31 Adet KHK’nin Çözümlemeli Özeti ile
GSS Sistemi Konusunda Bilgi Notu

Mahmut ESEN
E. Mülkiye Başmüfettişi
mahmutesen@gmail.com

 1-Olağanüstü hal kapsamında bazı tedbirlerin alınması, bazı kamu/özel kurum ve kuruluşlara dair düzenleme yapılması, bazı kanunlarda değişiklik yapılması vb. amaçlar için Anayasanın
121 inci maddesi ve 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanununun 4 üncü maddesine göre, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu’nca 22.7.2016-8.01.2018 tarihleri arasında kararlaştırılmış olan 667- 697 sayılı (toplam 31 adet) KHK yayınlanmıştır. (Ayda ortalama 2 adet KHK yayınlandığı görülmektedir.)

Olağanüstü hal ilan ediliş nedenleri ve süresi ile de sınırlı olmayan çok sayıda/köklü değişikliklerin yapıldığı, bu bağlamda KHK aracılığıyla Devletin yeniden yapılandırılmak istendiği anlaşılmaktadır.

Nitekim KHK’ler ile özgün/yeni düzenlemelerin yanı sıra kişisel/toplumsal yaşamın tüm evrelerini kapsayan ve sayıları 370 adedi bulan muhtelif kanunlarda (bazıları mükerrer olmak üzere) ek/değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Mevzuat alanında toplam 1202 maddeye ulaşan düzenlemeler yapılmıştır.

Sözü edilen KHK’lerle getirilmiş ve AYM’nin yetkisizlik kararlarından sonra daha da yaşamsal önem kazanmış olan bu düzenlemeler; KHK’lerde izlenmiş sistematiğe uygun olarak birleştirilmiş, yer yer güncelleştirildikten sonra bölümler halinde analitik olarak özetlenmiş ve erişim kolaylığı için fihriste bağlanmıştır. Konunun daha iyi anlaşılması bakımından uygulama örnekleri verilmiş/kısa açıklamalarda bulunulmuştur.

Kamuoyunun sağlıklı bilgi sahibi olması, getirilmiş düzenlemeler hatırlatılması ve sonuçlarının gösterilmesi amacıyla hazırlanmış derleme nitelikli bu yazım; 

2-Ülke nüfusunun tümünü kapsaması gereken, 2012 yılından itibaren zorunlu hale gelen ve sağlık giderlerinin tek elden yapılmasını öngören genel sağlık sigortası (GSS) sisteminde ulaşılmış son aşama; milletvekilleri ile yüksek yargı organları başkan ve üyeleri için KHK ile getirilmiş istisnalar, GSS uygulamalarında resmi ve özel sağlık kurum/kuruluşları açısından tespit edilmiş aksaklıklar, GSS konusunda alınması gerekli görülen bazı tedbirlerin yer aldığı;

Emekli/deneyimli denetim elemanı gözü ile olabildiğince nesnel ölçütler içerisinde kamuoyunu ve yetkileri aydınlatmak amacıyla tarafımdan hazırlanmış, (GSS sistemi konusunda bilgi notu niteliğindeki) güncel bir raporun genişletilmiş özeti ekte bilgilerinize sunulmuştur.
=========================
Dostlar,

Sayın Mahmut Esen, yazının başında da belirtildiği üzere emekli Mülkiye Başmüfettişidir. Ancak emeklilik gerçekte yürürlükte değil, yasal formalite. Yaşamın gerçekliği hemen hemen hepimizi bu yıllarda da çalışmaya itiyor.

Sayın Esen, 18 ay öncesinden, 20 Temmuz 201’dan başladı ve ülkemizde OHAL ilanını izleyen OHAL KHK’lerini adım adım izledi, irdeledi, çözümledi. Kıdemli ve birikimli bir Mülkiyeli olarak nesnel sorumluluk ve serinkanlılıkla hep yol gösterdi. İktidarın uzmanları, danışmanları, vekillerinin de okumasını ne çok dilerdik..

Sayın Esen’in bu çalışmalarını sıklıkla web sitemizde yayımladık (Mülkiyeli dayanışması!). O’nun yazdıklarından hep öğrendik. Son olarak dün, GSS  sisteminde 696 s. OHAL KHK’sı ile yapılan kritik değişikliği yayımladık. İktidar, uygun gördüklerine, Anayasa’nın 10. maddesini çiğneyerek adeta imtiyaz tanıyor. Daha önce salt Milletvekilleri ve bağımlıları (bakmakla yükümlü oldukları) GSS dışında idi. Yani hiçbir sınırlama olmaksızın sağlık güvencesi sahibi idiler. Üstelik Vekillik görevi bitse de.. Yaşam boyu. 2 yıl Vekillik yapmak bu olağanüstü ayrıcalıkları (imtiyazı) kazanmak için yetiyor!

Daha sonra AYM üyeleri bu ayrıcalığa eklendi. Son olarak ise 696 s. OHAL KHK’sı ile Yargıtay ve Danıştay üyeleri ile bağımlıları da bu kıyak kapsamına alındı. İster istemez akla tatsız şeyler geliyor. AKP iktidarı yüksek yargıçlara bu iltiması neden yapar? Kapsamını neden genişletir? OHAL KHK’sının Anayasal yargıya taşınması da olanaksız.. TBMM düzeltir mi? Ham hayal! Üstelik AKP  bu kıyağı, TBMM Başkanlık Divanı’nın çıkaracağı yönetmeliğe bırakıyor. Yani havuç da sopa da yerli yerinde.. Herhalde AKP’nin yüksek politik zekâsı olsa gerek?!

1971’den bu yana Tıbbiyenin içinde olan çoook kıdemli bir hekim olarak biz, herhangi bir yüksek yargıcın – milletvekilinin ve de bağımlılarının sahip olduğu  olağanüstü – hayal bile edilemeyecek – özel sağlık sigortalarında bile olamayacak sınırsız güvencelere kavuşmaktan olsa olsa utanırdık. Üstelik bu hizmetleri iktidarın hukuk tanımaz biçimde imtiyazlı tanımladığı elit kişilere sunan sağlık bir çalışanı – hekim olarak. Sen çooook yaşa e mi AKP!

Sayın Esen’in bu son çalışması 21 sayfa.. Sitemizin mimarisi bakımından tümünü word dosyası gibi sunmak olanaklı değil. Bu bakımdan, dosyayı pdf olarak yüklüyoruz web sitemize.

Şöyle başlıyor değerli rapor :
**********

Özeti/Fihrist

I-GİRİŞ

II-KAMU PERSONELİNE / KURUM VE KURULUŞLARA YÖNELİK DÜZENLEMELER

 a)-Kamu Personeline Yönelik Genel Düzenlemeler
 b)-Yerel Yönetimlerle İlgili Düzenlemeler
c)- Milli Eğitim İle İlgili Düzenlemeler
d)-Sağlık Bakanlığı ile İlgili Düzenlemeler
e)-Kapatılan Kurum/Kuruluşlarla İlgili Düzenlemeler
f)-Medya Alanına İlişkin Düzenlemeler
g)-Çeşitli Konulara Yönelik Düzenlemeler
h)-Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulmasına İlişkin Düzenlemeler

III- YARGI İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER

a)-Soruşturma ve Kovuşturma İşlemlerine Yönelik düzenlemeler
b)-Adalet Bakanlığına Yönelik Düzenlemler
c)-Cezaların İnfazına Yönelik Düzenlemeler

IV-TSK/MİLLİ SAVUNMA İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER

V-GÜVENLİK İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER

a)- Jandarma ile Sahil Güvenlik Komutanlığına İlişkin Düzenlemele
b)-MİT’e Yönelik Düzenlemeler
c)-Çeşitli Konulara Yönelik Düzenlemeler
d)-Genel Kolluk Disiplin Hükümlerine Yönelik Düzenlemeler
e)-Özel Güvenlikle İlgili Düzenlemeler
f)-Sosyal Güvenlikle İlgili Bazı Düzenlemeler

VI-KAMU İDARELERİNDE İSTİHDAM EDİLMEKTE OLAN GEÇİCİ PERSONELE (4/C liler); TAŞERON İŞÇİLERİN KADROYA GEÇİRİLMESİNE ile GEÇİCİ İŞÇİLERE YÖNELİK DÜZENLEMELER

Not: 696 sayılı KHK yapılmış ek/değişikler kırmızı renkli olarak gösterilmiştir.

 I-GİRİŞ

Olağanüstü hal kapsamında bazı tedbirlerin alınması, bazı kamu/özel kurum ve kuruluşlara dair düzenleme yapılması, bazı kanunlarda değişiklik yapılması vb. amaçlar için Anayasanın 121 inci maddesi ve 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanununun 4 üncü maddesine göre, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu’nca 22.7.2016- 08.01.2018 tarihleri arasında kararlaştırılmış olan 667[i] – 697 sayılı (toplam 31 adet) KHK yayınlanmıştır.

(Ayda ortalama 2 adet KHK yayınlanmıştır.)

[i] 667-669,671 ve 674 sayılı KHK’ler; TBMM tarafından da kabul edilerek 6749, 6755-6758 sayıları ile yasalaştırılmıştır.
*********

Devamında bir tablo verilmekte :

S.No	KHK Sayısı	KHK Yayımlandığı R.G.		KHK İLE YAPILMIŞ DÜZENLEMENİN
		Tarihi	Sayısı	Toplam Madde Sayısı	Özgün Madde Sayısı	Mevzuata (Yenilik /Farklılık Getirmiş Düzenlemelerin Madde Sayısı	Doğrudan Ek/ Değ. Yapılmış Kanun/KHK Sayısı
1-	667	23.07.2016	29779	12	12	9	–
2-	668	27.07.2016	29783	40	3	37	5
3-	669	31.07.2016	29787	115	3	112	11
4-	670	17.08.2016	29804	11	3	8	3
5-	671	17.08.2016	29804	35	2	33	17
6-	672	01.09.2016	29818	4	3	1	–
7-	673	01.09.2106	29818	12	2	10	2
8-	674	01.09.2106	29804	53	2	51	25
9-	675	29.10.2016	29872	19	2	17	3
10-	676	29.10.2016	29872	92	2	90	38
11-	677	22.11.2016	29896	10	2	8	–
12-	678	22.11.2016	29896	39	2	37	25
13-	679	06.01.2017	29940	8	2	6	6
14-	680	06.01.2017	29940	87	2	85	38
15-	681	06.01.2017	29940	100	2	98	13
16-	682	23.01.2017	29957	39	39	37	4
17-	683	23.01.2015	29957	9	9	7	–
18-	684	23.01.2017	29957	13	2	11	9
19-	685	23.01.2017	29957	15	15	13	1
20-	686	07.02.2017	29972	6	2	4	–
21-	687	09.02.2017	29974	14	2	12	9
22-	688	29.03.3017	30022	3	2	1	–
23-	689	29.04.2017	30052	7	2	5	2
24-	690	29.04.2017	30052	77	2	75	34
25-	691	22.06.2017	30104	14	2	12	11
26-	692	14.07.2017	30124	8	3	6	–
27-	693	25.08.2017	30165	6	2	4	–
28-	694	25.08.2017	30165	204	3	201	57
29-	695	24.11.2017	30280	7	2	5	–
30-	696	24.11.2017	30280	137	3	77	57
31-	697	12.01.2018	30299	6	2	4	–
GENEL TOPLAM				1.202	138	1.076	370

***************
Ve Sayın Esen’in raporu şöyle sonlanıyor :

VI-KAMU İDARELERİNDE İSTİHDAM EDİLMEKTE GEÇİCİ PERSONELE ve TAŞERON İŞÇİLERİN KADROYA GEÇİRİLMESİNE ve GEÇİCİ İŞÇİLERE YÖNELİK DÜZENLEMELER

58-Kamu idarelerinde istihdam edilmekte olan geçici personel, taşeron işçiler ve geçici işçileri yönelik düzenlemelerde çok yönlü değişikliklere gidilmiştir.

• 657 sayılı DMK ek/değişiklikler yapılmıştır. Bir yıldan az süreli çalıştırılan ve işçi sayılmayan geçici personel ( 4/C-liler) sözleşmeli personel statüsüne (4/B) geçirilmektedir. 4/C fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
• Kamu İhale Kanununda ek/değişiklikler yapılmış; kanun kapsamındaki kamu idarelerine (bağlısı şirketler dahil); danışmanlık, hastane bilgi ve çağrı merkezi hizmetleri dışında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı yapma yasağı getirilmiştir.
• Geçici iş pozisyonlarında ( mevsimlik/kampanya/orman yangınıyla mücadele işlerinde ) en fazla altı ay istihdam edilebilmekte olan geçici işçilerin, çalışma süreleri dört aya kadar uzatılabilecektir.
• Genel yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idarelerinde (bağlısı şirketler dahil) çalıştırılan işçilerin mali ve sosyal haklarını belirlemek üzere (6356 sayılı Kanun kapsamında) kamu toplu iş sözleşmeleri çerçeve anlaşma protokolü imzalanacaktır. Kamu işveren sendikaları ile işçi sendikaları konfederasyonları arasında imzalanacak protokol hükümleri tarafları bağlayıcı olacaktır.
• İl özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşlar personel istihdamına dayalı (özel güvenlik dahil) hizmetleri, doğrudan hizmet alımı suretiyle, mevcut şirketlerinden satın alacaklardır. Belirtilen niteliklere sahip şirketleri bulunmuyorsa bu amaçla bir şirket kurabileceklerdir. Bu bağlamdaki usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca belirlenecektir.
• Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde personel çalıştırmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4.12.2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlardan; 657 sayılı DMK 48 md. genel koşulları taşıyan; emekli/malullük aylığı almaya hak kazanmamış, açtıkları davalardan yazılı olarak feragat eden, alt işverenden (taşerondan) olan alacaklarından vazgeçtiğini yazılı olarak beyan edenler; on gün içinde başvuruda bulunmaları, katılacakları sınavda da başarılı olmaları halinde vize edilmiş sayılan sürekli işçi kadrolarına topluca geçirileceklerdir.

 (İl Özel İdareleri, belediye ve bağlısı idarelerdeki çalışanlar ise (kurulu/kurulacak olan) şirketlerde işçi statüsüne geçirilecektir.)

• Bunlar daha önce yürüttükleri hizmetlerde istihdam edilecektir. Mali ve sosyal hakları, alt işveren işçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulunca karara bağlanmış toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre belirlenecektir.Yüklenicilerle yapılmış olan hizmet alım ihaleleri feshedilecek; sözleşmelerin feshedilmiş olması veya fesihten ötürü iş miktarındaki azalma nedeniyle oluşacak zararlarını karşılamak üzere ( gerçekleşme durumlarına göre) sözleşme tutarı üzerinden yüklenicilere % 5 tazminat ödenecektir. Yükleniciler başka bir hak talep edemeyeceklerdir.
• Çalışacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, personelin tümünün idare bünyesinde çalıştığı, yaklaşık maliyetin en az %70 inin işçilik giderlerinden oluştuğu, yıl boyu devam eden süreklilik arz eden işlere ilişkin hizmet alımları; personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilecektir. ( Belediyelerdeki yıl boyu devam eden, niteliği gereği süreklilik gösteren, haftalık çalışma saatlerinin tümüyle idare için kullanıldığı; park/bahçe bakım ve onarım, çöp toplama temizlik işlerine ilişkin alımlarda, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmektedir.)
• Yüklenicinin hizmet sözleşmesi kapsamında kullandığı taşınırlar ile tüketim malzemelerinden ihtiyaç duyulanlar satın alınabilecek/kiralanabilecektir.
• 2017 yılında, bir yıldan az süreli personel istihdamına dayalı hizmet alımlarında çalışanlar kamu idarelerinin geçici işçi pozisyonlarında istihdam edilebilecektir.

============================================

Mülkiyeli dostumuz Sayın Esen’i bir kez daha kutlar, paylaşımdaki cömertliği için de ayrıca teşekkür ederiz.

Raporun tümünü okumak için lütfen tıklayınız :
31 ADET KHK’ YE TOPLU BAKIŞ

Sevgi ve saygı ile. 22 Ocak 2018, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net     profsaltik@gmail.com

 

6  ? *