Boğaziçi Üniversitesi ile İlgili Kamuoyu Açıklaması
Ege Öğretim Elemanları Derneğinin (EGÖDER) Kamuoyu Açıklaması
(07 Şubat 2021)
Boğaziçi Üniversitesi’ne 2 Ocak 2021 tarihinde yapılan rektör atamasına üniversitenin öğretim elemanları ve öğrencilerinin demokratik haklarını kullanarak yaptıkları itiraza kolluk kuvvetlerinin müdahalesi ile başlayan ve giderek sertleşen olaylar akademinin birer mensubu olarak bizleri derinden kaygılandırmaktadır. Öğrencilerin, şiddetten uzak bir şekilde özelde kendi üniversitelerinin yerleşik geleneklerini, genelde ise üniversite özerkliğini savundukları demokratik ve barışçıl eylemlerinin bir terör eylemi olarak değerlendirilmesi bu kaygımızı bir kat daha artırmaktadır.
Yapılması gereken çok açıktır. Üniversitelerimizin kendi özgün yeterlikleri doğrultusunda gelişmelerinin yolu açılmalı; onları tektipleştiren, vasatta ortaklaştıran düzenleme ve politikalardan vazgeçilmeli; bilimsel ve idari liyakat gözetilmeli ve geçmişte de yaşanan acı olayların ışığında üniversitelerin siyasallaştırılması anlamına gelecek tutum ve anlayışlardan vazgeçilmelidir. Ayrıca, çağdaş üniversitenin olmazsa olmaz koşulunun “Akademik Özgürlük ve Özerklik” olduğu unutulmamalıdır. Bu konuda, Dünya Üniversiteler Servisi (WUS) tarafından 1988’de kabul edilen “Akademik Özgürlük ve Yükseköğretim Kurumlarının Özerkliği” başlıklı “Lima Bildirgesi” gerçek anlamda bir yol göstericidir.
Lima Bildirgesine göre;
“Akademik özgürlük”, akademik toplum üyelerinin tek tek ya da toplu halde bilgiyi araştırma, inceleme, tartışma, belgeleme, üretme, yaratma, öğretme, anlatma ve yazma yoluyla edinmelerinde, geliştirmelerinde ve iletmelerindeki özgürlükler anlamına gelir. “Akademik çevre”, bir yükseköğretim kurumunda öğretim, araştırma, inceleme yapan ve çalışan herkesi kapsar.
“Özerklik”, yükseköğretim kurumlarının iç işleyişlerine, mali işlerine ve yönetimlerine ilişkin kararlar almada; eğitim, araştırma, dışa yönelik çalışmalar ve diğer ilgili faaliyetlerde kendi politikalarını oluşturmada devlet ve toplumun tüm diğer güçleri karşısındaki bağımsızlıkları anlamına gelir.
Hiç kuşkusuz bu tanımlar, akademik özgürlüğün ve özerkliğin hiçbir kısıtlamaya tabi olmadıkları anlamına gelmez. Akademik ahlaka, bilimsel normlara ve ulusal çıkarlara zarar verecek bir akademik özgürlük ve özerklik anlayışı kabul edilemez.
Açıkladığımız gerekçelerle Ege Öğretim Elemanları Derneği olarak, Boğaziçi Üniversitesi öğretim elemanları ve öğrencilerinin bizlerin de talebi olan çağdaş ve özerk üniversite istemlerini destekliyoruz. Kurucumuz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün gençliğe duyduğu güvenin ışığında öğrencisi, öğretim elemanı ve tüm bileşenleriyle birlikte üniversitelere güvenilmesi gerektiğini ve çağdaş bir ülke hedefine ancak idari, bilimsel ve mali özerkliğe sahip, güçlü bir akademi ile ulaşılabileceğini önemle vurgulamak istiyoruz.
Kamuoyuna saygı ile duyuruyoruz.
Ege Öğretim Elemanları Derneği Yönetim Kurulu