Etiket arşivi: Anayasa’nın eşitlik ilkesi

Esnek çalışmaya dönük düzenlemeler geri çekilmelidir

DİSK, Türk-İş ve Hak-İş’ten ortak açıklama: Esnek çalışmaya dönük düzenlemeler geri çekilmelidir

 TÜRK-İŞ, HAK-İŞ ve DİSK’TEN ORTAK AÇIKLAMA:

(03 Kasım 2020)

  • “ESNEK ÇALIŞMAYA DÖNÜK DÜZENLEMELER GERİ ÇEKİLMELİDİR”

TÜRK-İŞ, HAK-İŞ ve DİSK olarak TBMM gündeminde olan torba yasa teklifinin çalışma hayatına ilişkin düzenlemelerinden duyduğumuz ortak kaygıyı ve teklifin yaratacağı sakıncaları kamuoyu ile paylaşıyor ve teklifin İş Hukukuna esneklik getiren hükümlerinin TBMM gündeminden geri çekilmesini talep ediyoruz.

Kanun Teklifiyle belirli süreli iş sözleşmesinin kapsamının genişletilmesi ve yaygınlaştırılması söz konusudur. Belirli süreli sözleşme ile çalışan işçiler, kıdem ve ihbar tazminatı ile iş güvencesi (işe iade davası) hükümlerinden yararlanamadığından bu düzenlemeyi son derece sakıncalı buluyoruz.

25 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışanların hiçbir şarta bağlı olmaksızın belirli süreli iş sözleşmesi ile (geçici işçi olarak) istihdam edilmesi sonucunda kıdem ve ihbar tazminatı gibi haklardan yararlanamamaları büyük haksızlıkların ortaya çıkmasına neden olacaktır. Yaşa bağlı olarak getirilecek bu düzenleme çalışanlar arasında ayrıma yol açacaktır. Çalışma düzeni ve sosyal adaletin bozulmasına neden olacaktır. Ülkemizde belirsiz süreli iş sözleşmesi esasına dayalı olarak düzenlenen iş hukuku düzeninin alt üst olmasına yol açacaktır. Ayrıca yaşa bağlı olarak getirilen bu ayrım Anayasanın eşitlik ilkesine de aykırıdır.

Kanun Teklifinde 25 yaş altında olup 10 günden az çalışma günü olan çalışanlara yönelik bir düzenleme yer almaktadır. Bu teklifle, 25 yaş altındaki işçilerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ödemelerinin yapılması yükümlülüğü ortadan kaldırılmaktadır. Bu teklif çalışanların işsizlik, malullük, yaşlılık, ölüm, iş kazası, meslek hastalığı ve analık gibi hayati öneme sahip haklardan yararlanmasını ortadan kaldıracaktır. Bu düzenlemeyi özellikle sosyal güvenlik hakkı açısından sakıncalı buluyoruz. Yaşa ve çalışma biçimine bağlı olarak sosyal güvenlik haklarından mahrumiyet getirecek bu düzenlemenin de Anayasanın eşitlik ve sosyal güvenlik hakkı hükümleriyle çeliştiğini düşünüyoruz.

Torba kanun teklifinde kısmi çalışmanın yaygınlaştırması amaçlanmıştır. Kısmi çalışma yaşlılık aylığı, malullük aylığı, işsizlik ödeneğine hak kazanma gibi pek çok konuda ciddi hak kayıpları yaratacağı için bu düzenlemeyi sakıncalı buluyoruz.

Üç işçi konfederasyonu olarak işçilerin başta kıdem tazminatı ve sosyal güvenlik hakları olmak üzere Anayasa ve yasalarla güvence altına alınmış haklarına zarar vereceğini düşündüğümüz bu teklifin geri çekilmesini talep ediyoruz. Ülkemizin küresel salgın ve deprem felaketiyle uğraştığı ve yaralarını sarmaya çalıştığı bu zor günlerde, çalışanları büyük endişelere sevk eden ve hak kayıpları yaratacak bu teklifin TBMM gündeminden geri çekilmesi bütün çalışanların ortak arzusudur. TBMM’deki bütün siyasi partileri bu konuda sağduyulu davranmaya ve işçilerin sesine ve arzusuna kulak vermeye çağırıyoruz.

Üç işçi konfederasyonu olarak bu konuda ısrarlı olduğumuzu vurgulamak istiyoruz.

TÜRK-İŞ, HAK-İŞ ve DİSK olarak, çalışma hayatının sorunlarıyla ilgili düşünülen düzenlemelerin ülkemizde uzun bir geçmişi olan sosyal diyalog mekanizmaları kullanılarak ele alınmasından yana olduğumuzun bir kez daha altını çiziyoruz.

KAMUOYUNA SAYGIYLA ARZ OLUNUR.

TÜRK-İŞ Genel Başkanı         HAK-İŞ Genel Başkanı           DİSK Genel Başkanı

Ergün ATALAY                           Mahmut ARSLAN                   Arzu ÇERKEZOĞLU

ADD Genel Başkanı Tansel Çölaşan’dan AYM Kararı Hakkında Basın Açıklaması

ADD Genel Başkanı Tansel  Çölaşan’dan
AYM Kararı Hakkında Basın Açıklaması

portresi

 

AYM (Anayasa Mahlemesi) Kararının Mahkemelerce Acilen Hayata Geçirilmesi,
İnsan Haklarına Saygı Gereğidir.

 

Terörle Mücadele Yasası‘nın 10/5 maddesinde yer alan hüküm; terör suçundan tutuklu yargılanan sanıkların, tutuklu kalabilecekleri AZAMİ süreyi belirlemekte idi. Anayasa Mahkemesi 2 Temmuz’da verdiği kararla bu hükmü, Anayasal eşitlik ilkesine aykırı bularak iptal ettiğini kısa kararı ile duyurdu.

I. Anayasa’ya göre iptal edilen yasa kuralının AYM kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten KALKMASI kuraldır. İstisnası ise, “gereken hallerde” yürürlük tarihinin ileri alınabileceği şeklinde düzenlenmiştir. (md 153)

“Gerekli hal”; iptal hükmü ile yasal boşluğun doğması, yeni yasal düzenlemelerin yapılmasına ihtiyaç olmasıdır. Süre bu “gerekli hal” nedeniyle verilmektedir.
Muhatabı da; yine Anayasa’nın 138/4. maddesinde belirtildiği gibi, yasama ve yürütme organlarıyla idaredir. Bu anlamda AYM’nin süreye ilişkin kararının muhatabı;
gerekli düzenlemeyi yapacak organlardır. Karar onlar yönünden tabii ki bağlayıcıdır.

Burada bir parantez açalım: AYM, Terörle Mücadele Yasası’nın 10/5. maddesini,
terör suçundan yargılanan sanıkların diğer suç sanıklarından farklı, daha ağır bir tutuklama sürecine tabi kılınmasını Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı bulup
iptal ettiğine göre, (ileride gerekçeli kararda farklı bir görüş yer almayacaksa)
esasen Yasama ve Yürütmenin bu kararın gereğini yerine getirmek için yeni bir düzenleme yapma “gerekliliği” de yok. Çünkü CMK’nın 102. maddesi yeterli olacak
ve uygulanacaktır. Çünkü yıllardır içeride neden yattıklarının hukuksal gerekçesi netleşmemiş Ergenekon, Balyoz gibi davaların sanıkları çoktan bu karardan yararlanmak hakkını

elde etmiş görünüyorlar.

II. Mahkemelere gelince; Anayasa Mahkemesi kararını açıklamıştır; terör suçundan yargılanan sanıkların diğer suç sanıklarından farklı, daha ağır bir tutuklama süresine
tabi kılınmasını Anayasaya aykırı bulmuştur. Açıktır. Nettir.

Öte yandan, CMK’nın 102. maddesi ile TMY’nın 10/5. maddesinde yer alan
AZAMİ süreler, bağlayıcı da değildir. Yargıcın takdirini kullanması yolu açıktır. Uygulamada bu yolun sıklıkla kullanılmamış olması (özellikle Ergenekon, Balyoz vb.  davalarda) yine yargıcın takdiri nedeniyledir.

Bu durumda bugün, mahkemelerin TMY kapsamında baktıkları davalarda,
AYM’nin kararının da ışığında, var olan, ama bugüne kadar kullanmaktan çekindikleri
takdir yetkilerini kullanıp, CMK’nın 102. maddesinde yazılı (2+3=5 yıllık) tutukluluk sürelerini doldurmuş sanıkların tahliyesine karar vermelerinin önünde
hiçbir hukuksal engel yoktur.

Kaldı ki, Danıştay’ın geçmişte bu olaya örnek olacak kararları da vardır.
Boğaz’da “öngörünüm” yasasını iptal eden Anayasa Mahkemesi’nin kısa kararının
ilanı üzerine, yürürlüğü beklenmeden İdari Dava Daireleri Kurulunca bireysel işlemler hakkındaki davalara, Anayasa Mahkemesi kararı ışığında bakılmıştır.

  • Türkiye İnsan Haklarına saygıda sınav vermektedir.

Mahkemelerin, AYM kararı olmadan da takdir yetkilerini kullanıp verebilecekleri
tahliye kararlarını, şimdi acilen AYM kararının ışığında vermeleri bir görev olmuştur.
Onları görevlerini yapmaya çağıralım.

05.07.2013
Tansel ÇÖLAŞAN
Atatürkçü Düşünce Derneği
Genel Başkanı