ILO’nun “Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi”
Bianet’ten Elif Akgül’ün haberi :
13 Mayıs günü bu kez Soma’da karşımıza çıktı karanlık.
Soma’da yaşanan, yüzlerce insanın yaşamını yitirdiği, yakın tarihimizin
en büyük maden faciası ilk değil ama son olmasını sağlamak bizim elimizde.
Türkiye, 19 yıldır masada duran, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 176 sayılı Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi”ni imzalasın ve
karar TBMM tarafından onaylansın.
Soma’da yaşananların son olması, bir daha hiçbir madende böyle faciaların yaşanmaması için Türkiye’nin “Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi” şart.
Bianet’ten Elif Akgül’ün haberinde verdiği ayrıntılara göre, bu Sözleşme,
maden işletmesi sahiplerine ve hükümetlere önemli sorumluluklar getiriyor.
1995 tarihli Sözleşmeyi 26 ülke imzaladı. 4 Haziran 2014’te Fas’ta,
19 Temmuz 2014’te de Rusya’da yürürlüğe girecek olan Sözleşmeyi ise
Türkiye imzalamıyor.
17 Mayıs 2010’da 30 maden işçisinin öldüğü Zonguldak’taki patlamanın ardından Türkiye ILO 176’yı yeniden gündemine almış ancak imzalamamıştı.
ILO 176’nın neden imzalanmadığı sorusu soru önergeleri ve Meclis
kürsü konuşmalarında birçok kez hükümetin önüne geldi. En son
11 Ocak 2012’de Cumhuriyet Halk Partisi Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya da
aynı soruyu yöneltmiş, Çalışma Bakanı Faruk Çelik şu yanıtı vermişti:
“176 sayılı ILO sözleşmesi Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ve Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği incelendiğinde bahse konu sözleşme ile paralellik
arz ettiği hatta çok daha kapsamlı hükümler içerdiği görülmektedir.”
Sözleşmede neler var?
* Sözleşmeyle işverenler kazaları önlemek için her türlü önlemi alma,
işçileri bilgilendirme ve eğitme yükümlülüğü altında.
* İşverenler riski kaynağında bertaraf etmek, güvenli çalışma sistemleri tasarlamak, kaza riskleriyle ilgili işçileri bilgilendirmek ve kaza olduğunda gerekli tıbbi yardıma ulaşmalarını sağlamak zorunda.
* İşverenler sözleşmeyle kaza sonrasındaki sağlık ve kurtarma etkinliklerinin kalitesinden de sorumlu hala getiriliyor.
* Sözleşme, hükümetlereyse teknik kılavuzların hazırlanması, denetimlerin düzenlenmesi, denetimlere ilişkin gerekli yasal düzenlemelerin sağlaması ve
kazaların etkili soruşturulması gibi yükümlülükler getiriyor.
* İşçilerin ve temsilcilerinin ise kazaları, riskli durumları bildirmek, güvenlik ve sağlıklarına ilişkin koşullara ilişkin bilgi edinmek, güvenlik ve sağlık önlemlerinin
karar süreçlerine katılmak gibi hakları ve yükümlülükleri var.
Sözleşmeyi imzalayan ülkeler şunlar:
Arnavutluk, Ermenistan, Avusturya, Belçika, Bosna Hersek, Botsvana, Brezilya, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Almanya, İrlanda, Lübnan, Lüksemburg, Norveç, Peru, Filipinler, Polonya, Portekiz, Slovakya, Güney Afrika, İspanya, İsveç, Ukrayna, ABD, Zambiya, Zimbabve (EA)
======================
Sevgi ve saygıyla
15.5.2014, Ankara
Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net