21 Mart 2013 Diyarbakır mitingi ile 8 Nisan 2013 Silivri olaylarının karşılaştırılması bitmeden
– akil insanların toplantılarının yapılış biçimi, protestolara karşı
sert müdahaleler,
– 1 Mayıs 2013 İstanbul olayları..

toplumda geniş bir tepki oluşmasına neden olan gelişmelerdir.

Ülkenin bölünmez bütünlüğüne, Atatürk’e, Türk bayrağına, Atatürk ve Cumhuriyet’in devrim ve ilkelerine sıkı sıkıya bağlı olanların marjinal diye nitelendirilmesi ve adeta
yok sayılmak istenmesi ülkemize aymazlık derecesinde yapılan bir kötülüktür.

Şu bilinmelidir ki; kendini yurtsever ve ulusalcı kabul edenler hiç de az değildir.
Sessiz bir çoğunluk olarak vakur bir şekilde sabretmektedirler. 29 Ekim 1923’ten başlayarak Atatürk’ün karşısında yer alanlar nasıl halkın gönlünde yargılanarak mahkum olmuşlar ise , yurtsever ve ulusalcılara yapılanları da halk gönlünde yargılayıp mahkum edecektir.

Bundan sonra yapılacak seçimlerde halkın gerçekleri görmesi sağlanarak sandıkta demokratik yoldan alınacak seçim zaferleri ile tekrar Atatürk Cumhuriyeti’ne kavuşulması, ülkemizin geleceğinin tek çıkış yoludur.

Önemli olan bugünlerde gerekirse bedel ödeyerek doğru yerde durabilmektir.
Doğru yerde duranları, şu anda bedel ödemekte olanları ve bu uğurda bedel ödeyeceklerini bilerek direnenleri en içten duygularla selamlıyorum.

Başta Ulu Önder Atatürk olmak üzere bu ülke için şehit ve gazi olanları minnetle anıyor, güller ve ışıklar içinde yatmalarını diliyorum.

Bedel ödeyenler ve ödeyecek olanlar; güçlerini Türk Milleti’nden, Atatürk’ten ve damarlarındaki soylu (asil) kandan almaktadırlar.

NE MUTLU TÜRK’ÜM DİYENE!…

Kaygı ve saygılarımla…

Ertuğrul GEZENOĞLU
19 Mayıs 2013