Nükleer Santrala Karşı Eylem

Prof. Dr. D. Ali ERCAN
Nükleer Fizik Uzmanı

Greenpeace Akdeniz bugün Enerji Bakanlığı’nın desteklediği Enerji konferansının yapıldığı Grand Cevahir Hotel’de bir eylem gerçekleştirdi; eylemciler büyük  bir pankart açtılar:

“Nükleer felaket burada başlıyor!” 

Dışarıda eylem gerçekleştiği sırada, konferans salonunda bulunan Greenpeace eylemcileri, konferans için hazırlanan bilgilendirme dosyalarını nükleere neden karşı olduklarını açıklayan broşürlerle değiştirdi.  Otelin wi-fi şifresini hacklediler; Konferansta İnternete girmeye çalışan insanlar, doğrudan “Nükleer pahalıya PATLAR” mesajını gördüler. Güvenlik görevlileri tarafından pankartları alınan 9 eylemci gözaltına alındı.

Bugün konferansa konuşmacı olarak katılacak Greenpeace Rusya Nükleer Kampanyası sorumlusu Vladimir Chuprov da Türkiye’de nükleer santral kurmayı planlayan Rus şirket Rosatom’un skandallarıyla ilgili bir sunum yapacak.

Greenpeace Akdeniz Kampanyalar Yöneticisi Hilal Atıcı: “Enerji Bakanı Taner Yıldız, bizi Soma felaketine götüren benzer hataları bugün nükleer santrallar için yapıyor. Santralı kuracak şirket Rosatom, yatırım masrafını ancak elektrik satışından kazanabileceği için, kârını artırmak adına güvenlik önlemlerinden kısabilir. Bu çok endişe vericidir. Güvenlik ve denetim konusunda hiçbir deneyimimiz yok; dahası herhangi kaza olması durumunda, sorumluluk Rusya’da olmayacak. Nasıl ateş düştüğü yeri yakıyorsa, muhtemel bir nükleer kazanın tüm insani ve ekonomik maliyetini de Türkiye olarak biz göğüslemek zorunda kalacağız. Bu konferansın amacı Rosatom’la birlikte nükleer enerji için yatırım yapacak şirketlerin ilgisini arttırmak. Bu bir çeşit Pazar yeri burası. Türkiye kamuoyu ise burada değil. Türkiye kamuoyunun % 64’ünün  “nükleer santrallara hayır” dediğini tekrar hatırlamanın zamanıdır.”  dedi.

Greenpeace’in nukleer.greenpeace.org sitesinden üzerinden sürdürdüğü ve Akkuyu’da nükleer santral planlarının iptal edilmesini talep eden
imza kampanyasına bugüne kadar 150 binden çok insan katıldı. 

***

Değerli arkadaşlar, 

Nükleer santral ile ilgili bazı teknik bilgileri aşağıya sıraladım. Nükleer santrallarda muhtemel bir kaza ile çevreye ölümcül radyasyon yayım riskinin yanında, yakıt işlem döngüsü ve yakıt artıklarının depolanması da  büyük bir sorundur. Anketlerde toplumun üçte ikisi “Nükleer santrallara hayır” diyor ama, Başbakanın tek yetkili “patron” olduğu olduğu bu “gereksiz” ve “sakıncalı” Nükleer santral projelerine karşı maalesef yeterli  ve açık Kamuoyu tepkisi yok. 

Türkiye 60 Giga Watt üzerindeki Mevcut Elektrik kurulu gücünün %40 kadarını “atıl” durumda tutup kullanamazken, yakıtı bizde olmayan, mülkiyeti bizde olmayan ve tüm ekonomik-sosyal Risklerin bedelini Türkiye’nin ödemek zorunda kalacağı bir nükleer santral projesinin, aslında şirketlere ve kişilere (nuclear lobby!) devlet kesesinden çıkar sağlamak amacına yönelik olduğu çok açıktır. 

Kaygılarımla. æ   

• RUS FİRMASI ROSATOM, MÜLKİYETİ KENDİSİNDE KALMAK KOŞULUYLA, MERSİN AKKUYU’DA 1200 MWe GÜCÜNDE 4 REAKTÖRDEN OLUŞAN
  BİR NÜKLEER SANTRAL KURACAK.
• 1200 MW GÜCÜNDE BİR REAKTÖR BİR YILDA YAKLAŞIK 9 MİLYAR kWh ELEKTRİK ÜRETEBİLİR.
• SANTRALIN TOPLAM KURULUM MALİYETİ ~16 MİLYAR $ VE
  YILLIK İŞLETİM GİDERLERİ TOPLAMI ~2,5 MİLYAR DOLARDIR.
  SANTRAL 15 YILDA 540 MİLYAR kWh ELEKTRİK ÜRETEBİLİR.
• RUS ŞİRKETİN 15 YIL SONUNDA,  SİGORTA VE VERGİ (?) DIŞINDAKİ
  NET KÂRI 10 MİLYAR DOLAR OLACAKTIR.
• TÜRKİYE, 15 YIL SÜREYLE ÜRETİLEN ELEKTRİĞİN  YARISINI ORTALAMA 12,5 CENT’TEN (0,125 $/kWh) SATIN ALMAK GARANTİSİ,
  YANİ 33 MİLYAR $ GARANTİ VERİYOR..
• 15 YILDAN SONRAKİ DÖNEMDE ELDE EDİLEN KÂRDAN TÜRKİYE’YE %20 PAY VERİLECEK. SANTRALIN ÖMRÜ ~60 YIL OLARAK ÖNGÖRÜLÜYOR.
• KULLANILMIŞ YAKITLAR ÖNCE SANTRAL SAHASINDA DEPOLANACAK, BİR SÜRE(?) SONRA YENİDEN İŞLENMEK ÜZERE YURT DIŞINA (RUSYA’YA) ÇIKARILACAK. YENİDEN İŞLEME TABİ OLMAYAN ATIKLAR İSE SANTRAL SAHASINDA SANTRAL ÇALIŞTIĞI SÜREDE DEPOLANACAK. DAHA SONRA NE OLACAĞI BELLİ DEĞİL!
  TÜRKİYE HAZIRLAYACAĞI MEVZUATLA YALNIZCA AKKUYU İÇİN DEĞİL, SİNOP NÜKLEER SANTRALI İÇİN DE NÜKLEER ATIKLARIN NE OLACAĞINA KARAR ALMASI GEREKİYOR !

VVER-1200 basınçlı kaynar Su tipi Reaktör..