Prof. Dr. Ahmet SALTIK MD, BSc, LLM
Atılım Üniv. Tıp Fak. Halk Sağlığı AbD
Hekim, Hukukçu-Sağlık Hukuku Uzmanı, Kamu Yönetimi-Siyaset Bilimci (Mülkiye)
www.ahmetsaltik.net profsaltik@gmail.com
facebook.com/profsaltik twitter : @profsaltik
Oradaydık (15.8.22). AYM (Anayasa Mahkemesi) önünde idik, Ahlatlıbel Parkı içinde.
Birkaçyüz kişi rahatlıkla vardık. Az sayıda gazeteci ve kamera vardı.
Bir hanımefendi yukarıdaki basın açıklamasını acılı ses tonuyla, megafonsuz okudu.
Ağırbaşlılıkla ve hiç slogan atmadan, ajitasyona başvurmadan.
Bitiminde çokça ve uzun süre alkışlandı.
(Akşam hangi TV’lerin bu eyleme yer vereceklerini göreceğiz..)
Evet, bir kör intikam uğruna, göz göre göre 13 yüksek rütbeli subay ağırlaştırılmış yaşamboyu (müebbet) hapis cezasına çarptırıldı ve 1 yıldır tek başlarına hücrelerde tutulmaktalar.
E. Org. Çevik Bir, ileri derecede demans tanısı ile Adli Tıp Kurumu raporuyla salıverildi.
Yüksek rütbeli ve yaşlı 13 komutan, değişik sağlık sorunları ile yaşama tutunma çabasıyla hapiste.
Ülkemizdeki dinci iktidar, yargıyı da emellerine alet ederek böylesine acımasız bir terörü uygulamakta, yandaş olmayanlarına kendince ölçüsüz gözdağı vermekte. Dahası Cumhuriyet ile hesaplaşmakta!
Bu zulüm, bir taşla birkaç kuş vurmaya tipik örneklerden.
Kurban seçilen komutanların adları ve yaşları aşağıda.,,,,,,,,,,
- 90 yaşında bir emekli orgeneral hücre hapsinde, helal olsun AKP ve yargısına(!!??)
Oysa İslamiyet’te Müslüman kin tutmaz, nefret ve intikam gütmez. Kuran’da en sık yinelenen Tanrı nitemi (sıfatı) “rahman ve rahim” dir : Esirgeyen ve bağışlayan. Tanrının çoook yüksek ölçüde esirgeyen ve bağışlayan olduğu sıklıkla vurgulanır nedense. Bizim müslümanlarımız neden böyle değil de tam zıddı??
Yanıt : SİYASAL İSLAM!
“Siyasal İslam” bir din değildir! Tam da tersine, düpedüz, İslam dininin açıkça ve alçakça siyasete alet edilmesi ve emperyalizmin güdümününe verilmesidir.
Siyasal İslamcı, kendisini maşa gibi sunarak emperyalistlerce iktidara getirilir ve orada kullanılır. Makam, ün, güç, para.. ise suç işletilerek de olsa ödülleridir ve tanrıları gerçekte bunlardır. Ayrıca tanrıları nasıl olsa ve nedense çoook “rahman ve rahim” dir.
Yapıp ettiklerine kılıf uydurmak da (psikolojik rasyonalizasyon) çok kolaydır :
- Burası dar-ül harp ülkesi!
Bu ülkede her şeyyyy ama herrrrrrr şeyyyyyy sınırsız olarak “mübah” tır siyasal islamcı dinbaza(!!!)
- 13-14 generalin başına getirilen de bir CIA operasyonudur ve maşası, havuç – sopa politikası ile güdülen iktidardır.
Bu komutanlar görevde iken siyasal islamcı Erbakan iktidarı – CIA işbirliğini görmüşler ve halkı uyarma meşru görevini yerine getirmişlerdir. Önerileri MGK’da kabul edilmiş ve Başbakan N. Erbakan imzasıyla uygulamaya konmuştur. Yukarıdaki basın açıklamasında da vurgulandığı üzere, Erbakan ve Koalisyon ortakları, Bakanlar, 28 Şubat 1997 Kararları ile kendilerine dönük herhangi bir baskıdan
söz etmemişlerdir. Hatta tersine, bir baskı görmediklerini açıklamışlardır.
Durum böyle iken kraldan çok kralcı davranma, ancak CIA dayatmasıyla bu saygın komutanlardan intikam almak operasyonudur ve AKP iktidarı bunun aracıdır; yargı da ne yazık ki iktidarın.
- Bu tablo insanlık tarihi açısından bir yüz karası ve utanç vericidir, psikolojik savaştır.
***
AYM’ye gelene dek Yargıtay dahil, mahkemeler adaletin gür sesini haykıramamışlardır..
Şimdi sıra AYM’dedir. Dosya 1 yıldır, bireysel başvuru olarak yüksek mahkemenin önündedir.
Yüksek mahkemenin ülkemizin içine sürüklendiği bu “maküs talihi” durduracak adil bir kararı gecikmeden vermesini dilemek bir insan, aydın ve yurttaş olarak en doğal hakkımızdır.
Öte yandan, geç kalan adaletin adalet sayılamayacağını da hepimiz biliyoruz. Oysa Komutanların Bireysel başvurularının öncelikle ve ivedilikle görüşülmesi için somut, nesnel koşullar vardır :
– Bu dava çok sanıklıdır..
– Hükümlüler hapiste, hücrededir.
– İleri yaştadırlar… 74-90 yaş arası..
– Eşlik eden ciddi sağlık sorunları vardır ve bu sorunlar İnfaz Yasası uyarınca cezanın hapishanede infazına engel olacak niteliktedir.
– Mevzuat seçenek infaz rejimlerine elvermektedir..
Hapis cezası ve güvenlik önlemleri temel ilkelerini düzenleyen 13.12.2004 tarih 5275 sayılı bu yasanın (CEZA ve GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA YASA) md. 16/2’de, sanığın hastalığı nedeniyle izlenecek yol şöyledir :
- “… öbür hastalıklarda cezanın infazına resmi sağlık kuruluşlarının mahkûmlara ayrılan bölümlerinde devam olunur.
- Ancak bu durumda bile hapis cezasının infazı mahkûmun yaşamı için kesin bir tehlike oluşturuyorsa, cezasının infazı iyileşinceye dek geri bırakılır.”
Geçmişte E. Org. E. Saygın vd. bu bağlamda salıverildi (Şubat 2013). Son örnek E. Org. Çevik Bir..
Anılan yasanın 16/3 maddesi ise yönteme ilişkin :
- “Yukarıdaki fıkralarda belirtilen ‘geri bırakma’ kararı, Adli Tıp Kurumu’nca düzenlenen ya da Adalet Bakanlığı’nca belirlenen tam donanımlı hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip, Adli Tıp Kurumu’nca onaylanan rapor üzerine infazın yapıldığı yerin Cumhuriyet Başsavcılığınca verilir.”
***
AYM sıradan bir mahkeme değildir. 6216 Sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’a ek olarak görev ve yetkileri, kuruluşu, işleyiş ve karar alma yöntemleri…. ayrıntılı olarak doğrudan Anayasada 8 madde ile (146-153) düzenlenmiştir. Yüksek mahkemenin kararları net olarak bağlayıcıdır :
- Anayasa md. 138/son : Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.
- Anayasa md. 153/son : Anayasa Mahkemesi kararları Resmi Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar.
AYM’nin vereceği bir “hak çiğnemi (ihlali)” kararı, derece mahkemesi olan ilgili ağır ceza mahkemelerince değerlendirilecek ve bu yönde karar alınarak yargılamanın yenilenmesi ve en azından tutuksuz yargılama kararı verilebilecektir.
- İstenen de şimdilik, özde budur ve bu hukuksal koruma önlemi ivedidir, acildir.
Bir yıldır hapiste tutulan ileri yaştaki ve ciddi sağlık sorunları ile boğuşan emekli komutanların, gerekli güvenlik önlemlerine de TCK md. 53 uyarınca hükmedilebilir. Örn. yurt dışına çıkma yasağı, polis merkezinde günlük / haftalık imza vb. hatta hala gerek varsa elektronik kelepçe!?
AYM önündeki bu toplantı ve basın açıklaması, Anayasa md. 138/2 uyarınca “Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hakimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.” hükmüne saygılıdır ve Anayasaldır (AY md. 34)! İstenen, “bir an önce” bir karara varılması, bekleme sürecinin daha çok ve yersiz uza(tıl)mamasıdır.
Bu bağlamda tek ölçüt acaba AYM’ye bireysel başvuru sırası mıdır?
Hayır değildir, bu “mekanik” ve “katı” bir biçimsel eşitlik anlayışıdır (equality) ve doğrudan eşitsizlik bile doğurabilir!
Dinamik eşitlik anlayışı hakkaniyet (equity) temellidir ve “herkese hak etiğini vermeyi” içerir kadim Aristoteles‘ten bu yana..
Öte yandan eşitlik; yatay düzlemde eşitlere eşit davranmayı içerdiği gibi, dikey bağlamda eşit olmayanlara eşit davranmamayı da gerektirir. 13 emekli komutan tam da bu son duruma uygun koşullardadır. AYM’nin bilge yüksek yargıçları, kuşkusuz tüm bu hususları gereğince irdeleyecek; salt ama salt, hukukun üstünlüğünün gereği olan yüce adalet ülküsünü yerine getirme amaçlı davranacaklardır.
Bu eylem ve yazdıklarımız, demokratik bir toplumda hiç kuşku yok ifade özgürlüğü kapsamındadır. AYM de kararlarında eleştiriye açık olduğunu hep belirtmektedir. Yukarıda anılan Anayasa hükümleri hiç kuşku yok, AYM’yi mutlak dokunulmaz kılmıyor. Tersine yükümlüyor demokratik hukuk devleti için.
***
Öte yandan, AYM “daha çok” gecikirse, bireysel başvuru sahipleri iç hukuk yollarını tüketmiş sayılabilecektir. AİHM’nin bu yönde kararları vardır. AİHS gereği AİHM’ne gidebilmek için iç hukuk yollarının tüketilmesi istenmektedir. Ne var ki; gereğinden çok uzayan, makul sürede sonlanmayacağı anlaşılan iç hukuk yolları tıkanması söz konusu olduğunda AİHM, bu hukuksal koşulun yerine geldiği varsayımı ile kendisine yapılan hak çiğnemi (ihlali) başvurularını kabul etmektedir.
13 emekli komutanın yasal temsilcileri, “makul bir süre” (ne denli?? Belki 1-2 ay..) daha bekleyerek:
- İç hukuk yollarının tıkandığını, tüketilmesinin eylemli olarak (fiilen, de facto) olanaksızlaştığını,
- Adil ve hızlı yargılanma hakkının da ihlal edildiğini,
- 13 hükümlünün ileri yaşta ve ciddi sağlık sorunları nedeniyle, hapis cezasının infazının sürdürülmesi durumunda YAŞAM HAKLARININ DA AÇIKÇA ÇİĞNENECEĞİNİ,
oysa hiçbir ceza yaptırımının asla böylesi bir çiğneme (ihlale) neden olamayacağını, - Telafisi olanaksız istenmeyen sonuçların (engellilik, ölüm!) ortaya çıkmasının
açık ve yakın, somut bir tehlike ve tehdit olduğunu…
savlayarak doğrudan ve hemen AİHM’ne başvurabilirler, başvurmalıdırlar.
Toplantı alanında kameralara kısa bir demeç verdik, yukarıdaki saptamaları vurgulayarak ve AYM’yi hızla adil bir karar vermeye çağırdık (CEZAEVİNDEKİ ASKER AİLELERİNDEN AYM ÖNÜNDE BASIN AÇIKLAMASI ve ÇAĞRI | Prof. Dr. Ahmet SALTIK MD, BSc, LLM).
Sevgi, saygı ve UMUT ile. 24 Ağustos 2022, Tekirdağ