06 Mayıs 2020
Normalleşme adımları daha ölçülü atılmalı
Prof. Dr. Ahmet Saltık, olası bir yanlış kararın düşüş eğilimindeki vaka sayısını artıracağı uyarısında bulundu. Saltık, iktidarın baskı ile denge arayışına girdiğini belirterek,
“Adımlar ölçülü atılmalı, küçük yerlerde pilot uygulamalar ile hayata geçirilmeli.” dedi.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, önceki gün gerçekleştirilen kabine toplantısının ardından açıkladığı “Yeni normal” adımları BirGün’e değerlendiren Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Saltık, olası bir yanlış adımın, azalış eğiliminde olan ölüm ve olgu sayılarını yeniden tırmanışa geçirebileceğini söyledi.
TÜRKİYE HASSAS BİR DENGEDE
Saltık, normalleşme adımlarının sonuçlarının ancak bir iki hafta içinde gözlemlenebileceğinin altını çizerek, “Gevşeme adımlarının çok ölçülü atılması gerekiyor. Adımları, küçük yerlerde birtakım pilot uygulamalar ile yaşama geçirmek gerekiyor.” dedi.
Dünyada henüz salgının yayılma eğilimin yavaşlamadığını belirten Saltık şunları söyledi:
“Biz de çok dikkatli olmak zorundayız. Önceki gün dünyada 79,682 yeni hasta tanısı kondu. Türkiye’de de 1614 yeni olgu bildirildi. Genel duruma bakıldığında Türkiye’ye 800 dolayında yeni hasta düşmesi gerekiyordu ama rakam 1614. Nüfusumuz ile orantılandığında olması gerekenin iki katı yeni vaka bildiriliyor. Bu küçük bir rakam değil. Salgın eğrisinin tırmanma durumunda olduğunu fakat tırmanma açısının yavaşladığını söyleyebiliriz. Türkiye hassas bir dengede.”
KUMAR OYNAMAK
Normalle sürecinde atılacak adımlara ilişkin, “Bir miktar denesek ne olur?” yaklaşımının kumar olduğunun altını çizen Saltık, sözlerini şöyle sürdürdü:
- “Bu anlayış, daha çok hasta anlamına gelir. Duran, belki de tepeye ulaşarak yavaş yavaş azalma eğilimi gösteren vaka sayısında birdenbire patlama yaşanmasına yol açabilir. Gevşeme önlemlerinin, küçük yerlerde birtakım pilot uygulamalar ile yaşama geçirilmesi gerekiyor. Örneğin, bir ilde girişleri tümüyle açmak yerine, o ilin içindeki bir ya da iki ilçenin açılması, sonuçlarının (sentinel sürveyans ile) izlenmesi gerekiyor. Bir yandan ekonomi çöküyor, öbür yandan ise fazladan insan yitirme riski taşınıyor. İki tarafı da keskin kılıç… Yavaş ve dikkatli hareket edilmeli.”
11 Mayıs’ta açılması planlanan AVM’lerde alınabilecek önlemlere ilişkin de Saltık, şu önerilerde bulundu:
>> AVM’ler, gün ortasında iki saat boşaltılarak ultraviyole ışınları ve kimyasallar ile dezenfekte edilebilir.
>> Para alışverişi yerine kartlı ödeme, temassız ödeme seçenekleri devreye sokulabilir.
>> Klima sistemleri daha etkili çalıştırılarak hava değişimi hızlandırılabilir.
>> Maske kullanımına dikkat edilerek, fiziksel uzaklık kurallarına uyulması sağlanabilir. (1 m2’ye 1 insanı geçmeyecek biçimde..)
>> İnsanların, ürünlere temas etmek yerine, uzaktan göz ile incelemesi… sağlanabilir.