Dostlar,

28 Mayıs 2021 Cuma günü 14:30’da MEDYASCOPE TV’de Sn. İlayda Biberoğlu’nun konuğu olduk. Bize yönelttiği soruları yanıtlamaya çabaladık (26. dk.)

Son durum şöyle turkuvaz (!) tabloda :

Türkiye gene olağanüstü başarılı SALGIN YÖNETİMİNDE!
Destanlar yazmayı sürdürüyor!!??

Son haftada dünyada PCR+ olgu sayısında %14 azalma olurken bizde %1 oldu.
Yine son haftada dünyada ölümlerde %8 azalma olurken, ülkemizde %14 oldu.
Üstelik aşılamada, 2 doz aşılananlar 12.2 milyon kişi ile %14.9 iken.
Bu veri ile dünyada 12. sıradaki yerimizi korur iken..
Tüm dünyada kullanılan toplam aşı dozu 1,55 milyar oldu, bizde 28,6 milyon.

29 Nisan – 17 Mayıs arası kapanma asla bir “tam kapanma” olmadı, delik – deşik, çok esnek ve kısa idi. Turkuvaz tablodaki “destanı” bilimsel olarak Epidemiyolojik ilkelerle açıklama olanağı ne yazık ki yok.. Eski tas, eski hamam. Gerçek verilere Bakanlık da erişemiyor, eriştiğini de tam paylaşmıyor.

27 Mayıs 2021 günü açıklanan 8426 PCR+ verisi ile Dünyada 9. sıradayız.
5.2 milyonu aşan toplam olgu – vaka (hasta!) sayısı bakımından ise Dünyada 5. sıradayız.
Dünkü (27 Mayıs) verileri, ilk dalgayı yaşadığımız Nisan 2020 verilerinin çok çok üstünde.
O sırada en çok 5500 dolayına günlük hasta ve en çok 127 ölüm görmüştük.
Dolayısıyla hem kendi içimizde hem de dünya ile karşılaştırıldığında parlak bir yerde değiliz.

21 Nisan’da 65 binlere dayanan günlük olgu sayısı “resmen” 8 binlere indi.
Ama hala “resmen” 200’e yakın insanımızı her gün yitiriyoruz.
Durum hala ciddi.
Salgınlar dalgalarla gider. Bu 3. dalga idi inişe geçen.
Ancak daha pek çok bilinmeyen var.
Birden gevşemeye gelmez.
17 Mayıs sonrası tersine yaygın göç sonuçları henüz tam belli değil.
Bir de Haziran ortası önemli, 2. kuluçka dönemi (2 x 14 = 28 gün).

• O zamana dek BİLİMSEL ÖZENLİLİĞİ elden bırakmamak zorundayız.

Ancak ülkemizin turist beklentisi çok yüksek. Sektör çalışanları tümüyle aşılanamadı.
Varyant – mutant tipler sayıca çok ve dünyada yaygın.
Bunlar ülkemize girebilir ve aşıdan kaçan enfeksiyonlar görebiliriz.
Sınır kapılarında test – karantina önlemleri, turisti kaçırmayalım diye gevşetilmemelidir.

• 4. dalga riski kuramsal olarak ülkemizde vardır.

– Ro değeri 1’in altına inmeli ve birkaç hafta öyle kalmalıdır.
– Haftalık yüzbinde insidens hızı 10’un altına inmeli ve kalıcı olmalıdır.
– Doğru test politikası ile tarama testlerinde (başvuranlara değil!) (+) lik %1-2’nin altına çekilmelidir.
– Testler güncellenmeli, yeterli dizin çözümlemesi (sekans analizi) yapılmalıdır.
– Ölümler günlük 10’un altına inmelidir.

Ağır hasta oranımız hala kaygı vericidir; dünyada %0.6, bizde %1. Oysa hastalıktan ölüm oranı ülkemizde %0.9, dünyada %2’dir. Bu akıl almaz çelişkili veriler açıklanıyor her gün.
Oysa salgın yönetiminde güncel epidemiyolojik verileri SAYDAMLIKLA – GÜVEN VERECEK BİÇİMDE açıklamak zorunludur. Bu hem bilme hakkı hem de halkın savaşıma (mücadeleye) katılmasını sağlamanın başlıca aracıdır.

Havuzda hala 102.764 hasta var…
Hastalığı geçiren 5,2 milyon + 2 doz aşı olan 12,2 milyon.. Toplasak 17,4 milyon eder. Bu insanları 6-9 ay hastalığa dirençli saysak, 90 milyonluk ülkede %20’nin altındadır. Bu oran yeterli olmaktan çok uzaktır. Ülkemizde toplam ölümler “resmen” 47 bine erişmiştir. Dünya Sağlık Örgütü geçtiğimiz günlerde yayınladığı bir raporda gerçek sayının açıklananın 2-3 katı olduğu kaygısını paylaşmıştır. Buna dolaylı – ikincil ölümler katılmamıştır. Bu varsayımlarla ülkemizde toplam ölümler rahatlıkla 200 (iki yüz) bini aşabilir ki çok ürkütücü bir sayıdır.

• İktidarlar, masum tek bir insanın hastalanmaması ve ölmemesi için olanaklı her şeyi bilimsel çerçevede yapmakla yükümlüdürler. Tersi, son derece ağır ve bağışlanamaz bir suçtur!AŞILAMA, varyant tipler karşısında güncellenmiş etkili aşılarla hızla yapılmalıdır.
  Zamana yayılan aşılamada varılan en son aşılama oranı, pratik olarak erişilen TOPLUM BAĞIŞIKLIĞI oranına denk değildir. “Her aşılanan bağışık oldu” çıkarımı yanlıştır.
  Nitekim Ocak 2021’de yapılan seroprevalans çalışması verileri henüz açıklanmadı!?İzlemek için lütfen tıklayınız..

Sonuç olarak; geçen yıl 1 Haziran’da, 2021’de de 1 Mart’ta yapılan ölçüsüz açılımlar yinelenmemelidir. Belirtilen Epidemiyolojik ölçütler dikkate alınarak, dünyadaki veriler de çok özenle izlenerek, Sosyal devlet sorumluluğu bırakılmadan, salgın tümüyle bilimsel yönetilmelidir.

Sevgi ve saygı ile. 28 Mayıs 2021, Ankara

Prof. Dr. Ahmet SALTIK MD, MSc, BSc
Ankara Üniv. Tıp Fak. Halk Sağlığı Anabilim Dalı (E)
Sağlık Hukuku Uzmanı, Siyaset Bilimi – Kamu Yönetimi (Mülkiye)
www.ahmetsaltik.net         profsaltik@gmail.com
facebook.com/profsaltik    twitter : @profsaltik