Dostlar,
Bu gün, 13 Şubat 2023 Pazartesi günü, GAIN Haber‘den Sn. Gülnur ÜYKÜ‘nün konuğu olduk.
Sn. Üykü’nün sorularını yanıtladık. 14 dakika sürek özlü programda; afetlerin akut döneminin ardından bulaşıcı hastalık salgınlarının ne yazık ki beklenebileceğini ve afete doğrudan bağlı erken ve geç ölüm nedenlerinin ardından bu dolaylı olarak salgınların can aldığını vurguladık.
Alınması gereken önlemleri, nedenlerine dayalı olarak açıkladık.
6 Şubat Maraş merkezli çok büyük ölçekli depremin ardından, AKP/RTE rejimince afet iyi yönetil(e)mediğinden, enkazdan çıkarılan ölü sayısı 32 bini geçti. Bunun en az 2 katı da hala göçüntü altında.
Deprem sonrası bulaşıcı hastalıklar çok kaynaklı olarak ortaya çıkmakta :
1. Hava yolu : Kalabalıkları çadırlara / konteyner evlere dağıtmak
2. Yakın temas : Maske, eldiven, el yıkama..
3. Toprak ve nesneler : Uygun ayakkabı, çizme, eldiven
4. Deprem yara enfeksiyonları : Yara bakımı, dezenfektanlar, tetanus aşısı..
5. Atıklar : İvedi WC! Atıkların düzenli toplanıp zararsızlaştırılması; yakma, derin gömme, sönmemiş kireçle kapatma
6. Ölenlerin cesetleri : Sızdırmaz ceset torbaları ile morga kaldırılması, kimliklendirme, DNA örneği alma
7. Su : Damacana, pet, tanker… Şebeke ve kuyu suyu kullanılMAmalı
8. Besinler : Gıda güvenliği ve güvencesi, sahra mutfakları…
Bu nedenlerin hepsinin de varlığı tabloyu çok ağırlaştırabilir.
Her biri için ayrı ayrı ve yer yer kesişen önlemler almak gereklidir.
Aşı ile korunulabilir hastalıkların başında kızamık, çocuk felci.. geliyor.
Ortam çok soğuk olduğundan, üst ve alt solunum yolu bulaşları yaygın olacaktır.
Özelikle yaşlı ve beden direnci düşük olanlarda zatürre korkutucudur.
Bebek ve çocuklarda ishaller ürkütücüdür.
1. Basamak sağlık birimleri bölgede etkin çalışmalıdır.
El yıkama ve halkın sürekli eğitimi çok önemlidir.
Bölgede Epidemiyolojik Sürveyans sistemi hemen kurulmalı, kayıt tutulmalı, tanı konan bulaşıcı hastalıklar bildirilmelidir.
Deprem bölgesi nüfusu 13 milyon dolayındadır. Ülke içinden, biraz dışından… çok sayıda insan bölgeye gitmiştir, gelmektedir, bölge göç vermektedir. Dolayısıyla çok büyük bir kitlesel nüfus hareketliliği söz konusudur ve bu boyutu ile olası salgın riski büyümektedir, tehdit daha da ciddi ve yaygın olma durumundadır.
Yaklaşık 15 dakika boyunca sorunu özetlemeye ve çözüm önerileri sunmaya çalıştık. Söylediklerimizi kapsamlı özetledik ve yazarken eklemeler yaptık.
İzlenmesi, paylaşılması ve gereklerinin hızla yapılması dileğiyle.
İzlemek için lütfen tıklayınız..
https://www.youtube.com/watch?v=lXPkwimOhFo
Kaynak : https://openwho.org/channels/outbreak
Sevgi ve saygı ile. 13 Şubat 2023, Ankara
Prof. Dr. Ahmet SALTIK MD, BSc, LLM
Atılım Üniv. Tıp Fak. Halk Sağlığı AbD
Hekim, Hukukçu-Sağlık Hukuku Uzmanı, Mülkiye’li
www.ahmetsaltik.net profsaltik@gmail.com
facebook.com/profsaltik twitter : @profsaltik