İSTANBUL SEÇİMİNİ DÖNÜŞTÜRME ÇABALARI
Ertan URUNGA
(E) Askeri Yargıç
31 MART 2019 tarihinde yapılan yerel seçimler sonunda, öbür büyük kentler gibi İstanbul BŞB. Başkanlığını da CHP’nin adayı Ekrem İMAMOĞLU’nun kazanmasını içine sindiremeyen partili CB’nin, TV kameraları karşısına geçip “13-14 Bin Oy’la İstanbul Kazanılmaz” diyerek, hep yaptığı gibi kamuoyu önünde kendi avanesine (yardakçılarına) örtülü direktif vermekten kaçınmamıştır.
Bunun üzerine başlatılan itirazlar silsilesi ve bitmek bilmeyen oy sayımlarından da sonucu tersine çevirmenin olanaklı ol(a)mayacağı anlaşılınca, bu kez daha önce nüfuz ve vesayeti altına aldığı YSK eliyle, İstanbul BŞB Başkanlığı seçiminin iptali ile yenilenmesine, kerhen de olsa 4/7 oyçokluğuyla karar verilmesi sağlanmıştır.
Böylece İstanbul seçmeninin sandıktan çıkan istenci (iradesi) yok sayılarak seçme hakkı, Sayın İmamoğlu’nun da seçilme hakkı hukuka aykırı ve siyasal nitelikte karakuşi (keyfi) bir kararla gasp edilerek yeni bir skandala daha imza atılması, halk arasında haklı tepkilere neden olmuştur. Nasıl olmasın ki; çağdaş ve laik Türkiye Cumhuriyeti’nin geleneksel devlet ve askeri yapısı ile ulusal ve tinsel değerlerini, hatta demokratik ve laik düzenini teokratik yapıda ucube bir Tek Adam Rejimine dönüştüren dinci, kinci ve ayrılıkçı AKP iktidarının, şimdi de halkın sandıktan çıkan istencini tersine çevirirken, toplumun bu kıyıma sessiz kalması beklenemezdi elbet.
YSK’nin Dayanılmaz Hafifliği
Türk Seçim Hukukuna göre seçimlerin baştan sona bir düzen içinde Eşitlik, Adalet, Güven ilkeleri doğrultusunda dürüstlükle yapılmasını sağlamak, yakınma (şikâyet) ve itirazları kesin karara bağlamakla görevli ve birinci derecede sorumlu olan YSK, önceki seçimlerde olduğu gibi son seçimde de süreci iyi yönetememiştir. Ancak bundan daha kötü ve ürkünç (vahim) olanı, yargıçların kişisel çıkarları için dürüstlük ve yansızlık (tarafsızlık) ilkelerine bilerek aykırı davranıp siyasal yetkeye (otoriteye) teslim olduğu savlarına duyarsız kalarak, halk arasında adalete güvenin yitirilmesine neden olmalarının dayanılmaz hafifliğidir. Nitekim AKP’nin olağanüstü itirazı üzerine verilen 06.05.2019 tarih ve 4219 sayılı İstanbul Kararının, ülkenin saygın hukuk adamlarınca açıklanan yerinde ve haklı gerekçelerle akla ve hukuka aykırı, hatta ‘yok hükmünde’ bulunduğu yeterince anlatıldığı için, bu Kararın önemsediğimiz kimi sonuçlarına kısaca değinmek isteriz.
1) Her şeyden önce seçim sürecini gereği gibi yönetemeyen YSK’nın bu kararı, sorunu çözememiş; ancak yeni sorunlar üretip seçimi “mundar” etmiştir. Geçtiğimiz yıllarda verdiği hukuka aykırı kararları uzun tartışmalara neden olan YSK, son 3 yıl içinde yapılan, biri yenileme 4 seçimin topluma yüklediği mali külfeti yanında; adaleti sağlamakta hukuka aykırı keyfi kararları ile toplumun güven ve saygınlığını yitirip ülkeye ağır zararlar veren şaibeli bir duruma gelmiş olmakla, artık aynı kadro ile varlığını sürdürmesinin de olası bulunmadığı anlaşılmıştır.
2) AKP iktidarının ise demokrasinin ‘olmazsa olmaz’ koşulu olan seçimlere öteden beri fitne ve fesat karıştırmayı kendine yol edinip, amaca ulaşmak için her şeyi mübah sayan Makyavelist bir anlayışla, demokrasiyi araç olarak kullanarak krizleri fırsata çevirdiği gibi, son seçimde de ulusal istence fesat karıştırıp lehine çevirmesi; bundan sonra yapılacak seçimlerin de güven ve selameti açısından hukuk adamlarını endişeye düşürmekle kalmamış, toplum içinde demokrasi ve adalete olan inancın yitirilmesi de siyasal ayrımcılığı artırarak, irticanın hortlamasına neden olmuştur.
3) Geçen yıl, yürürlükteki Anayasanın Geçici 21. maddesi gereğince 03.11.2019 tarihinde yapılması gereken Milletvekili ve Cumhurbaşkanlığı seçiminin, baskın bir kararla öne alınarak 24.06.2018 tarihinde yapılmasına, başta Anamuhalefet partisi CHP olmak üzere, öteki partilerin Anayasaya açıkça aykırı bulunan erken seçimi bir direnç göstermeden kabul edip edilgen kalmaları; o tarihte CHP’nin CB adayı olan Sayın Muharrem İNCE’nin; bütün engellere karşı başarıyla yürüttüğü CB’lığı seçimi kampanyasını, son anda yine bir ‘oldu-bitti’ ile yitirdiğine ilişkin kuşkuları pekiştirmiştir.
4) Anayasanın 79/4.maddesi uyarınca, 7 asıl 4 yedek olmak üzere 11 üyesi bulunan YSK’nın, 7 asıl üye ile toplanıp salt çoğunlukla karar vermesi anayasal bir zorunluk olmasına karşın; uzun zamandan beri üye tam sayısı olan 11 üye ile toplanıp karar vermeyi bir gelenek durumuna getirmesi Anayasaya aykırıdır. Nitekim asıl üyelerle toplantı yeter sayısının sağlanamadığı durumlar dışında, yedek üyelerin toplantıya katılıp karar vereceğine ve konunun yasa ile düzenleneceğine ilişkin ayrık bir hükme anayasada yer verilmemiştir. Bu durumda 298 sayılı Seçim Kanununun 113/3. maddesinde yer alan “Yüksek Seçim Kurulu, seçimin sonunda verilecek tutanaklara karşı yapılan itirazların incelenmesinde üye tam sayısı ile toplanır” hükmü ile toplantı ve karar yeter sayısına ilişkin öbür hükümlerin Anayasaya aykırılığı nedeniyle, iptali için ivedilikle Anayasa Mahkemesine başvurulması gerektiği anlaşılmıştır.
5) Daha önce yapılan seçimlerde, iktidar partisinin hile ve tertiplerine karşı süreci yönetmekte yetersiz kalıp yenik düşen CHP’nin, başına gelenlerden ders alan ve kısa sürede yenilikçi siyaset tarzı, birleştirici / barışçı söylemleri, haksızlık ve yolsuzluklara karşı savaşım (mücadele) azmi ile geniş kitlelerin sevgi ve güvenini kazanan Ekrem İmamoğlu olgusu ve O’nun “Her şey çok güzel olacak” savsözü siyasete damgasını vururken, öteden beri toplumsal ve ekonomik bunalımın ağırlığı altında ezilen çağdaş Türk toplumu arasında geleceğe ilişkin umutların da yeniden yeşermesine neden olmuştur.