Etiket arşivi: cari açık

HALKLARIN PATATES TARİHİ

HALKLARIN PATATES TARİHİ

Erinç YELDAN

Arkeolojik buluntular patatesin günümüzden yaklaşık 2500 yıl önce, Peru’da kullanılmakta olduğunu gösteriyor. Patatesin Avrupa kıtasına taşınışı ise İspanyol askerlerinin 1532 yılında Peru’ya ulaşmaları sayesinde. İspanyol akıncılar bölgede altın istilasını sürdürürken, İnkalı madencilerin chuñu adını verdikleri patates meyvesini yediklerini görmüşler.

Tarihçilerin yorumlarına göre İspanyollar patates ile tanıştıklarında aslında “altından daha değerli” bir ürün ile karşı karşıya olduklarının ayırdında değillerdi. Nitekim, patates ucuz ve protein bakımından zengin bir besin maddesi olarak Avrupa kıtasına hızla yayılacak, nüfus artışını hızlandıracak ve ucuz bir ücret malı olarak emekçilerin hızla yeni kapitalist birikim rejiminin “yedek işsizler ordusu” saflarına katılmalarına öncülük edecekti.

Ancak, patates İspanya’ya 1570’lerde ulaştığında ilk önceleri bir gıda maddesi olarak değil, daha çok hayvan besini ve ısınma malzemesi olarak kullanıldı. Gene tarihçilerden öğrendiğimiz bilgilere göre, patatesin insan besini olarak ilk kullanımı 1573’te, Sevilya’daki bir hastanede gerçekleştirilmiş. Bu arada İspanya kralı II. Philip, Peru’dan elde edilen patates yumrularını Vatikan’a, dönemin Papa’sına göndermiş. Papa da yumruları, o sıralarda doğrudan doğruya sağlık sorunları ile boğuşan Norveç elçisine iletmiş. Elçi Clusius, patatesi Viyana, Frankfurt ve Leyden’de ekilmesine öncülük ederek, bu değerli besinin Avrupa’da yayılmasına olanak sağlamış.

Her yeni fikir gibi, insanoğlunun patatese de “kuşkuyla” yaklaşmış olduğunu görüyoruz. Dönemin Avrupalıları patatesin “yeraltından çıkan bir meyve” olduğunu görünce uzun süre “zehirli” bir çiçek olduğuna inanmışlar; üstelik bir de “şeytan elması” olarak adlandırarak bahçelerine sokmamışlar. Ancak 1750’den sonradır ki Fransa ve Almanya’da önce soyluların, sonra da askerlerin mutfaklarına giren patates, nihayet halkın ucuz besin kaynağına dönüştürülebilmiş. Dönemin verileri, Fransa’da patates üretiminin 1815’te 2 milyar litreye ulaştığını, 1840’ta ise 11.7 milyar litreyi aştığını belirtiyor. İktisat tarihçileri, böylelikle patatesin Avrupa’da Malthus sınırlarını aşmak için çok önemli bir rol oynadığını yazıyorlar. Sanayi devrimi kuşkusuz yalnızca bir “mühendislik” meselesi değildi.

Sanayi üretiminin katlanarak büyümesi için giderek yoğunlaşan ve “iyi beslenen” bir işçi sınıfına gereksinim duyulmaktaydı. Patates hızla Kuzey İngiltere’nin kömür madenlerinde çalışan işçilerin bahçelerine değin ulaşacak ve ucuz işgücünün besin kaynağı haline gelecekti. Nitekim, bu gözlemlere dayanan Friedrich Engels de patatesin bu denli yaygınlaşmasını “tarihte demirin icadına eşdeğer” bir olgu olarak değerlendirmekteydi. İtalyan düşünür ve yazar Umberto Eco’ya göre de “patates, insanlığın ortaçağdan kurtuluşunu sağlayan en önemli buluşlarından” birisiydi.

Patatesin iktisadi yaşamdaki bu anahtar rolüne ilişkin en derin olaylar zinciri ise İrlanda’da 1845 – 1849 arasında patlak veren Büyük Açlık (Gorta Mór) felaketiydi. Patates yumrularında 1840’larda baş gösteren salgın hastalık sonucu bütün Avrupa’da üretimi neredeyse durma noktasına gelmişti. Ancak, patates üretimindeki daralma birçok tarihsel nedenden dolayı en şiddetli İrlanda’yı etkilemiş ve yaklaşık 1 milyon insanın ölümüne neden olmuş; yüz binlerce İrlandalının da göçe zorlanmasına yol açmıştı. Tarihçiler arasında patatese dayalı kıtlığın niye en şiddetli olarak İrlanda’yı etkilemiş olduğu bugüne değin süren bir tartışma konusu. Bu nedenler arasında İrlanda’nın o dönemde çoğunlukla patates tüketimine dayalı bir ekonomi olması; serbest ticareti özendiren Hububat Yasaları aracılığıyla kuralsızlaştırılan piyasa sisteminin denetimsiz ve spekülasyona açık kâr hırsıyla birleşmesi sonucu yaşanan aşırı dalgalı üretim yapısı; büyük toprak sahiplerinin işlevsiz bıraktığı verimsizleştirilmiş devasa tarımsal araziler, vb. sayılmaktadır.
***

TÜİK verilerine göre, Türkiye’de 2017 yılında 4.8 milyon ton patates üretildi. Bu miktarın yaklaşık %5’i ihraç edilmektedir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü yayın organı Yeni Ay’ın temmuz sayısında Burcu Ünüvar’ın bizlere ilettiği bilgilere göre Türkiye’de kişi başı patates tüketimimiz yıllık 47.9 kg. Türkiye tahıl sektöründe kendine yeterlik oranında ise patates %108’lik payla başı çekiyor. Medyada geçen haberlere göre, Gürcistan’ın ‘patates hastalığı’ nedeniyle mart ayından başlayarak geçici olarak Türkiye’den patates ithalatını askıya alması, depolarda ürün birikmesine ve bu ürünlerin bir kısmının da ekonomik değerinin zamanla yok olmasına yol açtı.

Gördüğümüz üzere, halkların patates tarihi dikkate alınmaya değer, son derece ilginç bir öykü. Türkiye’de de derinleşmekte olan ekonomik durgunluğun ve yaklaşan krizin enflasyon, cari açık, dış borç yükü, işsizlik, vb. gibi bir dizi göstergesinin yanında, patates fiyatlarının da halkın gündelik yaşamını en yakından etkileyen bir olgu olarak medyanın ve siyasetin merkezinde yer alması çok doğal. (Cumhuriyet, 04.07.2018)

Yüksek Büyüme Açıklaması Sonrası İki Ekonomistten Uyarı

Yüksek Büyüme Açıklaması Sonrası
İki Ekonomistten Uyarı

Mahfi Eğilmez ve Uğur Gürses, 2018 1. çeyrek için yüksek büyüme açıklaması sonrasında yaptıkları analizlerde uyarıda bulunarak dört noktanın altını çizdi:
1. Cari açık,
2. kredi riski,
3. faizler ve
4. döviz kurlarındaki artış.

İki ekonomist, Mahfi Eğilmez ve Uğur Gürses, son analizlerinde dün açıklanan %7.4’lük 1. çeyrek büyüme verisiyle cari açık artışı arasındaki ilişkinin altını çizdi.

Hazine eski müsteşarı Mahfi Eğilmez, cari açıktaki artışın “giderek kırılgan hale gelen Türkiye ekonomisi açısından çok ciddi bir sorun” olduğunu vurgularken, Hürriyet yazarı Gürses, “kendi kapasitesinin çok üzerinde borçlanarak harcayan ve büyüyen bir ülke” ifadesini kullandı.

Risk primi, faizler ve döviz kurlarındaki olağanüstü artış

Eğilmez ve Gürses, risk sigortalama düzeyini ifade eden “risk primi” ya da “kredi riski”ndeki, faizlerdeki ve döviz kurlarındaki artışa da dikkat çekti. Eğilmez risk priminin son iki ayda 187’den 278’e çıktığını belirtirken, Gürses “kredi riskinin zıplaması”na işaret etti.

Eğilmez, aynı dönemde gösterge faizin %10.97’den 18.86’ya yükseldiğini belirtirken, Gürses, “Merkez Bankası’nın piyasaya verdiği paranın maliyeti %17.75’e gelirken, 2 yıllık devlet tahvili faizleri %19’a dayandı” dedi.

İki iktisatçı yazılarında, döviz kurlarındaki artışı da vurguladı.

“Bu işte bir yanlışlık var demektir”

Eğilmez, yazısında şöyle dedi:

  • “Türkiye, son 12 aylık sürede %8’e yakın büyürken ekonominin risk primi (CDS primi) 187’den 278’e, gösterge faiz %10,97’den 18,86’ya, USD/TL kuru 3,51’den 4,51’e çıkıyorsa bu işte bir yanlışlık var demektir.”

“Durgunluğun içine düştüğümüzün kilometre taşları”

Gürses ise yazısında şunların altını çizdi:

Ekonominin 2. çeyreğinde; Nisan ve Mayıs ayındaki döviz kuru artışı ve bunun seyredilmesi piyasa faizlerini yukarı itti. Geç kalmanın bedeli, Merkez Bankasının 23 Mayıs ve 7 Haziran’da iki kez toplamda 4.25 puanlık faiz artışı sonrasında da uzun vadeli faizlerin artması oldu. Merkez Bankasının piyasaya verdiği paranın maliyeti %17.75’e gelirken, 2 yıllık devlet tahvili faizleri %19’a dayandı. Geriye %20-30’luk bir üretim maliyet artışı, finansman maliyeti artışı ve kredi riskinin zıplaması oldu.

Gürses yazısını şu cümleyle bitirdi: “Büyüme kutlaması yapılan ülkede durgunluğun içine düştüğümüzün kilometre taşları bunlar.” (İstanbul – BİA Haber Merk. 12 Haziran 2018)

 

2018 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ve KAMU MALİYESİNE GENEL BAKIŞ

Mahmut Esen
Em. Mülkiye Başmüfettişi
mahmutesen@gmail.com

2018 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ve KAMU MALİYESİNE GENEL BAKIŞ

(AS : Bizim katkımız yazının altındadır..)
“Sayamadığınız, ölçemediğiniz hesaplayamadığınız olayları tanıyamazsınız.”
Galileo Galilei

 IGİRİŞ

23.12.2017 gün ve 7066 sayılı 2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu, 31.12.2017 gün ve 30287 sayılı (M) R.G. yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Planda (2018-2020) belirlenmiş politika, hedef/ önceliklere göre ve özel mevzuatına göre hazırlanmış olan 2018 Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısının, TBMM yapılan görüşmeler sonucunda da kayda değer bir değişikliğe uğramadan aynen kabul edildiği görülmüştür. Ülke ve ulus sorunların tespiti ve alınması gereken önlemler açısından; kamunun gelirlerinin toplanması, giderlerin gerçekleştirilmesi, açıkların finansmanı, kamunun varlık ve borçları ile diğer yükümlülüklerinin yönetimini kapsayan kamu maliyesinin durumunun iyi bilinmesi ve gelişmelerin yakından izlenmesi özel bir önem taşımaktadır. Bu bağlamda merkezi yönetim bütçesi kanunları, tasarı/gerekçeleri  ve ekleriyle birlikte  güncel nitelikli, önemli bilgileri içermektedir.

Bu yüzden yazımızda 2018 yılı merkezi yönetim bütçesinin gelir, gider ve denkleştirmesi ele alınmakta, bütçe rakamlarının değerlendirilmesi yapılmakta;  kamu maliyesini ilgilendiren konularda fikir açıklamasında bulunulmadan önce bilinmesi ve el altında tutulması gerektiği düşünülen, en önemli/ somut bilgi notlarına dikkat edilmesi amaçlanmaktadır.

II-2018 YILINA AİT TEMEL  EKONOMİK GÖSTERGELER  (HEDEFLER)

Orta Vadeli Programla (2018-2020) belirlenmiş olan bazı makro ekonomik göstergelerdeki 2017 yılındaki gerçekleşme ve 2018 yılı tahminleri Tablo:1’de gösterilmiştir

Tablo 1: 2017 ve 2018 Yıllarına ait Temel  Ekonomik Göstergeler.    

2017 Gerç. Tahmini 2018 Programı
GYİH ( Milyar TL) 3.035 3.446
Kişi Başına Gelir (GSYH, ABD Doları) 10.579 11.409
GSYH Büyümesi (%)   5,5 5,5
İşsizlik Oranı (%) 10,5 9,9
İTHALAT (CIF)  (Milyar ABD Doları) 243,1 273,2
İHRACAT  (FOB) (Milyar ABD Doları ) 175,8 201,4
DIŞ TİCARET DENGESİ  (Milyar ABD Doları) -67,2 -71,8
CARİ DENGE (Milyar ABD Doları) -39,2, -40
DEFLATÖR (%)(GSYH’da Sabit Fiyatlarla Artış Oranı)   10,3 7,6
TÜFE (Yıl Sonu  %) 9,5 7,0

Kaynak: Orta Vadeli Program (2018-2020)

III- 2018 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ

A-Bütçe Giderleri
a)-Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Giderler

Merkezi yönetim bütçelerindeki 2017 ve 2018 yılı giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya göre dağılımları; 2017 yılı giderlerindeki gerçekleşmeler ve 2018/2017 gider tahminlerindeki değişim oranlarına Tablo 2’de yer verilmiştir.

Tablo 2: Ekonomik Sınıflandırmaya Göre 2018 Yılı M.Y. Bütçe Giderleri (Milyar TL)                                                                                

      Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Giderler 2017 YILI BÜTÇESİ 2018 YILI BÜTÇESİ
Tahmin Gerçekleşme Gerç.Or . (%) Tahmin Artış (%) 2018/2017
1-Faiz Hariç Giderler 587,6 621 105,6 691 17,6
Personel 162,6 162,1 99,7 183,1 12,6
SGK Devlet Primleri 27,1 27,2 0,3 30,8 13,6
Mal ve Hizmet Alımları 52,1 63,5 122 66 27
Cari Transferler (Sağlık, emeklilik ve sosyal yardımlar, mahalli idare payları, tarımsal destekler vb.) 249,7 271 108,5 299,4 20
Sermaye  (Yatırım) Giderleri 66,2 70,5 106,5 68,8 4
Sermaye Transferler (Mahalli idareler v.b. kuruluşlara yapılan) 10,5 12,9 123 15,3 45,7
Borç verme 12,9 13,3 103 20,2 56,6
Yedek Ödenekler 6,4 0 0 7,3 14
2- Faiz Giderleri 57,5 56,7 98,6 71,7 24,7
GİDER BÜTÇESİ TOPLAMI 645,1 677,7 105 762,7 18,2

Not: 1-Küsuratlar yuvarlatılmıştır.
Kaynak: 2018 Yılı MYBK Tasarısı/ Gerekçesi; Muhasebat Gn. Md. MYB İstatistikleri.

2017 yılı merkezi yönetim bütçesi  giderleri 32,6 milyar TL (%5) artışla 677,7 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. 2018 yılı bütçe giderleri; (2017 yılı tahminlerine göre) 117,6 milyar TL (%18,2) artırılmıştır.

Cari Transferler

Cari transfer giderleri ve faiz ödemelerindeki (ortalamanın üzerindeki) artış oranları özellikle dikkat çekmektedir. Cari transfer giderlerine yönelik tahminde, bütçe gerçekleşme oranlarını etkileyecek boyutta hata yapıldığı görülmektedir.

2018 yılı bütçe giderleri içinde en büyük pay; 299,4 milyar TL ile ( %39 oranıyla) cari transferlere ayrılmıştır. Cari transfer giderlerini,  (% 24 oranı ile) personel giderleri izlemektedir. Gider büyüklükleri sıralamasında 3. sırayı 71,7 milyar TL (% 9,4 oranı ile) faiz ödemeleri almaktadır. 68,8 milyar TL yatırım giderlerinin ise  (% 9 oranıyla) dördüncü sırada yer alabildiği görülmektedir.

Bilindiği üzere transfer ödemeleri, sermaye birikimi hedeflemeyen ve cari nitelikli mal ve hizmet alımını finanse etmek amacıyla yapılan karşılıksız ödemeleri kapsamaktadır. Nitelikleri ve bütçedeki payının büyüklüğü nedeniyle kamu maliyesi hakkında daha somut bilgiler elde edilebilmesi için cari transfer giderlerinin ayrıca incelenmesinde yarar bulunmaktadır. Bu bağlamda özlü bir inceleme için 2017 yılında cari transfer harcamalarındaki gerçekleşmeler baz alınmıştır. 2017 yılı merkezi yönetim bütçesi giderlerindeki birikimli (kümülatif) gerçekleşmelere göre giderlerin 271 Milyar TL (%40’ını) cari transfer giderleri oluşturmuştur. 2017 yılı MYB cari transfer giderleri gerçekleşmeleri Tablo 3’te yer verilmiştir.

 Tablo 3 : 2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Cari Transfer Harcamaları Kümülatif Gerçekleşmeleri (Milyar TL)

S. No           05-CARİ TRANSFERLER 271
1 Görev Zararları 63,9
-KİT’ler, TCZB/ T.Halk B., SYDTF vb. yapılan ödemeler.

– SGK  (Sigorta prim vb. destekler)

6,8

57,1

2 Hazine Yardımları 87
-SGK’ya Yapılan Yardımlar

-Mahalli İdarelere Yapılan  Hazine yardımları  (Denkleştirme ödeneği, İl Özel İdare görevli eski Köy. Hiz. Md. per. üc. ödemeleri,  cadde ve sokak aydınlatma hizmetleri )

-Diğer Hazine Y68,8 milyar TL yatırımdımları (DFİF/İşsizlik Fonu,
Gençlik Spor İl Md. vb.)

76,4

 

1,7

8,9

3 Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara Yardım (Siyasi partiler, dernekler,
Ulusal Fon vb.)
3,4
4 Hane Halkına Yapılan Transferler (Okutulan öğrencilere burs, eğitim/sağlık/yiyecek/barınma amaçlı giderler) 41,4
5 Tarımsal Destekleme Ödemeleri 12,7
6- Hane Halkına yapılan Diğer Transferler    (Ekonomi Bakanlığı teşvik ödemeleri, KOBİ desteği, doğal afetten zarar gören çiftçilere yardım, bireysel emekliliğe Devlet katkısı vb.) 7,6
7 Sosyal Amaçlı Transferler (SHÇEK, 2022 sayılı Kanun Aylık Ödemeleri ve diğer sosyal amaçlı yardımlar) 12,2
8 Yurtdışına Yapılan Transferler ( Kıbrıs/ Uluslar arası kuruluşlara katılım payları) 2,7
9 Gelirden Ayrılan Paylar 72,6
– Mahalli idareler payları

-Fon payları (SSDF/SYDTF vb.)

-Gelirden Ayrılan Diğer Paylar  (TOKİ/TBB/TOBB/TSEK vb.)

60,7

11,6

0,3

Küsuratlar yuvarlatılmıştır. Kaynak: Muhasebat Gn. Md. Merkezi Yönetim Bütçe İstatistikleri.

Tablo incelenmesinden de anlaşılacağı üzere cari transfer giderlerinin yaklaşık %50’si (133,5 milyar TL) tek başına SGK’ya yapılmıştır. Bu rakam aynı zamanda merkezi yönetim gider bütçesinin % 20’sine karşılık gelmektedir. Merkezi yönetim bütçesi açısından en büyük “kara deliğin” SGK olduğu görülmektedir. (Muhasebat, 2017) Sosyal Güvenlik Kurumunun giderlerinin hatırlatması/konunun somutlaştırılması ve bütün olarak değerlendirilmesi bağlamında SGK’nın 2016 yılı  gider bütçesi rakamları Tablo: 4’ de gösterilmiştir.

 Tablo 4: 2016 Yılı SGK Gider Bütçesi (Milyar TL)

 S.No       GİDERLER TOPLAMI 276,5
1- SGK’dan Hane Halkına Yapılan Fayda Ödemeleri

 Emekli Aylık Ödemeleri (Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Aylıkları ,% 4 Ek Ödemeler, İkramiyeler, 2022 s.k. göre bağlanmış aylıklar vb.)

Sağlık Giderleri (Tedavi, ilaç ve sağlık malzemesi giderleri)

201,4

 

68

2-   Diğer Giderler (Yönetim, yatırım) 7

Küsuratlar yuvarlatılmıştır. Kaynak: SGK 2016 Yılı Faaliyet Raporu.

2016 yılı gider bütçesi toplamı 276,5 milyar TL olan ve giderlerinin büyük bölümü cari transferlerden oluşan, gelirleri ile giderlerini karşılayamadığı ve 20,6 milyar açık verdiği görülen SGK’ya, aynı yılın merkezi yönetim bütçesinden görev zararları ve Hazine yardımları kapsamında toplam 108 milyar TL ödenek transferi yapılmıştır. (SGK Faaliyet, 2016)

(2016 yılı merkezi yönetim bütçesi gider toplamı 584 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Merkezi yönetim bütçesinden SGK yapılmış Hazine yardımı elimine edildiğinde; SGK 2016 yılı gider bütçesinin, merkezi yönetim gider bütçesinin % 58’i oranında büyüklüğe eriştiği anlaşılmaktadır.)

Mal ve Hizmet Alımları

2017 yılında mal ve hizmet alımları ödeneğinde gerçekleşme; MSB, EGM ve J. Gn. K. savunma/ güvenlik amaçlı giderlerin de etkisi ile toplam % 22 artışla 63,5 milyar TL olmuştur. 2018 yılında ise mal ve hizmet alım ödeneklerinde geçen yılki gerçekleşmeye göre sadece % 4 oranında artış yapılmıştır.

Sermaye (Yatırım) Giderleri               

Sermaye giderleri için 2018 yılı bütçesinde, bir önceki yıl gerçekleşmiş olan (70,5 milyar TL)  giderin de altında kalan (68,8 milyar TL) ödenek ayrılmıştır. Yatırım ödeneklerinin yarısı; ulaştırma-haberleşme ile diğer kamu hizmetleri (iktisadi/sosyal) sektörü arasında eşit olarak paylaştırılmıştır. Yatırımlar için eğitime (%20), tarıma (%14), sağlık için (% 10,7) oranında ödenek ayrılmıştır. Öbür sektörlerin (imalat, madencilik, enerji, turizm, konut) tümü için ayrılabilmiş ödeneklerin toplamı 3,4 milyar TL olup yatırım ödeneklerinin yalnızca (%5’i) oranındadır.

Öte yandan, yatırım ödeneklerin merkezi yönetim kapsamındaki 217’yi aşkın  kuruluşlara göre dağılımının incelenmesinde; 68,8 milyar ödeneğin 3/4’ünün 13 kuruluş arasında paylaştırıldığı görülmektedir. Bu kuruluşlar için asgari 1, azami 9,7 milyar TL olacak ödenek ayrılmıştır. Yatırım ödeneklerinin büyüklüğü ile öne çıkan bu kuruluşlar, (ödenek miktarlarına göre yapılmış bir sıralamaya göre) KGM, DSİ, MEB, Ulaştırma/Sağlık/ EGM/Adalet/ Gıda ve Tarım/Yurtkur Gn. Md./ TÜBİTAK, İçişleri/MİT’ten oluşmaktadır.

Öte yandan AKP hükümetlerinin prestijli projelerinden olan Köylerin Alt yapısının Desteklenmesi Projesi (KÖYDES) için  900 milyon TL, ayrıca Belediyelerin Su Kanalizasyon ve Altyapı Projesi için de 719,2 milyon TL ödenek ayrılmıştır. (Yatırım Programı, 2018)

Faiz Giderleri

2017 yılında 56,7 milyar TL olarak gerçekleşen faiz giderleri için 2018 yılı bütçesinde (%25,7 artış oranıyla) 71,7 milyar TL ödenek konulmuştur. Olası ekonomik nedenlerden de bağımsız olarak, 2018 yılında faiz giderlerinde artış olması beklenmektedir. Zira merkezi yönetimin 2016 yılındaki brüt iç/dış borç stoku, 2017 yılı sonunda (%15 oranında artışla) 876,4 milyar TL ulaşmıştır. (Hazine İstatistikler, 2017) 

Personel Giderleri

Personel giderleri ve SGK Devlet primi ödemelerinde 2017 yılı bütçe gerçekleşmesi %100’e yakın. 2018 yılında personel giderlerinde %12 oranında artış öngörülmüştür. Bütçe giderlerin % 24’ünü (SGK prim ödemeleri hariç) personel giderleri oluşturmaktadır. Önemi nedeniyle kamu idarelerinde istihdam edilen kamu personelinin sayıları ve statüleri hakkında özlü bilgiler aşağıya çıkarılmıştır.

30.06.2017 itibarıyla kamu sektöründe toplam 3.589.817 kişi istihdam edilmiştir. İstihdam edilenlerin sayısı bir yıl öncesine göre 32.333 kişi azalmıştır. 2017 yılı itibarıyla istihdam edilen personelden, bütçe türlerine göre, 3.071.531 kişi merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idarelerinde; 323.722 kişi il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarda; 194.564 kişi de (KİT’ler vb.) diğer kamu idarelerinde görev yapmaktadırKamu sektöründe görevli 3.589.817 personelin, % 79’u kadrolu (memur), %6 sözleşmeli, %10’u işçi ve  % 4’ü geçici/diğer personel statüsünde istihdam edilmektedir.

Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde  kullanılabilir kadro/pozisyonlara (boş olanlar dahil) sahip olmak bakımından ilk sırayı 1.125.087 rakamı ile MEB almaktadır. MEB’nı 364.181 kadro rakamı ile (mülga) Kamu Hastaneleri Kurumu, 327.557 rakamı ile EGM, 185.561 rakamı ile Adalet Bakanlığı ve 150.957 rakamı ile Diyanet İşleri Başkanlığının izlediği görülmektedir
Cumhurbaşkanlığında ise 479 kadrolu, 787 sözleşmeli olmak üzere toplam 1266 personel kadro/pozisyonu bulunmaktadır. (Gerekçe, 2018)

Örtülü Ödenek

2017 yılında örtülü ödenek giderleri olarak gizli hizmet ile diğer sermaye giderleri tertibinden (1,997 +1,051) toplam olarak 3 milyar TL sarfedilmiştir. (Muhasebat, 2017)

b)-Fonksiyonel Sınıflandırmaya Göre Giderler

2017 yılı bütçe gerçekleşme rakamlarına göre 2018 yılı bütçe giderleri tahminlerinde ortalama %12 oranında artış öngörülmüştür. Savunma hizmetlerindeki (%36) ve genel kamu hizmetlerindeki (25,5) oranındaki artışlar dikkat çekmektedir. Fonksiyonel sınıflandırmaya göre 2017 ve 2018 yılları bütçe giderleri ve toplam giderler içindeki oranları Tablo: 5’de gösterilmiştir.

   Tablo 5: 2018 M.Y. Bütçe Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırması (Milyar TL)

  2017 BÜTÇESİ 2018 BÜTÇESİ Artış  % 2018/2017
Hizmetin Türü Gerçekleşme Dağılım % Tahmin Dağılım (%)
Genel Kamu 170,5 25 214 28 25,5
Savunma 30,8 4,5 41,9 5,5 36
Kamu Düzeni ve Güvenlik 53,4 7,9 58,5 7,7 9,5
Ekonomik İşler 91 13,4 97,8 12,8 7,4
Çevre Koruma 0,61 0,60 -1,6
İskan ve Toplum Refahı 9,1 1.3 7,1 1 -21,9
Sağlık 35,2 5,2 40,6 5,3 15,3
Dinlenme, Kültür ve Din 13,8 2 13,1 1,7 -5
Eğitim 113,6 16,8 124,3 16,3 9,4
Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım 159,5 23,5 164,8 21,6 3,3
TOPLAM 677,7 100,0 762,7 100,0 12,5

Not: Küsuratlar yuvarlanmıştır. Kaynak: 2018 Yılı MYBK Tasarısı; Muhasebat MYB İstatistikleri.

Fonksiyonel sınıflandırmaya göre 2018 bütçe giderlerinde en büyük pay, genel kamu hizmetlerine ayrılmıştır. Genel kamu hizmetleri payından sonra sosyal güvenlik ve sosyal yardım hizmetler giderleri, 3.sırada da eğitim giderleri payları gelmektedir.

Eğitim hizmetleri için toplam giderlerin % 16,3’ü ayrılmış olmakla birlikte bu payın büyük bir bölümünün personel giderlerine ait olduğu bilinmektedir. Nitekim 124,3 milyar TL eğitim sektörü ödeneğinden, yatırımlara (%11 oranında) 14 milyar TL ayrılmıştır. Diğer yandan kamu idarelerindeki toplam personelin %27’si MEB çalışmaktadır. Bu yüzden MEB personel giderlerinin toplam giderlere oranı diğer kamu idarelerine göre oldukça yüksektir. (Örneğin 2016 yılında MEB’da 896.584’ü EÖHS olmak üzere, toplam 977.893 personel görev yapmıştır. Aynı yıl SGK prim ödemeleri ile birlikte personel giderleri için toplam 60,3 milyar TL  ödeme yapılmıştır. Gerçekleştirilmiş personel giderleri MEB toplam giderlerin % 82’sine karşılık gelmektedir.) (MEB 2016, Faaliyet)

Tablo 6: Ekonomik Sınıflandırmaya Göre 2018 Yılı M.Y. Bütçe Gelirleri (Milyar TL)

  2017  YILI BÜTÇESİ 2018 BÜTÇESİ
Tahmin Gerçekleşme Ger.Oranı (%) Tahmin Artış (%) 2018/2017
1-Vergi Gelirleri 511 536 104,9 599,4 17,2
Gelir 108,9 112,4 103,2 112,7 3,5
Kurumlar 46,2 52,9 114,5 65,8 42,4
Özel Tüketim 136,4 138,3 101,4 146,5 7,4
Dahilden Alınan KDV 57 55,6 97,5 66,0 15,8
İthalden Alınan KDV 83,7 99,6 119 107,8 28,8
MTV 11,3 10,8 95,6 13,6 20
BSMV 13 13,3 102,3 15,2 17
Damga 15,2 15,6 102,6 17,8 17
Harçlar 19,8 19,2 96,7 23,3 17,7
Diğer 19,5 18,3 93,8 20,7
2- Vergi Dışı Gelirler 73,2 71,2  97,3 81,9 11,9
  Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri (Mal/hizmet satışı, KİT ve kamu bankaları, kurumlar kârları, kira vb. gelirler) 17,1 19,7 115,2 20,1 6
Alınan Bağış ve Yardımlar ile Özel Gelirler 1,5 2,2 146,6 2,8 86
Diğer Gelirler (Faiz/para cezası, kişi ve kurumlardan alınan paylar vb.) 37,5 35,4 94,4 46,5 24
Sermaye Gelirleri
(Taşınır/taşınmaz/menkul kıymet/hisse satışı vb.)
15,4 11,7 76 12 -22
Alacaklardan Tahsilat 1,6 2,1 131 0,45 -41
3- Özel Bütçeli Kuruluşların Öz Gelirleri 9,8 18,9 193 10,8 10,2
4- Düz. Den. Kurum Gelirleri 4,1 4,2 102,4 4,7 14,6
GELİR BÜTÇESİ TOPLAMI                  598,3 630,3 105,4 696,8 16,5

Not: 1-Küsuratlar yuvarlanmıştır.
Kaynak: 2018 Yılı MYBK Tasarısı/Gerekçesi, Muhasebat Gn. Md. MYB İstatistikleri.

2018 yılı bütçe gelirlerinde geçen yılın bütçe tahminlerine göre  %16,5 oranında artış öngörülmüştür. İthalden alınan KDV, Kurumlar Vergisi, MTV, Damga Vergisi, Harçlar ile vergi dışı diğer gelirleri için ortalamanın üzerinde gelir artışı belirlenmiştir. Bu arada sermaye gelirlerinde (varlık satışlarında) azalma olacağı tahmin edilmiştir.

2018 yılı genel yönetim bütçe gelir tahminleri toplamı olan 681,3 TL’nin; % 88’ini vergi gelirleri, %12’sini de vergi dışı gelirler oluşturmaktadır. 2017 yılı bütçe gerçekleşmelerine göre vergi gelirlerinin sadece 176,8 milyar TL’si (% 33’ü) dolaysız (gelir ve servetler üzerinden alınan) vergilerdir (Hazine, 2017). Vergi gelirlerinin % 63 gibi büyük bir bölümünün dolaysız vergilerden elde edildiği anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere dolaysız vergiler zengin/fakir ayrımı yapmadan, “zorunlu tüketim maddelerini” de kapsayacak şekilde tahsil edildiği için haksız ve adaletsiz bir uygulamadır.

Nitekim 2018 yılı bütçesinde tahmin edilmiş KDV gelirleri bile, tek başına, Gelir ve Kurumlar vergilerinden tahsil edileceği umulan rakamlara denk gelmektedir. KDV’den sonra bütçe gelirleri içinde 2. sırada yine dolaylı bir vergi olan ÖTV yer almaktadır. Sosyal adalet, gelir dağılımı, vergi adaleti yönünden vergi gelirleri içindeki dolaysız vergilerin payının artırılması gerektiği açıktır.

C- Bütçe Dengesi

2017 yılı bütçesi 47,3 milyar TL net borçlanma ile denkleştirilmiştir.

2018 yılı bütçe ödenekleri ile tahmini gelirler arasındaki 65,9 milyar TL fark da net borçlanma ile karşılanacaktır. Bütçe gelirleri, giderleri karşılamaktan uzaktır.  2017 yılı bütçe gelirleri ile giderlerin %90,4’ü karşılanabilmiştir. 2018 yılında bu oranın % 91,3 olması beklenmektedir.

2017 yılı bütçesinde faiz dışı fazla  9,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. 2018 yılında faiz dışı fazlalık 5,8 milyar TL tahmin edilmiştir. Faiz dışı giderler artış eğilimi gösterdiğinden; faiz dışı fazlalığın son yıllarda giderek küçüldüğü, dolaysıyla borç asıllarından ödemelerin yavaşladığı anlaşılmaktadır.

D- Diğer Konular

Hizmet Bedellerinde Kuruşlu Ücretler

Kamu personeline ek olarak yaptırılacak bazı hizmetler karşılığında kamu personeline verilecek olan ve bütçe kanunlarıyla her yıl yeniden belirlenen ücretler yine sembolik kaldığı görülmektedir. Bu bağlamda;
– Ek ders vermekle görevlendirilen öğretim üyelerine 31,67 TL,
– Konferans vermekle görevlendirilenlere 27 TL aşmamak üzere,
– Fazla çalışma yapan memurlara saat başına 1,97 TL
– Devlet memurlarına  (24 saati geçen geçici görevleri için) kadro/ek göstergelerine göre
38,75 – 51,60 TL arasında gündelik ödenecektir.

Aylık/Harçlık Ödemelerinde Artış

65 yaşını doldurmuş muhtaç/güçsüz vatandaşlara yapılan aylık ödemelerinde kullanılan gösterge rakamlarında; ASPB bağlı merkezlerde bakım ve rehabilitasyonu yapılan yaşlı ve engellilere ödenecek harçlıklara ilişkin gösterge rakamlarında artış yapılarak ilgililerin aylıklarında (katsayı artışı dışında) kısmi iyileştirmeler yapılmıştır. Bu kesime Devletin atıfetinin esirgenmediği görülmektedir. (Tasarı, 2018) 

Kamu İdarelerin Ait Lojman/Sosyal Tesis ve Taşıt Sayıları

Genel bütçe kapsamında kamu idarelerine ait toplam 208.951 adet lojman/sosyal tesis bulunmaktadır. En çok lojman/sosyal tesise sahip kamu idareleri (sırası ile) MSB, EGM, MEB, Sağlık B. ve J. Gn. K. ve Adalet B. dır. Genel bütçe kapsamındaki öbür 38 kamu idaresinin sahip olduğu lojman/sosyal sayısı 24.105’tir.

Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin muhtelif nitelikte 98.852 adet taşıtı vardır. Mevcut taşıtların 44.387’si (% 45 i ) EGM’ne ait olup, 6 personele bir taşıt düş mektedir. EGM’yi MSB ve Sağlık B. izlemektedir. (Gerekçe, 2018)

KAYNAKÇA

2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı ve Bağlı Cetveller.
http://www.bumko.gov.tr/Eklenti/10848,2018yilimybkanunutasarisipdf.pdf?
2018 Yılı Bütçe Kanunu Gerekçesi. http://www.bumko.gov.tr/TR,54/butce-gerekcesi.html
Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Merkezi Yönetim Bütçe İstatistikleri.
https://www.muhasebat.gov.tr/content/genel-yonetim-mali-istatistik-detayi?tabId=1&pageId=2
2018 Yılı Yatırım Programı (15.01.2018 gün ve 30302 (M) sayılı R.G.)
2018-2020 Orta Vadeli Program.
http://www.bumko.gov.tr/Eklenti/10807,2018-2020-orta-vadeli-programpdf.pdf?
Hazine Müsteşarlığı Kamu Finansmanı İstatistikleri.
(https://www.hazine.gov.tr/kamu-finansmani-istatistikleri)
ASPB 2016 Yılı Faaliyet Raporu. http://www.sgk.gov.tr/2016FaaliyetRaporu.pdf
MEB 2016 Yılı Faaliyet Raporu.
http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_03/07172222_2016idarefaaliyetraporu.pdf
Vatandaş Bütçe Rehberi. http://www.bumko.gov.tr/TR,8098/vatandas-butce-rehberi.html
=================================================
Dostlar,

Em. Mülkiye Başmüfettişi Sn. Mahmut Esen‘in büyük bir yetkinlikle ve emekle 2018 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi irdelemesini yukarıda sunduk. Sn. Esen’e çok nitelikli emeği ve paylaşımı için şükran doluyuz. Ülkemizin perişan hallerini üzülerek görüyoruz. Ancak siyaset kurumu – siyasetçiler her zamanki gibi güllük – gülistanlık tablolar çizmekte ve kendinden öncekileri adeta yerin dibine batırmaktadır.

Devlet memuruna 1 saat fazla mesai ücretinin 1,97 TL oluşu ibretlliktir.
Bütçe gelirlerinin % 88’i, 2/3’ü dolaylı – adaletsiz vergi kaynaklıdır. Devletin gelir getiren kamu işletmeleri özelleştirilerek elden çıkarılınca, başlıca gelir kaynağı vergi kalmaktadır. Başlıca sayısal verile aşağıdadır :

2018 bütçe gideri 763 (599’u-%88 vergi!), gelir 697, Açık 66, Faiz 71,6 (%26↑); yatırım 68,8; Sağlık Bak. 37,6; DİB 7,8 (151 bin pers.); SGK 133,5 (2016’da 108); Emn.+Jand. 40,1; Mrk. Yön. borcu 2017 sonu 871,6 milyar (%15↑) TL…

Yatırım giderlerini aşan FAİZ borcu görülmektedir. Faiz dışı fazla (borç ana para ödemesi) 2017’ye göre iyice azaltılmıştır; bu ürkütücüdür.

SGK’nın finansal dengesi bir başka ürkütücü durumdur. Dev bir kara deliktir söz konusu olan. Genel Sağlık Sigortası, ülkemizin ekonomik gücüyle üstesinden gelinemeyecek ölçüde son derece pahalı, verimsiz, bütçe açığı ve borçlanmaya neden olan bir dış dayatmadır ve SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİLDİR! Bu israfçı ve sektördeki sermayeyi zengin eden rant aktarımcı politikaların hızla terk edilmesi zamanı gelmiştir. Genel bütçe kaynaklı, kamu öncülüğünde ve MUTLAKA KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ ÖNCELİKLİ – AĞIRLIKLI sağlık sistemine dönmekten başka çare YOK – TUR!

Sevgi ve saygı ile. 25 Şubat 2018, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net     profsaltik@gmail.com

 

Türkiye’deki dolar milyarderleri

Türkiye’deki dolar milyarderlerinin sayıları azaldı, servetleri arttı

(AS: Bizim kapsamlı katkımız yazının altındadır..)

Türkiye’deki dolar milyarderi sayısı 2016’da bir önceki yıla göre 1 kişi azalırken, bu milyarderlerin toplam serveti 3.1 milyar dolar arttı.
İsviçreli finans devi UBS’nin yıllık milyarderler raporuyla ilgili olarak Sözcü‘ye verdiği bilgiye göre, Türkiye’deki milyarder sayısı 2015’te 30 iken, 2016’da 29‘a düştü. Böylece Türk milyarderlerin kişi başına servet ortalaması 1 milyar 513 milyon dolardan, 1 milyar 672 milyon dolara çıktı.

YAŞ ORTALAMASI 65

2015’te 64.5 olan Türkiye’deki milyarderlerin yaş ortalaması ise 65.5’e yükseldi. Uzmanlar, dünya genelinde 2.4 trilyon dolarlık servetin önümüzdeki 20 yıl içinde sonraki kuşaklara miras kalacağını veya yardım kuruluşlarına bağışlanacağını tahmin ediyor.

Rapora göre, dünya genelindeki dolar milyarderi sayısı %10 artışla 1542‘ye ulaşırken, bu milyarderlerin toplam serveti %17 artışla 6 trilyon dolar seviyesine çıktı. UBS Amerika Özel Varlık Yönetimi Başkanı John Mathews, dolar milyarderi sayısının 2015’te düşüş gösterdikten sonra tekrar yükselişe geçtiğine dikkat çekerek, “Daha etkileyici olan ise milyarderlerin ilgi alanları doğrultusunda yarattığı miraslar. Özellikle sanat ve spora olan kültürel tutkuları dünya genelinde ve içinde yaşadıkları toplumlarda belirgin bir etkiye sahip.” dedi.
Dünyaki milyarderlerin servetinin 1 trilyon 271 milyon dolarının perakendecilik, 903 milyar dolarının teknoloji, 832 milyar dolarının finans 789 milyar dolarının malzeme ve ekipman, 553 milyar dolarının gayrimenkul, 467 milyar dolarının sanayi sektörlerinden kaynaklandığı kaydedildi.

BEZOS, GATES’İN TAHTINI SARIYOR

ABD borsalarında teknoloji hisseleri ‘süper perşembe’ gününde hızla yükselirken, internetten satış devi Amazon kurucusu Jeff Bezos, servetini bir günde 6.6 milyar dolar artırarak dünyanın en zengin kişisi olmaya yaklaştı. Amazon’un üçüncü çeyrek geliri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33.6 artışla 43.7 milyar dolara çıktı. Amazon hisse değeri yaklaşık yüzde 8.5 değerlenerek 1055 doları aşarken, Jeff Bezos’un serveti 83.5 milyar dolara ulaştı. Bezos 2013’ten bu yana Bloomberg Milyarderler Endeksi‘nde lider olan Microsoft kurucusu Bill Gates‘in 87.9 milyar dolarlık servetine yaklaştı. Gates’in bağışlarla birlikte kasasında 150 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
============================
Evet dostlar…

Türkiye’deki dolar milyarderlerinin bedeli

AKP döneminde de küresel kapitalizm sermaye birikimi sürecini ülkemizde sürdürmekte. Oysa AKP, 3 Kasım 2002 seçimini 3 temel vaade dayandırmıştı :

  • Yoksulluk – Yolsuzluk – Yasaklar ile savaşım..

3 temel vaad de yerlere çakıldı.. OHAL’deyiz 15+ aydır, Ülkemizdeki dev yolsuzluklar uluslararası düzeyde soruşturuluyor.. Salt SGK primi bile ödeyemeyen aylık geliri 592,5 TL’nin altında 9 (dokuz!) milyon yoksulumuz var. Geçen yıl Rusya’dan 3,5 milyon ton buğday satın aldık, karnımızı doyuramıyoruz; ülkeye gelen turist sayısı yarılandı..

Dünya genelinde 1542 dolar milyarderi var, Türkiye dünya nüfusunun yaklaşık %1,1’i; buna göre 15-16 dolar milyarderi olması beklenebilir nüfusu ile orantılı olarak ama neredeyse 2 katı!

Ayrıca 80 trilyon doları biraz aşan 2016 yılı toplam küresel geliri içinde Türkiye 2016’da şişirilmiş 856 milyar dolar ulusal gelir ile gene yaklaşık %1,1’lerde. Toplam serveti 6 trilyon dolar tutan 1542 dolar milyarderinin ortalama varlığı 3,9 milyar dolar iken Türkiye’dekilerin ortalama serveti 1,672 milyar dolar. Bu 29 ultra zengin Türk vatandaşı toplam 48,5 milyar dolar servet sahibi ve 2016 ulusal gelirimizin %5,77’sine denk. Bir başka anlatımla ülkemizin 2016’da ürettiği toplam servetin %5,77’sine salt 29 kişi el koydu. Geçen yıl kişi başına ortalama gelirimizin 11 bin dolar olduğu dikkate alınırsa, 1 Türk dolar milyarderi, ortalama gelirli bir yurttaşın 1519 katı gelire sahip. Geçelim 1 Türk’ün dünyaya bedel oluşunu, yoksul Türkler öbürlerinin minik mi minik kesiri ancak..

29 Türk Dolar milyarderinden her birinin ortalama 1,672 milyar dolar olan servetini, aylık geliri brüt asgari ücretin 1/3’ünden = 592.5 TL’den az olan ve bu yüzden SGK’ye zorunlu prim öde(ye)meyen 9 milyon yurttaşa dağıtabilsek ne olurdu acaba?? 1,672 milyar dolar X 3,77 TL = 6 303 444 TL.. 6 303 444 TL/9 milyon yoksul = 700,4 TL.. Görülüyor ki bu 9 milyon yoksula yılda 700,4 TL düşmektedir ve halen ayda 53 TL olan (2017 sonuna dek Anayasa referandumu rüşveti!) SGK’ya zorunlu primlerini ödeyebilirler. SGK açığı, dolayısıyla genel bütçeden aktarım ve genel bütçe açığı azalır; bu yoksullara geçimi için 64 TL yıllık harçlık bile kalırdı! Siz bir de sayısı “resmen” 29 olan bu dolar milyarderlerinin 1’inin değil de birkaçının servetinin bu ellerde toplanmamış olduğunu, halkın olduğunu düşünün.. Ülkemizde yoksulluk = yoksullaşTIRma sorunu kalır mıydı?

Unutulmasın; Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK;

  • “.. bizi mahvetmek isteyen emperyalizm ile bizi yutmak isteyen kapitalizmle savaşımı meslek edinmiş insanlarız…” diye müthiş bir saptama yapmıştı!

Aklımıza bir de İslamda 1/40 fitre-zekat dayanışması üşüşüyor.. 29 süper zenginden salt 1 Türk’e ait 6 303 444 TL servetin %2,5’i bu bağlamda yoksullara dağıtılsa idi?? 6 303 444 TL / 40 = 157 586 TL.. Bunu da SGK yoksulluk sınırı olan 592,5 TL’ye bölsek 266 yoksulumuz kurtuluyor.. Bu jesti ya da İslami yükümü 29 süper zenginimiz yerine getirse, 29 X 266 = 7714 yurttaş yoksulluktan kurtulacak! Ne büyük sevap!

Gelir dağılımı adaletini ölçen Gini katsayısında da AKP döneminde  anlamlı bir iyileşme yok gibi. AKP ekonomi politikaları yoksulluğu azaltma, gönenci (refahı) tabana yayma, gelir dağılımındaki muazzam adaletsizliği giderme sonuçları doğurmadı. Enflasyon ve işsizlik 2 basamaklı. Kayıt dışı istihdam 1/3’lerde. Net hata noksan kalemi denilen kaynağı belirsiz, yurtdışından para girişi yılda 10 milyar dolar gibi muazzam bir büyüklükte.

Şeytan üçgeni 3 açık büyüyerek sürmekte : Cari açık, dış ticaret açığı ve bütçe açığı.. Çare için AKP 2018’de vergiye yüklendi. Yine ağırlıklı olarak dolaylı – tüketimden vergilendirme. Kazanç – harcama temelli vergilendirme hala bir serap. 2018 için 12 milyar TL’yi aşkın “ceza geliri” (!?) bekleniyor. Değişen bir şey yok, Maliye gene tuttuğu kazı yoluyor. üstelik bağırta bağırta.

2017 merkezi yönetim bütçesi yasa ile 587 milyar TL öngörülmüş, ayrıca 57 milyar TL borçlanma tasarlanmıştı. Ekim’de Torba Yasaya 38-39 milyar TL daha ek borçlanma olanağı eklendi. Böylece 2017 bütçesi 587 milyar beklenen gelir + 96 milyar TL borç ile 683 milyar TL’ye erişiyor. Bu bütçede kamu borcu faizi 57,5 milyar TL! Faiz düşüldükten sonra kalan bütçeye “faiz dışı” dersek, ayrıca bu tutardan bir de borç ana parası için pay ayıracağız dişimizi sıkarak, kamu hizmetlerini kısıp vermeyerek – özelleştirerek.. Bu amaçla ayrılacak paya da, “faiz dışı fazla” denmekte ve Ulusal gelirin ne denli yüksek oranını oluşturursa  IMF’den o denli “afferiiiinn!” alacağız.. Örneğin ulusal gelirin %5’ini aşmak ne harika olurdu.. Bu da bütçenin %20’sine denk gelirdi..

İşte kamu maliyesinin AKP ile içine sürüklendiği çöküş tablosu budur.
Erdoğan MB’nda 116 milyar Dolar rezervden söz ediyor. Bir kez bu paranın hepsi likit (nakit) ve kullanılabilir değil.. İkincisi toplam dış borçlar bunun 4 katını buluyor.. Dişimizin kovuğunu doldurmaz bu para..

  • HER-KES ama HER-KES; başta AKP = RTE olmak üzere yersiz hatta zorunlu olmayan
    tüm giderleri kısarak en üst tasarruf konumuna geçmelidir.
  • Üretimi ve dışsatımı artırıcı, nüfusu azaltıcı önlemler ka-çı-nıl-maz-dır!
  • Bölgede çatışmacı politikaları bırakıp savunma giderlerini düşürmek de!

Sürdürülebilir mi, nereye dek? Erdoğan “itibardan tasarruf olmaz” buyuruyor.. “Sizin itibarınız yaşadığımız devasa ve aşırı lüks saraylar, bindiğiniz son model ultra lüks makam araçları ve uçaklarla mı ölçülüyor?” demezler mi adama?? İşlerine bisikletle gidip gelen zengin Batı ülkelerinin Bakanlarından, tarifeli uçaklarla resmi görevlerini yürüten Batı’lı devlet başkanlarından, Renault 21 Manager marka zırhsız ve sade otomobile binen merhum Başbakan Bülent Ecevit‘ten… daha saygın (itibarlı) olduğunuzu mu sanıyorsunuz? Hangi gerekçelerle? Hangi tevazu ve tasarrufla, hangi alçakgönüllükle; hangi saygın politik başarılarınızla?
Hangi, hangi??

Sevgi ve saygı ile. 30 Ekim 2017, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
Ankara Üniv. Tıp Fak. – Mülkiyeliler Birliği Üyesi
www.ahmetsaltik.net     profsaltik@gmail.com

 

Bu israfa % 10 enflasyon az bile!


Bu israfa % 10 enflasyon az bile!

portresi

 

Ege CANSEN
SÖZCÜ, 04 Şubat 2016

 

Gelişmiş ülkeler, “sıfır” dolayında gezinen enflasyonlarını “% 2” düzeyine yükseltmek için çırpınıp duruyor. Bunun için, bir yandan “para miktarını” büyütürken, öbür yandan
Merkez Bankası faizini düşük tutmaya devam ediyorlar.
Hatta Japonya “nominal eksi faiz” uyguluyor.

Biz ise son verilere göre % 10’a (resmen %9.58) dayanmış enflasyonu,
yılsonunda %7.5’a nasıl düşürürüz diye uğraşıyoruz. Bunda da şaşılacak bir şey yok.
Enflasyonu yüksek olan düşürmeye, düşük olan yükseltmeye çalışır.

OPTİMUM

Optimum, iktisatta çok önemli bir kavramdır. Optimum “kararında” demektir.
Yani ne az, ne de çok. Yemeğe kararında tuz, biber veya yağ koymak gibi bir şey.
Bir başka deyişle “azı yarar – çoğu zarar” demektir. Ticaret yaşamında en önemli karar fiyatlandırmadır. Amaç, firmanın kârını artırmaktır.

Yüksek fiyat, birim satıştan elde edilen kârı yükselteceği için toplam kâr da artar.
Ama yüksek fiyat, satış miktarını düşürebilir. Satış miktarı düşünce toplam kâr da düşer.
Üstelik birim maliyet artar. Sonunda daha çok kâr etmek için yapılan zam, daha küçük
toplam kâra neden olabilir. Bu nedenle fiyatın optimum olması gerekir.
Optimum fiyat, firma kârını maksimuma çıkaran fiyattır.

OPTİMUM ENFLASYON – OPTİMUM İŞSİZLİK

Daha önce birkaç kez yazdığım gibi, zemine ve zamana göre değişse de
“optimum enflasyon” diye bir şey vardır. Yani her ne denli düşük enflasyon
iktisat yazınında “istikrar” demekse de düşük, sıfır demek değildir.
Çünkü sıfır enflasyon, büyüme ve istihdam amaçlarına ters düşer.
İktisatçılar “enflasyon ile istihdam” arasında bir ödünleşme olduğunu gözlemlemiştir.
Yani, belli bir aralıkta olsa da “enflasyonu düşürmek, işsizliği artırır” kuralı çalışmıştır.
İktisadi istikrar için, düşük enflasyon, düşük işsizlikten daha önemlidir diyenler
“NAIRU” “Enflasyon Artışına Sebep Olmayan İşsizlik Oranı” (Non-Accelerating Inflation Rate of Unemployment) diye bir kavram icat edilmiştir. Bu kavram, belli bir oranda işsizlik olması (örn. %5) ekonomik istikrar için iyidir demektir.
Buradan kalkarak, nasıl sıfır işsizlik, enflasyonu azdırıyorsa, sıfır enflasyon da işsizliği artırır sonucuna varılabilir.

ENFLASYON HEM NEDEN HEM DE SONUÇTUR

Enflasyon, daima bir sarmaldır. Faiz, devalüasyon ve ücretler bu sarmalın öbür aktörleridir. Bunlar, kedinin kuyruğunu kovalaması gibi birbirini tetikler.
Sonunda “enflasyon, enflasyondan doğar” noktasına gelinir. Ama günümüz Türkiye’sinde enflasyonu azdıran iki husus daha var.

Birincisi, Güneydoğu’da süregiden isyan bastırma harekâtıdır.
Bu harekât enflasyonu en az 1 puan yukarı itecektir.

İkincisi ise devlet büyüklerinin birer “israf merkezi” haline gelmesidir.
Türkiye, iki başkentli olmuştur. Sürekli saray inşa edilmekte ve bunlar “7/24”
emre hazır tutulmaktadır.

  • Cumhurbaşkanının zırhlı aracını “dost ve kardeş ülke Şili’ye”
    askeri bir yük uçağıyla yollaması inanılmaz bir müsrifliktir.
  • Bu Diyanet’in bütçesinden de vahimdir.
  • Devletin israfı da enflasyonu en az 1 puan artıracaktır!Son söz : Kötü misal, kolay emsal olur.

========================================

Evet dostlar,

Güneydoğudaki dış kışkırtmalı (daha önce de 18 kez olduğu gibi) isyanı bastırma harekatı,
kuşkusuz ülkemizin en önemli güncel sorunudur.

Vatan evlatları kahpece şehit edilmektedir!

Ancak Ekonomi ve türevi olan işsizlik, yoksulluk, gelir dağılımının iyileştirilmesi,
gönenç (refah) toplumu olma hedefleri de uzun süre gündemde alt sıralara itilemez.

Nitekim Ocak 2016 enflasyonu TÜİK verileri ile %2’ye çok yakındır (%1,82).
2015 Ocak – 2016 Ocak arası 12 aylık (yıllık) enflasyon %10’a, 2 rakamlı enflasyona dayanmıştır (%9,58). Bu sorun zincirleme pek çok olumsuzluğa yol açacaktır;
başta yoksullaşma olmak üzere..
Dışsatım, son 5 yıldır ilk kez aylık 10 milyar Doların altındadır.
Geçen yıl Ocak ayına göre %14 azalmaya karşılıktır.
Dışsatım (ihracat) geçen yıl %9 düşmüştü.
Türkiye orta gelir tuzağından çıkamamaktadır.
2008’de ulaşılan kişi başına yıllık gelir rakamı 10 400 Dolara 7 yıldır erişilememektedir.
Türkiye’nin toplam borcu 600 milyar Doları aşmış ve AKP’nin iktidar olduğu Kasım 2002’den bu yana 2 katı daha büyümüş, 221 milyar Dolardan 600+ milyar Dolara tırmanmıştır.
Ulusal gelir 2002 sonunda 230 milyar $ iken 2015 sonunda kestirilen 720 milyar Dolara erişirse (2014 sonunda 823 milyar $ idi!) 13 yılda sağlanan 500 milyar $ artışın 400 milyar doları toplam borçta oluşan büyüme kaynaklı mıdır?

2023’te ilk 10 ekonomi içine girmek ham hayal (politik bir masal!) idi,
Kaf dağının dibine itilmiştir.

Bölücü terörün ana hedeflerinden biri de Türkiye’yi ekonomik açıdan istikrarsızlaştırmak,
sınırlı kaynaklarını bu bela ile savaşımda tüketmesini sağlamaktır.
Bu boyut hiç akıldan çıkarılmamalı ve Türkiye bu kez PKK’yı kökleriyle birlikte kazımalıdır. 1978’den bu yana PKK’nın Batılılarca (ABD – İsrail – AB) maşa olarak bölücü terör örgütü işleviyle kullanılagelmesinin ülkemize maliyetinin 300 milyar Doları aştığı belirtilmektedir.
Bu para 1 trilyon TL’ye yakındır ve ülkemizin 2015 bütçesinin neredeyse 2 katıdır.
2015 sonunda gerçekleşeceği kestirilen 700 milyar Doları birazcık aşacak ulusal gelirin (GSMH)
yarısına yakındır.. Muazzam bir kaynaktır Türkiye için..

Dış ticaret açığı 2015’in ilk 9 ayı için 49 milyar $’dır. Dışsatım düşmekte ancak dışalım
dah az az düştüğünden (tüketim toplumu!), dış ticaret açığı ciddi boyutlarda süregelmektedir.
Aynı dönem için (2015 Ocak – Eylül 9 ay) cari açık 40.57 milyar $ olmuştur.
Eski Maliye Bakanı Mr. Mehmet Simsek, 2015 yılında bütçe açığının GSYH’ye oranının
%1,3 olacağını açıklamıştır. 720 milyar $ GSYH gerçekleşse, bütçe açığı 936 milyon $ olacak demektir. Bunlar nominal olarak önemli (büyük) rakamlardır; bilerek salt oransal boyutları
öne çıkararak kendini ve kamuoyunu yanıltmaya çalışmanın anlamı ve yararı yoktur.
Rusya ve güney komşular Suriye, Irak ile yaratılan çatışma ortamı, dışsatımı ve dış ticareti, turizm girdilerini ciddi biçimde vurmuştur. Salt Rusya ile ticaret hacmı 35 milyar $ olarak Erdoğan tarafından telaffuz edilmiştir.

Ne talihtir ki, petrol inanılmaz biçimde düşük fiyatlarda gitmektedir. Varili 30 Dolara dek inebilmiştir! Bir de bu “mutlu” konjonktür (Felix culpa!) olmayaydı, vay Türkiye’nin haline!
Ancak bu “yıkıcı balayı”nın sürgit olamayacağı da açıktır. OPEC ülkelerinden müşterilerine
3 Trilyon Dolara ulaşan servet aktarımı gerçekleşmiştir ki, bunun,
Putin’in Rusya Federasyonu’na boyun eğdirme amacıyla da olsa finansal sürdürülebilirliğinin düşünülemeyeceği açıktır. Ayrıca içeride de halk, fevkalade düşen / düşürülen petrol dışalım (ithal) fiyatlarına karşın, olağanüstü yüksek akaryakıt vergisi ile çok ağır dolaylı vergi yükü altında tutulmaktadır.

Öte yandan kamu giderleri kısılamamaktadır. SGK açıkları bunaltmaktadır..
AKP hükümetinin Kasım 2015 seçimlerindeki 100 günlük vaatleri önemli düzeyde akçal (mali) kaynak gerektirmektedir. Bir yandan da 24 Temmuz 2015’ten bu yana 6,5 aydır sürdürülen kapsamlı isyan bastırma harekatı gündemdedir ve ciddi maliyeti söz konusudur.
Dış konjonktür de hiç olumlu değildir; yabancı sermaye çekerek istihdam yaratacak
üretime – dışsatıma dönük yatırım yapmak açısından ve dışsatımı artırabilmek bakımından.

3 milyona yakın Suriyeli ve Iraklı’nın ülkemizdeki varlığının 4 yılı geçen
“uzamış konukluğunun” akçal çerçevesi (mali portresi) 20 milyar Dolar’a koşmaktadır.
Heniz AB’den tek bir € cent gelmiş değildir. Vaadedilen 3 milyar € gelse bile çok koşulludur, parça parçadır ve dişin kovuğunu bile dolduramayacaktır.

Bunlara ek AKP – RTE ha bire nüfus artışını kışkırtmaktadır. Davutoğlu’ndan ummazdık ama bu olağanüstü yanlış politikada Bay RTE ile yarışmaktadır nerdeyse! Doğum eylemini kadınların vatani görevi gibi gördüğünü belirterek ucuz popülizm yapmaktadır ne yazık ki.
Ve 2015 sonunda nüfus 1 milyon 45 bin kişi gibi muazzam bir düzeyde artmıştır.
Nüfus artış hızı öncekiyıl %1,33 iken 2015 için %1,34 olmuştur. Oysa Türkiye’nin nüfus artışını ciddi ve hızlı biçimde frenleyerek % yarımlara çekmesi zorunludur (Demografik Fırsat Penceresini de kaçırmamak için!). Tüm bu gerçeklere karşın AKP – RTE’nin izlediği
irrasyonel politikaları anlamak olanak dışıdır ve ülkemize zararı dönüşümsüz,
giderimi (telafisi) olanaksızdır. Bu durumun hızla durdurulması kaçınılmazdır.

Hepsine tuz biber, Saray’ın muazzzam giderleridir,,

  • Hele hele Bay RTE’nin zırhlı makam aracını taa Güney Amerika’ya askeri uçakla taşıtması ve 200 bin $ maliyet çok acıdır, yazıktır, günahtır. İslama aykırıdır lüks ve israf olduğu için! Fakir – fukaranın rızkıdır. Bu para 600 bin TL’dir ve 1300 TL asgari ücretten 461 işçinin
    1 aylık emeğinin karşılığıdır.. Allah’tan korkmak gerekir. Erdoğan’ı saran bu ölçüsüz korku nedir, nedendir? Gittiği ülkelerde zırhlı makam aracı yok mudur?
    Kiralansa idi çok daha ucuza gelmez miydi??

Bu insaf dışı saltanatın bizim bir yurttaş olarak çok zorumuza gittiğini, asla içimize sindiremediğimizi, vergi ödeyen ve vergisinin en verimli biçimde kullanılmasını,
kendisine kamu hizmetleri olarak döndürülmesini pek haklı olarak bekleyen bir yurttaş olarak;
bu akıl almaz savurganlık karşısında Tayyip beye hakkımızı helal etmiyoruz.
Erdoğan Kul hakkı yemiştir ve Yüce Tanrı’nın bile bunu bağışlamaya hakkı olmadığını
kendisi de bilir. Bizi geçelim, daha pek çok “tüyü bitmemiş yetim” in de hakkı bu sorumsuz davranışla adeta gasp edilmiştir..

Herkes en düzeyde tasarruf yapmalıdır ve yöneticiler buna örnek olmalıdır.
TÜİK’in 2015 verileriyle yoksulluk rakamları yürek karartıcıdır.
Milyonlarca yoksul yurttaşımız vardır.

Ekonomi için alarm zilleri üstelik şiddetle çalmaktadır.
Ekonomi yangın alanıdır.
AKP hükümeti, olağanüstü önlemlerle olağanüstü durumla başetmeye çalışmalıdır vargücüyle..

Öte yandan AKP içi kazanlar da kaynamaya başlamıştır..
Her çıkışın bir inişi vardır..
Bu dünya Sultan Süleman’a da kalmadı, Osmanlı’ya da, başka başka imparatorluklara da..

AKP – RTE için kaçınılmaz son yaklaşıyor..

İktidar bitecek ve halka hesap verecekler..

Tarihin tunç yasası böyle..

Son söz                :

“Hiçbir korkuya benzemez, halkını satanların korkusu !..” (Nazım HİKMET)

Sevgi ve saygı ile.
5 Şubat 2016, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net
profsaltik@gmail.com
Yazının pdf biçimi :
http://ahmetsaltik.net/2016/02/05/bu-israfa-10-enflasyon-az-bile/

TÜRKİYE 2023’te EN BÜYÜK 10 EKONOMİDEN BİRİ OLABİLİR Mİ?

Dostlar,

Erdoğan, önceki gün Sarayında muhtarlarla 14. toplantısında, 2023 hedefleri içinde
Dünyanın en büyük ilk 10 ekonmisi içinde yer alma hedeflerini
kararlılıla koruduklarını söyledi!?

19 Eylül 2013’te bu sitede yayımladığımız bir matematiksel irdelemede,
olağan koşulllarda bunun matematiksel olarak olanaksız olduğunu sayılarla ortaya koymuştuk.

Aradan geçen 2 yılda koşullar Türkiye’nin daha da alayhine gelişti ve 17. büyük ekonomi olmaktan da geriye düştük. Hollanda bizi geçti ve geçtiğimiz yıl yakaladığımız 800 milyar $ ulusal gelir bu yıl (2015) sonunda hayal.. 10. ülke Hindistan ise istikrarla büyümesini sürdürüyor. 2008’den bu yana kişi başına yıllık gelirimiz artmıyor ve 10 bin Doların altına indik.. Politkacılar hala halkımıza bu masalları anlatıyorlar..

“Utanmadan halka yalan söylüyorsunuz, insanları kandırıyorsunuz..” desek,
hakaret – tazminat davaları geliyor hemen..

Peki bu olup bitenlerin adını aleyhimizde hakaret – ceza – tazminat davaları açılmadan
nasıl doğru koyabileeğiz?? Erdoğan “hakaret etti” diye dava açıyor ve çoğunda ceza veriliyor..
Herhalde bu AKP – RTE’nin İLERİ DEMOKRASİSİ de biz anlayamıyoruz..

Söz konusu yazımızı aşağıda bir kez daha sunuyoruz..

Muhalefet neden işlemez ki?
Neden yalanları halkın önne koymaz ki??

Sevgi ve saygı ile.
06 Kasım 2015, Ankara

Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net
profsaltik@gmail.com

**************************

TÜRKİYE 2023’te EN BÜYÜK 10 EKONOMİDEN BİRİ OLABİLİR Mİ?

Dostlar,

Aşağıda dünyanın ilk 10 büyük ekonomisini görüyoruz.
Yıllık toplam ulusal gelirleri ile (TUG diye kısaltsak ve GSMH yerine kullansak?) ve ekonomilerinin +/- yönleri ile.

Türkiye 2023’te ilk 10’da yer alsın hedefleniyor..
RT Erdoğan sık sık dillendiriyor bu “özlemi”.. (Aslında ham hayali!)

Acaba gerçekçi mi?

1. Listeye, aşağılardan sürpriz yaparak girme niyetinde olan başka ülke yok diyelim.

2. Son (10.) sırada 2 Trilyon $’lık Hindistan var.. Türkiye’den 1.2 Tr $ önde.. 1997’den bu yana her yıl ortalama % 7 büyüyor. Böyle giderse 10 yıl sonra birikimli (yığışımlı, kümülatif) olarak 3,934 Tr. $’lık bir ekonomi olacak.

3. Türkiye AKP döneminde (2002-11) ortalama olarak yılda %6 büyümüştür (http://www.mfa.gov.tr/turk-ekonomisindeki-son-gelismeler.tr.mfa, 19.9.13)

4. Bu tempo ile gidebilirse, 10 yıl sonra Hindistan’ı yakalamak matematiksel olarak olanak dışıdır. Çünkü Hindistan son 16 yıldır istikrarlı olarak % 7 büyüyor ve halen arada 1,2 Tr $ fark var.

5. Önümüzdeki 10 yılda sürekli %13 büyüyerek aradaki Hindistan ile aramızdaki
1,2 Tr $ farkı sabit tutabiliriz..

6. 1.2 Tr $’lık TUG farkını da 10 yılda kapatabilmemiz için sürekli olarak yıllık % 20 büyüyerek, 9. yıl sonunda 4,127 Tr $’lık TUG’e erişiyoruz.. %19 büyüme yeter diyelim..

Son soru : Yıllık % 19-20 büyüyen ve bunu 10 yıl boyunca istikrarla sürdüren tek bir ülke dünya iktisat tarihinde var mı? Çin bile % 10’lar dolayında ve azalan marjinal verimlilik / fayda yasası uyarınca bu hızı sürdürmek giderek zorlaşıyor..

Bir de, devasa 2007-8 bunalımı hala sürüyor ve dünya durgunluktan (resesyondan) çıkabilmiş değil. Dünya hapşırsa Türkiye zatürre oluyor.. Bakmayın RT Erdoğan’ın “teğet geçti” söylemlerine.. Delip de geçti.. Yıkıcı etkisi ülkemizde hala sürmekte.
AKP iktidara geldiğinde 221 Bn (milyar) $ olan toplam borç 3 katını da aştı.
Fakat artık hem borçlanmanın sürdürülebilirliği kalmadı (borç ulusal gelire yaklaştı!) hem de yeni, makul bedelli dış kaynak (sıcak para) bulma olanakları çok sınırlandı.

Üstelik şu anda Türkiye 3 ciddi açıkla boğuşmakta :

Cari açık:  Yıl sonunda 75 Bn (milyar) $’a koşuyor, AB Maastricht ölçütlerine göre
%6-6,5’i geçmemek gerekirken, %9’u geçiyor..

Dış ticaret açığı : 2013 sonunda 100 Bn $’ı aşacağı kestiriliyor, TUG’in 1/8’i!
Kaldı ki, açıkla da olsa ithalat, TUG hesabına ana kalem olarak aynen giriyor!
Yükselen $ ve € kuru ithalatı biraz frenleyebilir. Ancak ihracat neredeyse %80’ler
düzeyinde ithalata bağımlı olduğundan, ithalat fazla kısılırsa ihracat da daralacağından, dış ticaret açığı makası gene büyüyecektir..

Bütçe açığı : Tüm çabalara karşın bütçenin % 10’ları dolayında kestirilmekte.
Bu yıl ve 2014 için yerel seçimler, 2015’te genel seçimler var. Satılacak devlet malı     kalmadığını da T.C.’nin Maliye Bakanı Mr. Mehmet Simsek hüzünle açıklamış durumda.

  • Ekonomi bu şeytan üçgeninin ortasında..

Ekonominin_Seytan_Ucgeni

Ekonomiden sorumlu Başbakan yardımcısı Ali Babacan geçtiğimiz günlerde apaçık alarm sinyalleri verdi. İlk 2 açık elde 2 idi.. Bir de Bütçe açığı oluşur ve denetlenemezse, bu durum Türkiye ekonomisini yönetilemez kılabilirdi..

Ancak Babacan mazur -ya da sabıkalı- zaten..
Aşağıdaki “isabetli” (!) öngörüye bakar mısınız?
Bakan bey buyurdular 2005’te; “10 yıl sonra Türkiye’nin dış borcu kalmaz..”
2 yıl kaldı 2015’e.. Toplam borçlar azalmak yerine ulusal gelire yaklaşıyor..
Azaltılmak ne sözcük, çığ gibi büyümeyi sürdürüyor.. (snow ball effect)

Bu “isabetli” ve de kerameti kendinden menkul öngörüler için herhalde ODTÜ’de İşletme okumak ve Ekonominin başına gelmek gerek.. Müthiş ivme kazanılıyor galiba??

Babacan_10_yil_sonra_borcumuz_kalmayacak

Ata sözü : Aç tavuk rüyasında kendini darı ambarında görürmüş..

Başbakanımız, -diplomasını veya bir sınıf arkadaşını 11 yıldır görmedik ama- İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi mezunuymuş.. (Sonradan burası Marmara Üniversitesi oldu. Diploma da sanırız buradan alınmış..??).. Her neyse. kendisinin İktisat diploması varsa,
bu hesabı nasıl yapamaz? Biz bir hekim olarak yalın hesabı görüyoruz.

Yok İktisat diploması “var değilse”, bir yığın danışman ne güne durur?
En başta Ekonomiden sorumlu Bakan, Makine Mühendisi Zafer Çağlayan bu basit birikimli faiz hesabı gibi hesabı beceremez mi? Bir banka şubesine gitseniz bileşik faiz hesabı gibi hemen yapıverirler..

Geriye tek bir seçenek kalıyor.. Düşünmeyen, düşünmesi istenmeyen, sorgulaması zinhar yasak olan, biat kültürünün teba halkını göz göre göre masal anlatarak oyalamak, aldatmak..

Eh bu da klasik politikacıyı aşan, “ileri demokrat ve Müslüman AKP – RTE iktidarı” na
Tanrı vergisi bir haslet olmalı. Ama nereye dek?
Tarih, hiçbir toplumun idrakinin sonsuza dek tutsak alınamayacağını, kimi manevralarla uyanış geciktirilse bile sonunda halkın uyandığı ve masalcılarını hep deliğe süpürdüğünü öğretiyor..

Olan ülkeye, RTE’nin dilinden düşürmediği garip – gurebaya oluyor..
Stockholm sendromu gereği (?) bu kitlelerden de en çok oyu alıyor.

Ama artık deniz bitti..

Sevgi ve saygı ile.
19.8.13, Ankara
Dr. Ahmet SALTIK
www.ahmetsaltik.net

===========================================

Top 10 Biggest Economies in the World 2013 

Top 10 Biggest Economies in the World 2013

They are the global economic heavyweights this year, estimated to be having the current biggest economies in the world. Here is a list of the top 10 biggest economies in the world this year, according to estimates made by the International Monetary Fund (IMF) and World Economic Outlook. Included are the 2013 gross domestic product (GDP) estimates of these economies.

10. India, $2 trillion dollars
 10

Included in this exclusive list of the biggest economies in the world today is India. This booming economy in Asia has an average growth rate of seven percent annually since 1997. Its major industries include the agriculture and services sector, with the latter becoming a main source of the country’s economic growth. India has tapped its large population who is educated and can speak English to become a top exporter of services in information technology and business outsourcing.

9. Italy, $2.1 trillion dollars

9

The ninth biggest economy in the world today is Italy, which is known for its highly diversified industrial sectors, developed infrastructure, and high GDP per capita.

Italy belongs to a few elite clubs of wealthiest economies, including the European Union (EU), Organization for Economic Co-operation and Development (OECD), G7, and Group of Eight (G8), which serves as a forum for the governments of the eight wealthiest countries in the world.

8. Russia, $2.2 trillion dollars

8

Since the fall of the Soviet Union, Russia has made various changes in its economy, making it more market-oriented and globally integrated.

Reforms in the economic sector in the 1990′s resulted in the privatization of most industries, except in the defense and energy-related sectors. Russia has become the leading oil producer in the world. It is also the second biggest producer of natural gas around the world, thanks to its natural gas reserves which is the largest in the world. The country is also known for its steel and machinery industries.

7. United Kingdom, $2.4 trillion dollars

7

This year’s sixth biggest economy in the world according to IMF and World Economic Outlook estimates is the United Kingdom, which has long been regarded as a leading political and financial power center in Europe. It is one of the biggest economies in the continent after Germany and France.

U.K. has been known for its robust industries in agriculture (top products include fish, poultry, sheep, and cattle), electronics and communication, metal, manufacturing, and other consumer goods.

London is regarded as the largest financial center along with New York.

Like many of the countries in this list, U.K. is a member of OECD, G7, and G8. It is also a member of other regional and global organizations.

6. Brazil, $2.5 trillion dollars

6

Regarded as the economic giant in South America, Brazil’s economy is buoyed by a number of factors, including well-develop sectors in manufacturing, mining, service, and agriculture.

With the largest economy among Latin American countries and the second biggest in the western hemisphere, Brazil continues to show its presence in the world markets. It continues to be one of the fastest-growing major global economies with an annual GDP growth average rate of five percent.

5. France, $2.7 trillion dollars

5

One of Europe’s economic heavyweights, France has the largest economy in the continent next to Germany and the fifth biggest economy in the world according to 2013 estimates. The country has long been regarded as among the most developed and wealthiest national economies around the world.

France has more than 30 of the world’s 500 biggest companies and is regarded as the most important headquarter locations for many of the Fortune Global 500 companies.

Some of the well-known brands in the world are owned by French companies: AXA in the world of insurance; L’Oreal in the field of cosmetics; Sanofi Aventis; pharmaceuticals; LVMH, luxury products; and Lafarge, cement; among others.

4. Germany, $3.6 trillion dollars

4

Regarded as Europe’s largest national economy, Germany is considered as having the fourth biggest economy this year, according to estimates made by the IMF and World Economic Outlook. Germany, regarded as the second biggest exporter in the world,
has always been a major force in an increasingly globalized economy since the advent of industrialization and industrial capitalism.

Germany’s economy is a force to reckon with in terms of machinery, motor vehicles, electric equipment, pharmaceuticals, chemicals, computer products, transport equipment, agricultural products, gas, and electronic products, among others.

3. Japan, $5.1 trillion dollars

3

Since its disastrous defeat in World War II, Japan has made great leaps and bounds to become one of the biggest economies around the world. It is known for its technologically advanced economy, with major industries in industrial and electronic sectors. Japan’s economy is buoyed by its profitable industries in automobiles, motor vehicles, high-tech goods, semiconductors, steel and iron products, ships, textiles, processed food, robotics, and chemicals.

While relatively small compared with other countries, its agricultural sector is among the most profitable globally.

Japan is a member of the influential G8 and other elite groups of wealthiest states in the world.

2. China, $9 trillion dollars

Brückenschlag

Over the last 30 years, China has dramatically shifted from a centrally planned economic system to a market-oriented model—and in the process becoming a major player in global economics. It is now regarded as the fastest-growing economy (with growth average rates of 10 percent over the past three decades) as well as the largest exporter in the world. Last year, it became the second biggest economy in the world next to the United States, surpassing Japan which had been occupying the spot for the longest time and India.

China is a world economic leader in terms of industrial output, mining and other metals, consumer products, telecommunications equipment, satellites, automobiles, and satellites. It is also considered a world producer of rice, wheat, fish, corn, cotton, and peanuts, among others. If you are to compare the values of the agricultural as well as industrial output of the China with the United States, they will exceed those of the latter.

China is also regarded as the second biggest importer in the world in terms of goods.

If current trends continue, some experts argue, China can become the largest economy in the world in 2030, or even as early as 2020.

1. United States, $16.2 trillion dollars

1

For at least almost a century now, the United States has consistently ranked as the biggest national economy in the world. In terms of biggest overall economies, it only ranks second to the European Union, which is made up of 27 member-states in Europe.

It is also one of the wealthiest nations in the world, with a well-developed infrastructure system, high productivity, and plenty of natural resources. A third of the world’s millionaires and 40 percent of the billionaires around the world consider the United States as their home.

The United States boasts of many industries that are highly diversified and renowned throughout the world. Its major industries include petroleum, electronics, mining, steel, food processing, aerospace, and information technology, among others. Around the world, the United States is regarded as the largest manufacturer in the world, producing a fifth of the entire manufacturing output of the world. It is the third biggest oil producer and the second biggest natural gas producer. The United States is also regarded as among the most influential and biggest financial markets in the world. More than half of the currency reserves around the world have been overwhelmingly invested in the U.S. dollar, as opposed to the euro. More than one-fourth of the 500 largest firms around the world have their main headquarters in the United States.

In 2012, the GDP of the United States was $15.685 trillion, with a GDP growth of 2.2 percent.

KÜRTAJ, SEZARYEN SORUNU ve BAŞBAKANIN TEHLİKELİ HEZEYANLARI..

Kurtaj_sezeyan_hakki_ve_Basbakanin_salvosu_29.5.12

YA MAZHAR OSMAN SÖYLERSE ??

YA MAZHAR OSMAN SÖYLERSE ?

RİFAT SERDAROĞLU
rifatserdaroglu@gmail.com
twitter.com/rifatserdaroglu
0 532 211 00 11

Prof. Dr. Mazhar Osman, Türkiye’nin yetiştirdiği en önemli tıp adamlarımızdandır. Askeri Tıbbiye-i Şahane’den mezun olduktan sonra Almanya’da Alzheimer, Spielmayer, Spatz, Jacob, Cerletti gibi ünlü doktorların yanında eğitim almış, ülkeye dönünce Gülhane’de Dr. Raşit Tahsin’in Kürsüsünde asistan olarak çalışmış sonra da
Kürsü Başkanı olmuştur.

1. Dünya Savaşından sonra, asistanları olan Şükrü Hazım Tiner-İhsan Şükrü Aksel- Abdülkadir Cahit-
Fahrettin Kerim Gökay’ı yurtdışına, ünlü doktorların yanına eğitim almaları için, ücretlerini kendisi ödeyerek göndermiştir.

Dr. Refik Saydam’ın büyük yardımlarıyla, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesini kurmuştur.
Türk Milletine hizmet etmiş bu değerli doktorları rahmet ve minnetle anıyorum… Mazhar Osman ve zamanın Başbakanı Adnan Menderes iyi dosttular. Menderes fırsat buldukça doktoru ziyaret eder, hem ülke meselelerini konuşurlar, hem de sohbet ederlerdi. Bir sohbet anında Menderes, Mazhar Osman’a gülerek; “Sen delisin” der.

Mazhar Osman; “Sayın Başvekil, sizin bana deli demeniz hiçbir şey ifade etmez, ama ben size ‘deli’ dersem,
ne Başvekilliğiniz kalır, ne de hürriyetiniz…”

Bu gerçek olayı değerli dostum Sayın Evrensel Erdoğan’ın hatırlatmasıyla, Türkiyeli Başbakan Erdoğan ve S&P adlı derecelendirme kuruluşu arasındaki tartışmayı hatırlattığı için yazdım. S&P, Türkiye’nin not görünümünü “durağan”a çevirince, Erdoğan’ın “nevri” dönmüş ve o sinirle ağzına geleni söylemiş ve “bunu herkese yutturabilirsiniz ama, Tayyip Erdoğan’a yutturamazsınız.” demişti. Hatta Erdoğan’ın “baş düzelticisi” Hüseyin Çelik; “Biz kül yutmayız, mangal boynumuzda asılıdır.” diyerek, Erdoğan’ı bir kez daha düzeltmeye çalışmıştı…
S&P Yetkilileri Çarşamba günü Türkiye’de bir basın toplantısı yaparak, “Keyfin bilir kardeş” anlamına gelen sözler söylediler…

S&P Türkiye Müdürü Zeynep Holmes;
“Türkiye ile derecelendirme konusunda kontratımız devam ediyor. Türkiye istediği zaman bunu iptal edebilir, Türkiye’den özür dilemeyi düşünmüyoruz” dedi…

S&P Türkiye Baş Analisti Zhang;
“Türkiye ihraç ettiği her 100 Dolara karşı, 140 Dolarlık ithalat yapıyor. Kısa vadede borçlanma sıkıntıları çok tehdit edici. Cari açığın finanse edilmesi, not açısından çok önemlidir. Türkiye borçlarını kısa vadeli borçlarla çevirmeye çalışıyor, dünyada yaşanan sorunlar bu düzeni bozabilir” dedi…

Biz bunları iki yıldır söylüyoruz. Türkiyeli Başbakan Erdoğan bizim sözlerimizi dinlemedi. Kendi bileceği iştir. Fakat S&P gibi Derecelendirme Kuruluşları bunları söylemeye başlarlar ve devam ettirirlerse, aynen Mazhar Osman’ın rahmetli Menderes’e dediği gibi “ne Başbakanlık, ne Eşbaşkanlık, ne de özgürlük” kalır…

S&P adlı kuruluşun dediklerini Başbakan Erdoğan’ın anlayabileceği şekilde örnekleyerek anlatarak, son uyarı görevimizi yerine getirelim :

Bildiğiniz gibi Türkiyeli Başbakan Erdoğan, “Sucukçu” olduğunu kendisi söylemişti.
Örneğimizi sucuk üstünden verelim ki, civanım delikanlım şıp diye anlasın:

Kasaptan 140 kilo kemiksiz et alıyorsunuz. İçine baharatını, iç yağını, tuzunu, sarımsağını koyup kıyma makinesinde iki-üç kez çekip, dolduruyorsunuz. Elde ettiğiniz sucukları bir tartıyorsunuz, aha o da ne?

Sucuklar tam tamına 100 kilo çekiyor!.. 140 kilo kemiksiz et ve katkı maddelerinden 100 kilo sucuk çıkarma becerisini gösteren “Usta” kara, kara olasılıkları düşünmeye başlıyor;

1) Ya, kasap bizi kazıklıyor,
2) Ya biz bu işi bilmiyoruz,
3) Ya da, dükkanın içinden birileri hırsızlık yapıp, malı götürüyor…

Kasaba borcunu ödemek için, kısa vadeli borç almaya başlıyor. Arabistan’daki dostlardan, Kuzey Irak’taki
kara para tüccarlarından, tefecilerden borçlanmaya başlıyor. Sıkıştıkça, hem aldığı borcun faizi yükseliyor hem de vadesi kısalmaya başlıyor. Delik büyük, yama küçük olunca bizim sucukçu kendini bu acımasız
“borç sarmalına” kaptırıyor. Çırpındıkça batıyor, battıkça çırpınmaya başlıyor… İşte S&P adlı kuruluşun analistlerinin dedikleri bunlar. İster ders alırsınız, ister bildiğiniz gibi devam edersiniz. Nasıl olsa “Milli İrade” sizsiniz. İster asarsınız, ister kesersiniz…

Sağlık ve başarı dileklerimle .

18 Mayıs 2012, İzmir.

19 Mayıs 1919 Kuvayı Milliye Ruhu ve Günümüz

19_Mayis_1919_kuvayi_milliye_ruhu_ve_gunumuz