Geçenlerde UNESCO tarafından 2013 yılı Piri Reis Haritası’nın 500. yılı  ilan edildi.
Herhalde UNESCO Milli Komitemiz aracılığıyla, 2 yıldır sürdürülen ve epey pahalıya mal olan yoğun “lobbi” girişimimizin başarılı bir sonucu olsa gerek…Çünkü bu haritanın Dünya bilimi açısından önemli olduğuna ilişkin bir vurgu yok
UNESCO‘nun açıklamasında.   

Osmanlıcıların övüncü olan meşhur Piri Reis haritası üzerinde bir yığı mistik efsane yaratılmıştır;“o zamanki tekniklerle böyle bir haritanın çizilmiş olması mümkün değildi” denir.

Oysa hemen hemen Piri Reis ile aynı dönemde yaşamış (40 yıl ortak dönem) olan Avrupalı bilim adamı, filozof, Matematikçi, Astronom  Gerhard Mercator bir ölçüde kendi gözlem ve ölçümlerine, bir ölçüde zamanın denizcilik bilgilerine dayanarak, Piri Reis’e mal edilen haritadan çok daha duyarlı haritalar çizmiştir. Harita projeksiyon tekniklerinden biri de O’nun adını taşır. 

Kanuni Sultan Süleyman tarafından idam ettirilen Piri Reis‘in 1513’te hazırladığı Dünya (?!) Haritasından bir bölüm Afrika’nın batı ve Güney Amerikanın doğu kıyılarını göstermektedir. Bu haritanın çiziminden 20 yıl önce 1492’de Amerika kıt’asına ulaşan Kristof Kolomb tarafından kullanılan harita bilgilerini içerdiği söylentisi yaygındır. Zaten bu kıyıların haritasını çıkarabilmesi için Piri Reis’in en azından 50 bin km’lik bir deniz yolculuğu yapmış olması gerekirdi ki; o zamanki gemi teknolojisi ile bu yolu katetmek 2 yıldan çok zaman alırdı. Üstelik Piri Reis’in Atlantik Okyanusu’na açıldığına ve 2 yıl süreyle Afrika ve Güney Amerika kıyıları boyunca gezi yaptığına ilişkin güvenilir bir bilgi ve belge de yok.

Çok büyük olasılıkla Avrupalı denizcilerden alınmış bir haritanın Osmanlıcasıdır, o denli..

UNESCO da açıklamasında zaten “Dünyanın” demiyor, “ülkenin tarinde önemli bir yer tutan” diyor ve
özenle seçilmiş “zamanının ender bir kalıntısı ve Dünya belleğinin bir parçasıdır” sözünü ekliyor, gönül almak için.

pahalıya mal oluyor.Sevgilerimle.. æ
11.12.13