İsmet İnönü’nün RTE Öngörüsü

İsmet İnönü’yü 25 Aralık Perşembe günü ölümünün 41. yılı dolayısıyla anacağız.

Rejimin ve devlet kurumlarının hoyrat ellerde yıpratıldığı bir dönem yaşanıyor. İsmet Paşa’nın uzun devlet ve siyaset yaşamından, söylev ve demeçlerinden, anılarından çıkartılması gereken dersler var.

CHP arşivlerinden de yararlanan Mustafa Bilgehan, bir süre önce
“Tanıkların Anılarıyla – Sözler ve Dersler” adıyla bir İsmet İnönü kitabı yazdı. Tanıkların çoğu Paşa’nın birlikte siyaset yaptığı sağdan ve soldan önemli siyaset adamları…
Ne yazık ki çoğu artık aramızda değil.
Çok şükür sağlık ve afiyet içinde yaşamını sürdürenler de var.
Örneğin, TBMM’nin “efsanevi” başkanlarından ve bir dönem merkez sağın öncü liderlerinden Ferruh Bozbeyli.
Bilgehan’ın kitabında Bozbeyli anlatıyor:

“İsmet Paşa bir gün bana, ‘Hadi genç başkan beni eleştir!’ dedi. O zaman ben de dedim ki, ‘Paşam, sizi 1944’ten beri takip ediyorum. O zamandan beri siz hiç sol tehlikeden söz etmediniz. Hep sağ tehlike dediniz. İşte sizin bu taraf tutuşunuz sayesinde sol öyle ilerledi ve gelişti ki!’

Paşa bunun üzerine, ‘Bu söylediğin kısmen doğrudur. Çünkü benim kafamda şöyle bir şey var. Solun en ilerisi komünizmdir. Komünistlerin bile kafasında bir devlet fikri vardı. Ama bu sağın kafasında devlet fikri yok. Bu beni ciddi kaygılandırıyor. Çünkü en önemlisi devlet fikrinin varlığıdır.’ dedi”
(İsmet İnönü: Sözler ve Dersler, sayfa 65- Doğan Kitap 2014)

İsmet Paşa bu sözleri 1960’ların ortasında, Erdoğan’ın Kasımpaşa’da sokak aralarında kısa pantolonla bez top peşinde koştuğu günlerde söylüyordu.
Öngörü devlet adamlığının en büyük özelliği.
Bugünün devlet adamları, “Sağda devlet fikri yoktur.” öngörüsü ışığında, “Barış Süreci”nin sonu için ne düşünüyor?