Prof. Dr. Halil Çivi
İnönü Üniv. İİBF Eski Dekanı

Okurlarım ve izleyicilerim bana, “Hocam ırkçılık ve milliyetçilik üzerine niçin hiç yazmıyorsunuz?” diye soruyorlar. Önce bir konunun altını önemle çizmem gerekir. Milliyetçilik öğretisi 2 yanı keskin bir bıçak gibidir. İyiye de, kötüye de yani birleştiriciliğe de, bölücülüğe de neden olabilir.

Milliyetçiliğin iyi yanı ve doğru olanı savunmacı milliyetçiliktir.
Ulusun bütün paydaşlarını bir bütün olarak sarıp sarmalar. Ortak tarih, ortak dil ve ortak kültür gibi değerlerle toplumsal bütünlüğü güçlendirir. Yine ortak ulusal geleceği, tüm paydaşları ve bileşenleri ile birlikte, hiçbir etnisiteyi dışlamadan, adalet içinde, kafa kafaya, el ele ve gönül gönüle vererek birlikte oluşturmaya çalışır.

Eğer milliyetçilik yanlış uygulanırsa, yurt içinde ırkçılığa ve dinciliğe bürünerek, ötekileştirmelere, dışlamalara, düşmanlaştırmalara ve etnik temizliğe (AS: etnik kırım!) neden olabilir. Toplumsal istikrarı bozar. Dış politikada da fetih ve cihat gibi feodal ve teokratik değerleri kullanarak saldırgan bir yapıya ve hatta ırkçılığa dönüşebilir.
Şimdi konumuzu çok özet olarak açıklamaya çalışalım :

A- Irkçılık ya da Biyolojik Irkçılık Nedir?

İnsanların kültürel ve toplumsal özelliklerini biyolojik ırksal özelliklerine indirgeyerek bir ırkın başka ırklara üstün olduğunu öne süren ideoloji ya da öğretidir. Derinin rengi, yaşadığı coğrafya bölgesi ve kafatası özellikleri vb. nedenlerle bu ideolojide, kimi ırklar üstün görülür.
Bu yaklaşım gericidir, çağdışıdır; akıl, bilim ve çağdaş insancıl değerlerle bağdaşmaz.

B- Kültürel Irkçılık Nedir?

Kültürel ırkçılık ise, kimi ırkların, örneğin bir bütün olarak beyaz ırkın öbür ırklardan daha çok gelişmiş, daha akıllı ve daha yetenekli olduğu yanlış ve kasıtlı çıkarsamasına dayanır.
Bu yanlış ve çağdışı yaklaşım, siyah Afrika halklarının köleleştirilmesi, ülke kaynaklarının da emperyalist Batı’nın beyaz ırklarınca kolonileştirilip (AS: sömürgeleştirilip) sömürülmelerine neden olmuştur. Hatta bu yanlış ırkçı yaklaşıma göre, beyaz ırklar siyah ırklara uygarlık (!) götürmektedir. Emperyalizmin siyah ırkları sömürü yolu böyle açılmıştır.

Günümüzün evrensel hukuk anlayışına göre herkes haklar ve özgürlükler bakımından eşit doğar (AS: İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, md. 1). Hiçbir ırkın öbürlerine üstünlüğü ya da aşağı olması söz konusu değildir.

C- MİLLİYETÇİLİK (Ulusalcılık) nedir?

Maddi, manevi, ekonomik, kültürel, sosyal ve sanatsal …her açıdan kendi halkı, ülkesi ve devletinin bütün çıkarlarını her şeyin üstünde tutma ideolojisi ya da öğretisidir.
Milliyetçilik ideolojisi de ırkçı milliyetçilik ve kültür milliyetçiliği diye ikiye ayrılır.

1- Irkçı Milliyetçilik

Kendi ırkının her açıdan başka ırklar ve toplumlardan daha üstün olduğu inancına dayanır. Başka uluslara düşman olur. Kafatasçılık olarak da tanımlanabilir. Akıl ve bilim dışı bir saplantıdır. Hem içerde ve hem de dışarıda istikrarsızlık kaynağı olur .

2- Kültür Milliyetçiliği

Dil, tarih, kültür, gelenek, görenek ve birlikte yaşama açısından ortak bir geçmişe sahip olan etnik ve azınlık kesimlerin oluşturduğu toplumsal yapının yine ortak gelecekte birlikte var olma savaşımında fikir ve davranış birliği içinde olabilme bilinci ve istencine dayalı bir öğretidir.
Saldırgan ve savunmacı milliyetçilik olarak ikiye ayrılır.

a- Saldırgan Milliyetçilik

Saldırgan milliyetçilik başka toplumların ve ülkelerin varlığını kendisi için sürekli tehlike ve düşmanlık olarak algılayan milliyetçiliktir. Başka uluslarla uzlaşmaya ve barış içinde yaşamaya karşıdır. Örneğin Hitler dönemindeki Alman Ulusunun iç ve dış saldırgan milliyetçiliktir. Yurt içindeki farklı kültür ve azınlıklara karşı etnik temizlik ve asimlasyon, yurt dışında ise başka toplumların düşman olarak görülmesi ve yok edene kadar savaş stratejisine dayanır.

b- Savunmacı ve Korumacı Milliyetçilik.

Dağılmış ulusal birliği yeniden toparlamak, halk arasında farklı etnik ve azınlıklarla birlikte ortak yaşam ilkelerini sağlamlaştırmak; toplam ulusal bilinci güçlendirerek korumak, yurt içinde ulusal birliği ve barışı kalıcılaştırmak. Yurt dışında ise başka ulusların yaşama hakkına saygı duymak, ancak her türlü iç ve dış tehditlere karşı uyanık olmak…

D- Atatürk Milliyetçiliği Nedir?

Atatürk Miliyetçiliği :
– Irkçı değildir, kültür odaklı ve kültür tabanlıdır,
– Saldırgan, fetihçi ve cihatçı değildir,
– Tüm yurttaşların eşitliğine dayanır,
– Bölücü değil birleştiricidir,
– Başka ulusların hak ve hukukuna saygılıdır,
– Emperyalizme karşı büyük bir kurtuluş savaşını birlikte kazanmış tüm paydaşların ortaklaşa birlikte yaşama ve çağdaş ortak geleceği birlikte kurabilme inancına dayanır.

Atatürk diyor ki:

• Özgürlük ve bağımsızlık benim karakterimdir.
• Cumhuriyetin temeli kültürdür, (ırk değil)
• Yurtta barış, dünyada barış.
• Türkiye Cumhuriyetini kuran TÜRĶİYE HALKINA TÜRK MİLLETİ (ULUSU) DENİR.