SELÇUK EREZ
 

Maria Becket’i yitirdik

Maria Becket’in yitiminin beni ve kendisini yeterince bilenleri çok üzmesinin
birçok nedeni vardır. Onun “yaratıcı bir demokrasi ve insan hakları savaşçısı” olması bunların başında gelir.

Maria, Atinalı bir işadamının kızıdır. 2. Dünya Savaşı’nda Atina, Alman işgalindeyken
SS görevlilerinin babasını gözlerinin önünde öldüresiye dövdüklerini hiçbir zaman unutamamıştır.

Maria, yıllar sonra evlenip Cenevre’ye yerleştiğinde yurdunda iktidara gelen cuntanın yaptıkları, O’na, Alman işgalinde gördüklerini anımsatır. Kalkar, demokrasi açısından duyarlı sandığı İskandinav ülkelerine gider, yetkililere Cunta’nın cinayetlerini anlatır,
bu yönetimle ilişkilerini kesmelerini ister. Sonuç alamaz.

Cenevre’ye döndükten kısa bir süre sonra bir otelin resepsiyonunda otuz kadar pasaportun bulunduğunu görür. Otel katibi bir an için yerinden uzaklaşmıştır. Pasaportları çantasına atıp kaçar.

Maria, bu pasaportlara, ülkesinden yollanan resimleri yapıştırarak Cunta’nın aradığı birçok kişinin Yunanistan’dan kaçabilmesini sağlamıştır. Maria’nın pasaportlarından birinin de Mihri Belli’nin sıkıyönetim varlığında Türkiye’den kaçmasını sağladığı bilinir.

Cunta’nın varlığını sürdürüdüğünü gören Maria, bu sefer Yaser Arafat’a gider,
yüz Yunanlı genci gerillacı yetiştirmesini ister. Maria, bu gençlerle adalarda Yunan Cuntasına karşı silahlı kalkınma başlatacaktır. Gençler – bu ara kendisi de- eğitilir ama Türkiye, Kıbrıs’a çıkınca Cunta düşer (1974), kalkışmaya gerek kalmaz.

Maria’nın ataları, Yunanistan’a Türkiye’den gitmişlerdir: Özdeşleştiği Patrikhane’nin yeryüzünde etkinliğini artırmak için ne yapabileceğini düşünür. Maria, Patrikhane adına “Din, Bilim ve Çevre” konferansları düzenler. Bu konferanslarda birçok dinin önde gelenleri, çevre uzmanlarının anlattıklarını dinler, cemaatlarına çevreye saygının önemini açıklamak için gereken bilgileri edinirler.

Nobel ödülleri arasında “çevre”yi kollayana verileni yoktur. “Sofinin Dünyası” kitabının getirisiyle desteklenen “Sofi-Çevre Ödülü” Nobel’in bu eksiğini bütünler.
Düzenlenen Çevre Konferansları nedeniyle İstanbul Rum Patriği’ne
(dünyanın her yerinde “Ekümenik” olarak anılmaktadır) Sofi ödülü verilmiştir.

Maria Becket’i anmamızın nedeni, O’nun karşı çıktığı, altetmeye çabaladığı faşizmin
bugün de yeryüzünde birçok yerde ve ülkemde varolmasıdır. Ben, demokrasi için direnen genç eylemcilerin, “direnmede yaratıcılıklar sergileyen” öncüllerinin, özellikle Maria Becket gibi kadın demokrasi savaşçılarının öykülerinden esinlenmelerinin yararına inanmaktayım. (www.selcukerez.com)
(23.12.12, Cumhuriyet Pazar eki)