Dostlar,
Sn. Prof. Dr. Ali Ercan hocamız -ki bu sitede en çok yazıları yer alan saygın kişiyi artık siz de çok iyi tanıyorsunuz- “DİL ve DÜNYA GÖRÜŞÜ” başlıklı bir irdelemesini yolladı. İşte yaşama analitik bakabilen, sentez yapabilen özetle düşünmeyi öğrenmiş bir beyinin ürünü. Tam da Büyük Atatürk’ün özlediği gibi :
“… okumak, okuduğunu anlamak ve ondan bir sonuç çıkarmak, zekayı terbiye etmek..”
Yazısını aşağıya alıyoruz, kendilerine yazdığımız e-iletiyi de..
Ali hocam,
Bu Türkçe – İngilizce karşılaştırmanız çok hoş..
Üstadım, siz bu denli geniş ilgi alanını nasıl besliyorsunuz??
Ne zaman besleyip büyüttünüz bunları ? Bravo doğrusu..
Ben Dil Derneği üyesiyim ama yazdığınız boyutları hiç irdelememiştim!
Bu arada, İngilizce de ilk 200’de “LOVE”, “kiss” yok..
Benim bilinçaltı takıntım değilse, bana tuhaf geldi..
Özellikle ilkinin olmayışı.. Ne dersiniz ??
Sevgi ve saygı ile.
Datça, 6.9.12
Dr. Ahmet Saltık
www.ahmetsaltik.net
==================================================
DİL ve DÜNYA GÖRÜŞÜ
Prof. Dr. D. Ali Ercan
Değerli arkadaşlar,
Bir dildeki kavramların ağırlık sıralaması, o dili konuşanların dünya görüşü hakkında da ipucu verir.. Tüm dünyaya egemen olan İngiliz dilinde en çok kullanılan kelimelere baktığımızda “Zaman” ilk sırada geliyor, eylem olarak “gitmek” sıfat olarak da “iyi” Türkçede ise isimlerde “yer”, eylemde “olmak” ve sıfatlarda “çok” kelimeleri başı çekiyormuş..
Ad (isim)
Time, person, year, way, day, thing, man, world, life, hand, part, child, eye, woman, place, work, week, case, point…
Eylem (fiil)
Go, know, take, see, come, think, look, want, give, use, find, tell, ask, work, seem, feel, try, leave, call…
Nitem (Sıfat)
Good, new, first, last, long, great, little, own, other, old, right, big, high, different, small,large, next, early, young, important, few, public, bad, same, able…
Türkçedeki sözcük (kelime) sıralaması bir ankette* şöyle çıkmış :
bir, olmak, bu, o, ben, demek, çok, yapmak, ne, gibi, daha, almak, var, kendi, gelmek, ile, vermek, ama, sonra, kadar, yer, en, insan….
Hint/Avrupa dil grubunda olanlar Evreni dinamik;
Ural/Altay grubunda olan bizler statik, durağan görüyoruz..
Bizde nicelik, onlarda nitelik ağır basıyor.
Cümle kuruluşunda da görülüyor bu fark.. Biz;
“Ben eve gidiyorum” derken onlar,
” I go home” diyorlar…
Bizde öncelik statik olan “Ev” de… dinamik (eylem) arkadan geliyor.
Bir kez “eve” dedikten sonra fikir değiştirebilir, gitmek yerine “bakıyorum” da diyebiliriz.. Onlarda ise “go” yani eylem ön sırada, değişmez durumda.
“I go” dedikten sonra fikir değiştirebilir home” yerine “to the school” diyebilirler. Ural/Altay dil grubu ile Hint/Avrupa dil grubu arasındaki temel farktır. æ
* TDK ‘nun bu konuda kapsamlı bir çalışması olup olmadığını bilmiyorum.
***
İngilizcede en çok kullanılan kelimeler sıralamasında ilk 200 kelime.. ”
Dostlar, tablo formatındaki bu listeyi ancak pdf olarak verebiliyoruz..
Tıklayarak erişebilirsiniz..