3-4 Ekim Dünya Yürüyüş Günü
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI TOPLUM İÇİN BİLGİLENDİRME DİZİSİ-72
HÜTF Halk Sağlığı AD Toplum İçin Bilgilendirme Serisi-[Internet] http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/ 2.10.2015.
Fiziksel aktivite, kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen herhangi bir bedensel hareket olarak tanımlanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, fiziksel aktivitenin yararları konusunda toplum bilincini ve kişilerin sağlıklı davranışlarının artırılmasını teşvik etmeyi amaçlamaktadır. 1 Yürüyüş, tüm yaştaki bireyler için en yaygın ve kolay uygulanabilen fiziksel aktivitedir. Bu amaçla 1991 yılından beri Ekim ayının ilk hafta sonu “Dünya Yürüyüş Günü” olarak çeşitli yürüyüş aktiviteleri ile kutlanmaktadır. (1)
Yetersiz fiziksel aktivite dünya çapında yaklaşık 3,2 milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır. (2)
Dünyada her dört yetişkinden biri, gençlerin ise %80’inden fazlası yeterli düzeyde fiziksel aktivite yapmamaktadır. (3,4)
“Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması” sonuçlarına göre erkeklerin %67,6’sının, kadınların %76,5’inin, toplamda da toplumun %71,9’unun hareketsiz yaşadığı belirlenmiştir.(5) Yaşam tarzı ile besin tüketimi arasındaki dengesizlik; fazla kiloluluk, obezite (şişmanlık) ve kronik/bulaşıcı olmayan hastalıkların gelişimine neden olmaktadır.
Yetersiz fiziksel aktivite, bulaşıcı olmayan hastalıklara yol açması nedeni ile toplum sağlığı için büyük bir risk etmeni durumuna gelmiştir. Kalp ve şeker hastalarının %30’u ile 60 yaşın altındaki 670000 kişi olmak üzere dünyada her yıl 3,2 milyon ölüm bulaşıcı olmayan hastalıklar nedeniyle meydana gelmektedir. (6)
Dünya Sağlık Örgütü, çocuklar ve ergenler için günlük en az 60 dakika orta (hızlı yürümek, düşük tempolu koşular, dans etmek, ip atlamak, yüzmek, masa tenisi oynamak, yavaş tempoda bisiklet sürmek gibi) (7) ve yüksek şiddette (tempolu koşu, basketbol, futbol, voleybol, hentbol ve tenis oynamak, step-aerobik derslerine katılmak, tempolu dans etmek gibi) (7), yetişkinler ile 65 yaş ve üstü kişiler için haftada en az 150 dakika orta şiddette
ya da haftada 75 dakika yüksek şiddette fiziksel aktivite yapılmasını önermektedir. (3)
Kişilerin fiziksel aktivite programları belirlenirken kişiye özel programlar yapılmalıdır. Oluşturulan aktivite programlarında, kişinin yaşı, vücut ağırlığı, egzersiz yapabilme sıklığı, süresi ve yoğunluğu dikkate alınmalıdır. Bu özelliklere dikkat edilerek belirlenen programlara kişiler daha çok uyum gösterir ve böylece sağlık üzerindeki olumlu etkiler arttırılmış olur. (8)
Fiziksel aktivite alışkanlığı kazandırılmasında fiziksel aktivite ile ilgili özel gün ve haftaların etkin olarak kutlanması önemlidir. Bu kapsamda Ekim ayının ilk hafta sonu “Dünya Yürüyüş Günü” olarak çeşitli etkinliklerle düzenli olarak her yıl kutlanmaktadır.
____________________________________
1 [Internet]http://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/physical-activity/activities/move-for-health-day Erişim:30.9.2015.
2 [Internet]http://www.tafisa.net/index.php/programs-events/tafisa-world-walking-day Erişim: 30.9.2015.
3 [Internet]http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs385/en/ Erişim:30.9.2015.
4 [Internet]http://www.who.int/topics/physical_activity/en/ Erişim:30.9.2015.
5 Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010. T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 931. ISBN : 978-975-590-483-2.
6 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3490463/ Erişim:24.6.2015.
7 [Internet]http://fizikselaktivite.gov.tr/tr/fiziksel-aktivite-ile-ilgili-bilgiler/fiziksel-aktivite-suresi-ve-sikligi/ Erişim:30.9.2015.
8 [Internet]http://beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=347 Erişim:30.9.2015
Bu doküman Dr. Can Keskin, Dr. Sema Attila ve Dr. Tülay Bağcı-Bosi tarafından 30.9.2015 tarihinde hazırlanmıştır. Bu bilgilendirme notunun aşağıda belirtilen şekilde kaynak gösterilmek şartıyla yazılı, elektronik, vb ortamlarda kullanılması önerilmektedir:
Keskin C, Attila S, Bağcı- Bosi T. 3-4 Ekim Dünya Yürüyüş Günü. HÜTF Halk Sağlığı AD Toplum İçin Bilgilendirme Serisi-[Internet] http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/ Erişim:2.10.2015.
====================
Dostlar,
Meslektaşlarımıza teşekkür ederken; merkezi ve yerel yönetimlerin toplumun bu tür sağlıklı davranışlar edinebilmesi için altyapıyı hazırlamasını diliyoruz.. Yayalar için uygun yürüme alanları, bisiklet parkurları.. Lütfen…
Bir de kaldırım – sokak -caddelerde zemindeki çukur, çıkıntı, tümsek, logar kapağı, demir uçları vb. engellerin giderilmesini diliyoruz..
Bu engeller ciddi yaralanma nedeni olabilmektedir. Açolan logar kapağının geçmişte bir yavrumuzu yuttuğunu unutamıyoruz.. Özellikle yaşlı ve engelliler bu tür yol üstü çukur tümsek – demir çıkıntısı vb. varlığında daha da olumsuz etkilenmektedir. Hem yaşlılığın getirdiği denge sorunu hem de kemiklerin kolay kırılabilirliği ciddi sorundur.
Cumhuriyet yazarlarından değerli Dr. Erdal Atabek, kaldırımdaki önemsiz sayılan bir tümsek yüzünden düşmüş ve el bilek kemiği kırılmıştı (radius distal ucu). Bunları dikkate almak ve çözmek aynı zamanda bir gelişmişlik ölçütüdür..
Ama İ. Melih Gökçek nam yiğidin belediye başkanlığında kesintisiz 25. yıla yaklaştığı, görülmemiş bir dünya rekoru kırdığı Başkent Ankara’da, belediyenin otobüsleri kaldırımda bekleyen masum insanların üstüne çıkıyor ve 12 insanı feci biçimde öldürüyor, 12 insanı yaralıyor..
İnsana verilen değer ve akla – bilime dayalı olmayan yönetimin sonucu..
5 dönem üst üste “Ankara halkı” ne buldu bu adamda da seçip duruyor..
Acaba hak mı ediyor bu acı sonuçları? Tövbe tövbe..
Sevgi ve saygı ile.
02.10.2015, Ankara
Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net
profsaltik@gmail.com