Etiket arşivi: siyasi yarışma etiği

Vur!.. Kır!.. Parçala!..

author

BİRGÜN, 18.03.2022

 

Futbol âlemine aşina olmayan ya da hayatında bir futbol maçına gitmemiş olanlar, başlıktaki bu ifadeleri okur okumaz “Ne oldu bu yazara? Bir anda şiddet yanlısı mı kesiliverdi?” diye endişelenmiş olabilirler.

O halde hemen izah edelim:

Bazı maçlarda fanatik futbol taraftarı, maçın zora girdiğini ve bir noktadan sonra kazanmak için her yolun denenmesi gerektiğini ima eder biçimde takımını “gaza getirmek” için bu tezahürata başvurur. Amaç, tuttuğu takımın oyuncularını motive etmek, gerekirse aşırı sertlik ve kuraldışı hareketlerle, gerekirse sportmenlik dışı sertlikle durumu lehine çevirmek üzere “arkadan ittirmek”tir.

“Vur, kır, parçala, bu maçı kazan!” diye, stadyumdaki sesin “desibel seviyesi” bir anda zirveye ulaşır.

İktidar koalisyonunun iki partisi AKP – MHP işbirliği ile hazırlanan, Seçim Kanunu’nda değişiklik öngören 15 maddelik teklifi okurken, aklıma hemen bu tezahürat geliverdi. Anlaşılan, hukukun, siyasi ahlâkın ve genel anlamda “siyasi yarışma etiğinin” dışına her anlamda çıkma pahasına, yaklaşan seçimleri (milletvekili ve cumhurbaşkanlığı) kazanmayı amaçlıyorlar.

Gerek, matematiksel hesaplama yöntemlerini değiştirerek muhalefetteki partilerin mevcut ve müstakbel ittifakları içinde kavga çıkarmayı, gerek seçim kurullarının oluşumunda iktidar yanlısı bir kombinasyonu sağlamayı, gerek cumhurbaşkanının “parti şapkası ile pekala tarafsızlığı ihlal edebilmesini meşru kılan”, gerekse başka yöntemlerle bu seçimi “Ya biz kazanalım, ya da biz kazanırız” seçimine çevirmeye dönük girişimler bunlar.

Muhalefettekiler buna benzer bir etik dışı “uyanıklık” girişimini uzun süreden beri bekliyordu. Ama bu kadarına hazırlar mıydı? Onu bilemem.

Her ne kadar, duyar duymaz “Ne yaparsanız yapın, zaten bir kazanacağız. Geliyor gelmekte olan” diye kendilerini avutmaya çalışsalar da, muhalefetin önünde zaten mevcut olan yüksek duvara, “5 – 10 kat daha ilave sıra tuğla” örülmeye çalışıldığı bir gerçek.

Bundan önceki 2 seçim sürecinde de (2018 milletvekilliği ve 2019 yerel) yazdığım pek çok yazıda ya “muhalefet partilerinin, adil olmayan bir müsabakaya çıkmayı reddederek (örgütlü boykot – tek tek değil örgütlü ve birarada) bu koşullarda bir seçimin meşruiyetten mahrum olmasını sağlamaları” ya da “sonradan ortaya çıkacak anti demokratik – ayıplı sonuç karşısında şikayet (ağlama) hakkını yitireceklerini” söylemiştim.

Her türlü hilenin ve usulsüzlüğün (en başta da iktidar olanaklarının Cumhurbaşkanı ve bakanlar eliyle iktidar partisi lehine utanmazca kullanılması) yapıldığı, SEÇSİS’in (parlamento seçimindeki oy sayımı ve tasnifi hesaplarının yapıldığı yazılım) güvenilirliğinin şaibe altında olduğu bir seçim sonucu oluşan 2018 Parlamentosundan geçirilen her türlü yasa “gölge ve töhmet” altındadır. Zaten, mevcut başkanlık sistemini onaylattıran referandum hatırlandığında, alınan tüm kararlar “malûl ve şaibelidir”

Yerel seçimde mesele biraz daha kolaydır. Çünkü “ya şu aday ya da bu aday” diye basit bir sayım ve tasnif söz konusu olduğundan, en azından o aşamada tartışmaya daha az açıktır. Sandığa sahip çıkılabilme oranında, sonuç belki kabullenilebilir. Yine de, sonuçta örneğin HDP’nin aldığı oylar, “Kayyumlama” ile keyfi bir şekilde çöpe atılmıştır.

Bunun adına demokrasi ya da “demokratik bir seçim” denilemeyeceği ortadadır.

Muhalefetin önünde ciddi bir sınav vardır.

Parti yönetici klikleri, “Biz koltuklarımızdan olmayalım ve bir şekilde yine vekilliği garantileyelim de, ne olursa olsun. Zaten maçtan (seçimden) sonra ağlaşır yine unuttururuz bunu” deme özgürlüğüne sahiptir, tabii. Hatta, belki kendi tabanlarını gücendirme pahasına siyasi ve ideolojik olarak parti ilkelerine taban tabana ters insanları listelerine alıp, parlamentoya taşıyarak “ittifak dayanışmasına saygı” ayağı ile “meselenin özünü” de unutturabilirler.

Ama meselenin özü, yani “siyasetin vazgeçilmez gerekliliği olan ideolojik temel ve bu temelde tutarlılık ilkesi” ağır zarar görür. Türkiye’de siyaset, maalesef on yıllardır genel anlamda böyle yapılmaktadır. Partinin ve yönetici kliklerinin bekası, ilkenin de ideolojinin de ve hatta demokrasinin de üzerindedir.

Bu seçimin özelinde “en üstte” tutulan “Onu (şahsımı) gönderelim de bu seferlik her şeye katlanalım” anlayışı, demokrasiye yarar değil zarar getirecektir. Bu “sakat ilke”, Türkiye’de demokrasinin geleceğine umut bağlayanları ya da en azından asgari ölçüde demokrasinin vazgeçilmezinin “adil yarışma ve adil koşullarda seçim” olduğuna inananları bir kez daha hayal kırıklığına uğratacaktır.

Sonradan “ağlaşmanın” ise kimseye yararı olmayacaktır.

Bugünden, not düşmek için yazıyorum.