Prof. Dr. Halil Çivi
İnönü Üniv. İİBF Eski Dekanı

Yüce Allah der ki:

“Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle davet et. Onlarla en güzel şekilde tartışmaya gir.”(1)

Yine der ki: “Kullarıma de ki, sözün en güzelini söylesinler.” (2)

“Öğüt ver ki sen ancak bir öğütçüsün, onları baskı altına alacak değilsin.”(3)

Dolayısıyla hoşgörü, daha güzel ve daha kolay olanın temel alınması, köktencilik ve tutuculuktan kaçınılması…

Bütün bunlar FARKLI OLMA HAKKINA, insanları bozguna ve birbirine düşmekten kurtararak(4), verim ve üretimin kaynağı olan sağlıklı ÇEŞİTLİLİĞİ geliştiren olumlu ve yapıcı bir içerik katar.”(X)

Hz. Ali diyor ki; “İnsan, dilinin (söyleminin) içinde gizlidir.”

Halk deyimiyle de “Üslubu lisan, aynıyla insan”

Sonuç                           :

• İktidar ya da muhalefet, ürettikleri dil ve söylem biçimiyle topluma rol modeli olmak zorundadır.
• Herkes söylemine dikkat etmek ve kullandığı sözcükleri özenle seçmek zorundadır.
• Gerek dinsel, gerek sosyolojik, gerek estetik ve gerekse ahlaksal olarak doğru ve güzel olan budur.
• Toplumun erince (huzura), barışa, kardeşliğe ve en önemlisi de gelecekte birlikte ve sevgi içinde yaşama umuduna gereksinimi vardır.
• Önemli olan toplumu ayrıştırmak, bölmek, dışlamak değil birleştirebilmektir.
• Özünde “güzel ahlak dini” olan İslam’a cebir, şiddet, kin, nefret ve sövgü dili asla yakışmaz.
  ————————————————-
  (1). Nahl Sûresi 125. ayet.
  (2). İsra Sûresi 53.Ayet.
  (3). Bakara Sûresi 185.Ayet.
  (4). Gaziye Sûresi 21 ve 22. Ayetler.
  (X)- Muhammed Âbid EL CABİRÎ, İSLAM DÜŞÜNCESİNDE DEMOKRASİ, İNSAN HAKLARI ve HUKUK. Çev. Mehmet Şayir. Kapı yayınları, İstanbul 2019, 1. basım. sayfa 333-34.