Göbek kordonundan elde edilen kök hücreler, Türk bilim insanlarınca dünyada ilk kez kalp krizi sonrası bu organda meydana gelen hasarın onarılması amacıyla kullanılacak. “HUC- HEART” adını taşıyan proje, 13 kişilik ekip tarafından 2 Şubat 2015’ten bu yana resmen uygulanmaya başladı.

Yaklaşık iki buçuk yıl sürecek projeyle dünyaya gözlerini
yeni açan bebeklerin kordonundan alınacak mezenkimal
kök hücreler, ayrıştırılıp işlendikten sonra kalp krizi geçiren hastalara koroner baypas ameliyatı sırasında verilecek.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi
Prof. Dr. Alp Can’ın yürütücülüğünde, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. A. Tulga Ulus’un yöneticiliğinde ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Osman İlhan’ın danışmanlığındaki çalışma, Sağlık Muhabirleri Derneği (SMD) ve Hücresel Tedavi Derneğince Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Morfoloji Binası’nda düzenlenen toplantıyla tanıtıldı.

Prof. Dr. Can projenin teknik detaylarına ilişkin açıklamalarda bulundu.

Dünyada ölüm nedenleri arasında birinci sırada kalp ve damar hastalıklarının geldiğini belirten Prof. Dr. Can, “Biz de kalp krizi sonrasında ortaya çıkan ölü dokuyu nasıl onarır, hastalarımızın kriz sonrası yaşam kalitesini
nasıl artırabiliriz düşüncesiyle yola çıktık.
Bizler hücreleri üreten, saklayan ve nakleden kişilerdik. Şimdi kalp cerrahı arkadaşlarımızla bunu hastada uyguluyoruz.” dedi.

Bu hastalıktan 2020 yılında yaklaşık 353 bin kişinin öleceğini ve 15 milyar liralık bütçenin
buna ayrılacağını anlatan Can, “Projede ülkemizin öz kaynaklarını kullanmayı amaçlıyoruz. Olanak olduğu ölçüde dışa bağımlılığı azaltmak istiyoruz. Kişiden kişiye bir nakil
söz konusu. Prof. Dr. Can, projede göbek kordon kanından alınan kök hücrelerin değil kordon kök hücrelerinin kullanıldığını vurguladı. Hasta için kullanıma hazır hale getirdiğimiz
bebek kordonu hücreleri bunlar; hastanın kendisinden almıyoruz. Her hasta için aynı standartlarda üretilmiş aynı hücreleri kullanacağız. Bu da önemli avantajları olan bir girişim
ve GMP denen iyi üretim koşullarında hazırlanmış hücreyi kullanacağız” diye konuştu.

Söz konusu kök hücreleri damar tıkanıklıklarına bağlı hastalıklarda kullandıklarını anlatan
Prof. Dr. Can, “Amacımız bu projeyle hücrelerin önce güvenliğini, sonra da etkinliğini kontrol etmek. Sonuçlar olumlu olursa, mevcut tedavi yöntemlerine ek bir tedavi yönteminin geçerliliğini kanıtlamaya çalışıyoruz. İş gücü
ve ekonomik kaybı azaltmaya çalışıyoruz.
Bu amaçla da yeni bir ürünün patentlenmesi ve ruhsatlanmasını sağlamaya doğru bir yol çizmiş olacağız” diye konuştu.

Proje için Sağlık Bakanlığı’nın ilgili kurumlarından yasal izinlerin alındığını, Etik Kurulun onay verdiğini, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile ATİGEN-CELL Teknoloji Özel
Sağlık Hizmetleri Ticaret ve Sanayi A.Ş. tarafından da desteklendiğini anlatan Prof. Can, çalışmaya katılacak bütün hastaların sigortalandığını söyledi.

Projenin işleyişi hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Can, şöyle devam etti:

“Üç grup hastamız var. Birincisi kontrol grubu, bunlara hiç hücre verilmeyecek, yalnızca baypas operasyonu yapılacak. 20 hastalık 2. gruba baypas operasyonunun yanı sıra kendi kemik iliklerinden alınan kök hücreler nakledilecek. 3. grupta ise baypas ameliyatından sonra
göbek kordonu mezenkimal kök hücrelerini alacak toplam 39 hasta öngörülmekte.
Hastalar belirlendikten hemen sonrasında ön tetkiklere giriyorlar. Bu tetkikler arasında rutinlerin dışında PET, MR gibi ileri görüntüleme teknikleri de yer alıyor. Daha sonra hasta ameliyat için hazırlanıyor ve o aşamada hücreler naklediliyor.”

Kök hücrelerin uygulanması için herhangi bir doku uyumu gerekmediğini ifade eden
Prof. Dr. Can, “Bebekten elde ettiğimiz bu hücreler elimizde hazır, bankada bekletiliyor.
Bir telefonumuzla 48 saat içinde hastaya nakledilecek hale geliyorlar” ifadesini kullandı.

KÖK HÜCRELER KIZLARDAN
Tamamı erkek olan hastaların yaşlarının 30 ile 80 arasından seçildiğini belirten Prof. Dr. Can, nakledilen kök hücrelerin ise ilerde takibi açısından kız bebeklerin göbek kordonundan elde edildiğini vurguladı.

Çalışmada şimdiye kadar 10 tane göbek kordonu kullanıldığını anlatan Can, kordonların onaylasezaryen ile doğumlarda alındığını ve annenin bir sistemik hastalığının olmaması ve belirli yaş aralığında bulunması gerektiğini söyledi.

Prof. Dr. A. Tulga Ulus da projenin arkasında büyük bir ekip bulunduğuna dikkati çekerek, “Hücreler elimize kullanılmaya hazır geliyor. Bunları mutlaka baypas sırasında kullanıyoruz, çünkü ameliyat sırasında bu hücreleri kalbe vermek daha etkili. Doğrudan, hasarlı dokunun çevresine bu hücreleri naklediyoruz. Çıplak gözle görerek daha önceden tetkik ettiğimiz yerlere doğrudan vermek çok önemli çünkü bu hücrelerin orada kalıcılığı daha çok oluyor”
ifadelerini kullandı.

İLK HASTAYA NAKLEDİLDİ
Hastaları nakil sonrası 1 yıl izlediklerini anlatan Prof. Dr. Ulus, “Daha projenin başındayız. 4 kemik iliği kaynaklı kök hücre verdiğimiz hastamız var. 2 kontrol grubu hastamız var. Göbek kordonu naklettiğimiz de 3 hastamız var. Net sonuçları araştırma bittiğinde göreceğiz.
2 yıllık bir süreç bizi bekliyor” diye konuştu.

Kalpteki hasarın sonucunun organ nakline dek götüren kalp yetmezliğine yol açtığını belirten Ulus “Kalp nakline gerek kalmadan, o noktaya gelmeden hasarlı dokuda bir miktar düzelme sağlayabilmek için bu projeyi başlattık ve bu tedaviyi uygulamaya çalışıyoruz.
Sonuçlarını hep birlikte göreceğiz” şeklinde konuştu.

Prof. Dr. Osman İlhan ise Türkiye’nin kök hücre çalışmalarında iyi bir noktada bulunduğunu kaydederek “Kök hücrelerin başka organlara döndüğünü görmek için orijinal bir çalışmaya adım attık. Kök hücre gelecektir. Nihayet Türkiye kendi ayakları üzerinde duran,
orijinal bir fikri olan bir projenin arkasında” değerlendirmesinde bulundu.

Ankara Üniversitesinde kemik iliğinden kök hücre nakillerinin başarıyla gerçekleştirildiğine işaret eden Prof. Dr. İlhan, “Kemik iliğine karşı kordondan alınan kök hücre daha iyi olabilir’ öngörüsüyle çok daha iddialı bir proje” dedi.
(http://www.medicine.ankara.edu.tr/bebeklerin-gobek-kordonu-kalbi-onaracak/, 23.02.2016)

================================

Dostlar,

Cumhuriyetimizin kurduğu ilk Üniversite olarak Ankara Üniversitesi ve öncülü olarak
Tıp Fakültesi bir yandan yüksek standartta nitelikli sağlık hizmeti verirlen, bir yandan da öncü bilimsel araştırmalar yürütüyor.. AÜTF (Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi) Kordon Kanı Bankası ve hizmetleri – araştırmaları bunlardan biri..

Bu Birimi tanıtmak ve çalışmalarından örnekler vermek istedik..

Gazi Mustafa kemal ATATÜRK :