Kaçaznuni’nin raporu
Ermenistan’da bilinmiyor

 

Doğu PERİNÇEK
AYDINLIK, 25.1.15

 

Astrik İgityan (Astghik İgityan), Ermenistan Ajansı’nın muhabiri, genç bir hanımefendi. Erzurum kökenli bir ailenin çocuğu. Oradan Ermenistan’a göç etmişler.
Soyadı Türkçe: Yiğityan, yani Yiğitoğlu.

Habercilikte özellikle “Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde normalleşme süreci ve Türkiye’de yaşayan Ermeniler” üzerinde çalıştığını belirtiyor. Hrant Dink Vakfı’nın Türkiye-Ermenistan Burs Programı’ndan yararlanan 18 kişiden biri olarak dört ay için İstanbul’a gelmiş. CNN Türk’te çalışmaya başlamış bile.

Ermeni Haber Ajansı “Panorama” adına İşçi Partisi Genel Başkanı’yla söyleşi yapmak istedi. Seve seve kabul ettik.

Cuma akşamı CNN Türk’te, Şirin Payzın’ın programından sonra görüştük. Özellikle AİHM’deki dava üzerinde yoğunlaşan sorular sordu. Ermenistan basınında yayınlanınca bize ulaştıracak, Türkiye kamuoyuna da duyuracağız elbette.

KİTAP ARMAĞANI

Astrik İgityan hanıma söyleşinin sonunda Kaçaznuni, Karinyan, Lalayan, Pirumyan gibi Ermeni devlet adamlarının ve tarihçilerin Kaynak Yayınları tarafından basılmış kitaplarını armağan ettim.

Özellikle Ermenistan’ın ilk Başbakanı Ovanes Kaçaznuni’nin
“Taşnak Partisi’nin Yapacağı Bir Şey Yok” başlıklı kitabının Türkçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İsveççe ve İspanyolca basımlarını verdim. Ermenicesi 1923 yılında basılmış. Mehmet Perinçek, arşivlerde izini bulmuş. Türk Tarih Kurumu Arşivi’nde de var.

TAŞNAK PARTİSİ’NE KURULTAY RAPORU

Kaçaznuni, 1923 yılında Taşnaksütyun Partisi’nin Bükreş’te yapılan Kurultayına bir rapor sunmuş. O raporda, Birinci Dünya Savaşı ve sonrası gerçeklerini cesaretle anlatıyor.

Özeti şöyle                :

‘Çarlık Rusyası, İngiltere ve Fransa, biz Ermenileri kandırdılar, ‘Size denizden denize devlet vereceğiz’ dediler ve bizi silahlandırıp ateşe sürdüler. Türkler, savunma amacıyla hareket ettiler. Karşılıklı kırımlar oldu. Müslüman nüfusu katlettik.
Taşnak Partisi dışında suçlu aranmamalıdır.
Bu durumda Taşnak Partisi’nin yapacağı bir şey kalmamıştır. Parti kendisini dağıtmalıdır.’

Diğer Ermeni devlet adamları ve tarihçilerin yazdıkları da böyle.

ERMENİ GENÇLERİNE ÖĞRETMEMİŞLER

Görüşmemizin sonunda ben de Astrik İgityan hanım ile söyleşi yaptım. İlk sorum şöyle: “Kaçaznuni’nin raporu acaba Ermenistan’da yayınlandı mı, biliniyor mu?”

“Kaçaznuni bizim Cumhuriyetimizin kurucusu, büyük devlet adamımız, çok saygın. Ama bu raporu bilinmiyor. Bizlere bunları öğretmediler” diye yanıtladı.

Okumasını özellikle rica ettim.

YÜZLEŞME BELGESİ

O raporu niçin gizliyorlar Ermeni gençliğinden ve halkından?
1915 olaylarının yüzüncü yılında Ermenistan devlet kurucusunun raporundan daha güvenilir bir aydınlatma aracı bulunabilir mi?

Ondan daha iyi kim bilebilir:

Ermenistan’ın ilk başbakanı, saygın devlet adamı.

1915-1923 olaylarını yaşamış.

Mayıs 1919’da kurulan Ermenistan’ın başbakanı olmuş. O tarihlerde devleti yönetmiş.

Ve en sonunda o tarihsel süreci bir rapor haline getirmiş ve Parti Kongresine sunmuş. Resmî belge!

Madem ki geçmişimizle yüzleşmek istiyoruz. Kaçaznuni’nin raporunda belirttiği olgularla yüzleşelim. Hep birlikte yüzleşelim!

KAÇAZNUNİ’Yİ ERMENİCE OKUMAK İSTİYORUZ KAMPANYASI

Buradan Ermenistan kamuoyuna ve yayın organlarına sesleniyoruz. Kaçaznuni’nin raporunu Ermenice yayımlayalım. Tıpkı basım olmalı. İlk basımında ne yazıyorsa olduğu gibi sunalım insanlarımıza.

Kaçaznuni’yi umarım yayımlarlar. Ama o zamana kadar beklemeyelim. Ermeni dostlara tanıtma kampanyası yürütelim. Yalnız İstanbul’daki dostlara değil, Ermenistan’a da ulaştıralım. Türkçe bilenlere Türkçesini verelim. İngilizce, Fransızca, Almanca ve İspanyolca bilenler
için de kitaplar hazır.

Ama en önemlisi, Kaçaznuni’nin raporunu kendi anadilinden yayınlamak.

“Kaçaznuni’yi Ermenice okumak istiyoruz” diye bir kampanya açılamaz mı?