Laik bir devletin işleyişi şeriata dayanamaz!

Zülal Kalkandelen
Zülal Kalkandelen

zulal.kalkandelen@cumhuriyet.com.tr 

Son Yazısı / Tüm Yazıları

04 Şubat 2024, Cumhuriyet

Yarın laikliğin Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasasına girişinin 87. yıldönümü. Laiklik, 1924 Anayasası’na 5 Şubat 1937’de yapılan değişiklikle; 2. maddeye devletin niteliklerinden biri olarak girdi. Bu anayasanın 4. maddesinde değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez maddeleri arasında. (AS: İlk 3 maddenin değiştirilemeyeceği, değiştirilmesinin teklif bile edilemeyeceği düzenlemesi, ilk kez 1982 Anayasasının 4. maddesiyle getirilmiştir, önceki anayasalarda yoktu.)

Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devleti olsa;

  • Ne AKP’li cumhurbaşkanı “Şeriata düşmanlık dinin bizatihi kendisine husumettir.
    Türk demek, aynı zamanda Müslüman demektir.”
    diye konuşabilir;
  • Ne de bu ülkenin adliyesinde şeriat çığlıkları atılabilirdi.

Erdoğan’ın Diyanet Akademisi Başkanlığı 1. Dönem Aday Din Görevlileri Mezuniyet Töreni’ndeki konuşması, yürürlükteki anayasaya aykırıdır. Türkiye Cumhuriyeti, din birliği üzerine kurulmuş değildir. Anayasanın 66. maddesinde vatandaşlık tanımı “Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türktür” şeklindedir. Burada vurgu, yurttaşlık bağıdır.

YURTTAŞLIĞI ‘YAPAY DİN’ OLARAK GÖSTERMEK…

Erdoğan’ın yurttaşlık kavramına yaklaşımını da hatırlamak gerekir. 2014’te 5. Din Şûrası’nda ne demişti?

“Batı’da Hıristiyanlıktan oluşan boşluğa örneğin yurttaşlık dini ikame edilirken Türkiye gibi Müslümanların çoğunlukta olduğu ülkelerde de benzer bazı denemelere girişildi. Bunlar kendi elleriyle yurttaş dini benzeri dinler inşa ederek İslamın karşısına kendi yapay dinlerini koymanın çabası içinde. Din ve devlet işleri ayrı olsun diye, kendi yapay dinlerini devlete egemen kılmanın mücadelesini verdiklerinin bilincinde değiller.”

Yani anayasal bir kavram olan yurttaşlığın din ile yer değiştirmek için yaratıldığını söylüyor. Din ve devlet işlerinin ayrılmasını (yani laikliği) hak dininin yerine yapay bir din geçirme çabası olarak tanımlıyor.

“Türk demek, aynı zamanda Müslüman demektir” derseniz, bu yanlış düşüncenizi topluma dayatmakla kalmaz, laiklik ilkesini çiğneyerek vatandaşlar arasında ayrışmaya yol açarsınız. Tarihi doğru incelerseniz Türklerin Müslümanlıktan önce birçok başka inanca sahip olduğunu da görürsünüz. 

Ayrıca bugün Türkiye’de Müslümanlık dışında başka dine inanan vatandaşlar olduğu gibi, inançlı olmayan vatandaşlar da var. Laiklik tam da bunun için var: Hem herkesin kendi inancını özgürce yaşaması hem de farklı inancı olanları ya da inançsızları toplumdaki egemen dinin baskısından korumak için var!

LAİK HUKUK, İNSAN AKLININ YAPTIĞI YASALARA DAYANIR

Laik bir ülkede, bireyler elbette inançlarını yaşayabilir ancak devlet, vatandaşlar arasında dine dayalı bir ayrım yapamaz. Türkiye’nin üzerine oturduğu temelin sacayaklarından biridir bu.

  • Şeriat eşittir İslamiyet değildir!

Birbirinden çok farklı yorumlar ve çeşitli mezhepler varken bunu iddia etmek olanaksızdır.

Anayasadaki laiklik ile kastedilen ise hukuk sisteminin ve devlet yönetiminin
din kurallarına göre düzenlenemeyeceğidir. Sorun budur. 

Laik hukuk, halkın oylarıyla seçilen temsilcilerden oluşan meclislerin, insan aklını kullanarak toplumun gereksinimlerine ve çağın evrensel hukuk ölçülerine uygun olarak kabul ettiği yasalara dayanır. Türkiye de 1923 Cumhuriyet Devrimi ile 87 yıl önce bu sisteme dahil olmuş, bu sayede ilerleyebilmiştir.

Bu gerçekler ortadayken, 2024’te adliyelerde şeriat çığlıkları atanları savunmak, yurttaşlığı ve laikliği “yapay din” olarak göstermek, laikliği savunanlara “lümpen faşist” demek, bu ülkeye yapılabilecek büyük bir kötülüktür.

Bugün Türkiye’de laik hukuk yerine şeri hukuk geçerli olsaydı ne ben bugün bir gazetede bunları yazabilirdim ne kadınlar toplumda hak ettikleri yere gelebilirdi ne de şeriatı savunan Meral Akşener, bir siyasal partinin genel başkanı olabilirdi! 

Birilerinin amacı Türkiye’de ortaçağ gericiliğini geçerli kılmaksa bilsinler ki; biz yurtsever devrimciler ve gerçek Cumhuriyetçiler, anayasal düzeni ve hukuk devletini savunmaktan asla vazgeçmeyeceğiz!


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Laik bir devletin işleyişi şeriata dayanamaz!” hakkında 2 yorum

  1. Tahsin Yücel

    Sayın Kalkandelen’in sözlerine katılıyorum. Laikliğin başka bir yararı da, değişik dinlere, mezheplere inanan kişilerin, toplumların din özgürlüğünü koruması; değişik dinlere inananların barış içinde birlikte yaşamalarını sağlamasıdır. Tarihte binlerce yıl din kavgaları oldu; şimdi de oluyor. Laiklik genelleşirse din savaşları olmaz.

    Cevapla
  2. Gönül Pınar Atacı

    Her tümcesi harfi harfine aynen paylaşılmasi gereken tamamen HAKLI VE TEMELLİ, SOMUT VE NESNEL, YURTSEVER VE DEMOKRAT, BİLİMSEL VE MÜKEMMEL teşhisler, analizler, yorumlar, teşhirler, kınamalar, öngörüler, sonuçlar. Kalbine, eline, kalemine sağlık sevgili Zülal. İyi ki varsın. İyi ki yazarsın.

    Cevapla

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir