Bir ihtimal Daha Var Kanunu
Av. ÖZGÜR ERBAŞ
Sonra 2011’de ihaleler yapılmaya başlandı. Danıştay 2012’de , Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) açtığı davalarda Etlik, Bilkent ve Elazığ şehir hastaneleri ihalesinin yürütülmesinin durdurulmasına ve dayanak yasa için Anayasa Mahkemesi’ne başvurulmasına karar verdi. Mahkeme’nin bu kararı aşılamadı ve 100 yıl önceki “yok kanun yap kanun” yöntemi ile yeniden düzenleme yapıldı, 2013’te ilk yasayı yürürlükten kaldıran ve şehir hastaneleri için şirketlere bolca “güzellik” yapan 6428 sayılı Yasa kabul edildi. İşte ilk kez bu yasada “döviz” ile ödemeden söz edildi. İlgili madde şöyle:
“Dönem sonunda Türkiye İstatistik Kurumunca belirlenen dönemsel Üretici Fiyat Endeksi ile Tüketici Fiyat Endeksi toplamının yarısı oranında kullanım bedeli artışı yapılır. Yüklenici tarafından yabancı para birimi ile kredi temin edilmesi ve kullanım bedelinin yeniden belirleneceği tarihteki ilgili döviz kurundaki değişimin Üretici Fiyat Endeksi ile Tüketici Fiyat Endeksi toplamının yarısı oranından yüksek veya düşük olması hâlinde, idare tarafından yönetmelikle belirlenen esaslar çerçevesinde hesaplanacak düzeltme katsayısı marifetiyle kur farkı hesaplanır ve yabancı para birimi ile borçlanma oranında kullanım bedeline eklenir veya kullanım bedelinden çıkarılır.”
Yasanın uygulama yönetmeliği bir yıl sonra 2014’te yayımlandı. Şehir hastanesine ödenecek kiralarda döviz artışının nasıl hesaplanacağı da yönetmelikte gösterildi.
Şehir hastanelerine dövize endeksli ödeme yapılması nedeniyle değil, döviz kurundaki hareketlilik nedeniyle bir “fazla kâr” oluşmuş, bunu önümüzdeki dönemler için önlemek istiyorlarmış, bunun için Hazine ve Maliye Bakanlığı bir simülasyon hazırlamış, bu simülasyon 10 yıllıkmış, sözleşmelerin 25 yıllık olmasına karşın yine de 10 yıllık öngörüde bulunabilmişler. Sözleşme bedeli diye yeni bir tanım yapılmış ama içinde tanım yok, Sağlık Bakanı onayı ile sözleşme bedeli artırılmamak kaydıyla şirketlere yapılan ödemeler artabilirmiş de ama azabilirmiş de…
Peki, elimizde dokuz (hatta Bursa ile 10) adet şehir hastanesi ile bir adet Sağlık Bakanlığı hizmet binası olduğuna, bunlara kur krizinde kira ödendiğine, bu kiralar dövizle zamlandığına göre; ne tür bir “fazla kârdan” söz edildiği somut olarak anlatılabilir değil mi?
Plan ve Bütçe Komisyonu tutanağında daha da “eğlenceli” bölümler var, dileyenler oradan da okuyabilir. Buraya yalnızca şu kısa bölümü alıyorum:
Hazine ve Maliye Bakanlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Dr. Serhat Köksal – Bu tamamen bir örnek Sayın Vekilim, herhangi bir hastanenin rakamlarını ifade etmiyor. Bu model çalışırsa bizim nasıl bir sonuçla karşılaşabileceğimizi simüle eden bir örnek bu.
Abdüllatif Şener (Konya) – Dolar cinsinden söyleyebilir misiniz başlangıçta kaç dolardı, bitişinde kaç dolar olacak?
Hazine ve Maliye Bakanlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Dr. Serhat Köksal – Buna şöyle diyebiliriz: Başlangıçta 10 dolarsa bitişinde 80 dolara çıkma ihtimali, olasılığı var. Biz bürokrat arkadaşlarımızla bu olasılığı tespit ettik.
Abdüllatif Şener (Konya) – Yahu, onu teorik olarak getirene kadar, yaptığınız, işletmeye açılmış hastane var, onun rakamlarını getirip koysanız ya.
Hazine Ve Maliye Bakanlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Dr. Serhat Köksal – Sayın Vekilim, ticari sır sözleşmeler…
Abdüllatif Şener (Konya) – Ne biçim ticari sırmış bu?
Garo Paylan (Diyarbakır) – Hazineden ödüyoruz parayı ya Hazineden!
Fikret Şahin (Balıkesir) – Meclise ticari sır olabilir mi? Yani siz millet için yapıyorsunuz, biz milletvekiliyiz yani ticari sır olabilir mi milletvekillerine? Yok böyle bir şey!
Garo Paylan (Diyarbakır) – Hazineden ödediğimiz şey nasıl sır oluyor? “Bir projeksiyon görelim” diyoruz yahu!
Fikret Şahin (Balıkesir) – Hayır, Meclis öğrenemeyecek de kim öğrenecek bunu?
Abdüllatif Şener (Konya) – Burada, kullanım bedeli var, hizmet bedeli niye yok?
Hazine ve Maliye Bakanlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Dr. Serhat Köksal – Efendim, kullanım bedelinin içinde zorunlu hizmet bedeli de var.
Garo Paylan (Diyarbakır) – Kapalı oturum yapalım.
Sağlık Bakan Yardımcısı Halil Eldemir – Hizmet bedellerinde bizim sözleşme sürekliliğimiz yok Sayın Bakanım, 25 yıl şeyimiz yok yani.
Abdüllatif Şener (Konya) – Ama kamuya maliyeti içinde bir hizmet bedeli ödediklerimiz var.
Sağlık Bakan Yardımcısı Halil Eldemir – Kamu maliyeti içinde, biz aldığımız hizmetlere bir bedel ödüyoruz, birazdan ben onu açıklayacağım. Yani bizim, dövizle endeksli olan şeyimiz sadece kullanım bedeli, o da kira kısmı.
Abdüllatif Şener (Konya) – Yani bize masal anlatmak için geliyorsunuz.
TBMM’nin en ciddi işlerinin görüşüldüğü Plan ve Bütçe Komisyonunun üyeleri, bir kelimeden altı sıfırın sağa mı sola mı geçtiğini şıp diye anlar kişilerden oluşur. Şimdi görüşülenin saçmalığını şu diyalog gösteriyor:
Hazine Ve Maliye Bakanlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Dr. Serhat Köksal – Olasılık Sayın Vekilim -burayı benim vurgulamam lazım- biz bir olasılık üzerinden bir risk yönetimi yapıyoruz.
Bülent Kuşoğlu (Ankara) – Ya, ne yapıyorsunuz o zaman Serhat Bey? Olasılık üzerinden bizi gecenin bu saatinde nasıl çalıştırıyorsunuz ya? Ne demek “olasılık” üzerinden? Ya, bu olur mu dalga geçer gibi, biz enayi miyiz? Bu söylenecek şey mi gecenin bu saatinde ya?
Peki ama 2013’te yasada, 2014’te yönetmelikte niye dövize endeksli ödeme yapmayı kabul ettiniz? Bunu kabul ederken “simülasyonlarınız” neredeydi? Bu simülasyonsuzluk nedeniyle oluşan kamu zararı kimlerden tahsil edilecek? (İstanbul – BİA Haber Merkezi 18 Temmuz 2019)
==============================
Dostlar,
Bu sitede çok yazdık, power point yansıları yayınladık, konferansımızın kaydını paylaştık.. Pasta öyle büyük ki, iştahları öyle kamçılıyor ki, sağduyuyu silip süpürüyor ve bunca eleştiri ve karşı koymaya karşın iktidar geri adım at(a)mıyor, birtakım sınırlı düzeltmeler bile yapamıyor.
- Bu yaman oyunu kimler kurguladı ve kimler AKP iktidarını bu yakıcı – yıkıcı TALAN rolünü oynamaya mahkum ve mecbur etti?
- AKP gene kandırıldı, mazlum ve mağdur mu, yoksa “gönüllü köle” mi?!
Bu kör – sağır inadına dayatmaların bedelleri çok yönlü olarak ülkemize çoooook ağır oluyor.
Ancak tarih, hesabın mutlaka sorulduğunun örnekleriyle dolu ve tekerrür edecek aynı ağırlıkta.
Sevgi ve saygı ile. 22 Temmuz 2019, Ankara
Prof. Dr. Ahmet SALTIK MD, MSc, BSc
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Halk Sağlığı Uzmanı
Sağlık Hukuku Bilim Uzmanı – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net profsaltik@gmail.com
