Dostlar,

AÜTF Dönem 6 stajımızda “KüreselleTİRme ve Halk(ın) Sağlığı” konulu 4 saatlik seminerimizi işlerken, önerdiğimiz 10 dolayında kitabı da derse götürerek öğrencilerimizin incelemesine sunuyoruz.

Kasım 2014 stajında İnt. Dr. Alican BAHADIR,

PARADİGMALAR SAVAŞI ve BEŞİNCİ DALGA
(Prof. Dr. Hasan ŞİMŞEK)

adlı kitabı okumak üzere ödünç aldı ve ricamızı kırmayarak özetini çıkardı.

Kendisinin de onayı ile 1,5 ve 5 sayfalık 2 özeti paylaşmak istiyoruz..

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1,5 sayfalık kısa özet     :

PARADİGMALAR SAVAŞI ve BEŞİNCİ DALGA 

‹Pardigma kavramı : “Kolektif olarak oluşturulmuş gerçeklik kalıpları ve dünyayı  algılama süzgeçleri” olarak tanımlanabilir. Bir paradigma çevremizdeki dış gerçekliğe ilişkin bize bir fotoğraf sunar. Paradigmaların içine doğarız ve sorgulamadan
kabul ederiz. Paradigmalar; doğrunun gerçeğin ne olduğu, dünyanın nasıl işlediği,
bize gerçekliğin resmini veren bilginin nasıl elde edilebileceği gibi hem soyut, hem de somut veri, kural ve yöntemler barındırır. Bu anlamda paradigmalar kendi  içinde tutarlı düşünme, anlamlandırma ve eylemde bulunma kalıplarıdır.› (sf. 18)

‹Paradigmaların Değişim Dinamiği: “Paradigmatik değişim veya dönüşüm” süreci ilginç bir grafik izler. Her paradigmanın bir yaşam döngüsü vardır. Paradigmalar ortaya çıkar, yükselir, durağanlaşır ve çöker. Bu yaşam döngüsünü bir ”S” eğrisi biçiminde görselleştirmek olanaklıdır. Paradigmalar arası geçiş ise birbiri üzerine binen 2 “S” şeklinde görselleştirmek olanaklıdır. İki paradigma arasındaki geçiş kesintili ve sıçramalıdır ve az veya çok karmaşa ve belirsizlik içerir. Bu nedenle tarihteki önemli karmaşa (kaos) dönemleri bize paradigmatik bir değişimin ipucunu verebilir.

Paradigmaların değişimi 7 aşamada açıklanabilir:
Normal dönem, anomalilerin yani paradigma tarafından paradigmanın ana dayanaklarına yönelik çözülemez sorunların ortaya çıkışı, değişimi tetikleyici olaylar ve bunalımın (krizin) başlaması, seçenek paradigmaların görünür duruma gelmesi,
aday paradigma ve paradigmaların ortaya çıkması ve kitlelerce tercih edilmesi,
yeni paradigmaya geçiş dönemi ve başka bir normal dönem.› (sf. 20)

Prof. Dr. Hasan Şimşek bu kitabında 1997’de yayımlanan ‘‘Paradigmalar Savaşı ve Kaostaki Türkiye” kitabında kullandığı paradigma kavramı ile bu kitabında açıkladığı Kondratieff dalgaları kavramını bir arada kullanarak yeni bir yöntemle
genel olarak Dünya’da yaşanan tarihsel olaylar ve ayrıca özel olarak Türkiye’de yaşanan tarihsel olayları çözümlemeye çalışmış ve gelecekle ilgili çeşitli saptamalarda bulunmuştur :

Kondtratieff dalgaları kavramı Rus Marksist ekonomist Nikolay Kondtratieff’in adıyla anılıyor.Kondtratieff o zamana kadarki ingiliz, Fransız ve Alman devletlerinin ekonomik verilerini değişik bir sistemle yeniden yorumlamış ve kapitalist ekonominin dönemsel (periyodik) dalgalanmalar gösterdiğini ve her 45-55 yıl aralğının ilk yarısının büyümeyle ikinci yarısının ise küçülme ve bunalımla (krizle) geçtiğini göstermiştir.
Yeni icat ve keşifler bu 2. yarıda daha çok olmuştur ve bir sonraki büyüme bu keşif ve icatlara sahip olan kesim tarafından tetiklenmiştir.

Kitapta oluşturulan bu yeni yöntemle 1789’dan günümüze dek 5 dalga
(5 egemen paradigma) tanımlamış:

1. Dalga (1789-1848) Sanayi Devrimi ve Kapitalist Sistemin Ortaya Çıkışı     

      2. Dalga: Kapitalist Sistemin Olgunlaşması ve Yaygınlaşması 

      3. Dalga: Vahşi Kapitalizmin Yıkılışı, İlerlemeci ve Sosyalist Hareketler 

      4. Dalga : Sosyal Refah Devleti 

      5. Dalga (1980-2025-3?): Yeni Liberal Piyasa Kapitalizmi 

        Dünya’da hızla artan gelir dağılımındaki dengesizlikler, artan yoksulluk ve 2008’deki kriz Yeni Liberal Piyasa Ekonomisinin çöküşte olduğunu bize göstermiştir.

‹ABD merkezli dünya hegemon yapısına karşı Çin, Rusya, Hindistan merkezli oluşan yeni siyasal ve ekonomik denge gücü (AS: BRICS birliği..), rekabetin gittikçe yoğunlaşacağının ve bu rekabetin zaman zaman sıcak çatışmaya dönüşme olasılığının da işaretlerini vermektedir›  (sf. 179)

Kitabın son bölümlerinde AKP’nin iktidar olduğu süre içinde toplumun refah düzeyini etkileyen kimi ölçeklerle ilgili istatistik verilerinin de ışığında Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de Özal’la başlayan ve AKP Hükümetlerinde tüm hızıyla devam eden yeni liberal politikanın sonuna yaklaşıldığı ve AKP’nin sıcak para ve özelleştirmelerle döndürdüğü ekonominin toplumun gelişmesinde yeterli olmadığı ve büyük eşitsizliklere yol açtığı, ileride krize girme olasılığının yüksek olduğu ve Yeni Liberal Piyasa Ekonomisinin karşısındaki Sosyalist, sosyal demokrat ve ulusalcı partilerin arkalarındaki rüzgarı iyi değerlendirmeleri takdirde solun uzun bir aradan sonra
yeniden iktidara gelebileceği öngörülmüş. Sağ partilerin de bu dönemden
kârlı çıkabilmeleri için bu yeni gelecek paradigmayı anlayarak ona uygun
siyaset yapmaları tavsiye edilmiştir.

*****************

Sevgili İnt. Dr. Alican Bahadır’ın 5 sayfalık kapsamlı özeti için lütfen aşağıdaki erişkeyi (linki) tıklar mısınız??

PARADIGMALAR_SAVASI_ve_5._DALGA_uzun_ozet

Sevgi ve saygı ile.
28.11.2014, Ankara

Dr. Ahmet Saltık
www.ahmetsaltik.net