Erzurum Kongresi 94 Yaşında!
Mustafa Kemal Paşa, Erzurum Kongresi’ne tüm askeri san ve görevlerinden ayrılmış olarak (İstanbul hükümetinin görevden alması / kendisinin istifası) ile, güçlükle sağlanan bir sivil giysiyle katıldı. Kongre açış konuşmasında şu sözleri tarihe geçti ve örnek oldu :
- “Efendiler, Sine-i millette bir ferd-i mücahitim..”
- Büyük Atatürk, bu yaşamsal Kongreye, tüm görevlerinden istifa etmiş, boynunda hain padişah Vahdettin‘in idam fermanı olduğu halde,
kendi deyimi ile
- “SİNE-İ MİLLETTE FERD-İ MÜCAHİDİM“
- diyerek katılmıştı..
- Bu kongre Türk Kurtuluş savaşının en kritik dönemeçlerinden biridir.
Kazım Karabekir Paşa‘ya şükranla..
- Erzurum Kongresi : 23 Temmuz – 7 Ağustos 1919
Mustafa Kemal Paşa, ilk büyük kongreyi topladığı Erzurum’da
hükümet konağı önünde Vali Zühtü Bey, memurlar ve subaylarla.. - Erzurum Kongresi’ne katılan 56 harman yürekli yiğide,
başta Mustafa Kemal Paşa olmak üzere vatan minnettardır..
Erzurum Kongresi, 23 Temmuz – 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum’da toplanan kurultaydır. Kongreye çoğunluğu işgal altındaki 5 doğu ili Trabzon, Erzurum, Sivas, Bitlis ve Van’dan gelen 56 (62?) delege katılmış; 2 hafta süren Kongrede alınan kararlar Kurtuluş Mücadelesinde izlenen çizgide önemli ölçüde belirleyici olmuştur.
Bu kongreyi Atatürk düzenlememiştir. Erzurum kongresi bölgesel bir kongre olmasına karşın, tüm Ulusu etkileyecek kararlar alınmıştır
Kongreyi geçici başkan olarak Erzurum delegelerinden Hoca Raif Efendi açmış; yoklamanın ardından yapılan oylamada Mustafa Kemal Paşa kongre başkanlığına getirilmiştir.
Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar:
- Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.
- Her türlü yabancı işgaline ve müdahalesine karşı millet hep birlikte direniş ve savunmaya geçecektir.
- İstanbul Hükümeti vatanın bağımsızlığını sağlayamazsa geçici bir hükümet kurulacaktır. Bu hükümet milli kongre tarafından seçilecektir.
Kongre toplanmamış ise, bu seçimi Temsilciler Kurulu yapacaktır. - Kuva-yi Milliye‘yi etkili, milli iradeyi hakim kılmak esastır.
- Azınlıklara siyasi hakimiyetimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.
- Ancak bu vatandaşların canları, malları ve ırzları her türlü saldırıdan korunacaktır.
- Manda ve himaye kabul olunamaz.
- Milli irade ve toplanan ulusal güçler padişahlık ve halifelik makamını kurtaracaktır.
- Mebuslar Meclisi’nin derhal toplanmasına ve hükümetin yaptığı işlerin milletçe denetiminde çalışılacaktır.
- Sömürgecilik amacı taşımayan devletlerden teknik,sanayi ve ekonomik yardım
- kabul edilebilir.
Sevgi ve saygı ile.
22.7.13, Ankara
Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net