Abidin Kumbasar
oopdsnetrS6l0u0amc812lcmfflc2493iimt93mu17270l7t6sit10fal133  · 

OKUDUKLARIMDAN SAPTAMALAR

Toplum, yönetim ve yasalar çağdaş düzeyde ve uyumlu değillerse, sorunların sonu gelmez, yönetimler topluma dayatmalar uygulamak zorunda kalırlar. (AS: Bunu doğru bulmuyoruz… Yönetimlerin topluma demokrasi dışı dayatmaları faşizmdir..)

Temel insan hakları ve gereksinimleri, yalnızca topluma egemen güçlerin hak ve gereksinimleri olarak değil, tüm insanların hak ve gereksinimleri olarak ele alınmalıdır.

Doğaüstü ve değişmez olduğu ileri sürülen kurallarla gerçekleştirilmeye çalışılan bir yönetim çağdaş olamaz. Çünkü değişen toplumları değişmeyen kurallarla yönetmek olanaksızdır.

Bir insanın uğradığı haksızlık, tüm insanlık için utanç vericidir.

Güce dayanan egemenlik her boyutta zorbalıktır.

Gelenekler ve görenekler, çağdaş aklın eleştirisinden geçmeden benimsenmiş alışkanlıklardır.

İnanç toplumları, kutsal saydıkları konularda, milliyetçiler etnik konularda duyarlık gösterirken, çağdaş insan tüm insanlığı ilgilendiren konularda duyarlıdır.

Doğal eşitsizlik, genetik yetenek farklılıklarının oluşturduğu eşitsizliktir.

İnsanlar eşit doğmazlar; uygar çağdaş topluluklar onlara (AS: hukuk önünde) eşit haklar ve koşullar sağlarlar.

Tam bir uyum içinde yaşayabilmek için insanların değer yargılarının uzlaşma içinde olması gerekir. Bu da ancak yerküre boyutunda uygulanacak çağdaş bir eğitimle gerçekleştirilebilir.

Yönetimlerin uygulamaları yönetilenlerin gereksinimlerini karşılamıyor, beklentilerine uymuyorsa, tepki kaçınılmaz duruma gelir. (AS: giderek meşru dirnme hakkı..)

Kendisini ve olayları yazgıya bağlı olarak görenler başkalarını yönetemezler.

Dürüst politikacı, politik eylemlerini kendine çıkar sağlama amacıyla yönlendirmeyen politikacıdır.

Tanrısal irade ve uhrevi adalet kavramları haksızlığa uğrayanların isyan duygularını bastırmak için kullanılmaktadır.

İlk olarak Fransa Kralı IV. Filip, 1302 yılında din adamlarını da vergi kapsamına alıp, “Patria” (Vatan) sözcüğünü kullanarak ulusal devlet kavramının gelişmesine öncülük etmiştir.

Yerkürede canlıların oluştuğu dönemden bugüne dek geçen süreyi bir yıl olarak kabul edersek, bilimsel dönem bunun içinde ancak birkaç saniye kadar yer alabilir.

Latince “Natio” sözcüğü, doğurmak anlamına gelen “Natere” fiilinden türemiştir;
millet anlamına gelen “Nation” sözcüğü de aynı kökendendir.

Birey, duygusal ve geleneksel eylemlerden uzaklaşıp ussal eylemlere yöneldikçe,
çağdaş insan kimliğine yaklaşır.

Tarih boyunca, yönetimlerin örgütlenmiş yalancılar durumuna geldiği dönemler
hep anarşiyle sonuçlanmıştır.

Bir hakkın söz konusu olabilmesi için, hakların yan tutmadan (AS: tanımlandığı ve) korunduğu bir yönetimin var olması gerekir.

Doğa’nın salt insan soyunun kullanımı için yaratıldığı inancı, kutsal kitapların yaratılış öykülerine dayanan, ortak yanılgıdır. (AS: İnsanoğlu biyolojik olarak yeyüzünde zorunlu parazittir!)

Doğa’daki gerçekleri algılayabilmek için kanıtlanamayan bilgilerden soyutlanmak gerekir.

Bir düşüncenin doğruluğu, Doğa’daki gerçeklerle özdeş olup olmamasıyla belirlenir.

Bilimsel gerçekler bireysel isteklere göre değişmezler; Doğa yasalarına göre yönlenirler ve
varsayılan doğaüstü güçlerden bağımsızdırlar.

Tüm inançlar, yazgılı bir tutumla haksızlıkları kabul ettirmek amacı güderler.

Kendilerini büyük görenler eleştiriler karşısında abartılı öfke duyarlar.

Kimlik sorunlarının çözülmesi için gelenek ve görenekler toplumundan,
çağdaş yasalar toplumuna verilmek gerekir.

“Herkes var olan her şeyin bir parçasıdır.” A. Einstein

“Hiçbir haksızlık küçük, hiçbir insan önemsiz değildir.” Jeremy Bentham (1748-1832)

“Ulusların üzerinde insanlık yer alır”. Goethe
=======================
Dostlar,

Meslek büyüğümüz Sayın Prof. ADr. bidin Kumbasar’ın çıkarımları çok yerinde.
Çok beğendik.. İlk paragraf dışında :

* “Toplum, yönetim ve yasalar çağdaş düzeyde ve uyumlu değillerse, sorunların sonu gelmez, yönetimler topluma dayatmalar uygulamak zorunda kalırlar.” denmekte.

Yönetimlerin topluma dayatma hakkı olamaz. Bu hiçbir biçimde meşru gösterilemez.
Oturur, uzlaşma ile demokratik devleti çerçevesinde uzlaşmacı çözümler üretirler..

Sevgi ve saygı ile. 01.12.23

Dr. Ahmet SALTIK

 Mustafa SOLAK
Tarihçi

Atatürk, Kastamonu’da 30 Ağustos 1925’te türbelerden, yalancı evliyalardan söz ederek “ölülerden yardım istemek medeni bir toplum için uygun değildir”[1] demişti. Türbelerin, tekkelerin, zaviyelerin kapatılmasının ve tarikatların kaldırılmasının işaretini şu sözüyle vermişti:

• “Var olan tarikatların amacı kendilerine bağlı olan kimseleri dünyada ve manevi olan hayatta mutluluk sahibi yapmaktan başka ne olabilir? Bugün ilmin, fennin, bütün kapsamı ile medeniyetin ışığı karşısında filan veya falan şeyhin uyarmasıyla maddî ve manevi mutluluğu arayacak kadar ilkel insanların Türkiye medeni toplumunda varlığını asla kabul etmiyorum.”

Tarikattaki şeyh-mürit ilişkisi, eleştirel aklı dikkate almadığı için biata neden olur. Bilimin değil, şeyhin himmeti yol göstericidir. Atatürk ise buna karşı çıkarak kendi aklını kullanan özgür yurttaşı hedeflemiştir:

• “Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi olamaz.
  En doğru, en hakikî tarikat, tarikatı medeniyedir.”[2]

Dahası tarikat ve cemaatları sendika, meslek kuruluşu, dernek, vakıf gibi kurumlarla aynı kategoride değerlendiremeyiz. Tarikat ve cemaatların iç işleyişlerinin belirlendiği tüzükleri olmadığından, kural da yoktur. Kural, şeyhin ağzından çıkandır. Koşulsuz biat vardır.

Tarikatlar inançla sınırlı kalmayıp, en son FETÖ’de görüldüğü gibi, devleti ele geçirip inanç gözetmeksizin milletimize karşı silah kullandılar. Çünkü tarikatlar bahçedeki çiçekler değildir. Kendini “en doğru inanç yolu” olarak kabul ettirirler.

30 Kasım 1925’te kabul edilen “Tekke ve Zaviyelerle Türbelerin Seddine [Kapatılmasına] ve Türbedarlıklar ile Bir Takım Unvanların Men ve İlgasına [Yasaklanmasına ve Kaldırılmasına] Dair Kanun”[3] ile tekke, zaviye ve türbeler kapatıldı. Dahası şeyhlik, dervişlik, müritlik, falcılık, büyücülük, vb. yapılması ve bu unvanlarla ilgili elbise giyilmesi de yasaklandı. Bu durum yasanın 1. maddesinde şöyle belirtilmiştir:

• “Türkiye Cumhuriyeti içinde, gerek vakıf suretiyle gerek mülk olarak şeyhin yönetimi altında gerekse başka şekillerde kurulmuş bulunan tüm tekke ve zaviyeler; sahiplerinin, diğer şekillerde haklarını kullanarak sahiplenmeleri devam etmek üzere tamamı kapatılmıştır. Bunlardan, yasal düzenlemelere uygun olarak, cami veya mescit şeklinde kullanılanların faaliyeti sürer. Genel olarak tarikatlarla, şeyhlik, dervişlik, müritlik, dedelik, seyyitlik, çelebilik, babalık, emirlik, naiplik, halifelik, falcılık, büyücülük, üfürükçülük ve gaipten haber verme ve isteğine kavuşturmak amacı ile nüshacılık (muskacılık) gibi unvan ve sıfatlara ait hizmet görmek ve/veya kıyafeti giymek yasaktır. Türkiye Cumhuriyeti içinde, sultanlara ait ya da bir tarikata yahut çıkar sağlamaya yönelik olanlarla tüm sair türbeler kapatılmış, türbedarlıklar kaldırılmıştır. Kapatılmış olan tekke ve zaviyeleri ya da türbeleri açanlar veyahut bunları yeniden kuranlar veya tarikat ayini yapmak için geçici bile olsa, yer verenler ve yukarıdaki unvanları taşıyanlar ya da bunlarla ilgili hizmetleri yapanlar veyahut kıyafetleri giyenler, üç aydan eksik olmamak üzere hapis ve elli liradan aşağı olmamak üzere para cezası ile cezalandırılırlar.”

10.6.1949 tarihindeki 5438/1 sayılı yasanın ek maddesi ile “Şeyhlik, babalık ve halifelik gibi, baş durumda bulunanlar altı aydan az olmamak üzere hapis ve 500 liradan aşağı olmamak üzere sürgün cezası ile cezalandırılırlar” hükmü getirilmiştir. 13/7/1965 tarih ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun geçici 2. maddesiyle sürgün cezası kaldırılmıştır. 1990 yılında da maddeye “Türbelerden Türk büyüklerine ait olanlarla büyük sanat değeri bulunanlar Kültür Bakanlığınca umuma açılabilir. Bunlara bakım için gerekli memur ve hizmetliler tayin edilir” hükmü eklenmiştir.[4]

Bugün ise “tekke ve zaviyelerin kapatılması ise toplanma özgürlüğü ve dernek kurmaya ilişkin evrensel ilkelere aykırıdır” diyerek açılma istemi var. Oysa ki

• Tarikat ortamında özgürlük, çok kültürcülük, çoğulculuk değil aksine tek-tipçilik,
  biat vardır.
• Tarikat özgürlüğü boğar.

Kuran kurslarında, tarikatlarda çocukların cinsel istismara uğraması, tekke ve zaviyelerin neden kapatıldığını bir kez daha bilincimize çıkarmamız gerektirdiğini gösterdi. (30.11.23)

Kaynaklar

[1] Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C.I, 3. baskı, Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü yay., Ankara, 1997, s.225
[2] Aynı yer.
[3] Mustafa Solak, Şükrü Kaya (Atatürk’ün Bakanı), 3. bs., Kaynak yay., İstanbul, 2016, s.320.
[4]http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.3.677&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=Tekke%20ve%20Zaviyeler&Tur=1&Tertip=3&No=677, erişim tarihi 27.11.2018.

Dr. Cihangir DUMANLI
E. Tuğg., Hukukçu, Uluslararası İlişkiler Uzm.

Karşı devrimciler özellikle seçim dönemlerinde kadın hakları konusunda ileri bir adım olan İstanbul Sözleşmesi’ni sıkça gündeme getirerek iptalini istemektedir.

İstanbul sözleşmesi nedir?

Sözleşmenin tam adı  “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi” dir.

81 maddelik Sözleşme, kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddetin önlenmesine ilişkin taraf devletlerin almayı üstlendikleri çok detaylı (ayrıntılı) önlemleri içermektedir.

Öyküsü

İstanbul sözleşmesi Türkiye’nin girişimi ile kurucu üyesi olduğumuz Avrupa Konseyi (AK) Bakanlar Komitesi tarafından hazırlanmış, 11 Mayıs 2011’de 45 AK üyesi devlet ve Avrupa Birliği (AB) tarafından imzalanmış, 1 Ağustos 2014’te yürürlüğe girmiştir.

TBMM, Sözleşmenin onaylanmasını 24 Kasım 2014’te oybirliği ile (AKP oyları dahil) kabul edilen bir yasa ile uygun bulmuştur. Oturumda AKP milletvekilleri Sözleşmeyi övücü konuşmalar yapmışlardır.

Sözleşme (AS: TBMM’ce Sözleşmenin hükümetçe onaylanmasını uygun bulan yasa) aynı gün (24 Kasım 2014) Cumhurbaşkanı R. T. Erdoğan tarafından onaylanarak (AS: Resmi Gazetede yayınlanarak) Türkiye Cumhuriyeti’ni bağlar duruma gelmiş ve iç hukuk mevzuatı olmuştur.  Anayasanın 90/5 maddesine göre de, kendi yasalarımızla çelişki olduğunda öncelikle temel alınacaktır. Öbür yasalardan üstündür. (AS: Temel insan hak ve özgürlükleri hk. olduğu için)

Sözleşmenin onaylanmasından (yasalaşmasından) yedi yıl sonra 19 Mart 2021’de Cumhurbaşkanı R.T. Erdoğan yayınladığı bir “Cumhurbaşkanlığı Kararı” ile ülkemizin bu Sözleşmeden çekildiğini (Sözleşmenin Türkiye tarafından feshedildiğini) açıklamıştır.

Cumhurbaşkanı’nın TBMM tarafından bir “yasa ile” onaylanması uygun görülen uluslararası sözleşmeden çekilmesine ilişkin “Cumhurbaşkanlığı Kararı“na yapılan itiraz ve yürütmenin durdurulması istemi, 29 Haziran 2021’de Danıştay 10. Dairesince 2/3 oyla reddedilmiştir.

10.Daire kararı, itiraz üzerine, 2 Ocak 2023’te Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca onaylanmıştır. Hukuksal süreç devam etmektedir. (AS: Davacılar AYM’ye bireysel başvuru yaptı.)

Değerlendirme

Devam eden hukuksal süreçle ilgili ayrıntılı değerlendirme bu yazının kapsamı dışındadır. Ancak bize göre Ulusun toplam % 96’sının oyuna sahip TBMM’nin “yasa ile” hükümetçe onaylanmasını uygun gördüğü Sözleşmeden, Ulusun % 52 oyuna sahip Cumhurbaşkanınca çıkılması hukuka uygun değildir. Anayasanın 104. maddesinde sayılan Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri de buna izin vermez. (AS: Usulde paralellik ilkesi…)

Cumhurbaşkanının başkanı olduğu AKP Meclis grubu tarafından oybirliği ile hiçbir çekince (rezerv) konmadan uygun bulunan ve Cumhurbaşkanınca aynen yayınlanan Sözleşmeden, yedi yıl sonra aynı cumhurbaşkanı tarafından çekilmenin gerekçesi açıklanmamıştır. Çekilme kararının kadını “ikinci sınıf insan” olarak gören gerici karşı devrimci çevrelerin baskısı ile alındığı değerlendirilmektedir. Bu çekilme kararı, AKP iktidarı tarafından gerici çevrelere siyasal amaçla verilmiş çok büyük bir  ödündür.

Gericiler, Sözleşmenin aile yapımıza aykırı hükümler içerdiğini ileri sürmektedir. Oysa Sözleşmenin orijinal (özgün) metni incelendiğinde bu savın geçersiz olduğu görülmektedir. Hükümetçe imza/onay ve TBMM’ce yasa ile uygun bulma aşamalarında hiçbir çekince koymaksızın kabul ettiğimiz bu Sözleşmenin yedi yıl sonra aile değerlerimize aykırı duruma gelmesi savı inandırıcı değildir.

İstanbul Sözleşmesi’nden çıkma kararının kamuoyunda serbestçe tartışılmadan, riskleri hesaplanmadan TBMM’nin onayı alınmadan tek karar verici tarafından alınması, Anayasanın 2. maddesinde Cumhuriyetin nitelikleri olarak sayılan “hukuk devleti, demokratik devlet, insan haklarına saygılı devlet” ilkelerine de aykırıdır.

 Riskler

Başta Cumhurbaşkanı olmak üzere iktidar partisi yetkilileri Türkiye’nin geleceğini Batı’da gördüklerini sıkça dile getirmektedir.

Söz konusu Sözleşme, kurucu üyesi olduğumuz Avrupa Konseyi’nin 46/45 üyesi ve AB tarafından imzalanmış, 34 ülke tarafından onaylanmıştır. Türkiye’nin Sözleşmeden tek yanlı çekilmesi Avrupa değerlerine aykırı görülerek yatırımlara neden olabilir. Avrupa kurumlarına ve kurallarına aykırı öbür davranışlarımız da dikkate alındığında, yaptırımlar dış kaynaklara çok bağlı ekonomimizi olumsuz etkileyebilir, Avrupa kurumlarından dışlanmamıza dek gidebilir.

İstanbul Sözleşmesinden çekilmenin Avrupa’nın tepkisinden daha önemli yanı, kendi içimizde toplumsal bir yara olan utanç verici kadın cinayetlerinin önlenmesi yolunda çağdaş dünya ile uyumlu, etkili adımların atıl(a)mayacak olmasıdır. Kadınlarımız Avrupa’ya hoş görünmek için değil, insan oldukları için korunmayı hak etmektedir. Avrupa ülkelerinden çok önce kadınlara siyasal haklar vermiş olan Türkiye Cumhuriyeti’nin bu konuda da Avrupa’nın önünde olması gerekir.

Sözleşmeye karşı çıkanlar, Sözleşmenin kadın cinayetlerini durdurmadığını da ileri sürmektedir. Bir Sözleşme imzalanmakla ve onaylanmakla hemen etkisini göstermez. Sözleşmede öngörülen önlemlerin alınması ile zamanla etkisini göstereceği açıktır.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu verilerine göre 2022’de ülkemizde 334 kadın cinayeti, 245 kuşkulu kadın ölümü olmuştur. Öbür yıllardaki sayılar da bu düzeydedir. Ortalama olarak her gün bir kadın cinayeti işlenmektedir. Bu durum yüz yıl önce kadını tutsaklıktan kurtararak, eşit yurttaş yapan laik-demokratik Cumhuriyetimize hiç yakışmamaktadır.

Sözleşmeden çekilme kararı olsa olsa içeride gerici, karşı devrimci tarikatlar ve cemaatları mutlu eder. Kısa vadeli (erimli) iç politikaya yöneliktir. Ancak  yukarıdaki riskler dikkate alındığında  uzun vadede (erimde) ulusal çıkarlarımıza zarar verir. Bu yönü ile stratejik bir hatadır.

Konu, gerici / karşı devrimci çevrelerle devrimci / Atatürkçüler arasında bir savaşım (mücadele) alanı durumuna gelmiştir.

Ne Yapmalı?

Yukarıda belirtilen riskler de dikkate alınarak;

1. Hukuksal süreç yakından izlenmeli, gerekirse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) dek götürülmelidir. (AS: AYM bireysel başvuruyu red eder ya da “uzun süre” oyalarsa) 
2. Atatürkçü devrimci çevrelerce konu gündemde tutulmalı, toplumsal farkındalık yaratılmalıdır.
3. Sorun yalnızca “kadın sorunu” olarak değil, bir insan hakları ve demokrasi sorunu olarak görülmeli erkeklerin de aktif (etkin) olarak katılacağı etkili demokratik tepkiler gösterilmelidir.

Türk Vatandaşı Naci BEŞTEPE

TÜRK

Piyade Okulu’nda bir teğmen Atatürk fotoğrafını yakasına takmamış.

O adam Orduda kalırsa TSK olur SK …

GAZETECİ

Gazeteciler, Cezayir dönüş uçağında Bahçeli’nin 50+1 konusundaki açıklamasını RTE’ye sormamış.

Uçakta gazeteci var mıymış?..

HAİN

İzBŞB Başkanı Soyer, Vahdettin’e “hain” dediği için hakkında soruşturma açılmış.

Doğru söylemek suç mu?..

NASS

MB faizi yine artırdı.

Siz kim oluyorsunuz! Nass var Nass. RTE görevde…

ECEL

İsmailağa cemaatinden Saadettin Ustaosmanoğlu, “Hamas‘ın yaptığını biz Türkiye’de yapmalıyız. Vakti geldi, devrim olmaması için bir sebep yok” demiş.

Eceli gelen köpek cami duvarına işermiş…

FAŞİST

AKP’li Sultanbeyli Belediyesi, Atatürk’e “firavun” diyen Nuri Pakdil’in adını kütüphaneye verdi.

AKP’li vekil Yaşar Kırkpınar, Atatürk ve İnönü’ye “faşist” imasında bulundu.

Yukarı baksalar firavunu da, faşisti de görürler…

VİCDANSIZ

RTE, kirasını üçe katlayan ev sahibine, ”Bu ne vicdandır, insaf ya!” diye tepki gösterdi.

Piyasada her şey 4-5’e katlandı,

Vakıf mülklerinin kiraları 9’a katlandı,

80 yaş üzerindeki generaller adli tıp raporuna rağmen serbest bırakılmadı,

Bunlara hangi vicdansız/lar sebep oluyor?..

CUMHUR

Muhalefetin öğretmen, çiftçi, öğrenci, emekli için (AS: ücretleri) iyileştirme isteği AKP-MHP Vekillerince reddedildi.

Cumhurun (halkın) ittifakı derler, halkı ezer geçerler…

YİYİCİLER

AKP’li Şanlıurfa Belediyesi’nin meclis üyesi, Belediye Başkanı Beyazgül’ü kamu arsalarını parsel parsel satmak ve kaynakları peş keş çekmekle suçladı.

AKP belediyesidir, ne kadar yerse iyidir…

SÖZLEŞME

(Değerli kardeşim Cihangir Dumanlı’dan)

RTE:  “İstanbul Sözleşmesi kadın cinayetlerini önlemedi” demiş.

Tabii önleyemez. Uygulamadınız ki!

Prof. Dr. Halil ÇİVİ
İnönü Üniv. Eski İİBF Dekanı

(AS: Bizim kapsamlı katkımız yazının altındadır..)

İnançlı, dindar, olmak kötü değildir.

Ancak inancı ya da dini kötüye kullanmak kötüdür.

Dinden çıkar, makam, şöhret, gelecek (istikbal), saltanat ya da iktidar… devşirenlerin eylemleri dindarlık değildir.

Dini kötüye kullanmaktır.

Dini kötüye kullananlara da DİNDAR değil, DİNBAZ denir.

Kör cehalat yolunu tıkadığı için, dinbazlar akılcı, bilimsel ve laik eğitime her koşulda karşı olurlar.

” Din afyondur” diyenlerin söylemek istedikleri de dinbazların, halkın cehaletinden yararlanarak dinleri her yönden halkı sömürme aracı olarak görüp kullanmaları ile ilgilidir.
===============================
Dostlar,

Sn. Prof. Hali Çivi bu kez oldukça kısa yazmış.
Oysa “inançlar” konusu oldukça zor (netameli) ve kapsamlı bir konu Felsefede.
Öncelikle insanların duyuşsal alanında kaldığı için, inançlar oldukça öznel (subjektif), neredeyse kişiye özgü.
İkinci güçlük, bize göre öznel “inanç alanı” nın tartışmaya açık olmayışı ama “kabul, saygı” istemi.
İnsanlar inançları bağlamında çok katı, direngen hatta tepkisel olabiliyorlar.

Oysa bilimsel yöntemle erişilecek değer bilgisi ile kararlar üretmek ve öznel değer yargılarını geriye çekmek çatışma çözümünde, yarışan değerler sorunsalında vargılarımızı temellendirmek için en sağlıklı yol.

İnsanlara Felsefe, Mantık öğretilmeli. Doğru düşünme ve sorgulama yöntemleri öğretilmeli.
İnsan beyni bir donanıma benzetilebilir. Gereksindiği yazılım ise “bilimsel akılcılık” tır.

Dolayısıyla “inançlar”ı ya da “inanç alanını” belli nitemlerle (sıfatlarla) nitelemeden, dokunulmaz kılıp tabulaştırmadan önce, yukarıda yazageldiğimiz adımlarla ilerlenmesinde yarar var.
İnsanları şu ya da bu biçimde oluşturdukları inanç temelli konfor alanından dışarıya davet etmek gerek. “İnançları” dahil sorgulamayı yaşam biçimine dönüştürmek..

Neden? Niçin? Nasıl? Başka seçenek olabilir mi?…
gibi soruların çengellerini beyin kabuğu (korteks) oluklarına çengellemek gerek.

Uygarlığın anahtarı bu sorgulama eylemi.

Peşin (a priori) “inançlarınıza saygılıyım” söylemi de bu sözün sahibi için bir konfor alanı.
“İnançlarınıza saygılıyım, ama..” yaklaşımının her 2 özne için de en doğrusu olduğunu düşünürüm.
Koşullandırma (Empozisyon) yapmadan, insan aklını düşünmeye, sorgulamaya çağırmak da aydın sorumluluğu kapsamında kanısındayız.

“Aklı dürten” sorularla..

İnanç kulübesini yıkmadan ama bir “saray inşa edip” (!) oraya çağırarak..
***
“Din afyondur”, söylemine (mottosuna) gelince..

Sözüz özü Karl Marx‘a aittir :

• “Kapitalizm, dini bir afyon gibi kullanıyor.”

Karşıtları ise bu çok güçlü saptamayı püskürtmek için akıl almaz biçimde çarpıtarak,

• “Marx, dinimize afyon dedi..”

savunusuna geçtiler. Oysa Karl Marx çok yalın bir gerçekliği vurguladı.
İnsanları acımasız kapitalizmin yabanıl (vahşi) ve çok yönlü sömürüsünden kurtaracak adımlar bu kabulden geçiyor.
***
Biz yaşamımızda “inanma” fiilini hemen hemen hiç kullanmıyoruz.
Şu, şu, şu… verilerle çıkarımım böyle.
Şu, şu, şu… gerekçelerle şöyle düşünüyorum… kiplerini / kalıplarını kullanmayı yeğliyoruz.

Bilim gerekirci (deterministik)..
İnsanları inanç kulübelerine hapseden, olgular hakkında yeter bilimsel bilgiye sahip olmamak değil mi!

Büyük ATATÜRK‘ün uyardığı üzere, yaşamda en gerçek yol gösterici “akıl ve bilim” ya da bireşimi (sentezi) “bilimsel akılcılık“..

İnsanlığın kurtuluşunun biricik aydınlık yolu bu : “Bilimsel akılcılık”

Sevgi ve saygı ile. 29 Kasım 2023, Ankara

Prof. Dr. Ahmet SALTIK MD, BSc, LLM  
Atılım Üniv. Tıp Fak. Halk Sağlığı (Toplum Hekimliği) Uzmanı
Hekim, Hukukçu-Sağlık Hukuku Uzmanı, Mülkiyeli
www.ahmetsaltik.net       profsaltik@gmail.com
facebook.com/profsaltik     X : @profsaltik

Gani AŞIK