Aşı Yaşamdır;
Toplum Sağlığı Riske Atılamaz!
(AS: Bizim katkımız yazının altındadır..)
Aşılar, insanları çok sayıda bulaşıcı hastalığa karşı koruyan tıbbi ürünlerdir. Tarih boyunca ve halen salgınlara ve ölümlere neden olan hastalıkların önlenerek, sağlığın korunması ve sağlıklı olma halinin sürmesinin insan açısından değerini tartışmaya bile gerek yoktur. Beklenen yaşam süresinin seksenli yaşlara uzamasını sağlayan en önemli sağlık hizmeti ise tüm topluma ulaştırılmaya çalışılan aşılama hizmetleridir.
Koruyucu sağlık hizmetleri içinde insanlık tarihinin en büyük kazanımlarından birisi olan “aşı” konusunda yürütülen tartışmaları kaygı ile izlemekteyiz. Kaygı verici diğer bir nokta, kamu sağlık otoritesi olarak Sağlık Bakanlığı’nın aşılarla ilgili kesin bir politika belirlememesi, tartışmaları sonlandıracak yasal bir düzenleme yapmaktan kaçınmasıdır. Bu tablonun üzerinde popülist bir şekilde, meslek ilkelerini hiçe sayan, toplum sağlığına karşı sorumsuzca açıklamalar yapılması, aşılar konusundaki haksız ve yersiz bir tartışmaya yol açmaktadır.
Aşılar ile ilgili yürütülen tartışmalar, bilimsel bir zemine sahip olmadığı gibi, insan sağlığı açısından bütüncül yaklaşımı da göz ardı etmektedir. Geçtiğimiz dönem aşılardaki cıva, alüminyum gibi koruyucu maddeler ile otizm arasındaki ilişki çokça dile getirilmesine karşın, bilimsel olarak böyle bir ilişkinin olmadığı artık çok açık ve nettir. Aşılar ve otizm arasında ilişki olduğunu iddia eden ve tüm bu tartışmalarda kaynak olarak gösterilen 12 vakada yapılan bir çalışma, yayımlandığı dergi tarafından “etik dışı uygulamalar ve sonuçların çarptırılması” nedeniyle yayından kaldırılmıştır[1].
- Aşının insanlığa sağladığı yararından çok bilimsel olmayan söylemlerle zararlarını ön plana çıkarmaya çalışanlara, günümüzde artan çevre kirliliğinin insan sağlığı için daha büyük bir tehdit oluşturduğunu hatırlatmakta fayda görüyoruz.
Yanıbaşımızda her dakika milyonlarca metreküp cıva, kurşun, alüminyum ve diğer pek çok kimyasal maddeyi yayan sanayi bacalarını, market raflarında gıda olarak tükettiğimiz ürünleri saran renkli, gösterişli paketlerin içerdiği alüminyum miktarlarını, bugün hemen her sokakta kentsel dönüşüm nedeniyle yıkılan ve/veya yapılan inşaatlardan havaya karışan tozları görmezden gelerek, halkın sağlığı için en önemli araçlarımızdan biri olan aşıların içindeki alüminyuma işaret etmek, bu ülkenin insanlarına ve gelecek nesillere yapılan bir haksızlıktır. Hekimler hastalarını bilgilendirirken, verdikleri bilginin bilimsel dayanaklarından emin olmalıdır. Eksik ya da hatalı bir bilgilenmenin yaratacağı sonuçların sorumluluğu da kendilerine aittir. Toplumun aşı ile ilgili sorularına akılcı yanıtlar üretmek, bu yanıtları en güncel bilimsel birikime dayandırmak ve bu şekilde varolan bilgi kirliliğini ortadan kaldırmak hekimlerin toplumsal sorumluluğudur.
Bilimsel araştırmalar gösteriyor ki bir ülkede bağışıklama hizmetleri iyi yürütülmezse o ülkede erken ölümler artar, ortalama yaşam süresi kısalır. Bebekliğinde kızamıktan, doğumda ya da fabrikada çalışırken tetanosdan, yaşlılığında gripten ve buna bağlı zatürreden ölen insan sayısı artar. Aşılama hizmetlerinin toplum sağlığı açısından değerini çok iyi bilen Birinci Basamak sağlık çalışanları, aşıya karşı oluşan bu direnç karşısında hekimlik uygulamaları açısından zorluklar yaşamaktadır.
Ülkemizde yakın geçmişte Sağlık Bakanlığı tüm bebek, çocuk, kadın ve yaşlıların aşılanması için ülkenin her yanına sağlık ocakları kurmuş; hekim, ebe ve hemşireler en ücra dağ köylerindeki bebeklere bile ulaşabilmek için özveriyle çalışmış; inanılmaz bir maddi kaynak dünyadaki en kapsamlı aşı takviminin uygulanmasına aktarılmıştır. Böyle bir çabanın göz ardı edilmesi ve çağdaş tıbbi uygulamaların gerisine düşerek toplum sağlığını riske atan gelişmelere izin verilmesi kabul edilemez.
TTB olarak aşı konusunda, Sağlık Bakanlığı’nı en kısa zamanda sorumluluklarını yerine getirmeye ve medya kuruluşlarını da bilimsel tıbbi bilgileri temel alan bir tutum içinde olmaya davet ediyoruz.
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi
TTB Halk Sağlığı Kolu
[1] Lancet. 1998 Feb 28;351(9103):637-41.
==========================================
Dostlar,
Açıklamaya bütünüyle katılıyoruz..
Aşı gibi yaşamsal önem taşıyan bir konuda bilimsel temelleri olmayan savlarla çocukların ve toplumun yaşamı ve sağlık güvencesi tehlikeye atılmaktadır. Bu ciddi sorunu çözmek için çok sektörlü işbirliği gerekmekle birlikte, sorunun en büyük payı elbette sağlık çalışanlarına düşmektedir. Bu nedenle sağlık çalışanların aşı danışmanlığı eğitimi alması gerekmektedir. Bunun yanında hükümetler tarafından gerekli yasal düzenlemeler hızla yapılmalı ve medya tarafından satış, reklam vb. dürtülerle toplum sağlığı tehlikeye atılmayıp gerekli sağduyu gösterilmelidir.
Kimi ülkelerden yasa örnekleri vermek gerekirse; İtalya ve Almanya’da aşılarını çocuklarına zamanında uygulatmayan anababalara 7500 €’ya varan para cezaları Meclisten geçmiş durumdadır. Fransa ve Romanya’da çocuklar aşıları tamamlanmadan okullara kabul edilmemektedir. Eyaletler arası farklılıklar olmakla birlikte ABD’de de bu uygulama vardır. Avustralya’da aşısız öğrencileri kabul eden okullara 4400 $’a varan para cezası uygulanmaktadır.
Türkiye’de aşı redleri ciddi artış içindedir. 2016 içinde bu rakam on iki binlere dayanmıştır. Önceki yıllarda birkaç yüzü bulmayan ender sayılabilecek redler, tehlikeli biçimde yayılma eğilimi göstermektedir. AYM’nin zorunlu aşıyı yasal düzenleme olmaması nedeniyle hak çiğnemi (ihlali) sayan kararının üstünden yaklaşık 2 yıl geçmiş ancak siyasal iktidar,
Yüksek Mahkemenin gerekçesini dikkate alarak tek maddelik bir yasal düzenlemeyi TBMM’ye getirmemiştir. Yapılacak iş, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Yasası’nda 57. maddeye tek bir tümce eklemektir :
- “Türkiye’de, Sağlık Bakanlığı Aşı Danışma Kurulunca uygun görülecek aşılar,
takvimine uygun olarak zorunlu uygulanır.”
AKP iktidarı 2 yılda onlarca yasa – KHK – OHAL KHK’sı çıkarmıştır.. Bu metinler yüzlerce – binlerce madde içermektedir.
Tek 1 maddelik, kısa bir tümceden oluşan yasa maddesi eklemesi neden yapılmamaktadır??!!
Duyumlarımıza göre Sağlık Bakanlığı bu değişikliği hazırlamıştır ancak Devletin tepesindeki bir kişi bu yasal düzenlemeyi engellemektedir..
Doğru mudur?
Doğru ise gerekçesi nedir, ne adınadır bu dayatma?
Hangi politik, hukuksal, bilimsel gerekçelere dayanmaktadır ?
Demokratik bir rejimde tek bir insanın böylesine milyonların sağlığı – geleceği ile oynama hakkı hayal edilebilir mi??
Bu akıl dışı çılgınlığa derhal son verilmelidir!
Sevgi ve saygı ile. 05 Ocak 2018, Ankara
Dr. Ahmet SALTIK
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net profsaltik@gmail.com