Onur Öymen’in
Seçim Sonuçları ve Koalisyon İrdelemesi

Koalisyon hesaplarından önce bu seçimleri bütün partilerin kapsamlı bir şekilde değerlendirmesi gerek. Yani AKP neden
9 puan dolayında oy yitirdi? Halk hangi politikalara ve söylemlere tepki gösterdi?

 
Halk ne mesaj verdi?

Halka göre AKP’siz bir koalisyon, CHP, MHP, HDP arasında kurulabilir. Bu olmazsa CHP, MHP azınlık koalisyonu kurulur, HDP ise bu koalisyona dışarıdan destek verir. Buna da yanaşmayanlar AKP ile bir koalisyon kurulmasının sorumluluğunu da taşırlar. Eğer partiler arasında uzlaşma olanaklı olmazsa erken seçim kaçınılmaz duruma gelir. Seçime dek geçecek süre içinde barajın indirilmesi,
insan haklarında iyileştirmeler, yargı bağımsızlığıyla bağdaşmayan durumların düzeltilmesi, seçim yasasında düzenlemeler, yolsuzlukların üzerine gidilmesi gibi iyileştirmeler yapılabilir. Bu mu daha iyidir, yoksa, şimdiye dek AKP’nin izlediği politikaları sürdürerek, kendi önceliğinde devletin bütün olanaklarını da kullanarak
bir azınlık hükümeti olarak seçime girmesi mi daha iyidir?

Herkes hesabını iyi yapmalı.
Sorun şuradadır                 :
Halkın iradesini yansıtan bir koalisyon mu kurulacak yoksa başka iradeleri yansıtan bir koalisyon mu kurulacak? Daha 1. günden basında Amerika’nın AKP-CHP koalisyonu istediği ile ilgili haberler çıktı. TÜSİAD şöyle bir koalisyon istiyor, medya patronları böyle bir koalisyon istiyor diyorlar. Türkiye’yi onların isteklerine göre mi,
yoksa halkın isteğine göre mi biçimlendireceğiz.

CHP başarılı olmuş mudur?
Maalesef başarılı olmuştur diyemiyorum.

Çünkü Cumhuriyet tarihinde örneği görülmemiş ölçüde yıpranmış bir iktidarla mücadele eden ana muhalefet partisi, iktidar oylarında büyük bir düşüş yaşanmışken kendi oylarını yükseltememişse, bunu başarı sayamayız. Başka bir partinin Meclise girmesi sayesinde iktidar çoğunluğunu kaybetmişse, bu ana muhalefet partisinin başarı hanesine yazılamaz. Hiçbir parti, başka bir partinin başarısına sevinemez. Burada bir yanlışlık var.
Sizin sevineceğiniz, kendi partinizin başarısıdır

İktidar partisi lideri seçimden birkaç gün önce çoğunluğu sağlayamazsa istifa edeceğini söyledi, Bunu ya hiç söylemeyeceksiniz ya da söylediyseniz gereğini yapacaksınız. Bu bütün partiler için geçerli. Türkiye yeni seçimlere çağdaş demokrasilerin ölçüleriyle girebilse, Türkiye’de çok şey değişecek. Burada herkes kendi önceliklerini ikinci plana itip, Türkiye’yi çağdaş bir demokrasi haline getirmeye çalışmalıdır.

Gelişmeleri bir ölçüde HDP’nin tavrı tayin edecek

– Eğer HDP gerçekten bir özeleştiri yapıp da,
– Terör örgütü ile bütün bağlarını kestiğini,
– Şiddeti ve terörü hiçbir şekilde desteklemeyeceğini

ortaya koyarsa göreceğimiz tablo başka olacaktır. Ama hala terör örgütü liderine bağımlı olduğu, hala terör örgütü liderinin söylemlerini, eylemlerini reddetmediği gibi bir izlenim sergilerse başka olacaktır. Bu anlamda, burada kilit parti HDP’dir.

Eğer MHP ile HDP arasında gerçekten bir uyuşmazlık varsa, o zaman demokrasinin eksiklerini giderecek önlemler alıp erken seçime gitmek koşuluyla HDP dışarıdan bir CHP-MHP koalisyonuna destek verebilir. Azınlık hükümeti kurulur. Azınlık hükümeti anti-demokratiktir diyemeyiz.

Dünyada birinci gelen partinin katılmadığı koalisyonların örneği çok

Biz AKP ile koalisyon yaparız dediğiniz takdirde, AKP sizin şimdiye dek eleştirdiğiniz noktalarda geri adım atacak mı, ona bakmak gerek. Örneğin yolsuzluklar,
yargı bağımsızlığı, eğitim konularında sizin ısrarla yakındığınız, açıkça karşı çıktığınız konularda geri adım atacak mı? Yoksa, “şimdiye dek yaptığım her şeyi ben sahipleniyorum, siz onları sineye çekeceksiniz mı diyecek? Bunları içiinize sindirirseniz, şimdiye dek verdiğiniz mücadeleyi kimse ciddiye almaz.

Erken seçime gidilecekse, bütün partilerin bir özeleştiri yapması ve seçimlerde başarılı olmak için belki yeni kadrolarla, yeni politikalarla, yeni söylemlerle ortaya çıkmaları gerek.
*****
Bu gün (12.6.2015) Kanal A’nın son seçimlerle ilgili sorularına verdiğim yanıtlar
özetle böyle