Sigara ömrü 15 yıl kısaltıyor

Dünya Sigara Bırakma Günü’ne özel bir rapor hazırlayan Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Nazmi Bilir, sigaranın başta akciğer kanseri olmak üzere, gırtlak, mide, bağırsak, böbrek, kadınlarda meme ve rahim kanserinin aralarında bulunduğu en az 10 çeşit kansere neden olduğunu söyledi. Prof. Dr. Bilir, sigara içenlerin %50’sinin kalp krizi, akciğer kanseri ve kronik bronşit nedeni ile yaşamını yitirdiğine dikkat çekti.

Günde bir paket sigara içenlerin, içmeyenlere oranla 15 yıl daha erken yaşamını yitirdiğini belirten Prof. Dr. Nazmi Bilir, zararın sadece sağlık değil ekonomik boyutunun da olduğunu dile getirdi. Prof. Dr. Nazmi Bilir, sigaranın neden olduğu hastalıkları şöyle sıraladı:

“Kalp-damar hastalıkları olarak kalp krizinden başka kalp yetmezliği, kalbin çalışma düzenindeki bozukluklar (aritmi), damar sertliği ve damar tıkanmaları da önemlidir. Akciğer hastalıkları arasında kronik bronşitten başka amfizem ve astım önemlidir. Bu hastalıklar sonucunda nefes alma güçleşir, yeteri kadar oksijen alınamaz, vücudun ihtiyacı kadar oksijen alınamayınca nefes darlığı ve hava açlığı olur. Saydığımız hastalıklar erken yaşta ölümlere neden olur. Sigara içmeyenlerle karşılaştırıldığında günde bir paket sigara içen kişiler ortalama olarak 15 yıl kadar daha erken olarak yaşamını kaybetmektedir.”

‘YILLIK MASRAFLARI 4 BİN 500 LİRA’

Her gün bir paket sigara içen kişinin aylık sigara masrafının 350 ila 400 TL, yıllık ise 4 bin 500 ile 5 bin TL olduğu kaydeden Prof. Dr. Nazmi Bilir, sigara nedeniyle hastalığa yakalanmanın hem bireylere hem de ülkeye ekonomik yük olduğuna işaret ederek şöyle devam etti:

“Yaşamı boyunca günde bir paket sigara içen bir kişi örneğin 20-30 yıl içinde sigara satın almak için toplam olarak 100 bin TL harcar. Bu kadar sigara içen bir kişi kanser veya kalp-solunum sorunları gibi bir hastalığa yakalandığı takdirde bu hastalığın tedavisi için de yıllar boyunca harcama yapılması gerekecektir. Bu durumda sosyal güvenlik sistemi üzerine de maddi yönden yük gelmektedir. Sonuç olarak hem sigara satın almak için yapılan harcamalar, hem de hastalanan kişiler için yapılacak sağlık harcamaları ülkemiz açısından önemli bir maddi yük oluşturmaktadır.”

EN ETKİN YOL KARARLI OLMAK

Sigaranın zorla bıraktırılmasının etkili bir yöntem olmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Bilir, “Bu tür yaklaşım başarılı olmamaktadır. Sigara bırakma konusunda başarı için kişinin bu konuda kararlı olması önemlidir. Kişiye sigaranın zararlarını ve bırakılması halinde ortaya çıkacak olumlu yanlarını anlatmak suretiyle kişilerin bu yönde karar vermeleri desteklenebilir. Sigarayı bırakmak isteyenler 24 saat boyunca ulaşabilecekleri Sağlık Bakanlığı Sigara Bırakma Danışma Hattı ALO 171’i arayabilirler” diye konuştu.
=====================================
Dostlar,

Nazmi Ağabey gerçek bir Halk Sağlıkçı ve yetkin bir bilim insanıdır.
Biz HÜTF’de (Hacettepe Üniv. Tıp Fakültesi) Toplum Hekimliği / Halk Sağlığı uzmanlık eğitimi alırken (ihtisas yaparken), kendisi hem bu eğitimlerini hem de İç Hastalıkları uzmanlık eğitimini tamamlamıştı. Uzun yıllar bu Fakültede Toplum Hekimliği (1982 sonrasında Halk Sağlığı) son derece değerli hizmetler verdi, akademik çalışmalar yaptı ve birkaç yıl önce emekli oldu. Ama O, özellikle halkımızın sağlığının korunması için başta kanser ve kronik hastalıklar, çalışma yaşamı olmak üzere çalışmalarını ara vermeksizin sürdürüyor.

Nazmi ağabey, 1990’da bizim Doçentlik sınavımızda jüri üyesi idi.
Hem Nami ağabey nitelikli emeğini Halk Sağlığı için sürdürmeli hem de ülkemiz sağlık sistemi, Sağlık Bakanlığıu ve YÖK O’nun çok ciddi ve çok değerli birikimini mutlaka değerlendirmeli.

Bu arada Sağlık Bakanlığını SİGARA İLE SAVAŞ bağlamında 15 yılı aşan bir süredir kararlılıkla, içtenlikle uğraşından dolayı kutlamak istiyoruz. Belki özlenen başarıya hala ulaşıl(a)mamıştır ama alınan yol son derece ciddidir. Kapalı mekanlarda, ulaşım araçlarında tütün ürünlerinin kullanımının engellenmesi son derece önemli bir aşamadır ve kesinlikle korunmalıdır.

Özellikle gençlerin tütün ürünleri kullanımına başlamasının önlenmesi büyük önem taşımaktadır. Uzun süreli kullanımın ardından bırak(tır)mak kolay olamıyor.

ALO 171 hattının ve www.birakabilirsin.org web sitesinin etkinliğini artırarak sürdürmesi gerekir. SGK bu süreçte geriödeme desteği vermelidir. Birtakım ödül çalışmaları, teşvikler, basının daha etkin katılımının sağlanması, okullarda yaygın eğitim… önemli adımlardır.

Öte yandan, nimet – külfet dengesi/adaleti bağlamında tütün ürünleri üzerine akılcı bir risk payı eklenmesi uygun olur. Genel anlamda her riskin bir karşılığı olmak gerekir. Sağlık Ekonomisi çalışmaları kapsamında ayrıntılı aktüaryal hesaplar elde vardır. O nedenle sigarada paket başına 50 kuruş gibi bir rakam ilke olarak kesinlikle doğru ve adildir. Başkalarına da mali yük getirecek bir davranışın – riskin özneleri, maliyeti bütünüyle başkalarına yansıtmayı savun(a)mazlar. Eşitlik mekanik bir anlayışla dayatılırsa gerçek anlamda Adalet sağlanamaz. Hakkaniyet temelli bir dinamik Adalet anlayışı ile, taaa Aristo’dan öğrendiğimiz “Herkese hakkını vermek” üzerinden hakkaniyet temelli adalet sağlanabilir. Başkalarına zarar veren bir davranış, özgürlük alanında sınırsız tutulamaz. Böyle bir özgürlük olamaz..

Dolayısıyla sigara vb. tütün ürünlerini kullananlar, tehlikeli davranışları nedeniyle yüksek olasılıkla risk gerçekleşerek belli hastalıklara yakalanacağı için, SGK’nın yükleneceği giderleri bunda sorumluluğu olmayan insanlara yükleyemezler. Bu riskli davranışlarının bedelini üstlenmek zorundadırlar. Bu bağlamda hızla yeni ve etkin araçlar geliştirilmelidir.

Sevgi ve saygı ile. 03 Şubat 2018, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net     profsaltik@gmail.com