Amerikan Strateji Belgesi
Hakkında Düşünceler

Onur ÖYMEN

Amerika’nın Şubat 2015 tarihini taşıyan Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi yayınlandı.
29 sayfalık bu belgede önce Amerika’nın çeşitli alanlardaki “öncülüğü ve liderlik rolü”
dile getirilmekte ve birinci sayfasından başlayarak IŞİD’la yapılan mücadeleye
geniş yer verilmektedir.

Belgede özetle şunlar belirtilmektedir:

–   Amerika daima kendi çıkarlarını korumakta ve müttefiklerine olan taahhütlerini
yerine getirmektedir.
–   Başka devletlerle ortaklıklarımızın yanı sıra “devlet olmayan gruplarla” da
işbirliği yapacağız.
–   Askeri gücümüz diplomasimizin en temel aracıdır.
–   2003 Irak Savaşı ve 2011 Arap ayaklanmasından sonra ortaya çıkan kimi iktidar mücadeleleri özellikle aşırı dincilerin kök saldığı toplumlarda veya iktidarların
demokratik reformları reddettikleri, kendi ekonomilerini istismar ettikleri ve
sivil toplumu baskı altına aldıkları rejimlerde yıkıcı etkiler yapacaktır.
–   NATO müttefiklerimiz içinde İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve Kanada’yla
yakın tarihsel bağlarımız vardır. NATO’nun kuzeyindeki müttefiklerimizle Polonya ve
Baltık ülkeleri de önemli katkılarda bulunuyorlar.
–   Müttefiklerimiz ve ortaklarımızla birlikte hareket etmeyi tercih ederiz.
Fakat terörle mücadelede menfaatlerimiz gerektirdiğinde gücümüzü tek başımıza kullanacağız.
–   El Kaide ve IŞİD gibi terör örgütleri bizim kendi ülkemizin güvenliği açısından da
bir tehdit oluşturmaktadır.
–   Amerika ve müttefikleri İslam’la savaş halinde değildir.
–   Teröre karşı mücadeledeki yaklaşımımız Somali, Afganistan ve Irak gibi ülkelerle birlikte yürütülmektedir.
–   Ortaklarımızla beraber ılımlı Suriye muhalefetini eğitip donatıyoruz. Amacımız teröristlere ve Esad rejiminin şiddetine karşı bir güç oluşturmaktır. Ancak Suriye’deki sivil savaşın
tek çözüm yolu siyasidir.

*****

Ekonomi, çevre, teknoloji gibi çeşitli alanlarda da Amerika’nın görüşlerine yer veren raporun uluslararası duruma ilişkin bölümünde Amerika’nın, Balkanların ve Doğu Avrupa’nın, Avrupa ve Atlantik bütünleşmesine katılmaları için destek verdiği kaydedildikten sonra;

“Türkiye ile ilişkilerimizi değişime tabi tutmaya devam edeceğiz.”

denilmektedir. Bu ifadeyi Amerika’nın Türkiye ile yakın ilişki içinde olduğu veya Türkiye’nin bölge politikalarını ve terörle mücadelesini desteklediği şeklinde yorumlamak zordur.

Metinde ne NATO bölümünde, ne terörle mücadele bölümünde, ne de Avrupa-Amerika Serbest Ticaret Anlaşması çalışmaları bölümünde Türkiye’den ismen söz edilmektedir.

Özellikle, 30 yıldan beri teröre en çok kurban vermiş olan Türkiye’den ve
Türkiye’ye yönelik PKK terörünün saldırılarından hiç söz edilmemesi dikkat çekicidir.

Tam metni aşağıdaki linkte sunulan Amerikan Ulusal Güvenlik Stratejisi belgesini dikkatle inceleyenler Amerika ile Türk Hükümeti arasında son zamanlarda yaşanan sıkıntıların izlerini bu belgede bulabilirler.

Bu belgenin siyasal partilerimiz, basın ve akademik çevrelerde kapsamlı biçimde değerlendirilmesi gerekmektedir. Türkiye’nin uluslararası ilişkilerdeki konumunu
“muhteşem yalnızlık” olarak nitelendirerek bundan övünç payı çıkaranların da
belgeyi dikkatle okumaları gerekiyor.

Kuşkusuz Türkiye’nin yalnızlığa itilmesi ulusal çıkarlarımızı savunan, ülkemizi bölgedeki serüvenlere sürüklenmekten koruyan başarılı politikaların sonucu olsaydı, sözü edilen belge hakkında daha farklı bir değerlendirme yapılabilirdi. Ne yazık ki, bugün sürüklendiğimiz yalnızlık, yabancı ülkelerin yanlış yaklaşımları  kadar iktidarın izlediği hatalı politikalardan da kaynaklanmaktadır.

http://www.whitehouse.gov/sites/default/files/docs/2015_national_security_strategy.pdf 

Saygılar, sevgiler…
12.02.2015