Anayasa hukuku konusunda Türkiye’nin önde gelen isimlerinden Prof. İbrahim Kaboğlu, Anayasa Mahkemesi ‘nin Mehmet Altan ve Şahin Alpay hakkında verilen tahliye kararı ve ardından yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.

“Altan ve Alpay’ın özgürlüklerinden alıkonulma gibi çok ciddi bir yaptırımla karşı karşıya olduklarını” vurgulayan Kaboğlu, “Mahkemenin ‘Hayır ben gerekçeli kararı bekleyeceğim’ gibi bir rahatlığa girmeden, işi yokuşa sürer gibi bir tavra girmeden, Anayasa Mahkemesi’nin böyle bir kararı açıklamasını izleyen saatlerde tahliye kararını vermeleri gerekirdi.” diye konuştu.

Kaboğlu, Ergenekon ve Balyoz davaları sürecinde AYM’nin ‘hak ihlali’ kararlarının hemen ardından gerekçeli karar beklenmeden tahliyelerin gerçekleştiğinin hatırlatılması üzerine “Türkiye’nin içinde bulunduğu durumdan etkileniyorlar mı? Ergenekon davası sırasında OHAL yoktu, şimdi OHAL var” yorumunda bulundu.

Prof. İbrahim Kaboğlu’nun T24’e yaptığı değerlendirme şöyle:

“Anayasa Mahkemesi kararı bağlayıcı dolayısıyla ilk derece mahkemesi tahliye kararı vermeli idi. Bu bakımdan mahkeme üyelerinin muhalefet şerhleri doğru. İlk derece mahkemesi “Gerekçeli kararı görmek istiyorum” demiş, tabii ki genel olarak mahkeme kararları gerekçeli olur. Gerekçeli kararı görmek mahkemenin hakkıdır kuşkusuz. Fakat burada, Anayasa Mahkemesi’nin bu yönde bir karar verdiği, şu ya da bu biçimde açıklandı. Açıklandığına göre
ve muhataplar da özgürlüklerinden alıkonulma gibi çok ciddi bir yaptırımla karşı karşıya olduklarına göre, mahkemelerin “Hayır ben gerekçeli kararı bekleyeceğim” gibi bir rahatlığa girmeden, işi yokuşa sürer gibi bir tavra girmeden, Anayasa Mahkemesi’nin böyle bir kararı açıklamasını izleyen saatlerde tahliye kararını vermeleri gerekirdi.”

Gerekçeli karar anlaşılır bir şeydir. Fakat muhalefet şerhlerinde söylendiği gibi hemen tahliye etmeleri, Anayasa Mahkemesi’nin kararının özü itibariyle temenni edilen husustur. (Ergenekon ve Balyoz davalarında AYM’nin gerekçeli kararı beklenmeden tahliyelerin gerçekleşmesine ilişkin) Türkiye’nin içinde bulunduğu durumdan etkileniyorlar mı? Ergenekon davası sırasında OHAL yoktu, şimdi OHAL var.”

Ne olmuştu?
Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, tutuklu yazarlar Mehmet Altan ve Şahin Alpay’ın kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı ile ifade ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine hükmetti.
Ancak Alpay hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza, Altan hakkında ise 26. Ağır Ceza Mahkemesi tutukluluğun devamına karar verdi.

13. Ağır Ceza ret kararı gerekçesinde, AYM kararının Resmi Gazete’de yayınlanmaması ve AYM’nin gerekçeli kararının henüz mahkemeye ulaşmamış olmasını gösterdi. İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi ise kararında “Mehmet Altan hakkındaki tahliye kararının AYM’nin kısa kararından anlaşılamayacağı ve AYM’nin gerekçeli kararının henüz mahkemeye ulaşmadığını” savundu.

Tutukluluğun devamına oy çokluğuyla karar veren iki mahkemede de karşı oy kullanan üyeler “AYM’nin kısa kararının da mahkemeyi bağladığı” ve “AYM’nin hükmettiği ‘hak ihlali’nin ancak tahliye ile sona erdirilebileceği” yönünde muhalefet şerhi yazdılar.
======================================
Dostlar,

Bu maddenin zorlama yorumlarla biryerlere çekilme olanağı var mı??

1. Anaysa maddesi “Anayasa Mahkemesi kararları” diyor, “kararlar” arasında bir ayrım yapmıyor.
2. “Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır” diyor, AYM tarafından Resmi Gazeteye yollandığında bekletilmeden “hemen” yayımlanır diyerek mükerrer Resmi Gazete basılmasını bile kapsıyor.. Bekletilme olanağı yok; nitekim karar Resmi Gazetede yayımlandı.
3. “..yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar.” diyor, dışarıda kalan var mı? İstanbul 13. ve 26. Ağır Ceza Mahkemeleri bu sayılanların dışında mı?

Devr-i AKP’de Anayasa Mahkemesi’nin bile kararlarının yerine getirilmemesi birilerinin aklından geçiyorsa,geçelim eylemli olarak uygulamamayı,  uygulamamak akılndan bile geçiyorsa o ülkede Hukuk Devletinin kırıntısı kalmamış demektir.

Bu hazin ve ürkünç (vahim) tablodan AKP = RTE sorumludur. Çünkü daha önce Ergenekon – Balyoz davalarında da benzer durum yaşanmış ve Erdoğan çıkıp Anayasa Mahkemesi’nin kararını tanımadığını, saygı da duymadığını belirtmişti. Oysa Anayasa’nın uygulanmasını gözetmek ve  anayasal devlet düzenini korumak, gözetmek, işletmekle yükümlü idi. Devlet organları arasında uyum ve işbirliğini sağlamaktan da..

Erdoğan bununla da yetinmemiş, tam bir gözükaralıkla ilk derece mahkemeleri olan Ağır Ceza Mahkemelerine Anayasa Mahkemesinin “hak ihlali” karaının yerine getirilmesinin doğal tek gereği – yolu olan serbest bırakma (tahliye) kararı vermemeleri konusunda açık telkin hatta baskı yapmıştı. Bu davranış da bir kez daha Anayasayı çiğnem (ihlal) suçu oluşturdu. Bereket ilgili – yetkili ağır ceza mahkemeleri sağduyulu davrandı ve hukuka uygun olarak Erdoğan’ı dinlemedi.

Erdoğan bu suçlarından dolayı görevden ayrıldığında yargılanacaktır / yargılanmalıdır.
Ancak HUKUK DEVLETİ, demokratik gelenekler – değerler ve kurumlar ağır yara almaktadır bu tür çok yanlış ve sorumsuz davranışlar üzerinden. Bunların yıkımını gidermek kolay değildir ve uzun zaman gerektirebilir.

Öte yandan her somut olayda bedel ödeyenler olayın kurbanları kişiler oluyor. Mehmet Altan ve Şahin Alpay’ın dünya görüşlerini ve yapıp – etmelerini, yazılarındaki düşüncelerini büyük ölçüde paylaşmıyoruz. Ancak onların düşüncelerini açıklama – yazma – yayma hak ve özgürlükleri olduğu tartışma dışıdır. Bu temel insan hak ve özgürlüğü Anayasanın 26. ve 28. maddelerince güvence altına alınmıştır. AİHS’nin 5. ve 6. maddeleri uyarınca da aynı haklar güvence altındadır Türkiye bu Sözleşme’yi iç hukukuna katarak taraf olmuş ve kendini bağlamıştır. Tersine uygulamaların yaptırımı AİHM’nde yargılanmak ve sonçularına katlanmaktır.

Ayrıca Anayasa md. 19 kişi özgürlük ve güvenliğini güvence altına almaktadır. Anayasanın en temel maddeleri somut olayda ayaklar altındadır. Üstelik AKP hükümetinden başta hukukçu (?) Başbakan Yrd. Bozdağ olmak üzere hukuk dışı “tuhaf” açıklamalar gelmektedir. İlk göze çarpan korkunç bir temel hukuk bilgisi yoksunluğudur. Bu niteleme yanlış ise, çarpıtma amaçlı istendik sözlerdir ve ilkinden daha az korkunç değildir.

AKP Gn. Bşk. partili CB Erdoğan anlaşılmaz / anlaşılır biçimde ise susmaktadır! Oysa Anayasal düzeni koruyup kollamak başlıca görevidir. Yakın geçmişte ettiği ağır hukuk dışı sözlerin ülkemizi nerelere dek sürüklediğini artık görmesi gerekir. Uygun bir açıklama yaparak, yerel mahkemelerin bu akıl almaz hukuk dışı direnmelerinin gerçekte kendisinden cesaret almadıklarını kanıtlamalıdır.

Bu arada hukuk hocalarından bilimsel – nesnel açıklamalar bekliyoruz doğal olarak..
Ülkemiz, bir başka kritik bunalım batağına daha saplanmak üzeredir.. bu çöküş durdurulmalıdır.

Sevgi ve saygı ile. 13 Ocak 2018, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net     profsaltik@gmail.com