§ Tam kapanma çalışanların ezici çoğunluğu için geçerli değil!
§ İstihdamın yaklaşık %61’i (16,4 milyon) kapanmadan muaf sektörlerde çalışıyor.
§ İstihdamın yaklaşık %22’si (6 milyon) kapanmadan kısmen muaf sektörlerde.
§ Kapanma kapsamındaki sektörlerde çalışanlar sadece %17 (4,4 milyon) dolayında.
Hükümet, 29 Nisan 2021 günü saat 19.00’dan başlayarak 17 Mayıs 2021 günü
saat 05.00’e dek sürecek olan “tam” kapanma dönemine geçildiği açıkladı.
Ancak DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından yapılan kestirimlere göre tam kapanma söz konusu değil, on milyonlar çalışmayı sürdürecek.
DİSK-AR kestirimlerine göre 26,8 milyonluk istihdamın yaklaşık %61’i (16,4 milyon)
kapanmadan muaf sektörlerde çalışırken, istihdamın yaklaşık %22’si (6 milyon)
kapanmadan bir ölçüde muaf sektörlerde ve yaklaşık %17’si (4,4 milyon) ise kapanma
kapsamındaki sektörlerde çalışıyor.
İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü’nün genelgesine göre bu dönemde “tam”
kapanmadan muaf tutulan milyonlar yer alıyor. Genelgede 43 muafiyet bulunuyor. Sanayi ve
inşaat işçileri ile hizmetler sektörünün birçok alt sektörü başta olmak üzere
- Zorunlu olmayan mal ve hizmet üretiminde milyonlarca işçi çalışmaya devam edecek.
Genelge ekinde yer alan kapanmadan muaf olan işler ve sektörler 43 başlıkta sayılmaktadır.
Bu 43 başlıktaki bağışıkların (muafiyetlerin) kapsamındaki çalışanların sayısının tam olarak saptanması sektörlerin iç dağılımına ilişkin yeterli bilgi olmaması nedeniyle zorluklar taşımaktadır. SGK verilerinde yer alan sektörel dağılım verileri kayıtsızları içermediği için eksiktir. Bu nedenle TÜİK’in faaliyet kollarına göre istihdamın dağılımını esas alarak bir kestirim yapmaya çalıştık. Genelgede yer alan muafiyet listesi ile TÜİK faaliyet kolları istihdam verisini eşleştirmeye çalışarak bir tahmin yapmaya çalıştık.
Kaynak: İçişleri Bakanlığı Genelgesinden ve TÜİK HİA 2020 yıllık verilerinden DİSK-AR tarafından kestirililmiştir.
Açıklama: Yeşil renk kapanmadan muaf olan, kırmızı renk kapanmadan muaf olmayan, turuncu renk kapanmadan kısmen muaf olan sektörleri göstermektedir.
TÜİK Hanehalkı İşgücü Araştırması 2020 yıllık verilerini kullanarak yaptığımız hesaplamaya
göre istihdam edilen toplam 26 milyon 813 kişinin 16 milyon 393 bini “tam” kapanmadan muaf
sektörlerde çalışırken, 4 milyon 447 bini tam kapanmadan muaf olmayan sektörlerde çalışıyor.
5 milyon 973 bin kişi ise kapanmadan kısmen muaf sektörlerde çalışıyor.
Böylece istihdamın %61’i kapanma döneminde çalışırken, %17’si kapanmadan yararlanabiliyor.
Kapanmadan kısmen muaf olanlar ise %22 dolayında. Böylece bir ölçüde bağışık olan
sektörlerde çalışanların bir bölümü de eklendiğinde kapanmadan bağışık (muaf) olan sektörlerde
çalışanlar istihdamın yaklaşık % 70’ine yükselebiliyor.
Not : Hesaplamalar söz konusu genelgede belirtilen istisnaların TÜİK faaliyet kolları ile
eşleştirilme çalışmasına dayalı olup yaklaşık ve kestirimsel niteliktedir. (“Tam kapanma” yok, on milyonlar çalışmaya devam ediyor! – DİSK-AR, DİSK Araştırma Merkezi (disk.org.tr)