Türkiye nüfusu 83 milyon 154 bin 997 kişi oldu
Türkiye’de ikamet eden (AS: yerleşik) nüfus, 31 Aralık 2019’da bir önceki yıla göre 1.151.115 kişi artarak
83.154.997 kişiye ulaştı. Erkek nüfus 41.721.136 kişi olurken, kadın nüfus 41.433.861 kişi oldu.
Bir başka anlatımla toplam nüfusun %50,2’sini erkekler, %49,8’ini ise kadınlar oluşturdu.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre ülkemizde ikamet eden yabancı nüfus(1)
bir önceki yıla göre 320.146 kişi artarak 1.531.180 kişi oldu. Bu nüfusun %50,8’ini erkek, %49,2’si kadın.
Nüfus artış hızı, binde 13,9 (%1,39) oldu (AS: Dünyada %1,1)
Yıllık nüfus artış hızı 2018’de binde 14,7 iken, 2019’da binde 13,9 oldu.
Nüfus ve yıllık nüfus artış hızı, 2007-2019
İl ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı %92,8 oldu
Türkiye’de 2018 yılında %92,3 olan il ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı, 2019 yılında %92,8 oldu.
Öte yandan belde ve köylerde yaşayanların oranı %7,7’den %7,2’ye düştü.
İstanbul’un nüfusu 15 milyon 519 bin 267 kişi oldu
İstanbul’un nüfusu, bir önceki yıla göre 451.543 kişi artarak 15.519.267 kişiye ulaştı. Türkiye nüfusunun
%18,66’sının yaşadığı İstanbul’u, 5.639.076 kişi ile Ankara, 4.367.251 kişi ile İzmir, 3.056.120 kişi ile Bursa
ve 2.511.700 kişi ile Antalya izledi.
En çok nüfuslu ilk 5 ilde nüfusun cinsiyete göre dağılımı, 2019 sonu
Nüfusu en az olan il 84.660 kişi ile Tunceli oldu
Tunceli, 84.660 kişi ile en az nüfusa sahip olan il oldu. Tunceli’yi, 84.843 kişi ile Bayburt, 97.319 kişi ile Ardahan, 142.490 kişi ile Kilis ve 164.521 kişi ile Gümüşhane izledi.
En az nüfusa sahip ilk 5 ilin cinsiyete göre dağılımı, 2019
Nüfus piramidindeki yapısal değişim devam etti
Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısında meydana gelen değişimi gösteren grafikler olarak tanımlanmaktadır. Türkiye’nin 2007 ve 2019 yılı nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, doğurganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalmaya bağlı olarak, yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yükseldiği görülmektedir.
Nüfus piramidi, 2007, 2019
Türkiye nüfusunun ortanca yaşı 32,4’e yükseldi
Ortanca yaş, yeni doğan bebekten en yaşlıya dek nüfusu oluşturan kişilerin yaşları küçükten büyüğe
(AS: veya tersi) doğru sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır. Ortanca yaş aynı zamanda nüfusun yaş yapısının yorumlanmasında kullanılan önemli göstergelerden biridir. Türkiye’de 2018’de 32 olan ortanca yaş, 2019’da 32,4’e yükseldi. Cinsiyete göre incelendiğinde, ortanca yaşın erkeklerde 31,4’ten 31,7’ye, kadınlarda ise 32,7’den 33,1’e yükseldiği görüldü.
Cinsiyete göre ortanca yaş, 2007-2019
Ortanca yaşı en yüksek olan il Sinop, en düşük olan il Şanlıurfa oldu
Ortanca yaşın illere göre dağılımına bakıldığında, Sinop’un 40,8 ile en yüksek ortanca yaş değerine sahip olduğu görüldü. Sinop’u 40,2 ile Balıkesir ve 39,9 ile Giresun izledi. Öte yandan 20,1 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip il oldu. Şanlıurfa’yı 20,9 ile Şırnak ve 21,8 ile Ağrı izledi.
Kadınlarda ve erkeklerde en yüksek ortanca yaşa sahip il Sinop oldu
Ortanca yaşın illere ve cinsiyete göre dağılımı incelendiğinde, erkeklerde 39,5 ile Sinop en yüksek ortanca yaşa
sahip olan il olurken, 19,7 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip olan il oldu. Kadınlarda 42,1 ile Sinop yine
en yüksek ortanca yaş değerine sahip olan il olurken, Şırnak 20,5 ile en düşük ortanca yaş değerine sahip olan il oldu.
En yüksek ve en düşük ortanca yaşa sahip ilk 5 ilin cinsiyete göre dağılımı, 2019
Çalışma çağındaki nüfusun oranı %67,8 oldu
Çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş dilimindeki nüfus 2007’de %66,5 iken 2019’da %67,8’e yükseldi.
Öte yandan çocuk yaş dilimi olarak tanımlanan 0-14 yaş nüfus %26,4’ten %23,1’e gerilerken, 65+ yaş nüfus
%7,1’den %9,1’e yükseldi.
Yaş dilimlerine göre nüfus oranı, 2007, 2019
Toplam yaş bağımlılık oranı arttı
Çalışma çağındaki kişi başına düşen çocuk ve yaşlı kişi sayısını gösteren toplam yaş bağımlılık oranı,
2018’de %47,4 iken 2019’da %47,5’e yükseldi.
Ekonomik olarak aktif olan birey başına düşen çocuk sayısını tanımlanan çocuk bağımlılık oranı %34,5’ten
%34,1’e gerilerken, çalışan birey başına düşen yaşlı birey sayısını ölçen yaşlı bağımlılık oranı ise
%12,9’dan %13,4’e yükseldi. Başka bir anlatımla, Türkiye’de 2019’da, çalışma çağındaki 100 kişi
4,1 çocuğa ve 13,4 yaşlıya bakmaktadır.
Yaş bağımlılık oranları, 2015-2019
Türkiye’de km2’ye 108 kişi düşerken İstanbul’da 2987 kişi düştü
Nüfus yoğunluğu olarak tanımlanan “1 km2’ye düşen kişi sayısı”, Türkiye genelinde 2018’e göre 1 kişi artarak
108 kişiye yükseldi. İstanbul, km2’ye düşen 2987 kişi ile nüfus yoğunluğu en yüksek ilimiz oldu.
İstanbul’dan sonra 541 kişi ile Kocaeli ve 364 kişi ile İzmir nüfus yoğunluğu en yüksek olan iller oldu.
Öye yandan nüfus yoğunluğu en az olan il ise bir önceki yılda olduğu gibi, km2’ye düşen 11 kişi ile Tunceli oldu.
Tunceli’yi 20 kişi ile Ardahan ve Erzincan illeri izledi. Yüz ölçümü büyüklüğünde ilk sırada yer alan Konya’nın nüfus yoğunluğu 57, en küçük yüz ölçümüne sahip Yalova’nın nüfus yoğunluğu ise 320 olarak gerçekleşti.
Bu konu ile ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi Şubat 2021’dir.
______________________________________________________________________________________________
AÇIKLAMALAR
Yerleşim yeri nüfusları, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından güncellenen
ADNKS’den alınan nüfusla birlikte, kurumsal yerlerde kalan nüfus dikkate alınarak hesaplanmıştır. Kışla, cezaevi,
huzurevi, üniversite öğrenci yurtları vb. kurumsal yerlerde kalanlar, uluslararası tanım gereği ikamet adreslerinin
bulunduğu yerleşim yeri nüfusuna değil, kurumsal yerlerin bulunduğu yerleşim yeri nüfusuna katılmıştır.
Ayrıca il, ilçe, belediye, köy ve mahallelere göre nüfuslar belirlenirken, 31 Aralık 2019 tarihli
Ulusal Adres Veri Tabanı kayıtları kullanılmıştır.
(1) Yabancı uyruklu nüfus kapsamında; referans tarihinde geçerli ikamet veya çalışma iznine sahip kişiler,
uluslararası koruma kimlik belgesi gibi ikamet izni yerine geçen kimlik belgesi olan ve referans tarihinde geçerli
adres bildirimi olan kişiler ve izinle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkmış referans tarihinde geçerli
adres bildirimi olan mavi kartlı kişiler değerlendirilmiştir. Kurs, turizm, bilimsel araştırma vb. nedenlerle 3 aydan kısa süreli vize veya oturma iznine sahip yabancılar ile geçici koruma statüsüyle ülkede bulunan
Suriyeliler nüfusa dâhil değildir.
