Etiket arşivi: SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI ÇÖKTÜ

Raporlar, Sağlık Bakanlığı’nın yorumlarından farklı bir Türkiye’yi yansıtıyor

Bir Cevap Yazın
Share via emailShare on WhatsApp Share

Raporlar, Sağlık Bakanlığı’nın yorumlarından farklı bir Türkiye’yi yansıtıyor

TTB (Türk Tabipleri Birliği)
http://www.ttb.org.tr/245yhvo 15.11.19

Türkiye sağlık gündemi açısından son derece önemli veriler içeren iki rapor geçtiğimiz günlerde arka arkaya yayımlandı:

  1. 8 Kasım 2019 tarihli “2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması”
  2. 12 Kasım 2019 tarihli “Sağlık Harcamaları İstatistikleri, 2018”

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi, bu iki raporda yer alan ve sağlık ortamının içinde bulunduğu durumu gözler önüne seren verilere yönelik değerlendirmesini, 15 Kasım 2019 tarihinde düzenlediği basın toplantısı ile kamuoyuna sundu.

TTB Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Sinan Adıyaman, TTB Genel Sekreteri Dr. Bülent Nazım Yılmaz ve TTB Merkez Konseyi üyesi Dr. Selma Güngör’ün katıldığı basın toplantısında, raporlardaki verilerin Sağlık Bakanlığı’nın yorumlarından farklı bir Türkiye’yi yansıttığına dikkat çekildi. Basın toplantısında iki ayrı rapora ilişkin olarak özetle şu değerlendirmeler aktarıldı:

Sağlık yatırım harcamaları da vatandaşın cebinden çıkıyor

TÜİK tarafından yayımlanan “Sağlık Harcama İstatistikleri”ne göre Türkiye’de 2018 yılında muayene, ameliyat, ilaç, hastane, aşı vb.’yi içeren cari sağlık harcamalarının %72’si, cari ve yatırım harcamalarından oluşan toplam sağlık harcamalarının ise %70’i kişiler tarafından gerçekleştirilmiştir.

Merkezi ve yerel devlet tarafından yatırım için yapılan harcamaların toplam yatırım harcamaları içindeki payı, 2017’de %80 iken, 2018’de %64’e gerilemiştir. Buna karşın, prim ve cepten ödeme gelirleri üzerinden yapılan yatırım harcamalarının toplam yatırım harcamaları içindeki payı 2017’de % 15 iken, 2018’de yaklaşık 2 katına çıkarak, % 30’a yükselmiştir. Yani, yıllar içinde sağlık yatırım harcamalarında genel ve yerel devlet harcamalarının payı azalmakta, prim ve cepten ödeme gelirleri üzerinden yatırım için yapılan harcamaların payı artmaktadır.

Toplanan sağlık primleri üzerinden, yalnızca SGK tarafından yapılan yatırım harcamaları 2017’de 249 milyon TL’iken, 2018’de 1,523 milyar TL’ye yükselmiştir. SGK’nin tedavi hizmet giderleri için topladığı sağlık prim gelirlerinden 2018’de yatırım harcamaları için kullandığı pay, 2017’ye göre 6 kat artmıştır. Başka bir anlatımla;

  • Hükümet, sağlık hizmetlerinde yatırım harcamalarını da genel bütçe yerine,
    toplayabildiği sağlık sigortası primleriyle gerçekleştirilmektedir.

Değerlendirmenin tam metni için tıklayınız.

Bebek ve çocuk ölümlülüğü bilgileri saklanıyor

Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü tarafından 1968 yılından bu yana her beş yılda bir, başka bir veri kaynağından sağlanamayan pek çok nüfus ve sağlık göstergesine ilişkin bilgi üretmek amacıyla gerçekleştirilen Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması’nda (TNSA) son 10 rapordan farklı olarak ilk kez “Bebek ve Çocuk Ölümlülüğü” bilgilerine yer verilmemiştir. Oysa raporun ekleri arasında bulunan soru formundan bu verilerin toplandığı anlaşılmaktadır.

Bebek ve çocuk ölümlülüğü verileri halk sağlığı açısından son derece önemli bilgilerdir. Hiçbir gerekçe, toplanmış olan bu bilgilerin toplumla paylaşılmasını engellememelidir. 2018 yılı TNSA bebek ve çocuk ölümlülüğü bilgileri açıklanmalıdır. Bunun yanı sıra;

  • Türkiye’de aile planlaması gereksinimi karşılanamayan 15-49 yaş evli kadınların oranı 2018 döneminde bir önceki döneme göre 2 katına çıkmıştır.
  • Sezaryenle doğumlar artmıştır. 1998’de %14 olan sezaryenle doğum, 2018’de %52’ye yükselmiştir.
  • Gebelikleri süresince doğum öncesi bakım verilmemiş gebelerin oranı % 62’lik bir artışla; 2013’te %6.2 iken, 2018’de %10’a yükselmiştir.
  • Doğum yapan gebelerden ilk 24 saat içinde doğum sonrası bakım (ilk sağlık kontrolü) alan gebelerin oranı 2013’te % 84’ten 2018’de %71’e gerilemiştir.
  • Yaşlarının gerektirdiği aşıların tümü yapılmış (tam aşılı) çocukların oranında da düşüş yaşanmıştır. 2008’de %77’si, 2013’te %74’ü tam aşılı olan çocukların oranı 2018’de %%67’ye düşmüştür. Anne eğitimi ve hanehalkı eğitimi, refahı azaldıkça tam aşılı çocukların oranı da azalmaktadır.

Sağlıkta Dönüşüm Programı çöktü

Basın toplantısında, var olan bu tablonun, Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın çöktüğünün bir başka işareti olduğu belirtilerek;

  • “Sorunların çözümü için;
  • herkese parasız, nitelikli,
  • kamusal,
  • bölge ve nüfus temelinde örgütlenmiş,
  • ekip tarafından sunulan,
  • harcamaların genel bütçeden yapıldığı bir sağlık hizmeti sağlanmalıdır.” denildi.

******
TTB değerlendirmesinin tam metni

TTB : GSS için ne dediler, ne oldu?

2 Yanıt
Share via emailShare on WhatsApp Share

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI ÇÖKTÜ.. 
TTB : GSS için ne dediler – ne oldu?

TTB (Türk Tabipleri Birliği) yukarıdaki başlıkla çok değerli bir bilimsel irdeleme raporu daha yayınladı. 27.02.2018’de web sitemizde TTB’nin bir başka önemli raporunu yayınlamıştık (lütfen tıklayın) :

Şimdi ise, bizim de üyesi olduğumuz (Ankara Tabip Odası) TTB’nin GSS – Genel Sağlık Sigortası hakkında yayınladığı önemli raporu paylaşmak istiyoruz. Aynı biçimde Kamu Hastaneleri Kurumu için de bir rapor var, onu da paylaşacağız. Böylelikle AKP iktidarının eline tutuşturulan IMF – DB dayatması Sağlıkta Dönüşüm Programı‘nın 3 önemli ayağının çöktüğü anlaşılıyor. Gerçekte ise bir proje partisi olarak AKP’nin sepetine (programına!) bunlar en başında konmuştu. Heybe çok ağır ve doluydu ve dış güdümlü bu projeleri AKP yerine getirmeye çabaladı 15+ yıldır..Sanırız artık çekseniz de gitmiyor, itseniz de.. Örn. 2018 mali yılı merkezi yönetim bütçe rakamları boğucu ve mali sürdürülebilirlik umudu kalmamış gibi :

  • 2018 bütçe gideri 763 (599’u – %88’i vergi!), gelir 697, Açık 66, Faiz 71,6 (%26↑);
    yatırım 68,8; Sağlık Bak. 37,6; DİB (Diyanet İşler, Bşk.) 7,8 (151 bin personel); SGK 133,5 (2016’da 108); Emn. + Jand. 40,1; Mrk. Yön. borcu 2017 sonu 871,6 milyar (%15↑) TL

697 milyar TL gelir beklenen 2018 bütçesinin 133,5 milyar TL’si SGK’ya aktarılacak (transfer edilecek). Bütçe’nin 1/5’i SGK’ya! SGK’nın 2018 mali portresi ise genel bütçenin 2/3’ü büyüklüğüne erişiyor! SGK tam anlamıyla “mali yoğun bakım“da. Çok ciddi genel bütçe aktarımları yapılmazsa aktüaryal dengesini sürdüremeyecek ve büyük bir sosyal güvenlik bunalımı ülkemizi vurabilecek! Öyle ki, SGK’ya bu muazzam aktarım (133,5 milyar TL) yapılmat-yacak olsa, 2018 bütçesi 71,6 milyar TL açık vermek yerine 61,9 milyar TL fazlalık bile verebilecek! Böylelikle yatırımlar 2’ye katlanabilecek…. TTB raporu şöyle başlıyor :
*****

  • Dünyada neoliberal rüzgârların sağlık ve eğitim gibi kamusal hizmet alanlarına el atmaya başladığı 1980’lerin başından itibaren sağlık politikalarının ana gündemi olan sağlık reformu ülkemizde de eş zamanlı olarak Dünya Bankası girişimleriyle başlamış ve 2002 yılında AKP Hükümeti’nin iktidara gelmesiyle birlikte Sağlıkta Dönüşüm Programı (SDP) adıyla
    yürürlüğe konulan bir programla sürdürülmüştür. Sağlık Bakanlığı 2003 yılında yayımladığı SDP dokümanında sekiz bileşeni olduğunu belirtmektedir. Bu bileşenler:1) Planlayıcı ve Denetleyici Bir Sağlık Bakanlığı
    2) Herkesi Tek Çatı Altında Toplayan Genel Sağlık Sigortası
    3) Yaygın, Erişimi Kolay ve Güler Yüzlü Sağlık Hizmet Sistemi
    – Güçlendirilmiş Temel Sağlık Hizmetleri ve Aile Hekimliği
    – Etkili, Kademeli Sevk Zinciri
    – İdari ve Mali Özerkliğe Sahip Sağlık İşletmeleri
    4) Bilgi ve Beceri ile Donanmış, Yüksek Motivasyonla Çalışan Sağlık İnsan Gücü
    5) Sistemi Destekleyecek Eğitim ve Bilim Kurumları
    6) Nitelikli ve Etkili Sağlık Hizmetleri İçin Kalite ve Akreditasyon
    7) Akılcı İlaç ve Malzeme Yönetiminde Kurumsal Yapılanma
    – Ulusal İlaç Kurumu
    – Tıbbi Cihaz Kurumu
    8) Karar Sürecinde Etkili Bilgiye Erişim: Sağlık Bilgi Sistemi SDP’nin üzerinden geçen 15 yılda Türkiye’de sağlık ortamı ve sağlık sistemi birçok açıdan etkilenmiş ve sorun çözme iddiasındaki SDP’nin yol açtığı yeni sorunlar ortaya çıkmıştır. 2018 yılı 14 Mart sürecinde Türk Tabipleri Birliği SDP’nin yarattığı tahribata ve piyasacı anlayışla düzenlenen sağlık ortamının sorunlarına SDP’nin iddialarını irdeleyerek bir kez daha dikkati çekmek istemiştir. Bu süreçte hazırlanan bu dokümanlarla AKP Hükümetlerinin ve SDP’nin ne dediklerini hatırlatıyor ve neler olduğunu gözler önüne sermek istiyoruz.
    ******
    TTB raporu devamla;
  • 1. Sağlık harcamaları maliyetini düşürecek, koruyucu hekimlik uygulamalarının da teşvikçisi ve zorlayıcısı olacak sigorta sistemi “Böyle bir sigortacılık sistemi, sağlık harcamaları maliyetini
    düşürme gayreti içinde, koruyucu hekimlik uygulamalarının da teşvikçisi ve zorlayıcısı olacaktır. Genel Sağlık Sigortası Kurumunun denetim ve yaptırımları, sağlık giderlerinde gittikçe artan oranlarda yer işgal eden ilaç ve tıbbi malzeme israfını azaltacaktır.”
  • GSS’nin sağlık hizmetlerinin maliyetini düşüreceği iddiası tam bir fiyaskoyla sonuçlandı. Sağlık hizmetlerinin maliyeti arttı. SGK’nın hastanelere ödediği fatura tutarları 2010-2016 yılları
    arasında bazı hastaneler için 3 katına kadar çıktı (Tablo 1). GSS Yasası’nın bütünüyle uygulamaya girdiği 2012 yılından 2016 yılına kadar hastanelere ödenen fatura tutarları
    incelendiğinde;
    – Devlet Hastanelerine ödenen SGK fatura tutarının %39,
    – SB Eğitim ve Araştırma Hastaneleri gibi 3. Basamak devlet hastanelerine ödenen SGK fatura tutarının %61,
    – Özel hastanelere ödenen SGK fatura tutarının %25,
    – Üniversite hastanelerine ödenen SGK fatura tutarının %49,
    – Toplam ödenen fatura tutarının da %41 oranında arttığı görülüyor.
    *****
    TTB’nin GSS raporu şöyle bağlanıyor                  : 
  • Ne olmalı?
    Türkiye için sağlık hizmetlerinin finansmanında en uygun model Genel Bütçe’den finansmandır. Kişilerin prim ödeme gücüne bakılmaksızın, adil ve doğrudan vergilere yaslanan bir vergi politikasıyla oluşturulan Bütçe’den sağlığa yeterli kaynak ayrılmalı ve bu kaynağın uygun bir şekilde kullanılacağı entegre, basamaklı, kamusal anlayışla ücretsiz hizmet sunan bir sağlık sistemi yapısı oluşturulmalıdır.

“Sağlık Bakanlığı ve üniversite hastanelerinde performans sisteminin ve döner sermaye bütçesi uygulamasının kaldırılarak merkezi yönetim bütçesinin esas alınması; çalışmadığı görülmüş olan GSS sisteminin terk edilerek ülkedeki tüm bireyleri kapsamı içine alan ve kimsenin cebinden ek para ödemek zorunda kalmadığı, finansmanı prim ödenerek değil, genel bütçeden karşılanan bir sosyal güvenlik sisteminin oluşturulması tek çözüm olarak görünüyor.“
*****
Meslek örgütümüz TTB’ye ve bu rapora emek veren meslektaşlarımıza, öbür emekçilere şükranlarımızı sunuyoruz. AKP iktidarının da artık onun – bunun kandırmasından / güdümünden kendini sakınması görev olarak düşüyor. Öyle ya, tek başına iktidar 15 yılı geçti.

Türkiye hızla bu dış dayatma sağlık politikalarını bırakmalıdır. Her geçen gün faturayı ödenemez kılmakta!

Raporun tümünü okumak için lütfen tıklayınız (15 sayfa, 2,4 MB) :
Genel_Saglik_Sigortasi_Ne_Dediler_Ne_oldu_2018

Sevgi ve saygı ile. 07 Mart 2018, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net     profsaltik@gmail.com